Uitspraken

Het gaat in deze zaak, samengevat, om het volgende.

(i) Rijkswaterstaat is in 1969 eigenaar geworden van het een perceel grond, kadastraal bekend gemeente Velsen, sectie F, nummer 8778, gelegen aan de [adres] (hierna: het terrein). Zij had het terrein in gebruik voor onder meer opslag van wegenzout. Om dit terrein te kunnen bereiken heeft Rijkswaterstaat een weg aangelegd vanaf de Hoofdstraat tot het terrein (hierna: de weg). Aan het eind van de weg wordt het terrein afgesloten met een slagboom.

(ii) [X] was (in ieder geval) sedert 1976 eigenaar van een perceel landbouwgrond, kadastraal bekend gemeente Velsen, sectie F, nummer 7409 (hierna: het weiland). Hij heeft het weiland ingebracht in Trustee. Het weiland is van de weg gescheiden door een sloot. Deze sloot, inclusief beide wallekanten, was eigendom van Rijkswaterstaat. Over de sloot ligt een houten brug, die Trustee betrekkelijk recent heeft gerenoveerd. Het weiland is voorzien van hekwerk met bij de brug een toegangshek. Het weiland is onder meer bereikbaar vanaf de Hoofdweg via de weg en de brug.

(iii) Rijkswaterstaat heeft haar terrein met inbegrip van de weg en de sloot verkocht aan [Y] en [Z]. Deze heeft het geheel in 2000 doorverkocht aan [A], die dit heeft in gebracht in Kiheho. De laatste gebruikt het voor opslag van materieel van haar dochterondernemingen.

(iv) In 2011 heeft Kiheho een toegangshek (hierna: het nieuwe hek) geplaatst aan het begin van de weg. Trustee heeft sedert dien geen toegang tot meer tot het weiland via de weg.

Met haar grieven 1-5 betoogt Trustee wederom dat de weg een openbare weg is als bedoeld in artikel 4 van de Wegenwet. Deze grieven lenen zich daarom voor gezamenlijke behandeling.

Volgens Trustee heeft het Rijk een weg aangelegd met een openbaar karakter. Dat blijkt daaruit dat deze vrij toegankelijk was voor een ieder en pas bij het terrein van Rijkswaterstaat werd afgesloten met de slagboom en bij het weiland van Trustee met een hek. Het Rijk heeft bij de slagboom een bord “Eigen Weg” geplaatst terwijl Trustee (althans [X]) bij het hek bij het weiland een bord “Verboden toegang voor onbevoegden” had geplaatst. Het openbare deel van de weg, dat wil zeggen het deel tot de slagboom, was voorzien van klinkerverharding en werd door het Rijk onderhouden. Kiheho heeft de weg opgehoogd met granulaat.

[X] heeft de weg 40 jaar lang gebruikt voor landbouwdoeleinden zoals het brengen en halen van vee en het verrichten van onderhoud. Ook anderen gebruikten de weg, waaronder een buurman die daar zijn vrachtauto parkeerde. Het openbare karakter blijkt ook daaruit dat waar de weg uitkomt op de Hoofdweg, de gemeente verkeersborden heeft geplaatst, enerzijds voor inrijdend verkeer het bord L8, Doodlopende weg, en anderzijds voor uitrijdend verkeer bord B6, Verleen voorrang aan bestuurders op kruisende wegen. Voorts blijkt het openbaar karakter van de weg uit het in 1991 vastgestelde bestemmingsplan, waarin deze de bestemming “verkeersdoeleinden” heeft. De weg is doordat rechthebbende het Rijk meer dan 30 jaar verkeer op de weg heeft toegelaten, een openbare weg geworden, aldus nog steeds Trustee.

Trustee beroept zich er in appel voor het eerst op dat een erfdienstbaarheid om te voet en met landbouwwerktuigen gebruik te maken van de weg, is ontstaan door verjaring. Zij heeft, anders dan van haar mocht worden verwacht, in haar memorie van grieven niet uiteengezet wanneer de verjaring is aangevangen, of het gaat om de verjaring naar oud of nieuw recht en of Trustee en haar voorganger te goeder of te kwader trouw waren. De op het bestaan van een erfdienstbaarheid gebaseerde vordering kan derhalve niet slagen wegens gebrek aan deugdelijke feitelijke onderbouwing.

Ten pleidooie heeft Trustee, nadat Kiheho in haar memorie van antwoord –op juiste wijze- had uiteengezet dat Trustee op grond van het huidige recht geen rechthebbende door verjaring kan zijn geworden, zich er alsnog op beroepen dat het hier gaat om verjaring naar het recht zoals dat gold tot 1992. Die nadere onderbouwing is in strijd met de twee-conclusie-regel, zodat deze ter zijde moet worden gelaten.

Ten overvloede overweegt het hof volgende. Volgens Trustee is de verjaring in 1976 aangevangen en op grond van het overgangsrecht in 1994 voltooid, zo heeft deze ten pleidooie in aanvulling op de pleitnota becijferd. Zij miskent echter dat onder het oude recht alleen erfdienstbaarheden met een voortdurend en openbaar karakter door verjaring konden ontstaan. Het recht van weg heeft dat karakter niet, omdat daarvoor menselijk handelen vereist is. De (toentertijd) nog niet gerenoveerde brug en het hek waarmee Trustee haar weiland afsloot, zijn onvoldoende om te kunnen gelden als uiterlijke kenmerken die wijzen op het bestaan van een voortdurend recht. Ook dit betoog slaagt dus niet.