Uitspraken

Ingevolge artikel 3.8 van de Wet IB 2001 wordt onder winst uit onderneming verstaan het bedrag van de gezamenlijke voordelen die, onder welke naam en in welke vorm ook, worden verkregen uit een onderneming. Onder een onderneming wordt volgens vaste jurisprudentie verstaan een organisatie van kapitaal en arbeid, gericht op deelname aan het maatschappelijke verkeer met het oogmerk om winst te behalen. Bij de beoordeling van de vraag of sprake is van een onderneming moet onder meer worden gelet op de duurzaamheid en de omvang van de verrichte werkzaamheden, de beschikbare tijd, de winstverwachting, het debiteuren/ondernemersrisico, de omvang van de bruto-inkomsten, de omvang van de investeringen, het aantal opdrachtgevers en de bekendheid naar buiten (zie HR 21 april 1993, nr. 28 189, BNB 1993/185).

De Rechtbank is op grond van alle feiten en omstandigheden tot het oordeel gekomen dat de werkzaamheden van belanghebbende voor [G] niet als een onderneming kunnen worden aangemerkt. Hiertoe heeft de Rechtbank overwogen dat (i) belanghebbende in de periode van 2008 tot en met 2013 alleen voor [G] werkte, waaraan hij al zijn beschikbare tijd besteedde, (ii) belanghebbende alleen met toestemming van [G] voor andere opdrachtgevers werkzaamheden mocht verrichten, (iii) belanghebbende een vaste vergoeding per jaar ontving van € 84.000 die werd uitbetaald in maandelijkse termijnen van € 7.000, (iv) belanghebbende aanwezig moest zijn bij conferenties en seminars van [G] , en (v) belanghebbende nauwelijks investeringen heeft gedaan. Ter zake van het ondernemersrisico heeft de Rechtbank overwogen dat dit beperkt is gebleven tot het hoger of lager uitvallen van de variabele inkomsten (commissie). Hieruit volgt dat het voor de uitoefening vereiste zelfstandige karakter ontbreekt en dat belanghebbende nauwelijks ondernemingsrisico loopt, aldus de Rechtbank.

Het Hof onderschrijft dit oordeel van de Rechtbank. Het Hof voegt daaraan het volgende toe. Het oordeel van de Rechtbank, dat belanghebbende alleen met toestemming van [G] voor andere opdrachtgevers werkzaamheden mocht verrichten (zie ii in 4.2), heeft de Rechtbank terecht uit het contract afgeleid. Het Hof volgt belanghebbende niet in zijn betoog dat de Rechtbank het contract op dat punt verkeerd heeft geïnterpreteerd. De zin in het contract dat belanghebbende “(…) will operate on an exclusive basis for [G] Ltd”, kan naar het oordeel van het Hof niet anders worden uitgelegd dan dat belanghebbende alleen producten en diensten van [G] in het aan hem toegewezen gebied mocht verkopen. De door belanghebbende voorgestane uitleg dat hiermee werd beoogd te voorkomen dat werknemers van [G] in ‘zijn’ gebied actief zouden zijn, vindt geen steun in het contract noch in enig ander gedingstuk. Indien partijen de intentie hebben gehad een dergelijke exclusieve distributie op te nemen, dan lag het op hun weg dit op een heldere wijze te verwoorden in het contract hetzij in een aanvullend stuk. Dit is evenwel niet gebeurd. Ook is niet aannemelijk geworden dat het geheel of gedeeltelijk niet betalen door klanten die belanghebbende bij [G] had aangebracht, gevolgen kon hebben voor de door belanghebbende van [G] te ontvangen vaste inkomsten van € 84.000 op jaarbasis. Van enig debiteurenrisico is daarom geen sprake. Daaraan zij toegevoegd dat door belanghebbende aan derden uitgebrachte offertes, zoals belanghebbende ter zitting desgevraagd heeft verklaard, door [G] moesten worden goedgekeurd. Tot slot zij er nog op gewezen dat [G] aan belanghebbende zakelijke kosten op declaratie heeft vergoed, waaronder telefoon-, internet- en reiskosten.

