Uitspraken

Tussen partijen is niet in geschil dat belanghebbende in het kader van de jaarlijkse winstberekening in elk geval vanaf het jaar 2006 het zogenoemde kasstelsel heeft toegepast. Belanghebbende wil met ingang van het jaar 2011 het factuurstelsel toepassen en stelt zich, naar het Hof begrijpt, op het standpunt dat goed koopmansgebruik de door hem voorgestane stelselwijziging voorschrijft.

Naar het oordeel van het Hof is in het onderhavige geval een verplichte stelselwijziging niet aan de orde, aangezien het door belanghebbende toegepaste kasstelsel niet in strijd is met goed koopmansgebruik. Uit een tot de gedingstukken behorende uitspraak op bezwaar met betrekking tot de aanslag IB/PVV 2006 blijkt dat de Inspecteur uit praktische overwegingen met de toepassing van het kasstelsel heeft ingestemd. Ter zitting van het Hof heeft de Inspecteur toegelicht dat hij destijds met dit stelsel akkoord is gegaan, omdat hij dat gezien de omvang van de onderneming van belanghebbende gepast vond.

Belanghebbende heeft voorts geen deugdelijke balans en verlies- en winstrekening opgemaakt waaruit zijn fiscale verplichtingen blijken. Hij heeft in de bezwaarfase bij brief van 16 maart 2016 weliswaar een stuk met als opschrift 'basis gecorrigeerde resultaten plus dito balansen per ultimo' verstrekt, maar de Inspecteur heeft gemotiveerd gesteld dat de door belanghebbende aangeleverde gegevens zeer summier zijn en niet of nauwelijks worden toegelicht, en dat geen aansluiting kan worden gemaakt, onder meer omdat een beginbalans ontbreekt. Belanghebbende heeft dit alles niet, dan wel onvoldoende weersproken. Hij heeft geen inzicht verschaft in de hoogte van de winst bij toepassing van het factuurstelsel. Onder deze omstandigheden is het niet mogelijk het kasstelsel te wijzigen in het factuurstelsel, zodat ook een vrijwillige stelselwijziging niet aan de orde kan komen.

Vaststaat dat belanghebbende de in geschil zijnde juridische kosten in de onderhavige jaren niet heeft betaald. Het vorenoverwogene brengt met zich dat - nu het kasstelsel dient te worden toegepast - deze kosten, wat daar verder van zij, niet ten laste van de winst kunnen worden gebracht.

De Inspecteur heeft de bedragen die door het Fonds in de onderhavige jaren aan belanghebbende dan wel namens belanghebbende aan derden zijn uitbetaald (zie 3.3), in het belastbaar inkomen begrepen, voor zover deze bedragen de reeds door belanghebbende aangegeven beheervergoeding (zie 3.2) overtreffen.

Voor de toepassing van het belastingrecht gaat het om de rechtsverhouding die partijen feitelijk in het leven hebben willen roepen en niet om voorstellingen die partijen in plaats daarvan tegenover derden, waaronder de fiscus, trachten te wekken. De schijn(handeling) dient genegeerd te worden en de werkelijke verhouding tussen partijen dient daarvoor in de plaats te worden gesteld. Daarbij gaat het om de bedoeling van partijen die kan worden afgeleid uit de naar buiten blijkende omstandigheden van het geval (vgl. HR 9 juni 2006, nr. 40681, ECLI:NL:HR:2006:AX7317, BNB 2006/285).

Een redelijke verdeling van de bewijslast brengt mee dat de Inspecteur aannemelijk maakt dat sprake is van een schijnhandeling. Het Hof is van oordeel dat de Inspecteur in de op hem rustende bewijslast is geslaagd, waarbij het volgende in aanmerking is genomen.

Uit de door de Inspecteur aannemelijk gemaakte feiten en omstandigheden tezamen en in onderling verband bezien, volgt dat belanghebbende met betrekking tot de gepresenteerde geldleningen niet in werkelijkheid een verplichting van hem aan het Fonds tot terugbetaling van de verstrekte gelden heeft beoogd en tot stand heeft gebracht. Derhalve hebben de geldverstrekkingen niet de wezenlijke kenmerken van een lening, zodat deze niet kunnen worden aangemerkt als een lening (vgl. HR 8 september 2006, nr. 42015, ECLI:NL:HR:2006:AV2327, BNB 2007/104).

