Uitspraken

Belanghebbende heeft in hoger beroep gesteld dat de opbrengst van de activiteiten, als geheel beschouwd, moeten worden gekwalificeerd als winst uit onderneming. Daartoe heeft hij onder meer naar voren gebracht dat hij is ingeschreven in het handelsregister bij de Kamer van Koophandel, dat hij ondernemersrisico’s loopt, dat hij met opdrachtgevers heeft onderhandeld over zijn vergoeding en dat hij als ondernemer voor de omzetbelasting ter zake van al zijn activiteiten omzetbelasting voldoet.

Artikel 3.2 van de Wet inkomstenbelasting 2001 (hierna: de Wet) luidt voor zover hier van belang: "Belastbare winst uit onderneming is het gezamenlijke bedrag van de winst die de belastingplichtige als ondernemer geniet uit een of meer ondernemingen (...)".

Artikel 3.4 van de Wet luidt voor zover hier van belang: "In deze afdeling en de daarop rustende bepalingen wordt verstaan onder ondernemer: de belastingplichtige voor rekening van wie een onderneming wordt gedreven en die rechtstreeks wordt verbonden voor verbintenissen betreffende die onderneming.".

In de jurisprudentie is voor de uitleg van het begrip onderneming aansluiting gezocht bij de in de bedrijfseconomie gebruikelijke omschrijving. Volgens vaste jurisprudentie is van een bedrijfsmatige exploitatie alleen sprake wanneer met een duurzame organisatie van kapitaal en arbeid aan het maatschappelijk productieproces wordt deelgenomen met het oogmerk om daarmede winst te behalen (vergelijk HR 4 maart 2011, 09/04554, LJN: BP6283).

Bij de beoordeling van de vraag of sprake is van een onderneming dient onder meer gelet te worden op de volgende factoren:

a. de duurzaamheid en de omvang van de werkzaamheden;

b. de grootte van de bruto-baten;

c. de winstverwachting;

d. het lopen van (ondernemers)risico;

e. de beschikbare tijd;

f. de bekendheid die naar buiten aan de werkzaamheid wordt gegeven;

g. het aantal opdrachtgevers;

h. het spraakgebruik.

Belanghebbende dient de feiten te stellen en, bij de gemotiveerde betwisting daarvan, aannemelijk te maken die de conclusie rechtvaardigen dat van een onderneming sprake is. Hierin slaagt hij, naar het oordeel van het Hof, niet. Gelet op de hiervoor - onder 2.1 tot en met 2.5 - vermelde feiten wijzen de factoren opgenomen onder 4.5 onder de letters a, b, c en g weliswaar in de richting van een onderneming als bedoeld in artikel 3.4 van de Wet IB 2001 (zo heeft belanghebbende meer dan vier opdrachtgevers), doch niet in zodanige mate dat belanghebbende in het onderhavige geval ook is aan te merken als een belastingplichtige die winst uit een zodanige onderneming geniet, terwijl vooral de factoren vermeld onder d, f en h in een andere richting wijzen. Ten aanzien van de weging van de factoren, overweegt het Hof nog dat deze zich niet leent voor een louter kwantitatieve benadering, maar in onderling verband en samenhang dienen te worden beoordeeld. Dienaangaande overweegt het Hof voorts nog dat belanghebbende niet, althans onvoldoende, aannemelijk heeft gemaakt dat hij met het verrichten van de onderwerpelijke werkzaamheden ondernemersrisico (d) loopt. De door belanghebbende naar voren gebrachte risico’s worden ook gelopen door een resultaatsgenieter en ten dele zelfs door een werknemer. Daarnaast is de door belanghebbende in een eerder stadium aangevoerde stelling dat hij in de Gouden Gids is vermeld, onvoldoende om als ondernemer te worden aangemerkt (f).

Aan dit oordeel doet niet af dat belanghebbende is ingeschreven in het handelsregister van de Kamer van Koophandel, omdat de bewaarder van het handelsregister lijdelijk is en derhalve met de inschrijving geen beoordeling wordt gegeven, laat staan dat deze relevant zou zijn voor de heffing van inkomstenbelasting. Datzelfde geldt voor belanghebbendes stelling dat hij ondernemer voor de omzetbelasting is, aangezien de Wet op de omzetbelasting 1968 van een ander ondernemersbegrip uitgaat dan de Wet IB 2001. Ook belanghebbendes stelling dat de activiteiten door belanghebbende niet in gezagsverhouding worden verricht, kunnen niet tot een ander oordeel leiden, reeds niet omdat tussen partijen niet in geschil is dat, indien de activiteiten geen onderneming vormen, er sprake is van een overige werkzaamheid en niet van een dienstbetrekking zodat het al dan niet aanwezig zijn van een gezagsverhouding niet relevant is. Dat belanghebbende met zijn opdrachtgevers heeft onderhandeld over de vergoeding, maakt het oordeel van het Hof ook niet anders, omdat ook een resultaatsgenieter en een werknemer over hun beloning plegen te onderhandelen, althans de mogelijkheid daartoe bestaat.

