Uitspraken

Klaagster heeft in hoger beroep beroepsgronden geformuleerd die zijn gericht tegen enkele door de accountantskamer ongegrond verklaarde onderdelen van klachtonderdeel a (de dividenduitkering in 2007 en het verlagen van de waarde van [naam 3] BV door verhoging van schulden aan [naam 4] BV) en tegen de ongegrondverklaring van klachtonderdeel b (het geven van onjuiste informatie over het inkomen en de welstand van het gezin ten tijde van het huwelijk met klaagster).
Uit de hoger beroepsgronden van klaagster blijkt voorts dat klaagster het ermee eens is dat de accountantskamer enkele andere onderdelen van klachtonderdeel a en klachtonderdeel d gegrond heeft verklaard (als hiervoor is weergegeven in rubriek 2) en ter zake een maatregel heeft opgelegd. Op hetgeen zij ten aanzien van de gegrond verklaarde klachtonderdelen heeft aangevoerd zal hierna zo nodig worden ingegaan in het kader van het door betrokkene ingestelde hoger beroep.

Betrokkene heeft in hoger beroep beroepsgronden geformuleerd die zijn gericht tegen de door de accountantskamer gegrond verklaarde klachtonderdelen.

Het College ziet aanleiding om allereerst in te gaan op hetgeen betrokkene heeft aangevoerd tegen de gegrondverklaring van klachtonderdeel d. Uit de klacht en de overwegingen 4.8.1 en volgende van de bestreden uitspraak blijkt dat dit klachtonderdeel betrekking heeft op het gebruik door betrokkene van een door de andere accountant op 3 december 2008 afgegeven verklaring over de inkomsten en bestedingen van het gezin in de jaren 2004 tot en met 2006. Betrokkene heeft die verklaring, aldus p. 14 van de bij de klacht behorende toelichting, bij brief van 5 december 2008 aan de rechtbank overgelegd. Klaagster heeft die verklaring laten beoordelen door haar financieel adviseur. Die heeft zich bij brief van 9 januari 2009 aan de advocaat van klaagster op het standpunt gesteld dat het belangrijkste bezwaar tegen de verklaring is dat de gebruikte informatie geen volledig beeld kan geven van de inkomsten; er is alleen gekeken naar boekingen op privérekeningen, terwijl het draagkrachtig inkomen van een ondernemer ook bestaat uit inkomen dat wel is genoten, maar niet is overboekt naar een privérekening. In de klachtprocedure tegen de andere accountant heeft klaagster zich op het standpunt gesteld dat uit de brief van haar financieel adviseur van 9 januari 2009 volgt dat de verklaring van 3 december 2008 onjuist en onvolledig is. Naar betrokkene in onderdeel 8.7.3 van het hoger beroepschrift terecht heeft aangevoerd moet worden aangenomen dat klaagster kort na 9 januari 2009 bekend is geworden met de brief van haar financieel adviseur. Daaruit volgt dat klaagster tevens kort na 9 januari 2009 bekend is geworden met het handelen of nalaten van betrokkene op dit punt. Nu de klacht ten aanzien dit klachtonderdeel pas bij brief van 6 juni 2012 is ingediend, derhalve niet binnen drie jaar nadat klaagster van het betreffende handelen/nalaten op de hoogte is geraakt, had dit klachtonderdeel op grond van artikel 22 van de Wtra niet-ontvankelijk verklaard moeten worden. Het hoger beroep van betrokkene ten aanzien van klachtonderdeel d is derhalve gegrond.

Klaagster heeft op p. 2 onder I van de bij brief van 16 april 2013 ingediende hogerberoepsgronden aangevoerd dat betrokkene informatie heeft achtergehouden over de dividenduitkering van 2007 en deze vervolgens grotendeels uit het gemeenschappelijk vermogen heeft laten verdwijnen. In het aanvullend hoger beroepschrift van 29 april 2014 heeft zij aangegeven dat de klacht geen betrekking heeft op het verdwijnen van geldbedragen, maar uitsluitend op het feit dat betrokkene heeft verzuimd om haar over de dividenduitkering van 2007 te informeren. Anders dan door betrokkene is betoogd gaat het hier niet om een nieuwe klacht: het College is van oordeel dat het betoog van klaagster een combinatie inhoudt van klachtonderdeel b en (een onderdeel van) klachtonderdeel a. Blijkens p. 6 van de bij de klacht behorende toelichting heeft de betreffende gedraging plaatsgevonden in de periode vóór 12 april 2012. Op of kort na 12 april 2012 is het klaagster immers duidelijk geworden dat er in 2007 dividend was uitgekeerd. Voor zover de gedraging heeft plaatsgevonden vóór 6 juni 2009, is de klacht op dit punt niet-ontvankelijk vanwege de driejaarstermijn als bedoeld in artikel 22 van de Wtra (zie hiervoor hetgeen in r.o. 3.4 is overwogen). Dit klachtonderdeel, voor zover niet wegens tijdsverloop niet-ontvankelijk, ziet derhalve op de periode tussen 6 juni 2009 en 12 april 2012.
Daarnaast heeft klaagster op p. 2 onder V. van de brief van 16 april 2013 in het algemeen aangevoerd dat betrokkene in het kader van de echtscheiding onjuiste verklaringen heeft afgegeven ten aanzien van het inkomen en de welstand van het gezin.
Het College is van oordeel dat het door klaagster gestelde handelen van betrokkene ten aanzien van deze punten dient te worden aangemerkt als het handelen van een accountant in privé. Het College verwijst hiertoe voor zover nodig naar zijn uitspraak van 19 augustus 2011 (www.tuchtrecht.nl, ECLI:NL:CBB:2011:BR6106). Op de vraag of privé-handelingen tuchtrechtelijk kunnen worden getoetst zal hierna worden ingegaan.

