Uitspraken

In het tussenarrest heeft het hof overwogen dat het principaal hoger beroep gaat over de vraag of [pachter] is tekortgeschoten in de nakoming van de pachtovereenkomst, in het bijzonder door geen bedrijfsmatige landbouw meer te bedrijven, de gronden onder te verpachten en het suikerquotum te verkopen zonder toestemming van de verpachter. [verpachter] verwijt [pachter] specifiek dat hij in de jaren 2012 – 2014 geen bedrijfsmatige landbouw heeft bedreven door zijn pluimveetak af te stoten en de gronden door een derde te laten bewerken. Het hof heeft geoordeeld dat niet kan worden aangenomen dat [pachter] in het verleden geen bedrijfsmatige landbouw bedreef. Anders heeft het hof echter geoordeeld over de stelling van [verpachter] dat [pachter] de gepachte gronden in gebruik heeft afgestaan aan een derde. Het hof heeft [pachter] in de gelegenheid gesteld om nadere stukken over te leggen waaruit de persoonlijke exploitatie van de gepachte gronden en de ontvangst/betaling van de overgelegde facturen blijkt. Daarnaast moest [pachter] gegevens overleggen waaruit de hoogte van het suikerquotum blijkt en de afrekening daarvan met de fabriek.

Bij akte van 11 december 2018 heeft [pachter] producties 34 tot en met 51 overgelegd. Daarvoor had [pachter] al een groot aantal producties overgelegd. [verpachter] heeft bij antwoordakte op de nieuwe stukken gereageerd en productie G overgelegd.

Voor het jaar 2012, waarin mais is geteeld, heeft [pachter] aanvullend producties 34 – 42b overgelegd waaruit volgt dat hij met [afnemer 1] een overeenkomst had waarbij [afnemer 1] alle kosten voor gewasbescherming, zaaizaad en meststoffen zou voldoen en de mais zou aankopen. De aankoop is vastgelegd in een verkoopbevestiging oogst van 15 mei 2012 waarbij [pachter] aan [afnemer 1] 70 ton mais verkoopt voor een prijs van € 130 per ton. Volgens [pachter] bedroeg de restant opbrengst van de oogst € 7.909,22, waarvan hij naar zijn zeggen per saldo – na verrekening van verschillende kosten – € 3.610,30 op zijn bankrekening heeft ontvangen. Dat bankafschrift is overgelegd. De producties 34 en 45 onderbouwen verder dat [pachter] de mais zelf heeft geoogst.

In 2013 zijn aardappelen geteeld. [pachter] heeft aanvullend producties 43 en 44 overgelegd. [afnemer 2] , aan wiens bedrijf de aardappelen zijn verkocht, heeft verklaard dat de zeggenschap over de bedrijfsvoering niet door [pachter] aan hem is overgedragen. De aardappelen heeft [afnemer 2] door voorschotten voldaan met kennelijk nog twee eindafrekeningen in februari en juni 2014. Bankafschriften tonen de bevoorschotting/eindafrekeningen maar een duidelijk boekhoudkundig inzicht van deze teelt ontbreekt. De keuze/inkoop van het pootgoed is niet verantwoord en de verrekening van de door [afnemer 2] voldane kosten is niet toegelicht.

In 2014 is wintertarwe geteeld. [afnemer 2] heeft de tarwe aangekocht voor € 168 per ton welke aankoop in augustus en september 2014 via aankoopborderellen is gefactureerd in ronde bedragen en die daarvoor al als voorschotten waren voldaan. De kosten voor de teelt zijn volgens [pachter] verrekend met het loonwerk dat [pachter] voor [afnemer 2] heeft verricht. Een cijfermatige toelichting hiervan ontbreekt.

Met deze stukken heeft [pachter] nog geen verklaring gegeven voor de zeer eenzijdige teelt en uit de stukken volgt niet dat geteeld is voor de pluimveetak. De mais is blijkbaar voor [afnemer 1] geteeld en de aardappelen en tarwe voor [afnemer 2] . De financiële berekeningen zijn zonder nadere toelichting, die [pachter] niet voldoende heeft gegeven, niet te doorgronden. Het lijkt erop dat de verkoopopbrengst van tevoren vaststond en dat alle kosten werden voldaan door [afnemer 1] , respectievelijk [afnemer 2] . Of er daadwerkelijk finaal is afgerekend conform de overgelegde stukken en is verrekend, is nog altijd niet voldoende onderbouwd. Dat [pachter] zelf de zeggenschap had over het teeltplan, het exploitatierisico heeft gedragen en teeltwerkzaamheden heeft verricht is dan ook nog steeds twijfelachtig. Mogelijk heeft [pachter] de mais zelf geoogst, van andere werkzaamheden blijkt dat die door derden zijn gedaan. Ploegen, zaaien en gewasbescherming van de wintertarwe is bijvoorbeeld niet door [pachter] verricht. Daarbij komt dat een deel van de overgelegde stukken ziet op de exploitatie van grond in België en dus geen informatie geeft over het gebruik van het gepachte door [pachter] .

Op grond van de in het geding gebrachte stukken acht het hof voorshands bewezen dat de gronden zijn onderverpacht, althans niet door [pachter] persoonlijk in gebruik zijn geweest gedurende een aantal jaren. [pachter] mag tegen dit bewijsvermoeden tegenbewijs door getuigen leveren. Hij heeft getuigenbewijs aangeboden door het horen van leveranciers, afnemers en rentmeester [rentmeester 2] .

Wat het suikerquotum betreft, heeft [pachter] stukken overgelegd waaruit volgt dat hij 17.903 kg suikerquotum vrijwillig heeft ingeleverd en een bedrag van € 5.147,09 heeft ontvangen van het toenmalige ministerie van Landbouw Natuur en Voedselkwaliteit (LNV). [verpachter] constateert dat [pachter] meer suikerquotum moet hebben gehad dan 17.903 kg. Uit de stukken van [pachter] (productie 50) volgt dat hij in 2007 bijna 4 ha suikerbieten heeft geteeld. Daarvoor had [pachter] ruim 40.000 kg nodig, aldus [verpachter] . Inderdaad valt de omvang waarvan [pachter] stukken heeft overlegd niet goed te rijmen met het met bieten beteelde areaal in 2007. Het hof zal [pachter] nog éénmaal in de gelegenheid stellen om mede naar aanleiding van de opmerkingen van [verpachter] volledige openheid van zaken te geven. Bij gebreke daarvan zal het hof een tekortkoming aannemen en de helft van de waarde van het verkochte quotum ambtshalve schatten en vaststellen.

[pachter] zal worden toegelaten tot het leveren van tegenbewijs, zoals hiervoor bedoeld onder 2.7. Voorafgaand aan de enquête zal [pachter] bij akte nader mogen ingaan op (de omvang en de waarde van) het verkochte suikerquotum.