Uitspraken

Appellante ontvangt sinds 1986 bijstand, laatstelijk ingevolge de Participatiewet naar de norm voor een alleenstaande. Sinds 2005 is appellante op freelancebasis werkzaam als [functie] bij de [universiteit] (universiteit).

Bij besluit van 25 januari 2011, na bezwaar gehandhaafd bij besluit van 27 mei 2011, heeft de Commissie Sociale Zekerheid van de gemeente Breda (commissie) de bijstand van appellante over de periode van 1 december 2009 tot en met 30 april 2010 herzien en de over deze periode te veel gemaakte kosten van bijstand tot een bedrag van € 3.505,40 van appellante teruggevorderd. Bij besluit van 17 maart 2011 heeft de commissie tevens bij wijze van maatregel de bijstand van appellante in april 2011 verlaagd met een bedrag van € 400,-. Aan de besluitvorming heeft de commissie ten grondslag gelegd dat appellante geen melding heeft gemaakt van de door haar ontvangen inkomsten uit werkzaamheden bij de universiteit.

Bij besluit van 15 november 2013, na bezwaar gehandhaafd bij besluit van 19 juni 2014, heeft de commissie de bijstand van appellante over de periode van 1 januari 2010 (lees: 1 mei 2010) tot en met 30 april 2013 herzien en de als gevolg van deze herziening te veel gemaakte kosten van bijstand tot een bedrag van € 14.039,32 van appellante teruggevorderd. Aan de besluitvorming ligt ten grondslag dat appellante in de genoemde periode, evenals in de in 1.2 genoemde periode, inkomsten uit werkzaamheden bij de universiteit heeft ontvangen waarvan zij geen melding heeft gemaakt. De Raad heeft bij uitspraak van 16 augustus 2016, ECLI:NL:CRVB:2016:3118, de uitspraak van de rechtbank van 30 januari 2015, 14/4696, bevestigd waarin de rechtbank het beroep tegen het besluit van 19 juni 2014 ongegrond heeft verklaard.

2. Bij de aangevallen uitspraak heeft rechtbank het beroep tegen het bestreden besluit ongegrond verklaard.

3. Appellante heeft zich in hoger beroep tegen de aangevallen uitspraak gekeerd. Daarbij heeft zij, samengevat, het volgende aangevoerd. Ten onrechte is het college bij het opleggen van de boete uitgegaan van opzet. Door bijzondere omstandigheden is in haar geval sprake van verminderde verwijtbaarheid. Appellante heeft namelijk door onrechtmatig handelen van het college gedurende meerdere maanden in 2009 ten onrechte geen of tot een te laag bedrag bijstand ontvangen. Daardoor is appellante in betalingsproblemen geraakt en heeft zij veel schulden opgebouwd. Om al deze schulden in te lossen heeft appellante werkzaamheden verricht waaruit zij inkomsten heeft verkregen die zij niet heeft gemeld aan het college. Dit heeft zij uitsluitend gedaan om de schulden het hoofd te kunnen bieden. Daarvan kan appellante subjectief niet volledig een verwijt worden gemaakt.

4. De Raad komt tot de volgende beoordeling.

Niet in geschil is dat appellante de inkomsten uit haar werkzaamheden voor de universiteit niet heeft gemeld en daarmee de op haar rustende inlichtingenverplichting heeft geschonden. Evenmin is in geschil dat haar daarvan een verwijt kan worden gemaakt. Tussen partijen is de mate van verwijtbaarheid in geschil en daarmee de vraag of het college de hoogte van de boete terecht heeft vastgesteld op € 1.808,65.

Voor een weergave van de relevante wetgeving en uitgangspunten bij de beoordeling van de evenredigheid van een bestuurlijke boete wordt verwezen naar de overwegingen 5.1 tot en met 5.11 van de uitspraak van de Raad van 11 januari 2016, ECLI:NL:CRVB:2016:12 en het Boetebesluit sociale zekerheidswetten (Boetebesluit), zoals dit per 1 januari 2017 luidt.

Het college is bij de mate van verwijtbaarheid uitgegaan van opzet. Uit de verklaring van appellante van 23 mei 2013 blijkt dat zij haar inkomsten uit de werkzaamheden voor de universiteit niet heeft doorgegeven omdat zij maandelijks geld tekort kwam. Appellante heeft verder verklaard dat zij wist dat zij inkomsten moest melden. Daarbij heeft het college over de voorgaande jaren de bijstand van appellante ook herzien en teruggevorderd op de grond dat zij haar inkomsten uit werkzaamheden voor de universiteit niet had gemeld. Uit de verklaring van appellante blijkt dat zij bewust geen melding heeft gemaakt van haar inkomsten. Met juistheid heeft de rechtbank dan ook geoordeeld dat appellante de inlichtingenverplichting willens en wetens niet is nagekomen en dat daarmee sprake is van opzet.

Met wat in 4.4 is overwogen is gegeven dat het beroep van appellante op verminderde verwijtbaarheid geen doel treft. De door appellante geschetste financiële omstandigheden, waaronder achteraf onrechtmatig gebleken door het college opgelegde maatregelen, die haar ertoe hebben bewogen bewust geen melding te maken van de inkomsten voor haar werkzaamheden bij de universiteit, betekenen op zichzelf niet dat van een lagere verwijtbaarheidscategorie dan de door het college gehanteerde moet worden uitgegaan. Appellante heeft ook niet aannemelijk gemaakt, bijvoorbeeld aan de hand van concrete medische stukken, dat deze omstandigheden emotioneel zo ontwrichtend waren dan wel dat zij in een zodanige geestelijke toestand verkeerde dat haar niet volledig valt toe of aan te rekenen dat zij de inlichtingen over de door haar verkregen inkomsten uit werkzaamheden niet tijdig heeft verstrekt. Van verminderde verwijtbaarheid als bedoeld in artikel 2a, tweede lid, aanhef en onder a en b, van het Boetebesluit is daarom geen sprake.

Uit 4.1 tot en met 4.5 volgt dat het hoger beroep niet slaagt. De Raad acht de door het college opgelegde boete evenredig. De aangevallen uitspraak zal worden bevestigd.