Uitspraken

2.1.

De Heffingsambtenaar is van de onder 1.2.2 genoemde uitspraken van de Rechtbank in één geschrift, mede gericht tegen een groot aantal andere uitspraken, pro forma in hoger beroep gekomen bij het Hof. De Heffingsambtenaar heeft het pro forma hoger beroepschrift aangevuld. Deze aanvulling betrof niet alleen de onderhavige zaken, maar was gericht tegen (toen nog) 65 van 129 WOZ-zaken van drie verschillende belanghebbenden, waaronder belanghebbende en allen vertegenwoordigd door de gemachtigde van belanghebbende, waarin de Rechtbank in acht verschillende (gecombineerde) geschriften uitspraak heeft gedaan. Bij brief van 22 september 2015 heeft de griffier de aanvulling op het hoger beroepschrift teruggezonden naar de Heffingsambtenaar wegens diverse omissies en onoverzichtelijkheden in de presentatie van de zijde van de Heffingsambtenaar. In reactie hierop, en op het in voormelde brief vervatte verzoek van het Hof, heeft de Heffingsambtenaar een nieuwe aanvulling op het hoger beroepschrift ingezonden per gecombineerde uitspraak van de Rechtbank. Belanghebbende heeft een verweerschrift ingediend.

2.2.

De eerste mondelinge behandeling van de zaken, een regiezitting, heeft plaatsgehad ter zitting van het Hof van 16 juni 2015. Partijen zijn verschenen. Van het verhandelde ter zitting is een proces-verbaal opgemaakt. Ter zitting zijn behandeld de hoger beroepen in de zaken van een negental – in het proces-verbaal met name genoemde belanghebbenden met de kenmerken BK-14/01394 tot en met BK-14/01397, BK-14/01216 tot en met BK‑14/01220, BK-14/00847, BK-15/00198, BK-15/00382 tot en met BK-15/00446 en BK-15/00475 tot en met BK-15/00640. In totaal betroffen dit 242 zaken. Naar aanleiding van het verhandelde ter zitting heeft het Hof het onderzoek ter zitting geschorst en zijn vervolgens tussen het Hof en partijen stukken gewisseld.

2.3.

Nadien zijn negen zaken vereenvoudigd afgedaan. Vervolgens heeft belanghebbende bij brief vier hoger beroepen ingetrokken omdat de Heffingsambtenaar in die zaken hoger beroep had ingesteld en heeft belanghebbende bij een latere brief 166 hoger beroepen ingetrokken, zodat 63 zaken van belanghebbende en drie andere belanghebbenden resteren.

2.4.

Een nadere mondelinge behandeling van de zaken heeft plaatsgehad ter zitting van het Hof van 17 november 2015. Partijen zijn verschenen. Van het verhandelde ter zitting is een proces-verbaal opgemaakt. Ter zitting zijn behandeld de hoger beroepen in de zaken van vorenbedoelde vier – in het proces-verbaal met name genoemde – belanghebbenden.

2.5.

Na afloop van de zitting heeft de griffier de zaak met het nummer BK-14/00847 gesplitst in dertien zaaknummers, zodat het totaal aantal procedures dat naar aanleiding van de nadere zitting wordt afgedaan derhalve 75 bedraagt, verdeeld over vier belanghebbenden, inclusief belanghebbende.

3.1.

Belanghebbende is eigenaar van de woningen. De woningen zijn gelegen op de begane grond ( [A] en [D] , met een grootte van 50 m2 respectievelijk 51 m2 en de eerste etage ( [B] en [C] ), beide met een grootte van 78 m2. De woningen op de begane grond beschikken over een tuin, de woningen op de eerste etage over een zolder. Het gebouw waarin de woningen zijn gelegen heeft geen lift en is gebouwd in het jaar 1933. De woningen zijn gelegen in de wijk [E] .

3.2.

Naar aanleiding van aan cliënten van [F] , waaronder de onderhavige belanghebbende, opgelegde WOZ-beschikkingen, heeft hij als gemachtigde (hierna: de gemachtigde) 1.835 pro forma bezwaarschriften ingediend voor evenzoveel onroerende zaken. Nadat door de Heffingsambtenaar taxatieverslagen aan hem zijn gezonden, heeft de gemachtigde besloten 441 bezwaarschriften niet, en 1.394 bezwaarschriften wel door te zetten en heeft hij deze nader aangevuld.

