Uitspraken

Uit het hiervoor onder 2.4 tot en met 2.6 vermelde volgt dat de Colombiaanse douaneautoriteiten die de onderhavige Form A’s hebben afgegeven zich klaarblijkelijk hebben vergist in de Europese regelgeving inzake het afgeven van certificaten van oorsprong voor tonijnproducten, zowel ten aanzien van de vereisten waaraan moet zijn voldaan om te kunnen spreken van “hun schepen” als bedoeld in artikel 68, tweede lid, van Verordening 1602/2000 als ten aanzien van het feit dat een niet-preferentieel oorsprongscertificaat nooit als basis kan dienen voor het verkrijgen van de preferentiële oorsprong Colombia. Met name uit de brief van het MCIT van 21 mei 2010 blijkt dat de Colombiaanse douaneautoriteiten op zichzelf wel bekend waren met de regelgeving, maar dat de procedures betreffende de controle, de verificatie en de visering van Form A’s niet in overeenstemming met die regelgeving waren. De rechtbank is daarom van oordeel dat de Colombiaanse douaneautoriteiten klaarblijkelijk hadden moeten weten dat de visconserven niet voor preferentiële behandeling in aanmerking kwamen, zodat de afgifte van de Form A’s als vergissing dient te worden aangemerkt. Tussen partijen is niet in geschil dat eiseres deze vergissing redelijkerwijze niet kon ontdekken, dat eiseres te goeder trouw heeft gehandeld en aan alle voorschriften van de geldende bepalingen inzake de douaneaangiften heeft voldaan. Het subsidiaire beroep van eiseres op artikel 220, tweede lid, aanhef en onder b, van het CDW dient derhalve te worden gehonoreerd.”

Bij Verordening (EG) nr. 2700/2000 van het Europees Parlement en de Raad van 16 november 2000 tot wijziging van Verordening (EEG) nr. 2913/92 van de Raad tot vaststelling van het communautair douanewetboek (hierna: CDW) Pb EU 12 december 2000, nr. L 311, is artikel 220, lid 2, onder b, van het CDW uitgebreid met een viertal alinea’s. De tweede en derde alinea luiden:

In punt 11 van de preambule van Verordening (EG) nr. 2700/2000 is voormelde wijziging van artikel 220, lid 2, onder b, als volgt toegelicht:

Vast staat dat door de bevoegde Colombiaanse instantie (MCIT) onjuiste certificaten zijn afgegeven. Dit betekent dat, op grond van voornoemde tweede alinea van artikel 220, lid 2, onder b, van het CDW, in beginsel sprake is van een vergissing van deze instantie die belanghebbende redelijkerwijze niet kon ontdekken. In de tekst van het tweede lid ligt reeds besloten dat de afgifte van een onjuist certificaat als een actieve gedraging van de autoriteiten wordt aangemerkt, zodat – anders dan de inspecteur in hoger beroep heeft bepleit – geen plaats is voor een onderzoek of de autoriteiten zich bij de afgifte van de certificaten daadwerkelijk actief hebben gedragen. Het geschil beperkt zich tot de toepassing van de derde alinea van artikel 220, lid 2, onder b, van het CDW.

Op de inspecteur rust de bewijslast om aannemelijk te maken dat de afgifte van de door de rechtbank onder 2.2.1 en 2.2.2 genoemde certificaten is gebaseerd is op een onjuiste weergave van de feiten door exporteur [B] (HvJ EU 9 maart 2006, C-293/04, Beemsterboer Coldstore Services BV). Daarnaar gevraagd heeft de inspecteur ter zitting gepreciseerd dat een onjuiste weergave van de feiten is gelegen in de invulling van de vakken 8 en 12 van de certificaten die de exporteur ter visering heeft aangeboden aan de Colombiaanse autoriteiten. Het Hof overweegt ter zake als volgt.

