Uitspraken

[appellante] vordert in hoger beroep dat het vonnis van de kantonrechter van

29 mei 2019 wordt vernietigd en dat Bergman alsnog wordt veroordeeld tot betaling aan haar van een bedrag van € 7.000,- te vermeerderen met wettelijke rente, met veroordeling van Bergman in de proceskosten, zowel in eerste aanleg als in hoger beroep (waaronder de kosten van de deskundige).

Vanwege aanhoudende klachten aan de schouder is [appellante] onder behandeling gekomen van drs. [C] , orthopedisch chirurg bij Bergman (hierna: [C] ). [C] heeft [appellante] in de periode van

25 augustus 2010 tot en met 11 februari 2015 vier keer aan de schouder geopereerd. In totaal is [appellante] dus vijf keer geopereerd.

In een brief van 29 januari 2015 gericht aan de huisarts van [appellante] heeft [C] , onder andere, geschreven:

“Op 19-01-2015 zag ik bovengenoemde patiënt voor controle op de polikliniek orthopedie wegens schouderklachten links.

Beleid
Patiënt werd op de wachtlijst geplaatst voor Univers schouderprothese.
Reden: de prothese zit niet diep genoeg, het kopje is te groot.”
3.8 De vijfde operatie heeft plaatsgevonden op 11 februari 2015, waarbij [C] heeft samengewerkt met [D] . Tijdens de operatie is de hemischouderprothese vervangen door een Univers schouderprothese en deze is dieper geplaatst.

In een brief van 1 februari 2018 aan mr. Wernik, de advocaat van [appellante] , heeft [D] twee vragen van mr. Wernik beantwoord:

“Vraag 1. Deel ik de visie van collega dr. [E] in zake de invloed van de diameter van de kop op de functionaliteit van de schouder van mw. [appellante] ?

Antwoord: Mijns inziens heeft collega [E] zorgvuldig uiteengezet dat op basis van summier aanwezig wetenschappelijk onderzoek niet valt aan te tonen dat een verschil van 2 mm (40 mm versus 42 mm) diameter van de kop invloed heeft op de functionaliteit van haar aangedane schouder. Anderzijds is het opmerkelijk te noemen dat na de laatste revisie operatie bij een combinatie van een iets te hooggeplaatste steel van de prothese en een net te grote offset van de kop van de prothese) er een significante afname is van pijnklachten en een lichte verbeterde functie is opgetreden. Bij deze ingreep is de hoogte van de steel correct gecorrigeerd en is de offset van de kop verbeterd. (...)

Vraag 2: Is bovenstaande operatie, uitgevoerd (door collega [C] ) op mijn instigatie.

Antwoord: is ja. Ik heb het schouderprobleem van mevrouw [appellante] als second opinion voor de vijfde operatie beoordeeld in het Spaarne Gasthuis. Naar mijn oordeel bestond er een mogelijke relatie tussen de pijnklachten en slechte functionaliteit van haar aangedane schouder en de radiologische parameters zoals beschreven in bovenstaand antwoord (te hoog geplaatste steel en te grote offset van de kop van de prothese). Ik heb, na goedkeuring van betrokkene, op eigen initiatief contact opgenomen met collega [C] om deze bevindingen met hem te bespreken en hem te adviseren een revisieoperatie te verrichten. Mw. [appellante] zou een dergelijke ingreep alleen willen laten verrichten indien ik assistentie zou willen verlenen (of de ingreep zelf zou uitvoeren). Collega [C] heeft nadien het schouderprobleem van mevrouw opnieuw beoordeeld. Hij was het eens met mijn indicatie voor de revisie operatie en heeft mij aansluitend uitgenodigd assistentie te verlenen bij genoemde revisie operatie. Ik ben van mening dat collega [C] de ingreep niet op 11 februari 2015 zou hebben uitgevoerd als ik hem niet had benaderd en mijn visie aan hem had voorgelegd.”

[E] heeft de definitieve versie van het deskundigenbericht op

20 juli 2018 bij de rechtbank Noord-Holland ingediend.
Op pagina 9 en 11 van het deskundigenbericht staat, onder andere, vermeld:

“2-10-2012: Hemischouderprothese links, mogelijk is de component in een wat hoge positie geplaatst ten opzichte van de peroperatieve situatie.

(...)

18-3-2014: (...) De prothese staat wat aan de hoge kant, met wat te veel mediale offset.”

Op pagina 20 van het deskundigenbericht staat, onder andere, vermeld:

“19-01-2015: brief van collega [C] , orthopedisch chirurg Bergman klinieken. Betrokkene is gezien ter poliklinische controle. Er wordt geconstateerd dat de prothese en de humerus niet diep genoeg zit en dat het kopje te groot is.”

Op pagina 25 en 29 van het deskundigenbericht staat over de vijfde operatie, onder andere, vermeld:

“Tot slot is het bij niet functioneren van de schouderprothese bij betrokkene gezocht naar een aanleiding daarvoor. Op grond van kleine afwijkingen is gesuggereerd dat dit nog te verbeteren viel en daarop is een laatste operatie uitgevoerd waarbij de prothese wat dieper geplaatst is en de maat van de prothese ook iets kleiner gekozen is.”

