Uitspraken

[X] heeft in eerste aanleg gevorderd dat de rechtbank - uitvoerbaar bij voorraad -:

I voor recht zal verklaren dat zijn legitieme portie € 34.227,19 bedraagt als gevolg waarvan hij een vordering heeft op de nalatenschap van (thans) € 26.153,-;

II [Y] en [Z] pro se en q.q., voor zover mogelijk hoofdelijk, zal veroordelen om aan hem een bedrag te betalen van € 26.153,- te vermeerderen met wettelijke rente vanaf 28 maart 2014, althans vanaf de dagvaarding tot aan de dag van algehele voldoening;

III [Y] en [Z] gezamenlijk te veroordelen in de proceskosten, de buitengerechtelijke incassokosten en de nakosten, te vermeerderen met rente.

In het bestreden tussenvonnis van 20 maart 2016 heeft de rechtbank [X] toegelaten tot het leveren van tegenbewijs tegen de voorshands bewezen stelling dat erflaatster aan [X] een schenking van ƒ 70.000,- heeft gedaan.

In het bestreden eindvonnis van 9 november 2016 heeft de rechtbank [X] niet-ontvankelijk verklaard in zijn vorderingen voor zover deze zijn gericht tegen [Y] en [Z] in persoon, de vorderingen voor het overige afgewezen en [X] veroordeeld in de proceskosten.

Niet-ontvankelijkheid

Grief I

Grief II tot en met V

Het hof gaat niet mee in de stelling van [X] dat de verklaring van zijn ex-echtgenote buiten beschouwing moet worden gelaten, omdat deze onbetrouwbaar is. Het (enkele) gegeven dat de verhouding tussen [X] en zijn ex-echtgenote is verstoord als gevolg van de echtscheiding en/of dat zij ten overstaan van een notaris een beëdigde verklaring heeft afgelegd maar met een beroep op haar verschoningsrecht niet ten overstaan van de rechtbank een verklaring heeft willen afleggen, maakt/maken haar verklaring(en) niet onbetrouwbaar. Indien [X] heeft willen betogen, dat zijn ex-echtgenote haar verklaring uit rancune zou hebben afgelegd, heeft hij daartoe onvoldoende aangevoerd.

Dit laatste geldt ook voor zijn betoog dat zijn ex-echtgenote zich op haar verschoningsrecht heeft beroepen, omdat zij geen inzicht had in de financiële zaken van het gezin, omdat alleen hij zich daarmee bezighield en zij mede om die reden ook geen concreet bedrag heeft kunnen noemen. De verklaring van [de getuige] waarop [X] zich hiervoor beroept en die gebaseerd is op een verklaring van hemzelf en bovendien weinig concreet is, vormt daartoe onvoldoende onderbouwing.

Naar het oordeel van het hof heeft de rechtbank op basis van de inhoud van de verklaring van de ex-echtgenote van [X] in samenhang met de verklaringen van de erflaatster in haar testament tot het voorshands bewezen oordeel kunnen komen. Uit deze verklaringen, die in alle opzichten op elkaar aansluiten, blijkt dat de erflaatster een bedrag van vele tienduizenden guldens, f. 70.000,-, heeft geschonken. De stelling van [X] dat de verklaring van de erflaatster in haar testament, dat hij f. 70.000,- van haar heeft gekregen, in het geheel niet wordt ondersteund door bewijs gaat, gelet op de verklaring van zijn ex-echtgenote dat het ging om meerdere tienduizenden guldens, niet op.

Dat de erflaatster in haar testament niet heeft omschreven met welk doel zij het bedrag heeft geschonken, is in het licht van beide verklaringen in samenhang bezien en het hetgeen hiervoor is overwogen niet relevant. Dat geldt ook voor het onvermeld laten in het testament van de datum waarop de schenking is gedaan. Voor de totstandkoming van deze schenking was enkel vereist een gift (overgave uit vrijgevigheid) van hand tot hand van geld. In dat kader heeft zijn ex-echtgenote verklaard: “heeft gekregen uit de handen van zijn oma” en “oma heeft ons dit bedrag geschonken. We hebben dit nooit hoeven terug te betalen”. De verklaringen van de erflaatster zijn hiermee niet in strijd. Zowel de ex-echtgenote als de erflaatster spreken over een bedrag in guldens, zodat duidelijk is, dat het gaat om een schenking uit het tijdperk voor de invoering van de euro, terwijl voorts de ex-echtgenote een datum noemt voor welke de schenking is gedaan, welke datum is gelegen in het tijdperk voor de invoering van de euro.

Aan het standpunt van [X] ter zitting dat [Y] de erflaatster zou hebben ingefluisterd het testament te maken conform de huidige inhoud, komt gelet op de betwisting door [Y] geen betekenis toe.

Evenmin komt betekenis toe aan de stelling van [X] dat de legitieme portie kan worden omzeild door een eenzijdige verklaring van erflaatster in haar testament en dat dit zou strijden met de legitieme portie en de gedachte die daaraan ten grondslag ligt. [X] behoudt zijn recht een beroep te doen op zijn legitieme portie. Gelet op hetgeen hiervoor is overwogen, heeft hij onvoldoende aangevoerd om aan te nemen dat erflaatster dit recht heeft willen omzeilen.

Evenals de rechtbank is het hof in het licht van het vorenstaande van oordeel dat [X] er niet in is geslaagd het door de rechtbank aangenomen bewijsvermoeden te ontzenuwen. De inhoud van de niet onderbouwde verklaring van [X] van 12 april 2017 en de summiere verklaring van [de getuige] , gebaseerd op hetgeen deze van [X] zelf heeft gehoord, is onvoldoende om de inhoud van de verklaringen van de ex-echtgenote van [X] en de verklaringen van de erflaatster in haar testament te ontkrachten.

De rechtbank heeft dan ook terecht geoordeeld dat de getuigenverklaringen aan de zijde van de executeurs (verder) geen bespreking behoeven.

De grieven II tot en met V falen.

Grief VI en VII

Grief VI ziet op overweging 2.6 in het bestreden vonnis van 9 november 2016, waarin de rechtbank - samengevat - heeft overwogen dat [X] geen belang heeft bij bespreking van zijn betwisting van een aantal afzonderlijke posten in de berekening van de legitieme porties, omdat vaststaat dat hij naast giften van € 8.074,- een schenking van € 31.764,-, derhalve totaal € 39.838,- heeft ontvangen en hij, gelet op de hoogte van zijn legitieme portie, geen aanspraak meer heeft op enig bedrag.

[X] gaat er in zijn grief vanuit dat de schenking van f. 70.000,- niet is bewezen. Nu de voorgaande grieven falen, heeft [X] geen belang bij bespreking van deze grief.

Grief VII heeft geen zelfstandige inhoud en kan daarom buiten bespreking blijven.

De grieven I tot en met VII leiden niet tot vernietiging van het bestreden vonnis, zodat grief VIII, die is gericht tegen de proceskostenveroordeling, eveneens faalt.

Slotoverweging: