Uitspraken

Artikel 14 van de Msw:

1. Degene die dierlijke meststoffen produceert of verhandelt kan steeds verantwoorden dat de op het eigen bedrijf geproduceerde of aangevoerde dierlijke meststoffen of de op de eigen onderneming aangevoerde dierlijke meststoffen zijn afgevoerd.

2. De verantwoording heeft betrekking op de hoeveelheid fosfaat in de meststoffen en betreft mede de afnemers waarnaar de meststoffen zijn afgevoerd.

3. De verantwoording door degene die dierlijke meststoffen produceert heeft mede betrekking op de hoeveelheid stikstof in de meststoffen.

4. Voor de toepassing van het eerste lid wordt op de geproduceerde of aangevoerde hoeveelheid dierlijke meststoffen in mindering gebracht de hoeveelheid dierlijke meststoffen waarvan aannemelijk wordt gemaakt dat deze op het eigen bedrijf of in het kader van de eigen onderneming is gebruikt of opgeslagen.

Op grond van artikel 51, eerste lid, van de Msw kan de Minister een overtreder een boete opleggen ter zake van overtreding van onder meer artikel 14, eerste lid, van de Msw.

Ter zitting van 29 oktober 2014 heeft de staatssecretaris in reactie op het aanbod van appellante om alsnog bewijs te leveren dat sprake is van een bezinklaag op haar bedrijf, aangegeven dat hij appellante die gelegenheid wil bieden en dat een verklaring van de leverancier van het betreffende stalsyteem waaruit blijkt dat bezinking mogelijk is hiervoor voldoende is. Met het oog hierop heeft het College het onderzoek ter zitting geschorst. Vervolgens heeft appellante bij brief van 14 november 2015 het door [naam 3] van de firma [naam 4] opgestelde en ondertekende verslag van een door hem op 12 november 2014 op het bedrijf van appellante ingesteld onderzoek (het verslag) ingezonden. Dit verslag luidt als volgt:

“Doel:
Vaststellen of er dikke mest op de bodem van de put is afgezet.
Methode:
Met een platte plaat tussen de roosters door steken om vast te stellen of op de bodem van de put dikke fractie is afgezet.
Uitvoering:
In diverse afdelingen op meerdere plaatsen gemeten of er dikke fractie is afgezeet op de bodem van de putten.
Conclusie:
Op veel plaatsen in de put is een laag dikke fractie afgezet op de bodem van de put.”

Bij brief van 19 december 2014 heeft de staatssecretaris appellante verzocht om bouwtekeningen van de ‘bezinkput’ of ‘bezinkputten’ en de oppervlakte van deze put(ten) te vermelden, zodat de staatssecretaris over deze oppervlakte een bezinklaag kan berekenen, uitgaande van 2 cm jaarlijkse aangroei. Nadat appellante deze informatie bij brief van 28 januari 2015 aan de staatssecretaris heeft verstrekt, heeft de staatssecretaris bij brief van 18 februari 2015 aan het College medegedeeld geen bezinklaag voor 2007 te zullen berekenen. De staatssecretaris acht niet aannemelijk dat er een bezinklaag is ontstaan in het op het bedrijf van appellante aanwezige Cevardo-stalsysteem, omdat uit de beschrijving van dit stalsysteem blijkt dat er niet of nauwelijks een dikke fractie kan achterblijven in de mestkanalen. De mestkanalen worden, aldus de staatssecretaris, frequent restloos leeggehaald en de bezinkput is trechtervormig, zodat ook bezinking aldaar niet aannemelijk is. Voorts acht de staatssecretaris van belang dat appellante zelf met betrekking tot de opslag waarin de mest gaat nadat het uit de bezinkput komt, heeft aangegeven dat daarin geen meststoffen kunnen achterblijven. De staatssecretaris wijst hierbij op een brief van appellante van 19 maart 2010 en het verslag van de hoorzitting van 4 februari 2010. Met betrekking tot het verslag merkt de staatssecretaris op dat de waarneming van [naam 3] , die niet werkzaam is voor de leverancier van het stalsysteem, de in de mestkanalen aanwezige ‘opvangvloeistof’ betrof of dat hij tussen twee reinigingen door heeft gemeten. Daarnaast betreft het volgens de staatssecretaris een waarneming in 2014, terwijl de boetes zijn opgelegd over 2007.

