Uitspraken

Appellante voert, samengevat, aan dat het bestreden besluit een (onaanvaardbare) inbreuk maakt op haar eigendomsrecht. Het fosfaatrechtenstelsel vormt voor haar een individuele disproportionele last in de zin van artikel 1 van het Eerste Protocol bij het Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden (EP). Zowel op regelingsniveau als op individueel niveau ontbreekt een fair balance. De invoering van het stelsel was ten tijde van de uitbreidingen voor haar niet voorzienbaar. De toekenning van fosfaatrechten voor (slechts) 68 melkkoeien brengt haar bedrijfsvoering in gevaar. Zij kan daardoor een groot deel van de nieuwe stal niet gebruiken en haar investeringen niet terugverdienen. Ter onderbouwing beroept appellante zich op een financiële vergelijking van drie scenario’s (de scenariovergelijking). Het eerste scenario gaat uit van de toegekende fosfaatrechten, het tweede scenario belicht de financiële gevolgen uitgaande van 173 melkkoeien (zonder toereikend fosfaatrecht) en het derde gaat uit van 173 melkkoeien en de aankoop van het daarvoor ontbrekende fosfaatrecht. Verweerder moet daarom appellante op grond van artikel 38, tweede lid, van de Msw ontheffing verlenen.

Verweerder betwist dat op appellante een individuele en buitensporige last rust. Appellante heeft haar veestapel (fors) uitgebreid zonder dat daarvoor een bedrijfseconomische noodzaak bestond. De banklening is appellante aangegaan in april 2015. Die lening is afgestemd op een uitbreiding naar 136 melkkoeien, zodat alleen al daarom de uitbreiding met meer dan 136 melkkoeien geen individuele disproportionele last oplevert. Verweerder wijst er op dat de scenariovergelijking geen inzicht biedt in de bedrijfsgegevens bij uitbreiding naar 136 melkkoeien. Daar komt bij dat appellante de investeringen deed kort voor de peildatum toen zij nog kon afzien van (verdere) investeringen en kon afschalen. Appellante heeft bijna 750 kg fosfaatrecht verworven en dat logenstraft haar stelling dat haar financiële positie verhindert dat zij fosfaatrechten kan kopen.

De financiële gevolgen van de invoer van het fosfaatrechtenstelsel moeten op grond van haar ondernemersrisico voor rekening van appellante blijven. Toen zij op 29 juni 2015 de Nb-vergunning verkreeg, had appellante kunnen weten dat in 2014 de (totale) melkveestapel fors was toegenomen, het sectorale fosfaatplafond nagenoeg was bereikt, en de melkveestapel in 2015 verder groeide. Van appellante als professionele ondernemer mag verwacht worden dat zij zich op de hoogte stelt van deze, onder meer door het Centraal Bureau voor de Statistiek gepubliceerde, gegevens. Zij kon dan ook in redelijkheid niet verwachten dat er geen nadere productiebeperkende en mogelijk kostbare maatregelen zouden worden ingevoerd. Desondanks heeft appellante grote investeringen gedaan in vergaande uitbreiding van haar melkveebedrijf. Zij zag geen aanleiding om (deels) af te zien van haar uitbreidingsplannen ondanks het voorzienbare risico dat de op 2 juli 2015 publiekelijk aangekondigde productiebeperkende maatregelen het rendement van de investering in de (toen nog) te realiseren stal onder druk zou zetten. Het College wil wel aannemen dat de invoering van het fosfaatrechtstelsel voor appellante een forse financiële aderlating betekent die haar mogelijk dwingt om (delen van) haar bedrijf en de bijbehorende grond verlieslatend te verkopen. Maar daarin ziet het College geen aanleiding te oordelen dat van een individuele buitensporige last sprake is. Van overige bijzondere omstandigheden om reden waarvan de situatie van appellante strijd oplevert met artikel 1 van het EP is het College niet gebleken.