3.3.

Op 19, 20, 26 september 2012 en 4 oktober 2012 hebben vier hoorzittingen plaatsgevonden waarin de bezwaren tegen de WOZ-waarde voor het kalenderjaar 2012 van alle hiervoor bedoelde 1.394 woningen aan de hand van evenzoveel taxatierapporten zijn besproken. Op de hoorzittingen waren zowel de gemachtigde als de taxateur van de belanghebbenden aanwezig. Naar aanleiding van de hoorzittingen zijn 136 bezwaarschriften ingetrokken. In 565 procedures heeft de Heffingsambtenaar de waarde verlaagd. Voor 693 onroerende zaken heeft de Heffingsambtenaar de waarde gehandhaafd. Tegen deze uitspraken is de gemachtigde in beroep gegaan. Hiervan zijn er uiteindelijk 301 ingetrokken. De 392 resterende beroepen, waaronder de vier inzake de onderhavige woningen van belanghebbende, zijn doorgezet door de gemachtigde.

3.4.

Tot de stukken van het geding behoort voor de onderhavige vier woningen een taxatierapport van [G] , senior-registertaxateur van Gemeentebelastingen [Y] , van 5 maart 2013. In het taxatierapport is een achttal vergelijkingsobjecten opgenomen, alle met bouwjaren tussen 1931 en 1933.

3.5.

Van de zijde van belanghebbende zijn eveneens taxatierapporten ingebracht. De taxaties zijn uitgevoerd door makelaar [H] , handelend onder de naam " [H] , Taxatie en Advies, [I] " (hierna: de taxateur). De woningen zijn op 3 februari 2012 uitpandig opgenomen, in die zin dat sprake is geweest van een geveltaxatie van iedere afzonderlijke woning. De taxatierapporten zijn alle gedateerd 1 maart 2012. Ter zake van de door de taxateur opgemaakte taxatierapporten zijn aan de gemachtigde facturen uitgereikt. Per taxatierapport is voor werkzaamheden van de taxateur 4,5 uur in rekening gebracht. In totaal zijn voor de onderhavige procedure vier afzonderlijke taxatierapporten opgemaakt en vier facturen uitgereikt.

3.6.

De taxateur van belanghebbende heeft aan de hand van de onder 3.5 genoemde taxatierapporten de woningen op de volgende waarden getaxeerd:

- € 100.000 € 100.000 elk voor [A] , [C] en [D] , en

- € 105.000 € 105.000 voor [B] .

3.7.

Namens belanghebbende is een machtiging ondertekend. Hierin staat onder meer het volgende vermeld:

6.1.

Dat [de Inspecteur] onvoldoende rekening heeft gehouden met het feit dat het hier huurappartementen betreft, waarvan het onderhouds- en voorzieningenniveau minder zou zijn dan van koopappartementen onderschrijft de rechtbank in zijn algemeenheid niet. Niet elke huurwoning wordt minder goed onderhouden dan een koopwoning en niet elke koopwoning beter dan een huurwoning. [Belanghebbende] heeft bij wijze van voorbeeld gegevens, waaronder fotomateriaal, overgelegd die naar zijn zeggen zijn stelling onderschrijven. Uit dat materiaal valt informatie met betrekking tot de in dat materiaal voorkomende objecten te herleiden, maar niet met betrekking tot alle in de vergelijking betrokken objecten. Daarbij komt dat de overgelegde gegevens slechts een globaal en fragmentarisch beeld geven van de staat waarin een object zich bevindt en dat wat [belanghebbende] ziet als een beter afwerkingsniveau, meer luxe en betere voorzieningen niet per se overeen hoeft te komen met wat de gemiddelde koper daarvan vindt, noch dat die koper daaraan waardevermeerdering zal toekennen. [De Inspecteur] hoefde met dit aspect dan ook niet afzonderlijk rekening te houden.

