Uitspraken

Grief 1 houdt verband met [appellant] primaire vordering dat de met SIEP gesloten overeenkomst van 18 oktober 2012 is tot stand gekomen onder invloed van dwaling. Met deze grief betoogt [appellant] dat SIEP ten tijde van het voorleggen en het sluiten van de overeenkomst ermee bekend was, dan wel had moeten zijn, dat er op korte termijn (ruimschoots voor 15 januari 2012) zicht was op een of meerdere functies die voor [appellant] passend zouden kunnen zijn. SIEP had [appellant] hierover moeten inlichten, aldus [appellant] . Als hij hiermee bekend zou zijn geweest, had hij de overeenkomst niet gesloten.

Het hof stelt voorop dat een vaststellingsovereenkomst strekt tot beëindiging of ter voorkoming van onzekerheid of een geschil, waaraan partijen zijn gebonden. Om die reden dient het beroep op dwaling met terughoudendheid te worden beoordeeld. Voor de beoordeling van het beroep op dwaling is van belang of de overeenkomst kan worden gekwalificeerd als vaststellingsovereenkomst. Het hof zal daarom eerst die vraag beantwoorden. In de toelichting bij zijn eerste grief heeft [appellant] zich op het standpunt gesteld dat de overeenkomst van 18 oktober 2011 niet als vaststellingsovereenkomst in de zin van artikel 7:900 BW dient te worden aangemerkt, maar als een beëindigingsovereenkomst; een onbenoemde overeenkomst. Het hof volgt [appellant] hierin niet. Ingevolge artikel 7:900 lid 1 BW kan een vaststellingovereenkomst worden overeengekomen ter beëindiging of ter voorkoming van onzekerheid of een geschil. Ten tijde van het sluiten van de overeenkomst bestond onzekerheid over de vraag of [appellant] , die boventallig was verklaard, binnen de daarvoor binnen Shell geldende periode een nieuwe passende positie zou kunnen vinden binnen de organisatie. Als [appellant] daarin niet zou slagen, zou Shell (waarschijnlijk) (eenzijdig) het initiatief nemen om de arbeidsovereenkomst te beëindigen. Binnen een groot concern als Shell, is altijd denkbaar dat er ergens een passende vacature beschikbaar komt, maar het was niet zeker dat die vacature voor [appellant] op tijd zou komen.

[appellant] heeft onvoldoende gemotiveerd betwist dat de overeenkomst is gesloten ter beëindiging van deze onzekerheid, namelijk het al dan niet eindigen van de arbeidsovereenkomst na ommekomst van de “overtolligheidsperiode” die eindigde op 14 januari 2012 (en de voorwaarden waaronder de arbeidsovereenkomst in dat geval zou eindigen). Daarmee is sprake van een vaststellingsovereenkomst als bedoeld in artikel 7:900 lid 1 BW. Daar komt bij dat in de overeenkomst met zoveel woorden is vermeld dat partijen deze beschouwden als vaststellingsovereenkomst. Dat bovenaan de overeenkomst ‘beëindigingsovereenkomst’ staat vermeld, leidt niet tot een ander oordeel, reeds omdat de vaststellingsovereenkomst tevens een overeenkomst tot beëindiging van de arbeidsovereenkomst inhield.

Ter onderbouwing van zijn beroep op dwaling, stelt [appellant] – als gezegd – dat als hij voor of ten tijde van het tot stand komen van de overeenkomst was geïnformeerd over het beschikbaar komen van vacatures, hij deze overeenkomst met SIEP nimmer had gesloten. [appellant] stelt dat het SIEP voor of ten tijde van het sluiten van de overeenkomst op 18 oktober 2011 bekend was of in ieder geval bekend had moeten zijn dat er op dat moment of snel na 18 oktober 2011 tal van functies beschikbaar zouden komen die voor [appellant] geschikt zouden kunnen zijn. [appellant] heeft aangevoerd dat uit een ‘all staff webcast’ en uit de adviesaanvraag die op 20 september 2011 aan de centrale ondernemingsraad is gestuurd, blijkt dat SIEP ruimschoots voor 18 oktober 2011 op de hoogte was van een reorganisatie genaamd ‘IT Strategy Refresh’ en de vrijkomende functies vanaf december 2011. SIEP had hem hierover moeten informeren.

SIEP heeft gewezen op het stadium in de besluitvormingsprocedure ten tijde van de totstandkoming van de vaststellingsovereenkomst. Het was toen geenszins zeker dat de voorgestelde nieuwe IT organisatie conform de adviesaanvraag zou worden ingevoerd omdat hierover nog geen definitief besluit was genomen. Uit de adviesaanvraag kan niet worden afgeleid dat ten tijde van het sluiten van de vaststellingsovereenkomst al vast stond dat als gevolg van de reorganisatie vanaf december 2011 (voor [appellant] passende) functies zouden vrijkomen. De centrale ondernemingsraad heeft pas op 29 november 2011, derhalve meer dan een maand na het ondertekenen van de vaststellingsovereenkomst door [appellant] (en meer dan drie maanden nadat [appellant] de vaststellingsovereenkomst van Shell had ontvangen), advies uitgebracht. Blijkens de brief van de heer drs. [naam], [functie 2] (productie A bij memorie van antwoord), is op 16 december 2011 besloten dat de zogenaamde IT Strategy Refresh zou worden doorgevoerd. Het betrof een wijziging van de organisatie die eerst zou plaatsvinden vanaf april 2012, zoals ook blijkt uit de adviesaanvraag (pagina 21 van de adviesaanvraag).