Ter zitting heeft betrokkene zich op het standpunt gesteld dat ook het opstellen van de jaarrekeningen van [naam 3] BV en [naam 4] BV en het gebruik daarvan in de echtscheidingsprocedure is aan te merken als privé handelen, zodat de klachtonderdelen ten aanzien van de schulden van [naam 3] BV aan [naam 4] BV en de verwerking in de jaarrekening van [naam 3] BV van de woning en de advocaatkosten van betrokkene eveneens niet-ontvankelijk zijn. Dit betoog faalt. Het College is van oordeel dat het opstellen door een accountant van een jaarrekening, ook wanneer dit niet in opdracht van een cliënt gebeurt, en een onderneming betreft waarbij de accountant als bestuurder betrokken is, is aan te merken als beroepsmatig handelen. Daarbij is onder meer van belang dat de controle van een jaarrekening tot de kern van de werkzaamheden van een accountant behoort. Een accountant die op dit punt steken laat vallen, handelt in strijd met het belang van een goede uitoefening van het accountantsberoep.

In eerste aanleg heeft klaagster aangevoerd dat betrokkene de waarde van [naam 3] BV kunstmatig heeft verlaagd door de schulden aan de groepsmaatschappij [naam 4] BV te verhogen. Betrokkene heeft als verweer gevoerd dat [naam 4] BV betalingen heeft verricht voor [naam 5] BV, hetgeen leidt tot een vordering van [naam 4] BV op [naam 5] BV en een schuld van [naam 5] BV aan [naam 4] BV, maar dat dit voor de uiteindelijke verdeling niet uitmaakt aangezien beide ondernemingen in de huwelijksgoederengemeenschap vallen. In hoger beroep heeft klaagster aangegeven dat de schuld van [naam 5] BV aan [naam 4] BV in de jaren 2005 tot en met 2009 steeds met eenzelfde bedrag is verhoogd als het bedrag waarmee de vordering van [naam 4] BV op [naam 5] BV is verhoogd. Daarmee heeft zij het betoog van betrokkene niet betwist, maar onderschreven. De enkele stelling dat een en ander van invloed is op de solvabiliteit van [naam 5] BV en op de mogelijkheid om klaagster uit [naam 5] BV uit te kopen, is onvoldoende voor de conclusie dat betrokkene op dit punt tuchtrechtelijk verwijtbaar zou hebben gehandeld.

Betrokkene heeft in hoger beroep aangevoerd dat de accountantskamer ten onrechte het klachtonderdeel ten aanzien van de verantwoording van de door [naam 5] BV op 1 juli 2009 gekochte woning in de jaarrekening 2009 gegrond heeft verklaard en dat de accountantskamer voorts ten onrechte niet op het door hem ten aanzien van dat klachtonderdeel gevoerde verweer is ingegaan.
Uit het verweerschrift van betrokkene in eerste aanleg en zijn daarin genoemde e-mail aan de door de rechtbank in de echtscheidingsprocedure benoemde deskundige volgt dat [naam 3] BV tot de aankoop van de voor betrokkene bestemde woning is overgegaan omdat klaagster, aldus betrokkene, niet meewerkte aan de aankoop van een woning door betrokkene en het huren van een woning een duurdere optie was. Betrokkene heeft zich daarbij voorts op het standpunt gesteld dat de woning niet tot de vaste activa behoort, omdat de woning niet bestemd was om de uitoefening van de werkzaamheden van die onderneming te dienen, dat de woning is aangeschaft als beleggingsobject en daarom onmiskenbaar tot de vlottende activa behoort, waarbij betrokkene gekozen heeft voor de categorie effecten. Eerst in hoger beroep heeft betrokkene aangevoerd dat het de bedoeling was om de woning na de afwikkeling van de echtscheidingsprocedure (waaronder de verdeling van de huwelijksgoederengemeenschap) zo snel mogelijk naar het privé-vermogen van betrokkene over te brengen.
Klaagsters klacht betrof het feit, dat de woning – naar haar mening ten onrechte – in de jaarrekening was ondergebracht in de vlottende activa en daarbinnen als effecten. Daarbij tekende zij aan dat de post gelet op zijn grootte zeker apart vermeld had moeten worden en dat een toelichting op zijn plaats zou zijn geweest.
De accountantskamer heeft geoordeeld, dat de door betrokkene gekozen verantwoording van de woning als effecten als strijdig met het fundamentele beginsel van ‘deskundigheid en zorgvuldigheid’ als bedoeld in artikel A-100.4 onder c van de VGC moet worden aangemerkt. Daaraan heeft de accountantskamer toegevoegd dat vanwege datzelfde beginsel van betrokkene verwacht had mogen worden, dat hij, gelet op het bedrijfsvreemde karakter en het materiële belang op die post in de jaarstukken een toelichting had gegeven. Waar over de verantwoording van de woning misschien nog discussie mogelijk is, onderschrijft het College met name dit laatste oordeel van de accountantskamer. Betrokkene heeft in hoger beroep tegen dat oordeel niets aangevoerd.