Ongeacht al hetgeen belanghebbende in dit verband (ook overigens nog) naar voren heeft gebracht, in onderlinge samenhang beschouwd, is het Hof aldus van oordeel dat, mede gelet op het spraakgebruik, in het onderhavige geval de (gezamenlijke) activiteiten van belanghebbende niet leiden tot ondernemerschap in de zin van artikel 3.2 van de Wet. Voor dat geval is tussen partijen niet in geschil dat het resultaat uit de door belanghebbende verrichte activiteiten als resultaat uit overige werkzaamheden moet worden aangemerkt. Het Hof is niet gebleken dat partijen hierbij uitgaan van een onjuiste rechtsopvatting, zodat het partijen daarin volgt.

Op grond van het vorenoverwogene oordeelt het Hof dat de met de activiteiten in 2013 behaalde voordelen niet zijn aan te merken als winst uit onderneming, maar als resultaat uit overige werkzaamheden (Vgl. Hof Leeuwarden 12 juli 2011, nr. 10/00166, ECLI:NL:GHLEE:2011:BR2894, Hof Leeuwarden 18 december 2013, nummers 12/00030, 12/00031, 12/00032 en 13/00073, ECLI:NL:GHARL:2013:9619 en HR 15 juni 2012, nr. 11/03865, ECLI:NL:HR:2012:BW8275).

Ingevolge artikel 3.156, eerste lid, van de Wet kan de belastingplichtige die zekerheid wenst omtrent de vraag of de voordelen die hij in een kalenderjaar geniet of zal gaan genieten uit een arbeidsrelatie of uit arbeidsrelaties waarin sprake is van hetzelfde soort van werkzaamheden die onder overeenkomstige condities worden verricht, worden aangemerkt als winst uit een onderneming, als loon of als resultaat uit overige werkzaamheden, een verzoek indienen bij de inspecteur. De inspecteur beslist op het verzoek bij voor bezwaar vatbare beschikking. Een zodanige beschikking heeft ten doel de belastingplichtige en zijn opdrachtgever(s) zekerheid te verschaffen omtrent de juridische gevolgen die aan hun arbeidsrelatie zijn verbonden. Uit het arrest van de Hoge Raad van 23 november 2012, nr. 11/00660, ECLI:NL:HR:2012:BX7863, volgt dat de inspecteur die VAR moet afgeven die volgens hem bij de situatie van de aanvrager past.

Belanghebbende heeft in hoger beroep gesteld dat, gelet op de tekst en de strekking van artikel 3.156 van de Wet hij erop mocht vertrouwen dat de opbrengst van de activiteiten zouden worden aangemerkt als winst uit onderneming. Deze stelling faalt, ook indien veronderstellenderwijs zou worden aangenomen dat het aanvraagformulier VAR voor 2013 juist is ingevuld, reeds op de grond dat de bestreden VAR, voor het onderhavige tijdvak, de opbrengst van de activiteiten nu juist aanmerkt als resultaat uit overige werkzaamheid en derhalve voor die periode niet als winst uit onderneming.

Belanghebbende heeft zich voorts beroepen op het vertrouwensbeginsel, omdat, naar het Hof begrijpt, hij door eerdere standpuntbepalingen van de Inspecteur, vervat in VAR-beschikkingen over eerdere jaren, mocht menen dat sprake was van winst uit onderneming. Deze grief faalt, nu belanghebbende over de bedoelde jaren voorafgaand aan 2013 heeft geprocedeerd tot in hoogste instantie, en het hem, nu een relevante wijziging van de activiteiten in de onderhavige periode is gesteld, noch gebleken, reeds ten tijde van het invullen van het aanvraagformulier voor de VAR 2013, op 5 oktober 2012 respectievelijk 15 januari 2013, duidelijk moet zijn geweest dat de opbrengst van de activiteiten geen winst uit onderneming vormt, gelet op de omstandigheid dat reeds op 12 juli 2011 het Hof voor de inkomstenbelasting/premie volksverzekeringen een andersluidend oordeel is gegeven voor de situatie in het jaar 2004, hetgeen niet is gewijzigd na daartegen ingesteld cassatieberoep, vgl. HR 15 juni 2012, 11/03865, ECLI:NL:HR:2012:BW8275, terwijl de gemachtigde van belanghebbende desgevraagd ter zitting heeft verklaard dat er sedert 2004 geen fiscaal-juridisch relevante wijzigingen in de omstandigheden zijn geweest.

Ter zake van belanghebbendes beroep op het gelijkheidsbeginsel, waarbij belanghebbende verwijst naar vervoerders die zowel kranten naar de distributiepunten als naar abonnees in de buitengebieden vervoeren, is het Hof van oordeel dat belanghebbende te dien aanzien onvoldoende heeft gesteld, laat staan aannemelijk heeft gemaakt. Het enkel stellen dat de activiteiten van professionele vervoerders en de activiteiten van belanghebbende gelijk zijn, is daartoe onvoldoende. Belanghebbende heeft immers niet gesteld, laat staan aannemelijk gemaakt dat sprake is of was van begunstigend beleid van de Inspecteur, en ook niet dat sprake was van individuele begunstiging dan wel schending van de meerderheidsregel, en heeft dienaangaande onvoldoende feiten en omstandigheden gesteld tegenover de gemotiveerde betwisting daarvan door de Inspecteur.