6.2. [

De Inspecteur] heeft ter zitting een uitvoerige toelichting gegeven op de wijze waarop de voor de taxatie noodzakelijke informatie wordt verkregen. Hij heeft daarbij verwezen naar de Wet Basisregistraties voor Adressen en Gebouwen (BAG), krachtens welke wet alle gemeenten basisgegevens over onder meer woningen verzamelen en bijwerken. Aanpassing van die gegevens vindt plaats als blijkt dat deze onjuist of verouderd zijn. Dat dit laatste het geval is met betrekking tot de oppervlaktematen die in aanmerking zijn genomen bij de appartementen van [belanghebbende] en/of de vergelijkingsobjecten is gesteld noch gebleken. De rechtbank acht mede gelet op de door [de Inspecteur] gegeven toelichting aannemelijk dat de voor deze objecten gehanteerde gegevens over de oppervlakte overeenkomen met de feitelijke situatie. De door de taxateur van [belanghebbende] in aanmerking genomen oppervlaktematen van de appartementen dan wel de vergelijkingsobjecten acht de rechtbank, voor zover deze afwijken, minder betrouwbaar, nu deze afkomstig zijn van door makelaars verstrekte informatie over de desbetreffende vergelijkingsobjecten. Voor zover [belanghebbende] van mening is dat de door [de Inspecteur] gehanteerde gebruikte BAG-gegevens onjuist zijn, ligt het op de weg van [belanghebbende] om er zorg voor te dragen dat de gegevens bij de BAG worden aangepast.

6.3.

6.4.

7. Alle feiten en omstandigheden in aanmerking nemende stelt de rechtbank de waarden per waardepeildatum schattenderwijs zelf vast op:

8. Gelet op het voorgaande worden de beroepen gegrond verklaard.

9. [ Belanghebbende] heeft (zie 3) de invloed van een VVE-onderhoudsreserve ter discussie gesteld. Hiervoor verwijst de rechtbank naar het arrest van de Hoge Raad van 13 augustus 2010 (ECLI:NL:HR:2010:BL7268: rechtsoverweging 3.3.4.). Voor de toepassing van de Wet WOZ moet bij de bepaling van de waarde van een appartement de invloed die een onderhoudsreserve van een VvE zou kunnen hebben op de verkoopprijs worden uitgeschakeld, omdat het gedeelte van de verkoopprijs dat betrekking heeft op een dergelijke reserve, geen deel uitmaakt van de prijs die wordt betaald voor (het recht op) de onroerende zaak zelf. Voor zover in de voorliggende zaken verkopen bij de vergelijking zijn betrokken, waarbij sprake is van een VvE zal dus de opgebouwde onderhoudsreserve voor het verkochte appartement op de koopprijs in mindering moeten worden gebracht, indien en voor zover dat de koopprijs mede heeft bepaald. Of de gerealiseerde verkoopprijzen mede door zulke reserves zijn beïnvloed en in hoeverre, kan [belanghebbende] niet vaststellen en voor [de Inspecteur] is dat evenmin eenvoudig te achterhalen. [De Inspecteur] heeft dat dan ook in redelijkheid buiten beschouwing mogen laten.

10.1.

Over de gevraagde proceskosten wordt als volgt overwogen. In bezwaar zijn vier facturen overgelegd waarin 4,5 uur à € 81,23 per taxatierapport wordt gedeclareerd. De taxatierapporten zijn gedateerd 1 maart 2012. De taxatierapporten zijn nagenoeg identiek. In de onderhavige zaken zijn in de taxatierapporten steeds dezelfde vergelijkingsobjecten gebruikt. De rechtbank ziet daarom aanleiding slechts één taxatierapport à 2 uur (het tarief voor geveltaxatie) te vergoeden. Daarnaast rekent de rechtbank 2 uur voor de nadere taxatie bij de conclusie van repliek. De vergoeding is dan afgerond € 240,- (2 uur à € 50,- vermeerderd met 19% btw, omdat de facturen dateren van 19 maart 2012 en 2 uur à € 50,- vermeerderd met 21% btw).

10.2.

De proceskosten stelt de rechtbank verder op grond van het Besluit proceskosten bestuursrecht voor de door een derde beroepsmatig verleende rechtsbijstand vast op € 2.569,50 (1 punt voor het indienen van het bezwaarschrift en 1 punt voor het verschijnen ter hoorzitting met een waarde per punt van € 244,- en wegingsfactor 1,5 omdat er sprake is van 4 samenhangende zaken als bedoeld in artikel 3, tweede lid van het Besluit proceskosten bestuursrecht, alsmede 1 punt voor het indienen van het beroepschrift, 0,5 punt voor het indienen van de conclusie van repliek en 1 punt voor het bijwonen van de zitting met een waarde per punt van € 490,- en wegingsfactor 1,5, omdat sprake is van 4 samenhangende zaken). Daarnaast nog een vergoeding voor de aanwezigheid van de taxateur bij de hoorzitting van € 30,25 (0,5 uur à € 50,- vermeerderd met 21% btw) en een vergoeding voor zijn aanwezigheid ter zitting, waarbij de rechtbank uitgaat van een gemiddelde behandelingsduur van 1 uur, van € 60,50 (1 uur à € 50,- vermeerderd met 21% btw).