Naar het oordeel van het hof zijn deze stellingen van SIEP door [appellant] onvoldoende gemotiveerd weersproken. Anders dan [appellant] stelt, blijkt uit de ‘all staff webcast‘ van juli 2011 en de adviesaanvraag aan de centrale ondernemingsraad van 20 september 2011 niet dat daadwerkelijk op korte termijn nieuwe functies zouden vrijkomen. SIEP heeft onweersproken gesteld dat de vacatures pas zijn opengesteld vanaf februari 2012, terwijl de voor [appellant] geldende herplaatsingstermijn eindigde op 14 januari 2012. Daarnaast heeft SIEP onweersproken gesteld dat de banen pas vanaf april 2012 ontstonden. [appellant] heeft – nu hij de stellingen van SIEP onvoldoende gemotiveerd heeft weersproken – onvoldoende gesteld om tot bewijslevering te kunnen worden toegelaten. Het bewijsaanbod van [appellant] dient derhalve te worden gepasseerd.

De conclusie is dat SIEP niet gehouden was om aan [appellant] , voor of ten tijde van het ondertekenen van de vaststellingsovereenkomst, te melden dat op termijn nieuwe IT-vacatures zouden ontstaan. Aan [appellant] komt geen beroep op dwaling toe. Grief 1 faalt.

De grieven 2 en 3 hebben betrekking op de subsidiaire vordering van [appellant] tot betaling van € 19.732,98. Zij zien op de stelling van [appellant] dat SIEP tekort is geschoten in de nakoming van de vaststellingsovereenkomst door de creditcard kosten (waarmee [appellant] het schoolgeld voor zijn zoon heeft voldaan) in mindering te brengen op de aan [appellant] betaalde vergoeding.

[appellant] heeft aangevoerd dat hij met het gebruik van de company creditcard voor de betaling van de schoolkosten niet in strijd heeft gehandeld met zijn arbeidsovereenkomst met SIEP. Op grond van de arbeidsovereenkomst met SIEP en het contract met SOPS waren de Long Time International Assignment policies (hierna: LTIA policies) van toepassing. Op grond hiervan was SIEP volgens [appellant] gehouden de kosten die [appellant] in redelijkheid in het kader van zijn detachering moest maken te vergoeden. Dat SIEP ervoor heeft gekozen de detachering zonder [appellant] hierover van tevoren te horen te beëindigen, maakt niet dat de schoolkosten niet meer voor haar rekening komen, aldus [appellant] .

Het hof overweegt als volgt. SIEP heeft onweersproken gesteld dat op grond van de LTIA policies aanspraak gemaakt kan worden op een ‘relocation allowance’, een vergoeding die een werknemer in verband met verhuizing naar het buitenland ontvangt en naar eigen inzicht mag besteden. Als er veronderstellenderwijs vanuit wordt gegaan dat de arbeidsovereenkomst met SOPS tot stand is gekomen (SIEP bestrijdt dit), had [appellant] de schoolkosten van zijn zoon met deze vergoeding kunnen betalen. De stelling van SIEP dat [appellant] hoe dan ook niet gerechtigd was de schoolkosten – zonder voorafgaand overleg met SIEP of SOPS – toch met de company creditcard te betalen heeft [appellant] onvoldoende gemotiveerd betwist. Het hof is gelet op het voorgaande van oordeel dat de schoolkosten voor rekening van [appellant] komen.

[appellant] heeft verder aangevoerd dat SIEP op grond van artikel 12 van de vaststellingsovereenkomst niet gerechtigd was de vordering op [appellant] ter zake de schoolkosten te verrekenen met de tussen partijen overeengekomen beëindigingsvergoeding. In artikel 12 van de vaststellingsovereenkomst is het volgende bepaald: “Partijen komen hierbij overeen dat vorenstaande regeling volledig de voorwaarden voor het beëindigen van de arbeidsovereenkomst tussen partijen weergeeft en dat enig andere voorafgaande overeenkomst en/of afspraak vervallen door ondertekening van deze overeenkomst. Met inachtneming van het in deze overeenkomst bepaalde verleent werknemer de werkgever en/of enig met haar gelieerde partij finale kwijting en werknemer zal derhalve, anders dan uit deze overeenkomst, geen aanspraken jegens werkgever en/of enig met haar gelieerde partij hebben of maken, die samenhangen met de arbeidsovereenkomst en de beëindiging daarvan.”

