Uitspraken

De ondernemingsraad heeft aan zijn verzoek ten grondslag gelegd dat AAH en CVAB bij afweging van alle betrokken belangen niet in redelijkheid hebben kunnen komen tot het besluit als vermeld in 2.9. De ondernemingsraad stelt daartoe het volgende. AAH dient als ondernemer in de zin van de WOR te worden aangemerkt en CVAB als mede-ondernemer. Het besluit komt neer op een besluit tot het verplaatsen van de raad van commissarissen van CVAB naar AAH. Op CVAB is echter de wettelijke regeling inzake de structuurregeling van toepassing, zodat op het niveau van CVAB een raad van commissarissen vereist is. Dit vloeit voort uit de omstandigheden dat (1) het eigen vermogen van CVAB blijkens de jaarrekening van CVAB over 2021 per eind 2020 al meer dan de grenswaarde van € 16 miljoen bedroeg, (2) een afhankelijke maatschappij van CVAB, namelijk AAH, krachtens een wettelijke verplichting een ondernemingsraad heeft ingesteld en (3) bij CVAB en haar afhankelijke maatschappijen tezamen in de regel ten minste 100 werknemers in Nederland werkzaam zijn. CVAB heeft verzuimd tijdig de opgave te doen als bedoeld in artikel 2:63b lid 1 BW. Het is kennelijk onredelijk om in strijd met een wettelijke verplichting de raad van commissarissen te verplaatsen van CVAB naar AAH, met als gevolg dat de ondernemingsraad belangrijke rechten – namelijk een versterkt aanbevelingsrecht en een bezwaarrecht bij de benoeming van commissarissen – worden onthouden. Op het niveau van AAH wordt de grenswaarde voor het eigen vermogen namelijk niet gehaald, waardoor het structuurregime bij AAH niet (op korte termijn) van toepassing zal zijn. Het verplaatsen van de raad van commissarissen naar het niveau van AAH komt de effectieve medezeggenschap dus niet ten goede. Daarnaast is het verplaatsen van de bedrijfsmatige activiteiten van CVAB naar AAH, anders dan de ondernemer stelt, een onvoldoende steekhoudende beweegreden voor het verplaatsen van de raad van commissarissen. De raad van commissarissen bij CVAB heeft immers mede tot taak toezicht te houden op het beleid van het bestuur en de algemene gang van zaken bij CVAB en de met haar verbonden ondernemingen, waaronder het agri-bedrijf. Tot slot leidt de verplaatsing tot een beperking van het toezicht op CVAB, aldus – steeds – de ondernemingsraad.

AAH en CVAB hebben verweer gevoerd, dat hierna – voor zover relevant – aan de orde zal komen.

De Ondernemingskamer overweegt als volgt.

Vast staat dat op AAH het structuurregime niet van toepassing is. Vast staat verder dat het geplaatste kapitaal van AAH tezamen met de reserves volgens haar laatste vastgestelde jaarrekening minder bedraagt dan de grenswaarde als bedoeld in artikel 2:263 lid 2 sub a BW (€ 16 miljoen), zodat AAH ook niet gehouden is de opgaaf aan het handelsregister te doen als bedoeld in artikel 2:263 lid 1 BW.