“Op pagina 29 van het deskundigenbericht staat over de vijfde operatie, onder andere, vermeld:

“In de periode tussen de operatie op 17-03-2014 en de operatie op 11-02-2015 is een expectatief beleid door collega [C] gevolgd zoals dat gebruikelijk is bij een frozen shoulder. Het is ook lastig om in een dergelijke fase middels een operatie dit beeld te beïnvloeden (…) Nadat betrokkene voor een second opinion collega [D] had bezocht is collega [C] daarvan op de hoogte gesteld. Hij heeft ook telefonisch contact gehad met collega [D] en uiteindelijk is besloten om betrokkene samen te opereren. Het is als zeer zorgvuldig aan te merken dat collega [C] het zo georganiseerd heeft dat deze operatie samen met collega [D] uitgevoerd kon worden.
(…)
Deze operatie vond plaats op 11-02-2015. Tijdens deze operatie is de bestaande humerale component verwijderd en is een nieuwe component gekozen die gecementeerd is aangebracht. Hierbij was daardoor de mogelijkheid om een kleinere maat prothese te kiezen en deze ook wat dieper te plaatsen. Uit opeenvolgende foto's blijkt ook dat de laatste component wat dieper staat dan de prothesecomponent die op 17-03-2014 is geplaatst.

Toen tijdens deze operatie is gekozen voor een 40 mm kop. Dat betekent dat de diameter van deze kop 2 mm kleiner is dan de kop die daarvoor in de schouder was geplaatst namelijk 42 mm.”

Op pagina 30 en 31 van het deskundigenbericht staat over de derde operatie, onder andere, vermeld:

“Het is mijn mening dat collega [C] niet onzorgvuldig heeft gehandeld tijdens de derde operatie op 1-10-2012.

(...) Na de operatie hield betrokkene veel pijnklachten. Een röntgenologische follow up toont aan dat de protheseplaatsing qua hoogte adequaat is maar dat er wel een duidelijke verplaatsing van het centrum van rotatie naar mediaal heeft plaats gevonden (...). ”

Op pagina 31 tot en met 33 van het deskundigenbericht staat over de vierde operatie, onder andere, vermeld:

“Het is mijn mening dat collega [C] niet onzorgvuldig, tijdens de vierde operatie, op 17-03-2014 heeft gehandeld.

(...) Na de operatie zijn er röntgenfoto’s gemaakt en bij analyse daarvan kan gesteld worden dat de steel iets te hoog zit. Tevens is te zien dat het centrum van rotatie van deze prothesekop meer naar mediaal ligt ten opzichte van de pre-existente anatomische situatie, dat wil zeggen voordat de hemischouderprothese geplaatst was. Het is bij een revisie operatie lastig om een optimale positie te verkrijgen. De markeringspunten zijn moeilijker te herkennen.

(...) Kortom kan ik stellen dat er achteraf, ten aanzien van de positie van de prothese, wel aanmerkingen te plaatsen zijn en er aan de hand van de röntgenfoto 's te stellen valt dat een nog optimalere positie tot een betere functie had geleid, echter dit betekent niet dat de plaatsing als onzorgvuldig aangemerkt moet worden. Immers de literatuur onderbouwd ook dat er rondom de meest optimale positie een bepaalde marge is waar binnen een schouderprothese geplaatst kan worden zonder dat dit tot een aanwijsbaar functieverlies zal leiden.
(…) De informatie uit dit artikel samen met de informatie van het artikel van Williams at all brengt mij er toe te concluderen dat een diameter variatie van de kop tussen 40 en 42 mm geenszins van invloed is op de functionaliteit van de schouder. Immers tussen een 40 en 42 mm is een verschil van 2 mm diameter, dat wil zeggen dat er een verschil in radius is van 1 mm in alle richtingen. Deze 1 mm valt naar mijn mening binnen de marge zoals dat is beschreven ten aanzien van malpositie van de schouderprothese in het artikel van Williams et. al. ”

Op pagina 33 tot en met 35 van het deskundigenbericht staat over het delay, onder andere, vermeld:

“Ik ben van mening dat collega [C] na de operatie op 1-10-2012 niet te lang heeft gewacht met de revisie operatie op 11-2-2015. Bovenstaand heb ik al beschreven dat er in deze periode allereerst geprobeerd is door fysiotherapie en door een expectatief beleid haar