10.3.

Partijen verschillen van mening over de vraag of de gemachtigde van [belanghebbende] beroepsmatig rechtsbijstand verleent. De rechtbank verwijst daarvoor naar onder meer haar uitspraak van 13 maart 2014 (ECLI:NL:RBROT:2014:1746: rechtsoverweging 7.3). Die lijn is de rechtbank daarna bestendig blijven volgen.

12.1. [

Belanghebbende] heeft verzocht om immateriële schadevergoeding wegens overschrijding van de redelijke termijn bij afdoening van het bezwaar- en beroepschrift. Hoewel immateriële schadevergoeding als regel alleen bij natuurlijke personen aan de orde is, zijn rechtspersonen daarvan op zich niet uitgesloten. Wel zal ingeval van een verzoekende rechtspersoon - en de rechtbank stelt natuurlijke personen die optreden in een zakelijke daarop gelijkende hoedanigheid daarmee op een lijn - sprake moeten zijn van bijzondere individuele omstandigheden. Die omstandigheden zijn in deze zaken niet gesteld. Het verzoek wordt primair om die reden afgewezen.

12.2.

Subsidiair overweegt de rechtbank dat in niet-punitieve procedures als hier aan de orde zijn, waarbij sprake is van een primair besluit dat is genomen voor 1 februari 2014, gelet op de uitspraak van de afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State (ECLI:NL:RVS:2014:188), gerekend moet worden met een redelijke termijn van drie jaren voor de afdoening van bezwaar en beroep samen, beginnend vanaf de datum waarop een bezwaarschrift is ingediend. Die termijn kan langer zijn indien de omstandigheden van het geval dat rechtvaardigen. In deze zaken zijn de bezwaarschriften ingediend op 15 februari 2012. Gerekend tot aan de datum waarop in deze beroepen uitspraak wordt gedaan, is een termijn van enkele weken langer dan drie jaar verstreken. De rechtbank verbindt daaraan echter geen gevolgen, omdat onbetwist vast staat dat tijdens de voorbereiding van de behandeling in beroep [belanghebbende] aanvankelijk heeft ingestemd met afdoening van de beroepen op de stukken, maar deze toestemming in een later stadium heeft ingetrokken, waardoor alsnog zittingsruimte moest worden gezocht en ingepland. Ofschoon het [belanghebbende] vrij staat die toestemming om moverende redenen later in te trekken, wordt de vertraging die daardoor ontstaat dan wel aan hem toegerekend."

5.1.

In hoger beroep is in geschil of de waarden van de woningen terecht zijn verminderd. Verder is in geschil of, en zo ja in hoeverre, recht bestaat op een proceskostenvergoeding en meer in het bijzonder of sprake is van door een derde beroepsmatig verleende rechtskundige bijstand, of voldaan is aan de dubbele redelijkheidstoets en de hoogte van de voor vergoeding in aanmerking komende kosten van de gemachtigde en de taxateur.

5.2.

Voor de standpunten van partijen wordt verwezen naar de stukken van het geding en het verhandelde ter zitting.

5.3.

De Heffingsambtenaar concludeert primair tot vernietiging van de uitspraken van de Rechtbank voor zover deze de waarden van de onderhavige woningen, de dienaangaande opgelegde aanslagen, de vergoeding van het griffierecht en de proceskosten betreffen en tot bevestiging van de uitspraken op bezwaar. In het geval het Hof oordeelt dat de waarden terecht zijn verminderd en dat vergoeding van proceskosten aan de orde is, concludeert hij tot toekenning van een proceskostenvergoeding met toepassing van artikel 2, derde lid, van het Besluit proceskosten bestuursrecht (Besluit).

5.4.

Belanghebbende concludeert, naar het Hof begrijpt, tot bevestiging van de uitspraken van de Rechtbank.

