Uitspraken

[appellant] is sinds 1 augustus 1986 in dienst bij Océ. Het laatstverdiende salaris bedraagt € 5.984,51 bruto per maand, inclusief persoonlijke toeslag en exclusief emolumenten. In de loop der jaren heeft [appellant] in de functie van medewerker R&D de rol van Kritisch Functieverantwoordelijke op functieniveau 24 bereikt.

Van R&D-medewerkers op functieniveau 23 wordt verwacht dat zij een zelfstandige bijdrage leveren aan lopende onderzoeken en daarbinnen tevens vernieuwend zijn. Een werknemer op functieniveau 24 heeft extra verantwoordelijkheden in het proces, te weten het coördineren van de werkzaamheden van zijn of haar team en het onderhouden van contacten met derden.

Tussen partijen hebben beoordelingsgesprekken plaatsgevonden.

- De beoordeling van 13 september 2007 bevat als eindoordeel “zeer goed”. Hierin staat als karakteristiek van het functioneren in de afgelopen periode onder meer vermeld: “De beïnvloedingsvaardigheid buiten zijn directe werkomgeving, met name op het niet technische vlak, is punt van aandacht. [appellant] moet blijven letten op onzekerheden bij key-figuren en daar tijdig aandacht aan schenken. Moet daarnaast anderen duidelijker aanspreken op hun verantwoordelijkheden.”

- De beoordeling van 31 oktober 2008 bevat als eindoordeel “zeer goed”. Hierin staat als karakteristiek van het functioneren in de afgelopen periode onder meer vermeld: “Je moet duidelijker de leiding nemen en op tijd hulp organiseren. De beïnvloedingsvaardigheid buiten de directe werkomgeving (), blijft een punt van aandacht. Let op onzekerheden bij key-figuren. Spreek anderen duidelijker aan op hun verantwoordelijkheden en besteed aandacht aan de organisatie zowel binnen als buiten de groep. () Zorg dat je proactief reageert en sensibiliseer de omgeving.”

- De beoordeling van 19 oktober 2009 bevat als eindoordeel “goed”. Hierin staat als karakteristiek van het functioneren in de afgelopen periode onder meer vermeld: “Uitspreken wat je weet én wat je niet weet zorgt voor meer duidelijkheid, acceptatie en voortgang. Leiding van de gecombineerde DV ECP groep was onduidelijk, neem hierin het initiatief en maak afspraken. Laat je betrokkenheid en kennis zien want die zijn intrinsiek in orde.”

- De beoordeling van 5 september 2010 bevat als eindoordeel “goed”. Hierin staat als karakteristiek van het functioneren in de afgelopen periode onder meer vermeld: “Met name rondom coaching en de zachtere kanten acteer je voornamelijk reactief en oogt het nog wel eens passief. Zorg dat je hier ook meer initiatief neemt.”

- De beoordeling van 6 oktober 2011 bevat als eindoordeel “goed”. Hierin staat als karakteristiek van het functioneren in de afgelopen periode onder meer vermeld: “Make sure that you use your TC experience in the rather Young TC team of the MV2.0, give constructive feedback to the members. Regarding coaching your function, act flexible, do not only act reactive but also pro-active.”

In 2012 hebben zich bij de uitvoering van de projecten “Montevideo 2.0” en “TonerPearl” problemen voorgedaan waarbij [appellant] betrokken was. Naar aanleiding van deze problemen hebben partijen in augustus 2012 gesproken over het functioneren van [appellant] en over het inzetten van [appellant] in een operationele functie. De heer [afdelingsmanager], afdelingsmanager, heeft tijdens deze gesprekken aangegeven dat hij vindt dat [appellant] in zijn rol als medewerker R&D op functieniveau 24 tekortschiet op punten als groepsgericht leidinggeven en coachen, organisatie van de functie en het nemen van regie. In september en oktober 2012 hebben partijen gesproken over de invulling van de werkzaamheden door [appellant].

