Uitspraken

Maulet heeft zich op diverse plaatsen in haar memorie van grieven over handelingen, gedragingen en mededelingen van [C] uitgelaten (zie onder meer grief III en onder 6.). Zij verwijt [C] onder meer aan haar onvoldoende toelichting op de financiële stukken te hebben verstrekt en een dubbelrol te hebben gespeeld door als adviseur van alle betrokken partijen te hebben opgetreden.

Het hof wijst erop dat [C] geen partij is in deze procedure. Voor zover de verwijten van Maulet tegen [C] zijn gericht ligt dit dan ook niet aan het hof ter beoordeling voor. Voor zover door Maulet is beoogd te stellen dat Lampe c.s. door [C] werden vertegenwoordigd dan wel dat de gedragingen van [C] aan Lampe c.s. kunnen worden toegerekend is dit niet met feiten en omstandigheden onderbouwd. De stelling "dit valt geïntimeerden aan te rekenen" (mvg III 6), als ook de stelling "de in hun opdracht optredende heer [C]" (mvg 6.2) zijn zonder nadere toelichting, die ontbreekt, hiervoor onvoldoende.

Lampe c.s. hebben weersproken dat zij onjuiste mededelingen hebben gedaan met betrekking tot de financiële stand van zaken. Lampe c.s. hebben ontkend dat zij mededeling zouden hebben gedaan dat Lampe Therapie financieel gezond was. Volgens Lampe c.s. verkeerde Lampe Therapie ten tijde van het sluiten van de overeenkomst evenmin in zwaar weer. De verslechtering van de financiële situatie van Lampe Therapie heeft plaatsgevonden na 2010 en daarmee na de aandelentransactie, maar desalniettemin is Lampe Therapie tot op heden levensvatbaar gebleken. Lampe c.s. hebben voorts aangevoerd dat [B] de beschikking had over de financiële stukken en aanwezig is geweest bij de gesprekken met de bank. Voor zover Maulet die stukken zelf niet kon duiden had zij vragen moeten stellen en een adviseur dienen in te schakelen. [B] is verder betrokken geweest bij het opstellen van de begroting voor 2011 - 2013. Die begroting was niet ondeugdelijk, maar is door verschillende oorzaken niet gerealiseerd. Dat behoort tot het risico van ondernemen, aldus Lampe c.s..

Het hof overweegt als volgt. Bedrog in de zin van artikel 3:44 lid 2 BW is aanwezig , wanneer iemand een ander tot het verrichten van een bepaalde rechtshandeling beweegt door enige opzettelijk daartoe gedane onjuiste mededeling, door het opzettelijk daartoe verzwijgen van enig feit dat de verzwijger verplicht was mede te delen of door een ander kunstgreep. Aanprijzingen in algemene bewoordingen ook al zijn ze onwaar, leveren op zichzelf geen bedrog op. Het hof zal eerst beoordelen of op basis van hetgeen door Maulet is gesteld bedrog kan worden vastgesteld.

Tussen partijen staat vast dat in aanloop naar het sluiten van de overeenkomst aan [B] de volgende stukken zijn verstrekt: de jaarrekening van Lampe Therapie over 2010, de jaarrekeningen van Lampe Therapie over 2007 tot en met 2009 en een begroting/prognose met betrekking tot Lampe Therapie over 2011 tot en met 2013. Het hof stelt vast dat genoemde jaarrekeningen weliswaar summier zijn, maar alle kerngegevens bevatten. Dat de betreffende jaarrekeningen niet juist zouden zijn is gesteld noch gebleken, zodat Maulet op basis van de jaarrekeningen basaal inzicht heeft kunnen krijgen in de financiële staat van Lampe Therapie.

Uit de betreffende gegevens kan niet volgen dat Lampe Therapie, zoals door Maulet is betoogd, op omvallen stond. Zo was het resultaat over 2010 weliswaar negatief, maar over de jaren 2008 - 2010 was er sprake van een verbetering van de resultaten van de onderneming (In het jaar 2008 bedroeg het resultaat -/- € 33.568, in 2009 -/- € 24.612 en in 2010 -/- € 8.378). Er was sprake van een liquiditeitstekort van € 25.000,- maar dat is zonder nadere onderbouwing niet verontrustend te noemen. Ook overigens wordt door Maulet niet onderbouwd dat Lampe Therapie ten tijde van het sluiten van de overeenkomst in (zeer) zwaar weer verkeerde. Nu evenmin een hierop toegesneden bewijsaanbod is gedaan, komt het hof tot het oordeel dat niet komt vast te staan dat Lampe Therapie ten tijde van het sluiten van de overeenkomst in een zeer slechte financiële toestand verkeerde. Daarmee is de basis aan het verwijt van Maulet dat het op de weg van Lampe c.s. had gelegen dit aan haar mede te delen komen te vervallen.

Het vorenstaande leidt tot de conclusie dat er voorafgaand aan het sluiten van de overeenkomst geen onjuiste inlichtingen door [geïntimeerde3] zijn verstrekt. Van bedrog door [geïntimeerde3] is dan ook geen sprake.