6.1.

In hoger beroep heeft de Heffingsambtenaar ten aanzien van de waardebepaling gesteld dat de Rechtbank het waarderingsvoorschrift van artikel 17, tweede lid, van de Wet WOZ, dat uitgaat van de meest biedende gegadigde, niet in acht heeft genomen en ten onrechte heeft aangesloten bij een gemiddelde waarde. De Heffingsambtenaar verwijst voor de onderbouwing van de door hem voorgestane waarde naar het onder 3.4 genoemde taxatierapport en het in eerste aanleg gevoerde verweer. In dat kader voert de Heffingsambtenaar aan dat de door de Rechtbank doorgevoerde verlagingen van de WOZ-waarde elke grondslag ontberen aangezien geen sprake is van waardeaanpassingen en dat de verlagingen ook binnen elke reële bandbreedte van de waarde vallen.

6.2.

Het betoog van de Heffingsambtenaar dat de waardeverlagingen elke grondslag ontberen faalt. De Rechtbank heeft bij de in geschil zijnde woningen wel degelijk een grondslag voor de waardeverminderingen gehanteerd.

6.3.

De waarde van de woning wordt ingevolge artikel 17, tweede lid, van de Wet WOZ bepaald op de waarde die daaraan dient te worden toegekend, indien de volle en onbezwaarde eigendom van de woning zou kunnen worden overgedragen en de verkrijger de woning in de staat waarin deze zich bevindt, onmiddellijk en in volle omvang in gebruik zou kunnen nemen. Deze waarde is naar de bedoeling van de wetgever "de prijs welke door de meestbiedende koper besteed zou worden bij aanbieding ten verkoop op de voor de zaak meest geschikte wijze na de beste voorbereiding" (Kamerstukken II 1993/94, 22 885, nr. 36, blz. 44).

6.4.

De Heffingsambtenaar dient aannemelijk te maken dat hij de waarde van de woningen niet op een te hoog bedrag heeft vastgesteld.

6.5.

Net als de woningen van belanghebbende betreffen alle vergelijkingsobjecten, die door de Heffingsambtenaar in het onder 3.4 genoemde taxatierapport voor de waardebepaling zijn gehanteerd, boven- en benedenwoningen.

6.6.

De verkoopcijfers van de vergelijkingsobjecten [C1] , [D1] en [E1] , [F1] en - in wat mindere zin - [F1] en [G1] dateren van ver na de waardepeildatum. Om die reden acht het Hof deze vergelijkingsobjecten onvoldoende bruikbaar als onderbouwing van de waarde van de woningen. De resterende vergelijkingsobjecten [H1] en [I1] acht het Hof, in het bijzonder voor de twee kleinere woningen van belanghebbende, een te magere onderbouwing van de door de Heffingsambtenaar vastgestelde waarden ten opzichte van de betwisting daarvan door belanghebbende aan de hand van de door hem aangevoerde vergelijkingsobjecten en in het licht van hetgeen belanghebbende heeft aangevoerd waaronder het hierna volgende.

6.7.

Nu de Heffingsambtenaar niet aan de op hem rustende bewijslast heeft voldaan, en belanghebbende de waarden van de woningen zoals vastgesteld door de Rechtbank niet bestrijdt, komt de vraag aan de orde of de Rechtbank de waarden niet op een te laag bedrag heeft vastgesteld.

6.9.

Het Hof komt op basis van alle in de stukken genoemde vergelijkingsobjecten uit de taxatieverslagen en de, op grond van hetgeen hiervoor is overwogen, nog in stand blijvende vergelijkingsobjecten van de zijde van de Heffingsambtenaar uit de door hem overgelegde taxatierapporten, die op zichzelf onvoldoende onderbouwing bieden, maar tezamen met eerder door hem aangehaalde vergelijkingsobjecten alsmede met de van de zijde van belanghebbende gepresenteerde vergelijkingsobjecten, kunnen worden meegewogen, tot de conclusie dat de door de Rechtbank vastgestelde waarden niet op een te laag bedrag zijn vastgesteld. Weliswaar kan aan de Heffingsambtenaar worden toegegeven dat de manier waarop de Rechtbank heeft gerekend naar die waarden niet overeenkomt met het waarderingsvoorschrift uit artikel 17, tweede lid, van de Wet WOZ, echter de uiteindelijke uitkomst van de waarde van de woningen is gelet op het vorenoverwogene alleszins redelijk en wordt door het Hof gevolgd.

