Uitspraken

Het hof stelt vast dat deze zaak internationale aspecten heeft, aangezien [appellant] in Denemarken woont. De vraag of de Nederlandse rechter bevoegd is om kennis te nemen van het verzoek van KLM, moet beoordeeld worden aan de hand van de herschikte EEX-Verordening (EU) 1215/2012 (hierna: Brussel I- bis Vo). Op grond van artikel 22 lid 1 Brussel I- bis Vo kan KLM haar verzoeken in beginsel slechts aanbrengen voor de gerechten van de lidstaat waar [appellant] woont (Denemarken). Aangezien [appellant] evenwel in hoger beroep bij dit hof is verschenen (zonder de bevoegdheid te betwisten), is de Nederlandse rechter op grond van artikel 26 lid 1 Brussel I- bis Vo - met inachtneming van het hierna volgende - ook bevoegd. Op grond van artikel 26 lid 2 Brussel-I bis Vo moet het hof zich er namelijk van vergewissen dat [appellant] op de hoogte is gebracht van zijn recht de bevoegdheid van het hof te betwisten en van de gevolgen van verschijnen of niet-verschijnen. In dit verband is van belang dat het hof tijdens de mondelinge behandeling [appellant] heeft gewezen op de mogelijkheid om zich op de onbevoegdheid van de Nederlandse rechter te beroepen en dat KLM in dat geval niet-ontvankelijk zal worden verklaard. Tijdens een schorsing van de mondelinge behandeling heeft [appellant] de gelegenheid gekregen om hierover met zijn advocaat te overleggen. Na hervatting van de mondelinge behandeling heeft [appellant] aangegeven dat hij de bevoegdheid van de Nederlandse rechter accepteert en de zaak door dit hof inhoudelijk wil laten beoordelen. Het hof is van oordeel dat hiermee is voldaan aan de vergewisplicht. Dit betekent dat het hof bevoegd is kennis te nemen van deze zaak.

Voor wat betreft het toepasselijk recht, is Verordening (EG) nr. 593/2008 inzake het recht dat van toepassing is op verbintenissen uit overeenkomst (Rome I) van toepassing, omdat de onderhavige arbeidsovereenkomst is aangegaan na 17 december 2009. Nu [appellant] de arbeid verrichtte in Nederland, is het Nederlandse recht van toepassing.

Met de grieven 1 tot en met 8 bestrijdt [appellant] het oordeel van de kantonrechter dat het Sociaal Plan Grond 2020 van toepassing was op zijn boventalligheid en dat KLM [appellant] derhalve terecht zou hebben geplaatst in de nieuwe functie op niveau MSG-3 met een toeslag. [appellant] betwist dat het Sociaal Plan Grond 2020 op hem van toepassing is. Allereerst heeft hij gekozen voor een opt-out regeling, te weten de vrijwillige vertrekregeling (VVR). Dat betekent dat hij dus niet meegaat in het Sociaal Plan Grond 2020. Bovendien is het Sociaal Plan Grond 2020 pas gaan gelden voor niet-vakbondsleden (zoals [appellant] ) vanaf de datum waarop het Sociaal Plan Grond 2020 algemeen verbindend is verklaard (2 februari 2021). De algemeen verbindend verklaring van een cao heeft geen terugwerkende kracht. Volgens [appellant] is daarom Bijlage 15 van de cao op hem van toepassing (en niet het Sociaal Plan Grond 2020). Ook betoogt [appellant] dat de kantonrechter ten onrechte zijn beroep op Bijlage 22 van de CAO heeft afgewezen.

Vastgesteld kan worden dat de arbeidsovereenkomst van [appellant] met KLM een incorporatiebeding bevat, waarin de toepasselijke cao voor KLM-Grondpersoneel Nederland van toepassing is verklaard. Vast staat ook dat de cao voor KLM-Grondpersoneel Nederland 2019-2022 is afgesloten op 14 november 2019 en voor de periode van 1 juni 2019 tot en met februari 2022 gold. Sinds 1 juni 2019 is de werking van deze cao derhalve aangevangen (artikel 7 van de Wet cao) en zijn de bepalingen van deze cao op [appellant] van toepassing. Eerst ter zitting heeft [appellant] in dit verband aangevoerd dat sprake is van een statisch (en niet van een dynamisch) incorporatiebeding zodat de bepalingen van de cao voor KLM-Grondpersoneel Nederland 2019-2022 niet op hem van toepassing zijn. Het hof is van oordeel dat dit beroep van [appellant] moet worden aangemerkt als een nieuwe beroepsgrond die te laat is aangevoerd. Op grond van de twee-conclusie-regel kunnen beroepsgronden in beginsel niet later dan in het beroepschrift worden aangevoerd. Het hof zal dit betoog derhalve verder buiten beschouwing laten.