Het hof is van oordeel dat uit deze bepaling niet blijkt dat SIEP haar vordering op [appellant] met betrekking tot de schoolkosten heeft prijsgegeven; enkel de werknemer verleent immers finale kwijting. Partijen zijn overeengekomen dat de vaststellingsovereenkomst volledig de voorwaarden voor het beëindigen van de arbeidsovereenkomst weergeeft en dat enige andere voorafgaande overeenkomst en/of afspraak door ondertekening van de overeenkomst komt te vervallen. Dat daarmee de aanspraak van SIEP op vergoeding van de schoolkosten is komen te vervallen, kan daaruit niet worden afgeleid. [appellant] heeft voor het overige onvoldoende feiten of omstandigheden aangevoerd die de conclusie rechtvaardigen dat hij erop heeft mogen vertrouwen dat de terugvordering van de schoolkosten met het sluiten van de vaststellingsovereenkomst verviel. De enkele omstandigheid dat de overeenkomst niet expliciet melding maakte van de vordering (waarmee [appellant] reeds bekend was ten tijde van het sluiten van de overeenkomst), is daarvoor niet voldoende. Concluderend is het hof van oordeel dat SIEP gerechtigd was de schoolkosten met de beëindigingsvergoeding te verrekenen, zodat de subsidiaire vordering tot betaling van het (ingehouden) bedrag van € 19.732,98 niet voor toewijzing in aanmerking komt. De grieven 2 en 3 falen.

De grieven 4 en 5 zijn gericht tegen de afwijzing van de vorderingen van [appellant] en de proceskostenveroordeling in eerste aanleg. Gelet op het hiervoor overwogene behoeven deze grieven geen aparte bespreking en falen deze grieven.

Met grief 2 voert [appellant] aan dat de kantonrechter ten onrechte de vordering op grond van onrechtmatige daad van [appellant] tegen SOPS heeft afgewezen. Hij is van mening dat als gevolg van aan SOPS toe te rekenen onrechtmatig handelen de detachering naar Kazachstan niet is doorgegaan. [appellant] heeft aangevoerd dat hij aantoonbaar alle door NCPOC gevraagde documentatie voor de aanvraag van een werkvergunning heeft aangeleverd. Volgens [appellant] heeft NCPOC de vervulling van de voorwaarde met betrekking tot de werkvergunning in de weg gestaan waardoor de voorwaarde als vervuld heeft te gelden (artikel 6:23 lid 1 BW). Als moet worden aangenomen dat de opschortende voorwaarde niet is vervuld, is dit volgens [appellant] enkel aan NCPOC te wijten en valt dat SOPS toe te rekenen, aangezien zij NCPOC als hulppersoon heeft ingeschakeld. Volgens [appellant] is SOPS volledig aansprakelijk voor de schade die [appellant] heeft geleden als gevolg van het niet tot stand komen van de arbeidsovereenkomst met SOPS.

Het hof overweegt als volgt. Ook als juist is dat SOPS onrechtmatig jegens [appellant] heeft gehandeld omdat het voor haar rekening komt dat er niet tijdig een werkvergunning is afgegeven, faalt de grief. Immers, op grond van artikel 12 van de vaststellingsovereenkomst heeft [appellant] finale kwijting verleend aan de werkgever en/of enig met haar gelieerde partij. Anders dan [appellant] stelt kan SOPS wel degelijk worden aangemerkt als een met SIEP gelieerde partij omdat zij beide deel uitmaken van het Shell-concern. Met de vaststellingsovereenkomst heeft [appellant] dus ook finale kwijting verleend aan SOPS en dit staat aan toewijzing van de vorderingen van [appellant] in de weg. De overige stellingen van [appellant] behoeven geen bespreking meer. Het voorgaande leidt tot het oordeel dat grief 2 faalt. Grief 1 behoeft bij gebrek aan belang geen zelfstandige bespreking; ook deze grief heeft geen succes.

De bewijsaanbiedingen van [appellant] zijn (voor zover hiervoor nog niet besproken) onvoldoende concreet, dan wel niet ter zake dienend. Het hof zal [appellant] daarom niet toelaten tot nadere bewijslevering.

De slotsom van hetgeen hiervoor is overwogen, is dat de door [appellant] tegen het vonnis van de kantonrechter geformuleerde grieven geen doel treffen. De bestreden beschikking zal worden bekrachtigd. [appellant] zal als de in het ongelijk te stellen partij veroordeeld worden in de kosten van het hoger beroep.

• -

  bekrachtigt het tussen partijen gegeven vonnis van de kantonrechter Den Haag van 7 november 2016;

• -

  veroordeelt [appellant] in de kosten op het hoger beroep gevallen, tot op heden aan de kant van geïntimeerden begroot op € 5.200,- aan griffierecht en € 11.002,- (2 punten, tarief VIII) aan salaris advocaat;

- verklaart dit arrest ten aanzien van de kostenveroordeling uitvoerbaar bij voorraad;

- wijst het meer of anders verzochte af.