6.10.

Ten aanzien van de onder 6.1 verwoorde stelling van de Heffingsambtenaar dat de door de Rechtbank doorgevoerde waardeaanpassingen veelal binnen elke reële bandbreedte van de waarde vallen, doelt de Heffingsambtenaar kennelijk op de zogenaamde "Fierensmarge" en grijpt hij terug op het per 1 januari 2005 ingevoerde, en inmiddels vervallen, artikel 26a van de Wet WOZ waarmee de wetgever wenste te komen tot een meer doelmatige uitvoering van de Wet WOZ. Artikel 26a van de Wet WOZ bepaalde dat een op grond van hoofdstuk IV van die wet bij beschikking vastgestelde waarden van een onroerende zaak geacht wordt juist te zijn, indien de afwijking tussen de vastgestelde waarde en de werkelijke waarde van die zaak, bedoeld in Hoofdstuk III van de Wet WOZ (de WOZ-waarde) binnen een bepaalde, in artikel 26a omschreven marge bleef. Deze regeling was getroffen om het aantal bezwaar- en beroepsprocedures over vaststelling van de WOZ-waarde, en daarmee de werklast van gemeenten en de rechter in belastingzaken, te beperken. Bij arrest van 22 oktober 2010, nr. 08/02324, ECLI:NL:HR:2010:BL1943, onder meer gepubliceerd in BNB 2010/335, heeft de Hoge Raad geoordeeld dat dit artikel (de Fierensmarge), in strijd komt met artikel 1 van het Eerste Protocol bij het Europees verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden (hierna: het Protocol). De Hoge Raad heeft derhalve beslist dat artikel 26a van de Wet WOZ vanwege de inbreuk op artikel 1 van het Protocol in alle gevallen door het bestuursorgaan en de rechter buiten toepassing dient te worden gelaten. Het door de Heffingsambtenaar te berde gebrachte argument kan derhalve niet leiden tot handhaving van de door hem vastgestelde waarden.

6.11.

Gelet op het vorenoverwogene is het hoger beroep van de Heffingsambtenaar ten aanzien van de waardebepaling ongegrond.

7.1.

Belanghebbende heeft in zijn verweerschrift in hoger beroep opgemerkt "Bij deze verzoek ik per afzonderlijke procedure om immateriële schadevergoeding per (gedeelte van) ieder half jaar dat later uitspraak is gedaan dan de gemiddelde afdoeningstermijn die daarvoor staat". Deze zin kan op zichzelf niet worden aangemerkt als een hoger beroep dan wel incidenteel hoger beroep, aangezien het eerste rechtsmiddel te laat zou zijn ingesteld en het laatste rechtsmiddel moet worden ingesteld bij uitdrukkelijke bewoordingen van die strekking. Aangezien het derhalve ervoor moet worden gehouden dat belanghebbende geen rechtsmiddel heeft ingesteld tegen de uitspraak van de Rechtbank, waaronder de beslissing inzake zijn verzoek om immateriële schadevergoeding, kan zijn verzoek niet in behandeling worden genomen.

7.2.

De Rechtbank heeft in de uitspraken van 7 april 2015, waartegen de Heffingsambtenaar in hoger beroep is gekomen, de Heffingsambtenaar veroordeeld in de proceskosten. De Rechtbank heeft in totaal een proceskostenveroordeling toegekend van € 2.900,25. Dit bedrag is als volgt opgebouwd:

Kostenpost en berekening per post		Bedrag
- Kosten deskundige voor taxatierapporten: 1 rapport x 2 uren x € 50 x 1,19 = 1 rapport ("nadere taxatie") x 2 uren x € 50 x 1,21 =	€ 119,00 € 121,00	€ 240,00
- Aanwezigheid taxateur bij hoorzitting: 0,5 uren x € 50 x 1,21 =		€ 30,25
- Aanwezigheid taxateur bij zitting eerste aanleg: 1 uur x € 50 x 1,21 =		€ 60,50
- PKV bezwaar: 1 punt bezwaar, 1 punt verschijnen hoorzitting, € 244 per punt, wegingsfactor 1,5 (4 of meer samenhangende zaken) = 2 x € 244 x 1,5		€ 732,00
- PKV beroep: 1 punt beroep, 0,5 punt repliek, 1 punt verschijnen zitting € 490 per punt, wegingsfactor 1,5 (4 of meer samenhangende zaken) = 2,5 x € 490 x 1,5		€ 1.837,50
		€ 2.900,25

7.3.