In artikel 4.3 lid 5 van de CAO is bepaald dat ten aanzien van een boventallige werknemer die op het moment van boventalligheidsverklaring langer dan 2 maanden in actieve dienst is, de voorzieningen van Bijlage 15 gelden tenzij daarvan bij Sociaal Plan Grond 2020 wordt afgeweken. In de aanhef van Bijlage 15 van de CAO is vervolgens bepaald dat het Sociaal Plan Grond 2020 vanaf 1 oktober 2020 Bijlage 15 vervangt en dat voor werknemers van wie de functie is vervallen vóór 1 oktober 2020 artikel 2 van het Sociaal Plan Grond 2020 van toepassing is. Niet is in geschil dat [appellant] vóór 1 oktober 2020 boventallig is geworden en dus vanaf die datum onder de werking van het Sociaal Plan Grond 2020 valt. Uit artikel 4.3. lid 5 van de CAO en Bijlage 15 van de CAO volgt dat in het geval van [appellant] het Sociaal Plan Grond 2020 van toepassing is en dat voor hem dus niet de voorzieningen van Bijlage 15 van de CAO gelden. Vervolgens volgt uit artikel 2 van het Sociaal Plan Grond 2020 dat werknemers van wie de functie is vervallen vóór de inwerkingtreding van het Sociaal Plan Grond 2020 (zoals in het geval van [appellant] ) ofwel: (i) gebruik kunnen maken van de VVR 2015 en dit voor 1 december 2020 kenbaar moeten maken; ofwel (ii) meegaan in het Sociaal Plan. Vast staat dat [appellant] bij brief van 23 november 2020 kenbaar heeft gemaakt dat hij gebruik wil maken van de VVR 2015. Uiteindelijk is er evenwel geen VVR met [appellant] tot stand gekomen. In tegenstelling tot hetgeen [appellant] aanvoert, volgt uit artikel 2 van het Sociaal Plan Grond 2020 dat in die situatie het Sociaal Plan Grond 2020 op [appellant] van toepassing is/blijft (en dus niet Bijlage 15 van de CAO). Dit betekent dat [appellant] per 1 december 2020 instroomt in fase 2 van het Sociaal Plan Grond 2020. Vervolgens volgt uit het Sociaal Plan Grond 2020 (onder Fase 2 onder 2 en onder Fase 1.B. onder 5) dat indien een boventallige werknemer in deze periode wordt herplaatst op een passende functie met een lagere functiegroep, dat de indeling in de nieuwe functie dan plaatsvindt op het niveau van zijn oude salaris. [appellant] is per 1 april 2021 geplaatst in een functie met een lagere functiegroep (MSG-3). KLM heeft hem conform het Sociaal Plan Grond 2020 ingedeeld in deze nieuwe functie op het niveau van zijn oude salaris met de bijbehorende arbeidsvoorwaarden. Ook het beroep van [appellant] op Bijlage 22 van de CAO geeft hem geen recht op het behoud van zijn functiegroep MSG-4. Bijlage 22 ziet op een situatie van een demotie anders dan op eigen verzoek. Dat is een andere situatie dan de situatie van boventalligheid waar Bijlage 15 van de CAO op van toepassing was (maar thans is vervangen door het Sociaal Plan Grond 2020). Tot slot verwerpt het hof de stelling van [appellant] dat het Sociaal Plan Grond 2020 niet voor hem geldt omdat het plan pas tegen een latere datum algemeen verbindend zou zijn verklaard. Een sociaal plan (niet zijnde een cao) kan niet algemeen verbindend worden verklaard (dat kan alleen bij een cao). Bovendien heeft KLM betwist dat de cao en/of het Sociaal Plan Grond 2020 algemeen verbindend is/zijn verklaard. Gelet op het voorgaande falen de grieven 1 tot en met 8.

