Uitspraken

Het hof stelt voorop dat tussen partijen niet in geschil is dat [appellanten] gebonden zijn aan de CAO. Tennet stelt dat de CAO een standaardkarakter heeft zodat, ongeacht de vraag of de door [appellanten] ontvangen ploegentoeslag van 30% als een primaire arbeidsvoorwaarde kan worden beschouwd of niet, afwijking van de regeling van de ploegentoeslag in de CAO niet mogelijk is. Na invoering van het nieuwe rooster is de ploegentoeslag voor [appellanten] berekend op basis van de CAO. De CAO voorziet in een vergoeding voor ploegendienst, waarvan de hoogte afhankelijk is van de zwaarte van het rooster. Tennet verwijst ter ondersteuning van haar standpunt naar een brief van een senior beleidsadviseur van de WENB (Werkgeversvereniging voor Energie, Kabel & Telecom, Afval & Milieu) van 19 december 2016, waarin deze, onder verwijzing naar de artikelen 1.4 en 2.2 van de CAO, schrijft dat is beoogd een standaard CAO tot stand te brengen, waarvan afwijking slechts is toegestaan voor zover dit expliciet in de CAO is vermeld. [appellanten] betwisten dat sprake is van een standaard CAO.

Toetsing aan deze maatstaf levert naar het oordeel van het hof op dat de CAO geen standaardkarakter heeft. Uit de tekst van de CAO valt dat namelijk niet op te maken. In tegendeel, uit de artikelen 1.4 en 2.2 blijkt dat afwijking van de CAO mogelijk is. Dat uit die artikelen zou volgen dat bedoeld is afwijking uitsluitend mogelijk te maken bij specifieke functiecontracten en overigens niet, valt daarin niet met voldoende duidelijkheid te lezen, ook niet als die artikelen worden gelezen in de context van de gehele cao. Daarbij komt dat Tennet met de uitbetaling van de toeslag van 30% in haar eigen visie ook is afgeweken van de CAO, omdat zij met aanpassing van de toeslag beoogt conform de CAO te gaan handelen. Het hof verwerpt de uitleg van Tennet dat sprake is van een standaard CAO, nu die bedoeling naar objectieve maatstaven voor partijen die niet bij de totstandkoming van de cao zijn betrokken, gelet op het voorgaande, niet voldoende kenbaar is.

Tussen partijen staat vast dat [appellanten] in ploegen werken in volcontinudienst. De CAO regelt in artikel 3.3 dat de vergoeding in tijd en geld die daar tegenover staat is gebaseerd op de zwaarte van het rooster. Voor de berekening wordt verwezen naar bijlage 4. In die bijlage wordt de ploegentoeslag voor de vijf-ploegen volcontinudienst berekend op 30% bij een werktijd van 33,6 uur. [appellanten] hebben tot de invoering van het nieuwe rooster per 1 maart 2014 deze ploegentoeslag van (laatstelijk) 30% ontvangen. Tijdens de zitting is gebleken dat feitelijk niet (steeds) werd gewerkt in een vijf-ploegen volcontinudienst. Hieruit leiden [appellanten] af dat zij de toeslag van 30% ontvingen, onafhankelijk van de daadwerkelijke inroostering, en dat sprake is van een vast salarisbestanddeel. In dat verband voeren zij het volgende aan. De hoogte van de toeslag varieerde tot 1994 en was gebaseerd op een (variërend) rooster. Omdat de inkomenspositie van de bedrijfsvoerders daarmee onzeker was, is overeengekomen dat zij een vaste toeslag zouden krijgen. Om de vaste toeslag in te passen in de CAO-systematiek, is tegelijkertijd de vijf-ploegen volcontinudienst geïntroduceerd. Aan de later (in verband met de opening van de vestiging Ede) in dienst getreden bedrijfsvoerders heeft Tennet een vaste toeslag van 30% toegekend, terwijl niet in een vijf-ploegendienst werd gewerkt en die vaste toeslag was daarmee niet afhankelijk van het rooster en/of de CAO, aldus [appellanten] Tennet daarentegen stelt dat de toeslag werd bepaald op basis van de daadwerkelijke inroostering. Tennet verwijst daarvoor naar de CAO, haar Uitvoeringsregeling continudienst, de roosterafspraken die in de arbeidsovereenkomsten zijn gemaakt en het feit dat een aantal werknemers al eerder te maken heeft gehad met wijziging van de ploegentoeslag als gevolg van roosterwijzigingen. Voor bedrijfsvoerders die in 2008/2009 in dienst zijn getreden in verband met de opening van de vestiging Ede geldt dat de toeslag voorlopig was toegekend en dat een herberekening zou plaatsvinden bij het maken van de definitieve roosters, zo was ook aan [appellanten] bekend.

Het hof overweegt dat in de individuele arbeidsovereenkomsten de ploegentoeslag niet eenduidig is vastgelegd. In sommige arbeidsovereenkomsten is daarover in het geheel niets vermeld, maar is volstaan met een verwijzing naar (voorlopers van) de CAO. Voor zover er iets is opgenomen in de (bijlagen bij) de arbeidsovereenkomsten over de ploegentoeslag betreft dit de vermelding dat sprake is van een toeslag voor volcontinudienst. In één geval ( [appellant] ) is onder verwijzing naar de (voorloper van de) CAO een “vaste ploegendiensttoeslag van 23,5%” vermeld en in een ander geval ( [appellant] ) heeft Tennet meegedeeld dat bij het definitief vaststellen van het rooster een herberekening van het aantal roosterpunten zou worden gemaakt. Dat de door [appellanten] ontvangen ploegentoeslag is gebaseerd op de CAO volgt naar het oordeel van het hof uit hun eigen stellingen. Zij stellen immers dat de toeslag aanvankelijk variabel was en dat bij de overgang naar een (in hun visie) vaste toeslag de vijf-ploegendienst is geïntroduceerd om die toeslag in te passen in het systeem van de CAO. Bovendien is de toeslag die zij ontvangen gebaseerd op de CAO: deze bedroeg laatstelijk per 1 juli 2009 volgens de CAO 30%, maar lag in eerdere CAO’s op lagere percentages. De omstandigheid dat op enig moment feitelijk niet meer (steeds) in een vijf-ploegen continudienst is gewerkt terwijl [appellanten] wel de daarmee corresponderende toeslag ontvingen, maakt, gezien deze verwevenheid met de CAO, nog niet dat die toeslag daarmee een vast onderdeel van de arbeidsvoorwaarden is gaan vormen. De aanduiding door Tennet op de presentatie van de wijziging van de WTR op 21 september 2012, waarin zij het heeft over een “vaste continudienst toelage van 30%” (2.6) is daarvoor evenmin een voldoende aanwijzing. Tennet heeft immers ter zitting toegelicht dat bij een gewijzigd rooster een nieuwe berekening op grond van de CAO werd gemaakt, waaruit de hoogte van de toeslag voortvloeide en dat doordat ook de weekenddiensten in het oude rooster in die berekening werden betrokken de toeslag steeds op het hoogste percentage uitkwam. Daarmee was de toeslag echter nog steeds afhankelijk van het rooster volgens Tennet. Deze laatste stellingen zijn door [appellanten] betwist.

Omdat de vraag of Tennet gerechtigd was de ploegentoeslag aan te passen afhangt van de uitkomst van bewijslevering, wordt deze vraag in dit arrest nog niet beantwoord. Iedere verdere beslissing wordt aangehouden.