Uitspraken

Per e-mailbericht van 1 juni 2017 10.00 uur heeft de gerechtsdeurwaarder aan klagers opgave gedaan van het volgens hem verschuldigde bedrag ad € 6.019,35 netto. Klagers hebben dezelfde dag € 2.519,20 (de achterstallige lijfrente volgens vonnis) aan de opdrachtgever van de gerechtsdeurwaarder en € 99,44 aan de gerechtsdeurwaarder zelf betaald. Het restant is onbetaald gebleven, waarna de gerechtsdeurwaarder op 8, respectievelijk 9 juni 2017 de onder 3.2.9. en 3.2.10. genoemde beslagen heeft gelegd, welke beslagen op 12 juni 2017 zijn betekend. Genoemde beslagen zijn gelegd voor een hoofdsom van € 11.051,92.

Het hof stelt voorop dat een schuldenaar op grond van artikel 3:276 BW met zijn hele vermogen in staat voor betaling van de vordering. Het staat de gerechtsdeurwaarder in beginsel dan ook vrij om op grond van artikel 435 Rv beslag te leggen op alle voor beslag vatbare goederen van de schuldenaar. Dit betekent echter niet dat er geen beperkingen zijn aan het leggen van beslag. De gerechtsdeurwaarder dient zich terughoudend op te stellen ten aanzien van het leggen van meer dan een beslag, aangezien dat extra kosten voor een schuldenaar met zich brengt. Dat is een verplichting die ook volgt uit de voor de gerechtsdeurwaarder geldende Gedragsregels. Voor het leggen van meer beslagen zal daarom een goede reden moeten bestaan, hetgeen van geval tot geval dient te worden beoordeeld.

Gelet op de omstandigheden van het geval, waaronder de uitdrukkelijke opdracht van de opdrachtgever van de gerechtsdeurwaarder en het feit dat met alleen een beslag op onroerende zaken mogelijk niet op korte termijn liquiditeit beschikbaar zou komen, is de gerechtsdeurwaarder van mening dat hij juist heeft gehandeld. Het hof verwerpt dit standpunt. Uit het gehele dossier, en met name de inhoud van de e-mailberichten van klager sub 1, blijkt dat klagers niet onwillig waren te voldoen aan de veroordeling in het vonnis, maar in onzekerheid verkeerden over de exacte hoogte van het door hen te betalen bedrag. Daarnaast was - gelet op het relatief beperkte verschuldigde restbedrag - het risico voor de opdrachtgever dat de vordering niet binnen afzienbare tijd zou worden betaald, bijzonder gering. De gerechtsdeurwaarder had kunnen volstaan met een enkelvoudig bankbeslag, waarbij hij voorts de hoogte van het bedrag waarvoor beslag werd gelegd, had dienen te stellen op het per saldo verschuldigde nettobedrag en dus niet op het brutobedrag. Dat hij een en ander heeft nagelaten, waardoor ten laste van klagers onnodige kosten zijn gemaakt, valt hem tuchtrechtelijk aan te rekenen. Hetzelfde geldt voor het feit dat de gelegde beslagen vervolgens op 12 juni 2017 per afzonderlijk exploten aan klagers zijn betekend, waarvan alle kosten zijn doorberekend. Op basis van vaste tuchtrechtspraak geldt immers dat als ambtshandelingen bij één exploot kunnen worden gedaan, zij in beginsel ook bij één exploot dienen te worden gedaan. Ook dit klachtonderdeel acht het hof, evenals de kamer, daarom gegrond.

Uit het voorgaande volgt dat de klachtonderdelen 1 en 2 gegrond zijn. Gelet op de aard van de laakbare handelingen van de gerechtsdeurwaarder acht het hof, anders dan de kamer, de maatregel van berisping passend en geboden. De door de kamer aan de gerechtsdeurwaarder opgelegde geldboete van € 750,- is kennelijk gebaseerd op het bedrag aan onnodige kosten dat de gerechtsdeurwaarder heeft gemaakt. Het tuchtrecht kent niet de mogelijkheid om klagers schadeloos te stellen en oplegging van een geldboete is een ongeschikt middel om hetzelfde te bereiken. Het hof zal om die reden geen geldboete opleggen, maar merkt op dat het op de weg van de gerechtsdeurwaarder ligt om klagers rechtstreeks te compenseren voor de onnodig gemaakte kosten.

Het voorgaande leidt ertoe dat de beslissing van de kamer voor zover die de opgelegde maatregel betreft, niet in stand kan blijven. Het hof zal de beslissing van de kamer omwille van de duidelijkheid in zijn geheel vernietigen en een nieuwe beslissing geven.

Per 1 januari 2018 is de Gerechtsdeurwaarderswet gewijzigd (Wet doorberekening kosten toezicht en tuchtrecht juridische beroepen). In verband met deze wijziging van de Gdw heeft dit hof per 1 januari 2018 de Tijdelijke richtlijn kostenveroordeling notaris- en gerechtsdeurwaarderskamer Gerechtshof Amsterdam (Staatscourant 2017 nr. 75085; hierna: de richtlijn) vastgesteld, die geldt voor beroepschriften die vanaf die datum bij het hof worden ingediend. Het beroepschrift in deze zaak is door de gerechtsdeurwaarder ingediend op 21 februari 2019.

Ingevolge het bepaalde in de artikelen 43a lid 1 Gdw jo. 47 Gdw jo. van de richtlijn kan het hof de gerechtsdeurwaarder veroordelen in de kosten van de behandeling van de zaak bij het hof, indien een klacht (gedeeltelijk) gegrond wordt verklaard en een maatregel wordt opgelegd.

Op grond van voormelde richtlijn is het uitgangspunt dat een kostenveroordeling wordt opgelegd, tenzij op grond van bijzondere omstandigheden daarvan wordt afgezien. Dat betekent dat als aan de wettelijke voorwaarde is voldaan dat de klacht (gedeeltelijk) gegrond is en aan de gerechtsdeurwaarder een maatregel is opgelegd, het hof in beginsel een kostenveroordeling oplegt (dus ook ambtshalve). In dit geval zijn geen bijzondere omstandigheden gebleken die aanleiding geven tot een andere beslissing.

De gerechtsdeurwaarder dient de kosten van de behandeling van de klacht door het hof in hoger beroep te voldoen aan het Landelijk Dienstencentrum voor de Rechtspraak (LDCR), waarbij de termijn en de wijze waarop de kosten moeten worden voldaan door het LDCR per brief aan de gerechtsdeurwaarder zullen worden meegedeeld.

Het hiervoor overwogene leidt tot de volgende beslissing.