Met betrekking tot de door belanghebbende gestelde pogingen tot de overname van een ICT-bedrijf, de start van een kikkerbillenkwekerij en de start van een muzikale carrière zijn geen feiten en omstandigheden gesteld en aannemelijk geworden op grond waarvan kan worden geoordeeld dat sprake is van een onderneming.

Voor zover belanghebbende zich beroept op de VAR-winst uit onderneming afgegeven in het jaar 2014, geldt dat deze is afgegeven in een ander belastingjaar en derhalve niet relevant is voor de onderhavige beoordeling. Ook anderszins is niet gebleken van omstandigheden waaruit een bewuste standpuntbepaling door de Inspecteur kan worden afgeleid. Van enige toezegging is tevens geen sprake. Belanghebbendes beroep op het vertrouwensbeginsel faalt.

Belanghebbende heeft nog gesteld dat het standpunt van de Inspecteur dat geen sprake is van ondernemerschap ertoe heeft geleid dat hij zijn activiteiten voor [G] heeft moeten staken en dat dit gevolg onevenredig is ten opzichte van het belang van de Inspecteur. Ter zake van dit beroep op het evenredigheidsbeginsel overweegt het Hof als volgt. Artikel 3:4, lid 1, van de Algemene wet bestuursrecht schrijft het bestuursorgaan voor bij de uitoefening van een bevoegdheid rekening te houden met alle rechtstreeks bij een besluit betrokken belangen. Ingevolge het tweede lid van deze bepaling mogen de nadelige gevolgen van een besluit voor één of meer belanghebbenden niet onevenredig zijn in verhouding tot de met dat besluit te dienen doelen (evenredigheidsbeginsel). Naar het oordeel van het Hof is geen sprake van een zodanige onevenwichtigheid in de afweging van de betrokken belangen, dat dient te worden geoordeeld dat sprake is van een schending van het evenredigheidsbeginsel en dat de aanslagen IB/PVV en omzetbelasting, zoals belanghebbende voorstaat, moeten worden vernietigd. Daarnaast wijst het Hof erop dat belanghebbende in de jaren van de aanslagoplegging bij [I] B.V. aanzienlijke inkomsten heeft verworven. Deze beroepsgrond faalt eveneens.

Gelet op het vorenstaande heeft de Inspecteur terecht het standpunt ingenomen dat belanghebbendes werkzaamheden voor de heffing van de IB/PVV niet als het drijven van een onderneming kunnen worden aangemerkt. Tussen partijen is dan niet in geschil dat belanghebbende ook voor de heffing van de omzetbelasting niet als ondernemer kan worden aangemerkt. De Inspecteur heeft de ondernemersfaciliteiten (IB/PVV) en de aftrek van de voorbelasting (OB) voor de jaren 2008 tot en met 2013 terecht geweigerd. De in 1.1 genoemde navorderings- en naheffingsaanslagen zijn juist vastgesteld en kunnen derhalve in stand blijven.

Omdat de activiteiten van belanghebbende niet als het drijven van een onderneming kunnen worden aangemerkt, kunnen de door belanghebbende gemaakte opleidingskosten niet als kosten van een onderneming worden aangemerkt. De Rechtbank deelt het standpunt van de Inspecteur dat de opgevoerde scholingskosten op grond van artikel 6.30 van de Wet IB 2001 alleen in 2012, het jaar van betalen, tot het wettelijk maximum van € 15.000 in aanmerking kunnen worden genomen. De Inspecteur heeft, aldus de Rechtbank, die aftrek derhalve terecht tot voornoemd bedrag beperkt. Het Hof sluit zich hierbij aan. Ook deze beroepsgrond faalt.

Het hoger beroep is ongegrond.

Het hoger beroep wordt geacht mede te zien op de heffings- en belastingrente. Belanghebbende heeft hiertegen geen gronden aangevoerd. Niet is gebleken dat de bepalingen ter zake van die renten onjuist zijn toegepast. Het hoger beroep is ook in zoverre ongegrond.