In vak 8 heeft de exporteur door vermelding van een “P” tot uitdrukking gebracht dat de goederen “geheel en al zijn verkregen” in Colombia. Blijkens de stukken van het geding heeft er, noch bij de exporteur, noch bij de autoriteiten, enig misverstand over bestaan dat de tonijnconserven feitelijk niet geheel en al zijn verkregen in Colombia, reeds omdat de verwerkte tonijn niet van Colombiaanse oorsprong is. Aan de vermelding dat de goederen geheel en al zijn verkregen in Colombia ligt de veronderstelling van de exporteur en de autoriteiten ten grondslag dat de verwerkte tonijn, gevangen door Spaanse schepen, kon worden aangemerkt als van oorsprong uit de Europese Unie, zodat deze tonijn op grond van artikel 67, tweede lid, UCDW (zie 5.1) voor toepassing van het APS (de jure) als tonijn van Colombiaanse oorsprong kon worden beschouwd. Naar het oordeel van het Hof kan de enkele vermelding van een “P” onder deze omstandigheden – anders dan in de casus welke ten grondslag ligt aan de uitspraak van het Gerecht van 18 juni 2012 in zaak T-159/09 (Biofrescos) – niet worden aangemerkt als “een onjuiste weergave van de feiten” in de zin artikel 220, lid 2, onder b, van het CDW. De vermelding van een “P” in vak 8 vormt in dit geval niet zozeer een weergave van feiten, als wel een juridische kwalificatie daarvan.

In vak 12 verklaart de exporteur dat de overige vakken correct zijn ingevuld en dat de goederen voldoen aan de oorsprongsvereisten van het Algemeen Preferentieel Systeem (APS). Dit vak bevat daarmee naar ’s Hofs oordeel evenmin feitelijke informatie.

Verstrekking van feiten ter onderbouwing van de opgegeven oorsprong heeft wel plaatsgevonden in de bescheiden die de exporteur bij zijn aanvragen heeft overgelegd. Blijkens de stukken van het geding heeft [B] bij elk Formulier A dat zij ter visering heeft aangeboden bij de Colombiaanse autoriteiten een beëdigde verklaring omtrent de naleving van de oorsprongsregels voor de uitvoer van tonijn naar de lidstaten van de Europese Unie (hierna: “affidavit”) overgelegd. Daarnaast heeft zij bij alle aanvragen een niet-preferentieel oorsprongscertificaat van de Spaanse kamer van koophandel overgelegd. Desgevraagd heeft de inspecteur erkend dat het “affidavit” dat bij de aanvraag van de onderwerpelijke Form A’s is overgelegd telkens zodanige vermeldingen bevat omtrent de bemanning van de vissersschepen die de tonijn hebben gevangen, dat op basis van die vermelding reeds vast staat dat de tonijn voor toepassing van het APS niet de oorsprong Europese Unie heeft verkregen en dus ook niet met toepassing van artikel 67, tweede lid, (oud) UCDW als tonijn van Colombiaanse oorsprong kan worden beschouwd. Gesteld noch gebleken is dat in het “affidavit” onjuiste feiten zijn vermeld. Tevens heeft de inspecteur ter zitting verklaard dat de overgelegde niet-preferentiële oorsprongscertificaten authentiek zijn en terecht zijn afgegeven door de Spaanse kamer van koophandel, maar dat deze voor de toepassing van het APS niet kunnen dienen als bewijsstuk dat de gevangen tonijn als product van oorsprong uit de Europese Unie kan worden beschouwd.

Uit het vorenoverwogene volgt dat van een onjuiste weergave van de feiten door de exporteur geen sprake is geweest, nog daargelaten dat belanghebbende ter zitting niet, althans onvoldoende weersproken heeft gesteld, dat belanghebbende zich bij die vermelding heeft laten leiden door instructies van de bevoegde Colombiaanse autoriteiten, die – zo blijkt uit de stukken welke de rechtbank heeft aangehaald onder 2.5 en 2.6 – evenzeer zijn uitgegaan van een onjuiste uitleg van de wetgeving van de Europese Unie. Zoals tot uitdrukking is gebracht in de onder 6.2 aangehaalde preambule heeft de wetgever met de onder 6.1 genoemde wijziging van artikel 220, lid 2, onder b van het CDW beoogd om in een situatie als de onderwerpelijke de importeurs in de Europese Unie te beschermen tegen de tekortkomingen van de bevoegde autoriteiten in derde landen.

De onjuiste afgifte van formulieren A door de Colombiaanse autoriteiten vormt, gelet op hetgeen is overwogen onder 6.5 tot en met 6.8, een vergissing die belanghebbende redelijkerwijze niet kon ontdekken. Nu tussen partijen niet in geschil is dat belanghebbende te goeder trouw is en heeft voldaan aan alle voorschriften van de geldende bepalingen inzake de douaneaangifte, is de inspecteur gehouden om af te zien van navordering.

De slotsom is dat het hoger beroep ongegrond is en dat de uitspraak van de rechtbank dient te worden bevestigd.