Maulet heeft voorts een beroep gedaan op dwaling. Dit beroep valt uiteen in: (a) het geven van onjuiste inlichtingen, en (b) het achterwege laten van inlichtingen. Op grond van vaste rechtspraak mag men in de regel afgaan op de juistheid van door de wederpartij gedane mededelingen. Als er sprake is van een mededelingsplicht die niet is nagekomen is een beroep op dwaling in beginsel mogelijk. Heeft de dwalende zijn onderzoeksplicht uit hoofde van art. 6:228 lid 2 BW geschonden dan blijft de dwaling in beginsel voor zijn rekening. Bij de beoordeling zijn van belang de wederzijdse verantwoordelijkheden van beide partijen in het licht van hun gerechtvaardigde belangen. Beslissend zijn de verkeersopvattingen, de aard van de rechtsverhouding, de aard van de betrokken informatie en de aard van de betrokken belangen.

Gelet op hetgeen het hof hiervoor in rov. 5.9 en 5.10 heeft overwogen zijn er geen onjuiste inlichtingen verstrekt door Lampe c.s. aan Maulet, zodat het beroep op het geven van onjuiste inlichtingen niet slaagt. Dit geldt evenzeer voor hetgeen Maulet heeft gesteld ten aanzien van het achterwege laten van mededeling omtrent de slechte financiële toestand van Lampe Therapie. Gelet op hetgeen het hof in rov.5.8 heeft overwogen is dit niet komen vast te staan en is daarmee de basis aan het verwijt van Maulet dat het op de weg van Lampe c.s. had gelegen dit aan Maulet mede te delen is komen te vervallen.

In artikel 6:228 lid 1 BW is bepaald dat een overeenkomst kan worden vernietigd als deze onder invloed van dwaling tot stand is gekomen. Ingevolge artikel 6:228 lid 2 BW kan de vernietiging niet worden gegrond op een dwaling die uitsluitend een toekomstige omstandigheid betreft. Dit betekent dat de enkele misrekening in toekomstige omstandigheden geen dwaling kan opleveren. Wel kan ruimte zijn voor een beroep op dwaling als het gaat om verwachtingen die zijn gebaseerd op een onjuiste voorstelling over bij het sluiten van de overeenkomst aanwezige omstandigheden (zie: HR 21 januari 1966, ECLI:NL:HR:1966:AC4621 en HR 16 mei 2008 ECLI:NL:HR:2008:BC5721).

Voor zover Maulet heeft gesteld dat zij heeft gedwaald over de ontwikkeling van de omzet van Lampe Therapie in de jaren 2011 t/m 2013, was er zoals hiervoor in rov. 5.9. is overwogen sprake van een ambitieuze begroting, die weliswaar niet is gerealiseerd, maar echter niet ondeugdelijk was. Het feit dat Maulet zich hierop heeft gebaseerd, zonder nader advies te vragen, terwijl er wel kritische vragen werden gesteld door [C] en de bank die daar aanleiding toe hadden kunnen geven, moet voor rekening van Maulet blijven.

In grief II klaagt Maulet dat Lampe.c.s. ten onrechte hun medelingsplicht hebben verzaakt door niet aan Maulet te melden dat de werkelijke waarde van de aandelen vrijwel nihil was.

Het begrip werkelijke waarde is in zoverre lastig dat er geen objectieve waarde bestaat voor (de aandelen van) een onderneming. Er bestaan wel waarderingsmethoden die een bepaalde waarderingsmaatstaf geven. Een koper pleegt een te kopen onderneming te waarderen om zo een onderhandelingsruimte af te bakenen. De koopprijs komt gewoonlijk tot stand in onderhandeling tussen koper en verkoper. Naar Nederlands recht geldt op basis van het beginsel van de contractsvrijheid in beginsel geen iustum pretium (rechtvaardige prijs) (HR 11 januari 1957, NJ 1959,37). Partijen zijn in beginsel vrij om zelf een prijs over een te komen. Onder omstandigheden kan er aanleiding zijn tot een correctie op grond van wilsgebreken. Lampe c.s. hebben onweersproken gesteld dat de koopsom niet was gebaseerd op intrinsieke waarde, maar op goodwill, zijnde het bedrag dat een koper om hem moverende redenen wil betalen boven de intrinsieke waarde van de onderneming. Voorzover in grief II een beroep op bedrog of dwaling dient te worden gelezen, stuit dat beroep af op hetgeen het hof hiervoor daarover heeft overwogen.

Maulet heeft voorts een beroep gedaan op misbruik van omstandigheden. Maulet heeft hiertoe gesteld dat zij niet in staat was financiële stukken te doorgronden en dat Lampe c.s. dit wisten.

Misbruik van omstandigheden is aanwezig, wanneer iemand die weet of moet begrijpen dat een ander door bijzondere omstandigheden, zoals noodtoestand, afhankelijkheid, lichtzinnigheid, abnormale geestestoestand of onervarenheid, bewogen wordt tot het verrichten van een rechtshandeling, het tot stand komen van die rechtshandeling bevordert, ofschoon hetgeen hij weet of moet begrijpen hem daarvan zou behoren te weerhouden.