De door belanghebbende in bezwaar, beroep en (incidenteel) hoger beroep gemaakte kosten, zowel voor de taxatie van de deskundige en diens aanwezigheid bij de hoorzittingen in de bezwaarfase en de mondelinge behandeling bij de Rechtbank, als voor de beroepsmatig verleende rechtsbijstand door [F] , komen op grond van artikel 7:15, tweede lid, en artikel 8:75, eerste lid, van de Awb, voor vergoeding in aanmerking indien voldaan is aan de zogenoemde dubbele redelijkheidstoets: niet alleen het maken van de kosten als zodanig moet redelijk zijn, ook de kosten zelf moeten wat omvang betreft redelijk zijn. Een belastingplichtige die in een geval als hier aan de orde ter onderbouwing van zijn standpunt over de waarde van een onroerende zaak een taxatierapport aan de Heffingsambtenaar overlegt, zal in het algemeen aan de redelijkheidstoets voldoen (HR 13 juli 2012, nr. 11/04133, ECLI:NL:HR:2012:BX0919, BNB 2012/259). Feiten noch omstandigheden zijn aangevoerd waaruit de conclusie kan worden getrokken dat het niet redelijk was dat belanghebbende de gemachtigde heeft ingeschakeld ter zake van de waardebepaling van de onderhavige onroerende zaken. Datzelfde geldt voor de door de gemachtigde ingeschakelde taxateur. Dat de gemachtigde zelf vastgoeddeskundige is geweest, maakt dit niet anders. Hij heeft verklaard dat hij al enige jaren niet is opgetreden als vastgoeddeskundige en om die reden de hulp van een taxateur heeft ingeschakeld die wel actuele ervaring heeft in de huidige markt. Het Hof heeft geen reden te twijfelen aan deze verklaring en acht deze gang van zaken in het belang van de cliënten van de gemachtigde, waaronder belanghebbende. De stelling van de Heffingsambtenaar dat niet is voldaan aan de dubbele redelijkheidstoets wordt daarom verworpen.

7.6.

Gelet op het vorenoverwogene is het hoger beroep van de Heffingsambtenaar ongegrond.

8.1.

In de ongegrondbevinding van de hoger beroepen van de Heffingsambtenaar acht het Hof termen aanwezig de Heffingsambtenaar te veroordelen in de door belanghebbende gemaakte kosten als bedoeld in artikel 8:75 van de Awb.

8.2.

De vanaf 1 januari 2015 geldende tekst van artikel 3, tweede lid, van het Besluit leidt ook met betrekking tot de hogerberoepsfase tot de conclusie dat zich samenhang voordoet in die zin dat voor de proceskostenvergoeding sprake is van in totaal negen zaken in de onder 7.5.4 vastgestelde verdeling over de respectievelijke belanghebbenden.

8.3.

8.4.

Voorts wordt, nu de uitspraken van de Rechtbank in stand blijven, van de Heffingsambtenaar, voor iedere procedure afzonderlijk, een griffierecht geheven van € 497. Dienaangaande is het volgende van belang. Met de heffing van het griffierecht in bestuursrechtelijke zaken heeft de wetgever onder meer beoogd dat rechtzoekenden aan de hand van de daaraan verbonden kosten een zorgvuldige afweging maken of het zin heeft een zaak aan de bestuursrechter voor te leggen. De Heffingsambtenaar moet worden geacht in staat te zijn de uit de betaling van griffierecht voortvloeiende last af te wegen tegen het nut van het voeren van een gerechtelijke procedure (HR 28 maart 2014, nr. 12/03888, ECLI:NL:HR:2014:699, BNB 2014/135, r.o. 3.3.5). Aangezien niet van feiten of omstandigheden is gebleken die tot het oordeel kunnen leiden dat sprake is van samenhangende besluiten in de zin van artikel 8:41, lid 3 in verbinding met artikel 8:108, lid 1 van de Awb wordt derhalve in totaal een bedrag van € 1.988 aan griffierecht geheven.