Uitspraken

In artikel 6.1, tweede lid, aanhef en onderdeel c, van de Wet inkomstenbelasting 2001 (hierna: Wet IB, tekst 2009), is bepaald dat uitgaven voor levensonderhoud van kinderen kunnen worden aangemerkt als persoonsgebonden aftrek. In het derde lid van dit artikel is bepaald dat deze uitgaven, voor zover die op de belastingplichtige drukken, in aanmerking worden genomen voor zover de belastingplichtige zich redelijkerwijs gedrongen heeft kunnen voelen tot het doen van die uitgaven. Artikel 6.13 van de Wet IB (tekst 2009) beperkt de aftrek tot uitgaven voor het levensonderhoud van kinderen jonger dan 30 jaar, die ten minste in belangrijke mate door de belastingplichtige worden onderhouden.

Niet in geschil is dat belanghebbende uitgaven ten behoeve van de zoon heeft gedaan die op jaarbasis € 4.682 hebben belopen en dat de uitgaven van het levensonderhoud van de zoon grotendeels op belanghebbende drukten. Partijen verschillen erover van mening of belanghebbende zich redelijkerwijs tot de ten behoeve van de zoon verrichte uitgaven voor levensonderhoud gedrongen heeft kunnen voelen.

Voor het antwoord op de vraag of belanghebbende zich redelijkerwijs gedrongen heeft kunnen voelen tot het doen van uitgaven voor het levensonderhoud van de zoon, dient acht te worden geslagen op de omstandigheden waarin de zoon feitelijk verkeerde. Daarbij komt onder meer betekenis toe aan de eigen inkomsten en het vermogen van de zoon (vgl. HR 25 november 2011, 10/04218, ECLI:NL:HR:2011:BQ7320). Gelet op de hoogte van zijn inkomsten die - zoals vaststaat tussen partijen - hoger zijn dan de netto bijstandsnorm van alleenstaanden van 21 tot 65 jaar in het jaar 2009 en de toename van de banksaldi van de zoon in het jaar 2009, heeft belanghebbende zich naar het oordeel van het Hof redelijkerwijs niet gedrongen kunnen voelen tot het doen van uitgaven voor de zoon. Redelijke gronden om hierover anders te oordelen, zoals de aanwezigheid in 2009 van een studieschuld van de zoon en dienaangaande bijzonderheden zoals aflossingsverplichtingen, dan wel bijvoorbeeld de onmogelijkheid van de zoon om geld te lenen voor de door hem in 2009 gevolgde studie, heeft belanghebbende gesteld noch aannemelijk gemaakt.

Belanghebbende stelt dat zij, nadat zij de aanwijzingen van het aangifteprogramma had gevolgd en daarbij rekening had gehouden met de door haar ten behoeve van haar zoon gedane uitgaven, in de terechte veronderstelling verkeerde dat zij recht had op de persoonsgebonden aftrek van € 700 per kwartaal voor de zoon. Zij stelt dat zij het aangifteprogramma op het punt van de buitengewone uitgaven niet anders had kunnen invullen dan zij heeft gedaan en daarom recht heeft op de persoonsgebonden aftrek. Pas na de indiening van de aangifte is zij in een drietal gesprekken met medewerkers van de Belastingdienst bekend geworden met de door de Belastingdienst toegepaste cijfermatige normen van de draagkracht van kinderen. In die gesprekken werd belanghebbende duidelijk dat die normen de door haar geclaimde aftrek in de weg zouden kunnen staan.

Het Hof is van oordeel dat het aangifteprogramma van de Belastingdienst in beginsel geen wijziging kan aanbrengen in de op grond van de Wet IB verschuldigde belasting. De toelichting in het aangifteprogramma, zoals die is opgenomen onder 2.7, dient aangemerkt te worden te worden als het geven van inlichtingen. Naar het Hof begrijpt heeft belanghebbende deze inlichtingen zodanig geïnterpreteerd dat zij meende door de hoogte van de door haar gedane uitgaven voor haar zoon automatisch recht te hebben op persoonsgebonden aftrek. Na de indiening van de aangifte is zij door de Belastingdienst gewezen op de juiste wetstoepassing van de persoonsgebonden aftrek van levensonderhoud van de zoon in 2009. Wat ook zij van de onjuiste interpretatie door belanghebbende van de toelichting, de Inspecteur is naar het oordeel van het Hof slechts gehouden aan deze toelichting indien belanghebbende de onjuistheid daarvan niet had behoeven te beseffen en tevens niet alleen meer belasting is verschuldigd maar ook schade lijdt doordat zij, afgaande op de onjuiste inlichting, enige handeling heeft verricht dan wel nagelaten (vgl. HR 9 maart 1988, nr. 24 199, ECLI:NL:HR:1988:ZC3780, HR 3 januari 1990, nr. 26 325, ECLI:NL:HR:1990:ZC4191, en HR 14 juni 2000, nr. 35275, ECLI:NL:HR:2000:AA6205). Nu van dergelijke door handelen of nalaten veroorzaakte schade niets is gesteld dan wel gebleken dient belanghebbendes beroep op het vertrouwensbeginsel te worden verworpen.