Ten slotte heeft betrokkene in hoger beroep aangevoerd dat het boeken van de declaraties van zijn advocaat in de echtscheidingsprocedure – waarmee blijkens de pleitnota ter zitting van het College een bedrag van in totaal € 357.000,-- was gemoeid – als kosten ten laste van [naam 3] BV een verantwoorde ondernemersbeslissing was, aangezien daarmee de declaraties ten laste van de winst konden worden gebracht en BTW verrekend kon worden. Betrokkene heeft in dit verband tevens aangevoerd dat de fiscus de jaarrekeningen vooralsnog heeft geaccepteerd.
Het College is van oordeel dat de accountantskamer terecht heeft overwogen dat de kosten van de echtscheidingsadvocaat van betrokkene als louter privékosten moeten worden aangemerkt, welke niet in de jaarrekening van [naam 3] BV behoorden te worden opgenomen. Dat de jaarrekeningen vooralsnog door de fiscus zijn geaccepteerd, leidt niet tot een ander oordeel. De accountantskamer heeft dan ook terecht de verwerking van de advocatendeclaraties in de jaarrekeningen van [naam 3] BV aangemerkt als strijdig met het fundamentele beginsel van deskundigheid en zorgvuldigheid, zodat het hoger beroep van betrokkene ten aanzien van dit klachtonderdeel eveneens faalt.

Gelet op hetgeen hiervoor in 3.9 en 3.10 is overwogen behoeft hetgeen klaagster ten aanzien van de verantwoording van de woning en de advocaatkosten in de jaarrekeningen van [naam 3] BV heeft aangevoerd geen bespreking meer.

Het hiervoor overwogene leidt tot de slotsom dat het hoger beroep van klaagster gegrond is ten aanzien van klachtonderdeel b (het geven van onjuiste informatie over het inkomen en de welstand van het gezin ten tijde van het huwelijk in de echtscheidingsprocedure) en een deel van klachtonderdeel a (het niet informeren over de dividenduitkering van 2007).
Het beroep vanbetrokkene is gegrond ten aanzien van klachtonderdeel d (het niet verhinderen dat een andere accountant een onjuiste dan wel onvolledige accountantsverklaring heeft afgegeven). De uitspraak van de accountantskamer dient ten aanzien van de hiervoor genoemde klachtonderdelen te worden vernietigd.
Het College zal met toepassing van artikel 43 van de Wtra, in samenhang met artikel 40 van de Wet turbo 2004, de zaak zelf afdoen en deze klachtonderdelen alsnog niet-ontvankelijk verklaren.
De door de accountantskamer opgelegde maatregel van een tijdelijke doorhaling voor de duur van zes weken was gebaseerd op de gegrondverklaring van klachtonderdeel d en enkele onderdelen van klachtonderdeel a. Nu klachtonderdeel d niet-ontvankelijk is, resteren in hoger beroep de door de accountantskamer naar het oordeel van het College terecht gegrond verklaarde onderdelen van klachtonderdeel a, te weten de verantwoording van de gekochte woning en de advocaatkosten in de jaarrekeningen van [naam 3] BV. Betrokkene heeft daarmee in strijd gehandeld met het fundamentele beginsel van deskundigheid en zorgvuldigheid. Gelet op de aard en ernst van dit handelen, acht het College een tijdelijke doorhaling voor de duur van drie weken passend en geboden.

Na te melden beslissing op de hoger beroepen berust op artikel 43, eerste lid, Wtra, en de artikelen 39 en 40 van de Wet turbo 2004.