klachten te laten afnemen. Het is gebruikelijk dat na een schouderprothese het vaker lang duurt voordat een schouder tot rust komt. Dit wisselt per patiënt. (...) Bij sommige patiënten is er sprake van een langdurige reactie van het kapsel met langdurig pijn en functiestoornis. Derhalve is het gebruikelijk dat, na het plaatsen van een hemischouderprothese, een periode gewacht wordt alvorens een eventuele conversie operatie plaats vindt na een totale schouderprothese. Dit blijkt ook uit het artikel van Caroll et al 2004. Uit deze studie blijkt dat er een gemiddelde interval tussen het plaatsen van de hemiprothese en de revisieoperatie bestaat van drieënhalf jaar met een range van elf maanden tot vierenhalf jaar. Dit betekent dat de beslissing die collega [C] op 11-02- 2014 heeft genomen namelijk het opnieuw gaan opereren van de schouder genomen is op een moment dat dit 16 maanden was na het plaatsen van een hemiprothese. Conform de literatuur komt dit overeen met bijna de kortste periode die geregistreerd staat als zijnde een interval tussen het plaatsen van een hemiprothese en een revisie operatie. Derhalve vind ik het niet verwijtbaar dat deze periode in acht genomen is alvorens tot een dergelijke beslissing te komen. De revisieoperatie van de hemischouderprothese vond plaats op 17-03-2014. Na deze operatie is wederom geprobeerd om door middel van een conservatief beleid de klachten tot rust te laten komen. Naar mijn mening is er wel sprake van een malpositie van deze revisie schouderprothese, namelijk de steel staat iets te hoog maar heeft vooral een wat toegenomen mediale off set. Het is niet zo dat ik op grond van de literatuur kan stellen dat dit een zodanig ernstige malpositie is dat dit buiten de variatie valt zoals dat bij een revisie operatie in het algemeen in acht genomen kan worden. Na een periode conservatief beleid waarbij het niet goed ging en na een consultatie bij collega [D] zijn er parameters bepaald die wellicht een verklaring konden geven voor haar schouderpijn. Collega [D] en collega [C] hebben samen overleg gehad en uiteindelijk besloten dat het veranderen van deze parameters er wellicht toe kon gaan leiden dat betrokkene een betere functie en minder pijn zou gaan krijgen. Deze afweging tot het uitvoeren van een laatste operatie zoals dat is uitgevoerd op 11-02-2015 is niet eenvoudig en wordt zeker niet snel en ondoordacht genomen.

(...) Het is mijn mening dat de functie bij betrokkene vooral bepaald wordt door de reactie van het kapsel. Ze heeft een erg stijf kapsel met een langdurige irritatie waarbij ook een frozen shoulder zich als complicatie heeft gemanifesteerd.”
Op pagina 35 vat [E] de resultaten van zijn onderzoek als volgt samen:
“Naar aanleiding van alle bovenstaande gegevens, en naar aanleiding van de uitgebreide analyse van het verhaal van betrokkene, alle mij aangeleverde dossiers, de uitgebreide analyse van al het röntgenonderzoek en een uitgebreide bestudering van literatuur kom ik tot de conclusie dat ik stel dat er door collega [C] zorgvuldig is gehandeld.”

Met grief I, de enige grief, komt [appellante] op tegen het vervolg van rov. 4.8 van het vonnis van de kantonrechter. Dat vervolg luidt als volgt:
“ heeft daarnaast onvoldoende onderbouwd waarom de tussenkomst door [D] leidt tot het oordeel dat [C] onzorgvuldig heeft gehandeld. Volgens Bergman is het gangbaar dat patiënten zich wenden tot een andere arts voor een second opinion in verband met eventuele (nieuwe) behandelmogelijkheden. [appellante] heeft dit in repliek niet weersproken en een weerlegging van het standpunt van Bergman kan ook niet worden afgeleid uit de brief van [D] van 1 februari 2018. [appellante] heeft verder niet weersproken dat het op grond van het deskundigenbericht als zeer zorgvuldig is aan te merken dat [C] heeft geregeld dat hij de vijfde operatie met [D] kon uitvoeren (…) zodat ook van de juistheid van deze conclusie moet worden uitgegaan.”
5.4 Volgens [appellante] zou [C] de vijfde operatie niet hebben verricht wanneer [D] hem niet op dat spoor zou hebben gezet. [C] heeft tot kort voor de vijfde operatie volgehouden dat de vorige operaties waren geslaagd en hij heeft er geen melding van gemaakt dat niet de juiste grootte van de kop is gebruikt en de kop niet juist was gepositioneerd. Hij had haar ervan in kennis moeten stellen dat haar klachten mogelijk daardoor werden veroorzaakt, aldus [appellante] . In de punten 13 en 14 van de memorie van grieven vat [appellante] haar verwijt als volgt samen:
“Het is derhalve niet zo dat [C] altijd blijk heeft gegeven dat mogelijk een vijfde operatie in het verschiet lag vanwege een te grote kop en te hoge positionering van de prothese, maar dit altijd heeft ontkend en [appellante] (al dan niet terecht) heeft laten wachten vanwege andere complicaties (het is in dit verband irrelevant of dit al dan niet terecht was), in die zin dat [appellante] los van andere complicaties, op de hoogte had moet worden gebracht dat de oorzaak van de pijnklachten ook nog steeds zou kunnen liggen in de eerder uitgevoerde operaties met een te grote kop een te hoge positionering.

Dat is het verwijt dat zij [C] maakt!”