Ter zitting van 6 juli 2015 heeft appellante het verslag toegelicht en verklaard dat dit verslag is opgesteld door een medewerker van de rechtsopvolger van het bedrijf dat het stalsysteem heeft geleverd. Tijdens deze zitting heeft de staatssecretaris desgevraagd medegedeeld dat hij bereid is alsnog rekening te houden met een bezinklaag, mits [naam 3] nader toelicht hoe het ontstaan van een bezinklaag door het aankoeken van mest in 2007 mogelijk was, gelet op het specifieke stalsysteem dat toen op het bedrijf van appellante werd gebruikt voor de opslag van mest. Een nieuw onderzoek naar de bezinklaag in de putten acht de staatssecretaris niet nodig. Bij brief van 16 juli 2015 heeft appellante vervolgens een aanvullende nadere verklaring van [naam 3] van 14 juli 2015 overgelegd (de nadere verklaring). Deze verklaring luidt voor zover van belang als volgt:

“Op 12 november 2014 heb ik in de mestputten met een platte plaat duidelijk een bezinklaag vastgesteld. Ter toelichting kan ik nader verklaren dat de bezinking vermoedelijk in de loop der jaren is ontstaan omdat het spoelsysteem niet 100% goed alle mestdeeltjes uit de put wegspoelt.
De betonnen vloer van de mestput is vermoedelijk bij de bouw van de stal niet goed glad afgewerkt. Daardoor is al vanaf ingebruikname van de stal in 1995 toch steeds meer mest blijven aankoeken op de ruwe vloer, vooral aan de randen en in de hoeken. Van lieverlee is de bezinklaag op de bodem van de put verder aangegroeid.
Voor het functioneren van het Cevardo-systeem lijkt mij dit niet bezwaarlijk zolang de verse mest maar in de spoelvloeistof valt en de spoelgoten blijven werken.”

Bij brief van 27 juli 2015 heeft de staatssecretaris gereageerd op dezeverklaring en gesteld dat de verklaring niet voldoet aan de eisen die daaraan ter zitting van 6 juli 2015 zijn gesteld, omdat daarin niet wordt ingegaan op de werking van het stalsysteem, gericht op het zoveel mogelijk legen van dit systeem, en de jaarlijkse controles die horen bij dit systeem. Niet valt in te zien, aldus de staatssecretaris, dat een bezinklaag door een niet-gladde vloer zou zijn veroorzaakt, nu een gladde vloer blijkens de specificaties van het Cevardosysteem een essentiële eis is voor de goede werking van het systeem. De staatssecretaris is er daarom nog steeds niet van overtuigd dat zich in 2007 in de mestopslagruimtes van het bedrijf van appellante een bezinklaag zou hebben gevormd en dat sprake kan zijn geweest van een jaarlijkse aangroei van zo’n laag.

Het College ziet in het belang bij een spoedige beëindiging van het geschil aanleiding de staatssecretaris op te dragen het in 3.5 geconstateerde gebrek in de berekening van de opgelegde boete te herstellen. Hiertoe zal een termijn van drie weken worden gesteld.

Ter adstructie van die herberekening overweegt het College nog het volgende. Ervan uitgaande dat er bezinking heeft plaatsgevonden vanaf de ingebruikname van de putten in 1995, ging het in 2007, het hier relevante jaar, om een bezinklaag die in een periode van 12 jaar is ontstaan (van 1995, toen het stalsysteem is geleverd, tot en met 2007). Volgens de door appellante bij brief van 18 januari 2015 aangeleverde informatie bedraagt de putoppervlakte 936,9 m2. Het College draagt de staatssecretaris op om op basis van de standaardformule bij bezinking, waarbij wordt gerekend met een aangroei van 2 cm per jaar, te berekenen wat dat in dit geval voor het totaal nog door appellante te verantwoorden aantal kilogrammen fosfaat en stikstof betekent, daarbij rekening houdend met de genoemde periode van 1995 tot en met 2007 en de door appellante vermelde putoppervlakte en het College te berichten of op grond van die berekening nog steeds sprake is van het niet voldoen aan de verantwoordingsplicht van artikel 14 van de Msw in het jaar 2007.