Het hof is van oordeel dat bij Maulet een bepaalde kennis met betrekking tot het bedrijf mag worden verondersteld, nu [B] vanaf 1 juli 2010 als fysiotherapeut in dienst van Lampe Therapie werkzaam was. Zo mag worden verondersteld dat [B] bekend was met de medewerkers van de onderneming, de vraag of zij druk waren, de cultuur en sfeer van de onderneming en de vraag of er mogelijkheden waren om nieuwe behandelgroepen op te zetten. Voorts beschikte Maulet over de relevante financiële stukken en was hij betrokken bij de gesprekken met de bank. Lampe c.s. hebben onbetwist gesteld dat [B] niet kenbaar heeft gemaakt dat hij niet in staat was de financiële stukken te duiden. Het had op de weg van [B] /Maulet gelegen zich zo nodig door een onafhankelijke deskundige te laten adviseren.. Door dit na te laten heeft Maulet aan zichzelf te wijten dat zij de overeenkomst is aangegaan zonder zich zelf een goed beeld te hebben gevormd van de hoogte van de koopprijs. Van een daartoe bewegen door misbruik van omstandigheden van de zijde van Lampe c.s. is geen sprake.

Maulet heeft voorts gesteld dat op Lampe Therapie als werkgever van [B] een verzwaarde zorgplicht rustte (grief IV). In de toelichting op de grief verwijst Maulet naar artikel 7:611 BW waaruit volgens Maulet voortvloeit dat de rechtsverhouding tussen werknemer en werkgever wordt beheerst door de redelijkheid en billijkheid. Daaruit vloeit voort, aldus Maulet, dat nu Lampe Therapie als werkgever [B] als werknemer heeft benaderd om mede-eigenaar te worden, Lampe Therapie er zorg voor had dienen te dragen dat [B] c.q. Maulet van alle relevante (financiële) feiten en omstandigheden was voorzien en daaraan de juiste duiding kon geven.

Het beroep van Maulet op genoemde bepaling gaat al mank omdat er in deze sprake is van een aandelenoverdracht tussen twee rechtspersonen, waarbij de verkoper Japuma Holding, niet de werkgever is van Maulet. Voor het overige verwijst het hof naar hetgeen hiervoor is overwogen. Maulet kon beschikken over de relevante documenten en voor zover zij - kort samengevat- nog vragen had, had het op haar weg gelegen nader onderzoek te doen.

Gelet op hetgeen hiervoor is overwogen, is er evenmin voldoende gesteld voor een beroep op onrechtmatig handelen van Lampe c.s.

Grief VII richt zich tegen rov. 4.3. van het vonnis van de rechtbank en luidt: "De rechtbank heeft ten onrechte nagelaten in het vonnis gemotiveerd te vermelden op welke omstandigheden zij in rechtsoverweging 4.3. het oog had bij haar overweging dat de prognose die in de "Begroting 2011 t/m 2013" besloten ligt niet is gehaald "vanwege tal van door Lampe c.s. aangevoerde omstandigheden." In de toelichting heeft Maulet gesteld dat het onduidelijk blijft welke omstandigheden de rechtbank hier op het oog heeft, waardoor haar vonnis van onvoldoende motivering is voorzien, aldus Maulet.

Deze grief faalt. In rov 4.3. staat vermeld dat door Lampe c.s. tal van omstandigheden worden aangevoerd die kunnen verklaren waarom de begroting niet is gerealiseerd. In rov 3.2. worden die door Lampe c.s. genoemde omstandigheden genoemd, waaronder ziekte en brand. Wat daar echter ook van zij, het is aan Maulet om met feiten en omstandigheden te onderbouwen, waardoor hij bij het aangaan van de overeenkomst op het verkeerde been is gezet, in die zin dat er sprake is van bedrog, dwaling, misbruik van omstandigheden of onrechtmatig handelen. Daarin is Maulet gezien het hof hiervoor heeft overwogen niet geslaagd.

Het bewijsaanbod van Maulet zal worden gepasseerd, nu hetgeen te bewijzen wordt aangeboden niet kan leiden tot een andere beslissing. Zo heeft het bewijsaanbod over de gevolgen van de lekkage aan de Ulevi en de ziekte van [geïntimeerde3] , betrekking op later opgetreden omstandigheden en zegt dit niets over de informatie die Maulet vooraf is verstrekt. Het aanbod om een deskundige te laten verklaren over onder meer de onjuiste waardering van de aandelen of de financiële situatie van Lampe Therapie, daarvoor geldt - zoals hiervoor is overwogen - dat Maulet zich er destijds in had moeten verdiepen en zich er had moeten laten voorlichten. Dat hij dat niet heeft gedaan en later in die verwachtingen is teleurgesteld, moet voor zijn rekening blijven. Wat derden daar achteraf over verklaren kan dus niet tot een ander oordeel leiden.