Voor zover belanghebbende in hoger beroep bedoelt te stellen dat de uit het Fonds opgenomen gelden niet tot een bron van inkomen kunnen worden gerekend, verwerpt het Hof die stelling. Het Hof laat daarbij in het midden of de gelden, zoals de Inspecteur heeft gedaan, tot de winst uit belanghebbendes onderneming kunnen worden gerekend of dat de voordelen die belanghebbende zich heeft laten toekomen voor hem resultaat uit overige werkzaamheden opleveren. Indien deze laatste kwalificatie juist is, behoort dat resultaat in de onderhavige jaren immers eveneens tot het belastbare inkomen, en zijn de aanslagen vanwege de door de Inspecteur toegepaste MKB-winstvrijstelling eerder te laag dan te hoog vastgesteld.

Wat betreft geschilpunt b is het gelijk derhalve aan de Inspecteur.

Belanghebbende heeft het bedrag van de autokosten bepaald door uit te gaan van 30.000 zakelijke kilometers x € 0,19. De Inspecteur heeft uit het oogpunt van redelijkheid een bedrag van € 2.395 - oftewel de helft van de door belanghebbende opgevoerde autokosten exclusief omzetbelasting - in aanmerking genomen.

Naar het oordeel van het Hof heeft belanghebbende het hogere bedrag aan autokosten niet aannemelijk gemaakt. Hij heeft geen kilometer- of rittenadministratie bijgehouden, noch het bedrag op andere wijze - bijvoorbeeld door middel van het overleggen van agenda's - aannemelijk gemaakt.

Voor zover belanghebbende met zijn stelling dat de Inspecteur eerder de autokosten heeft geaccepteerd, een beroep bedoelt te doen op het vertrouwensbeginsel, kan hem dat niet baten, nu niet is gesteld of aannemelijk is geworden dat de Inspecteur enige uitlating heeft gedaan op grond waarvan belanghebbende redelijkerwijs ervan mocht uitgaan dat de autokosten in aanmerking zouden worden genomen. De stelling van belanghebbende dat ten aanzien van de zakelijke kilometers en het gehanteerde systeem tijdens een eerder boekenonderzoek geen inhoudelijke opmerkingen zijn gemaakt, mist feitelijke grondslag (zie het controlerapport d.d. 8 december 2010, bijlage 1 bij het verweerschrift in hoger beroep).

Belanghebbende is evenmin geslaagd in de op hem rustende bewijslast met betrekking tot de kosten van lidmaatschappen/contributies. Hij stelt kosten te hebben gemaakt voor vaktechnische bijeenkomsten en seminars en heeft daartoe een overzicht van kosten opgesteld, bankafschriften over het jaar 2011 overgelegd (zonder kostennota's of facturen), alsmede twee facturen gedateerd in 2012 (zonder betalingsbewijzen). Naar het oordeel van het Hof zijn de kosten hiermee niet aannemelijk gemaakt. Ten aanzien van de bankafschriften kan niet worden opgemaakt welke betalingen aan de onderhavige kosten zijn te relateren. Ten aanzien van de overgelegde facturen ontbreken de betalingsbewijzen.

Ingevolge het bepaalde in artikel 3.76, lid 1, van de Wet IB 2001 dient de ondernemer voor de toepassing van de zelfstandigenaftrek te voldoen aan het urencriterium. Blijkens artikel 3.6, lid 1, van de Wet IB 2001 wordt - kort gezegd - onder het urencriterium verstaan het gedurende een kalenderjaar besteden van ten minste 1.225 uren aan werkzaamheden voor een of meer ondernemingen waaruit de belastingplichtige als ondernemer winst geniet.

Belanghebbende heeft noch door het overleggen van een urenadministratie, noch op andere wijze aannemelijk gemaakt dat hij in het onderhavige jaar ten minste 1.225 uren aan werkzaamheden voor zijn onderneming heeft besteed. Op grond daarvan komt hem de zelfstandigenaftrek niet toe.

Met betrekking tot de opgelegde boeten maakt het Hof de overwegingen van de Rechtbank tot de zijne.

Gelet op het vorenstaande is het hoger beroep van belanghebbende ongegrond. Het Hof zal beslissen zoals hierna is vermeld.