[appellant] maakt aanspraak op een (immateriële) schadevergoeding van in totaal € 47.500,-. Deze schade is gebaseerd op negentien maanden waarin hij vrijgesteld van werk is geweest tegen een bedrag van € 2.500,- per maand. Met de grieven 9 en 10 betoogt [appellant] dat de kantonrechter ten onrechte alleen zijn verzoek om een immateriële schadevergoeding heeft beoordeeld, terwijl zijn tegenverzoek daartoe niet beperkt was. Zijn gronden voor schadevergoeding zien niet alleen op het ernstig verwijtbaar en in strijd met goed werkgeverschap handelen door KLM, maar ook op het niet nakomen van de cao, onrechtmatige daad, schending van het vertrouwensbeginsel en wanprestatie. Met grief 11 bestrijdt [appellant] tot slot de afwijzing door de kantonrechter van zijn verzoek om immateriële schadevergoeding.

In artikel 6:106 lid 1 BW is, voor zover van belang, bepaald dat de benadeelde voor nadeel dat niet in vermogensschade bestaat recht heeft op een naar billijkheid vast te stellen schadevergoeding indien (a) de aansprakelijke persoon het oogmerk had zodanig nadeel toe te brengen; of (b) de benadeelde lichamelijk letsel heeft opgelopen, in zijn eer of goede naam is geschaad of op andere wijze in zijn persoon is aangetast. Het hof is van oordeel dat [appellant] weliswaar stelt dat hij door het handelen van KLM immateriële schade heeft gelden, maar dat hij dat niet (voldoende) heeft onderbouwd aan de hand van stukken. Evenmin heeft hij (voldoende) onderbouwd dat KLM het oogmerk had hem nadeel toe te brengen en/of dat hij daardoor lichamelijk letsel heeft opgelopen, in zijn eer of goede naam is geschaad of op andere wijze in zijn persoon is aangetast. Het verzoek om een immateriële schadevergoeding wordt reeds hierom afgewezen.

Voor zover [appellant] ook heeft verzocht om een materiële schadevergoeding, geldt het volgende. Het hof begrijpt het betoog van [appellant] aldus dat zijn verzoek om een materiële schadevergoeding is gebaseerd op een schending van goed werkgeverschap door KLM als bedoeld in artikel 7:611 BW. Het hof is evenwel van oordeel dat niet is gebleken dat KLM zich niet als goed werkgever heeft gedragen richting [appellant] en dat hij daardoor materiële schade zou hebben geleden. KLM heeft [appellant] weliswaar in een afvloeiingstraject geplaatst, maar dat betekent niet dat zij hem bewust schade heeft willen toebrengen, dat KLM ernstig verwijtbaar en/of niet conform de CAO en/of anderszins niet als goed werkgever heeft gehandeld. KLM heeft de bepalingen in de CAO alsmede die in het Sociaal Plan Grond 2020 ten aanzien van boventallige werknemers op de juiste wijze toegepast op de situatie van [appellant] (zie onder rov. 5.5). Daar komt bij dat [appellant] geenszins heeft aangetoond wat zijn schade precies is. KLM heeft zijn loon tijdens zijn vrijstelling van werkzaamheden gewoon doorbetaald en hij is momenteel nog steeds in dienst bij KLM. Het verzoek om een materiële schadevergoeding wordt daarom ook afgewezen.

Voor zover [appellant] ook aanspraak maakt op een billijke vergoeding, een transitievergoeding en/of een gefixeerde schadevergoeding, overweegt het hof als volgt. De kantonrechter heeft het verzoek om ontbinding van de arbeidsovereenkomst van KLM afgewezen en KLM heeft [appellant] nadien herplaatst binnen KLM. Reeds hierom bestaat er geen grond voor toewijzing van deze verzoeken.

Gelet op het voorgaande falen ook de grieven 9, 10 en 11.

[appellant] heeft geen concrete feiten en omstandigheden gesteld die, indien bewezen, tot een andere beslissing zouden kunnen leiden, zodat zijn bewijsaanbod wordt gepasseerd.

De slotsom is dat alle grieven falen en dat de bestreden beschikking zal worden bekrachtigd. [appellant] is in het hoger beroep in het ongelijk gesteld en zal daarom worden veroordeeld in de proceskosten in hoger beroep.