Partijen zijn verdeeld over de vraag of op CVAB het structuurregime van toepassing is dan wel inmiddels van toepassing had moeten zijn als zij aan haar wettelijke verplichtingen had voldaan. Het bezwaar van de ondernemingsraad tegen het besluit is terug te voeren op zijn opvatting dat, als CVAB tijdig had voldaan aan haar verplichting tot opgaaf als bedoeld in artikel 2:63b lid 1 BW, op haar inmiddels de structuurregeling van toepassing zou zijn. Dit blijkt ook uit de wijze waarop zij haar negatieve advies over het besluit heeft geformuleerd (zie 2.7). Deze opvatting van de ondernemingsraad is echter niet juist. De grenswaarde voor het eigen vermogen per het einde van het boekjaar, als bedoeld in artikel 2:63b lid 2, onder a, BW is voor het eerst overschreden per ultimo 2020. Dit is gebleken uit de jaarrekening van CVAB over 2020, die op 24 april 2021 door haar algemene vergadering is vastgesteld. CVAB had – omdat ook aan beide andere voorwaarden uit artikel 2:63b lid 2 BW werd voldaan – daarom binnen twee maanden na 24 april 2021, derhalve uiterlijk in juni 2021 de opgaaf aan het handelsregister moeten doen als bedoeld in artikel 2:63b lid 1 BW. Eerst nadat een opgaaf gedurende drie jaren onafgebroken is ingeschreven, gaat de structuurregeling gelden (artikel 2:63c lid 1 BW). Indien CVAB tijdig opgaaf had gedaan als bedoeld in artikel 2:63b lid 1 BW, zou voor haar de structuurregeling van de artikelen 2:63f tot en met 2:63j BW derhalve op zijn vroegst in juni 2024 van kracht hebben kunnen worden. Nu CVAB in feite deze opgaaf eerst in oktober 2022 heeft gedaan, gaat voor haar de structuurregeling op zijn vroegst in oktober 2025 gelden.

Een en ander betekent dat de ondernemingsraad niet het versterkte aanbevelingsrecht en het bezwaarrecht als bedoeld in artikel 2:63f BW worden onthouden doordat (de ledenvergadering van) CVAB heeft besloten haar raad van commissarissen op te heffen. Van een dreigende uitholling van deze rechten is ook geen sprake.

Het besluit om de raad van commissarissen bij CVAB op te heffen is ook niet een besluit als bedoeld in artikel 25 WOR, dat ter advisering aan de ondernemingsraad had moeten worden voorgelegd. Het adviesrecht van de ondernemingsraad beperkt zich tot besluiten die ondernemer AAH en de door haar in stand gehouden onderneming betreffen. Niet kan worden gezegd dat de opheffing van de raad van commissarissen van CVAB betrekking heeft op de organisatie van (of de verdeling van bevoegdheden binnen) de onderneming waarvoor de ondernemingsraad is ingesteld. De ondernemingsraad is immers ingesteld voor het agri-bedrijf, niet mede voor CVAB. Ongeacht de vraag of CVAB voor de toepassing van de WOR als medeondernemer moet worden gekwalificeerd, beperkt het adviesrecht van de ondernemingsraad zich tot besluiten die ondernemer AAH en de door haar in stand gehouden onderneming betreffen. AAH en CVAB voeren dus terecht aan dat de ondernemingsraad niet met succes kan opkomen tegen een verondersteld besluit van hen tot verplaatsing van de raad van commissarissen van CVAB naar AAH.

Adviesplichtig was slechts het voorgenomen besluit tot wijziging van governancestructuur van AAH en meer in het bijzonder, het instellen van een raad van commissarissen bij AAH, zoals dat daadwerkelijk aan de ondernemingsraad is voorgelegd.

Dit door (de ledenvergadering van) CVAB genomen besluit dient voor de toepassing van de WOR aan AAH te worden toegerekend. De ondernemingsraad heeft geen steekhoudende bezwaren aangevoerd tegen dat besluit. Het verplaatsen van het agri-bedrijf van CVAB naar AAH met een eigen bestuur is een valide argument om bij AAH ook een raad van commissarissen in te stellen die toezicht zal houden op dat bestuur en het bestuur met raad terzijde zal staan. Ingevolge de voorgestelde statutenwijziging zal bovendien een aantal besluiten van het bestuur van AAH onderworpen zijn aan goedkeuring door de raad van commissarissen van AAH. Het toezicht op het bestuur van AAH wordt door het besluit versterkt.

De slotsom luidt dat de door de ondernemingsraad aangevoerde feiten en omstandigheden niet kunnen leiden tot het oordeel dat AAH en CVAB niet in redelijkheid tot het bestreden besluit hebben kunnen komen. Het verzoek zal worden afgewezen.