Bij brief van 25 oktober 2012 heeft Océ aan [appellant] alternatieve activiteiten aangeboden en hem bericht dat hij met ingang van 1 januari 2013 wordt ingeschaald in salarisgroep 23. Als reden wordt – kort samengevat – vermeld dat de in de beoordelings- en MM-gesprekken besproken verbeterpunten cruciale faalfactoren zijn gebleken. Ter compensatie van de hieruit voortvloeiende inkomensachteruitgang wordt, met verwijzing naar de cao van Océ, een financiële regeling voorgesteld die erop neerkomt dat het verschil in huidig en toekomstig salaris in de vorm van een Persoonlijke Toeslag SchaalSalaris (PTSS) wordt opgevangen. De PTSS wordt in 5 jaar in gelijke delen afgebouwd. Dit houdt in dat [appellant] per 1 januari 2018 het salaris overeenkomstig salarisgroep 23 zal ontvangen.

Vanaf eind oktober 2012 verricht [appellant] de in genoemde brief van 25 oktober 2012 door Océ aangeboden activiteiten, te weten proces engineer in de inktfunctie van de Tanto met een aantal aandachtsgebieden en deelnemer aan de omgevingsanalyse UV vanuit het materialen en proces engineerings oogpunt.

Eind november 2012 heeft [appellant] van Océ zijn beoordeling over het jaar 2012 ontvangen, met als resultaat “onvoldoende”.

Océ heeft ter onderbouwing van haar stelling dat er sprake is van gewijzigde omstandigheden aangevoerd dat er enerzijds al jarenlang kritiek bestaat op de wijze van leidinggeven van [appellant] en dat hij nooit de vereiste verbetering heeft bewerkstelligd, en dat anderzijds vanaf medio 2011 naar aanleiding van incidenten in het kader van de projecten Montevideo 2.0 en TonerPearl duidelijk is geworden dat die wijze van leidinggeven tot problemen en risico’s voor Océ kan leiden. Veronderstellenderwijs ervan uitgaande dat sprake is van gewijzigde omstandigheden in de hiervoor in 4.4 bedoelde zin, ligt de vraag voor of Océ in de door haar gestelde omstandigheden als goed werkgever aanleiding heeft kunnen vinden tot het doen van een voorstel tot wijziging van de arbeidsvoorwaarden. Het hof is voorshands van oordeel dat deze vraag ontkennend dient te worden beantwoord en overweegt daartoe het volgende.

In de beoordelingen en de MM-formulieren over 2007 t/m 2011 blijkt weliswaar van specifieke aandachtspunten met betrekking tot het functioneren van [appellant], maar niet blijkt hieruit dat tijdens de beoordelings- of ontwikkelgesprekken duidelijke afspraken zijn gemaakt over het verbeteren van deze punten. De stellingen van Océ dat in 2008 is geopperd dat [appellant] een specifiek op de beïnvloeding van de organisatie gerichte opleiding (“NLP-opleiding”) zou volgen maar dat [appellant] van deze mogelijkheid geen gebruik heeft gemaakt, en dat [appellant] ook geen andere door Océ aangeboden “middelen” heeft benut om te werken aan zijn verbeterpunten, doen hieraan niet af. Inderdaad blijkt uit de MM-formulieren dat aan [appellant] mogelijkheden zijn geboden om te werken aan zijn “leer- en ontwikkelpunten”, maar niet blijkt hieruit dat de urgentie van verbetering is benadrukt, dat in dat verband afspraken zijn gemaakt over de wijze waarop aan verbetering gewerkt diende te worden (zoals het - verplicht - volgen van een bepaalde opleiding of het krijgen van begeleiding) en binnen welk tijdstraject verbetering gerealiseerd diende te worden. Dit klemt te meer nu het functioneren van [appellant] over de periode 2007 t/m 2011 is beoordeeld met “zeer goed” tot “goed”.

Met de voorzieningenrechter is het hof van oordeel dat deze verweren dienen te worden verworpen. Dat [appellant] met de voorgestelde functiewijziging zou hebben ingestemd, acht het hof voorshands niet aannemelijk. De brief van Océ van 25 oktober 2012, vermeld hiervoor in rov. 4.1.6, behelst een voorstel tot functiewijziging. Niet blijkt hieruit dat dit voorstel is gebaseerd op een eerdere afspraak tussen partijen tot terugplaatsing van [appellant] naar functieniveau 23. Het hof acht in dit verband verder van belang de door Océ (in eerste aanleg als productie 17) overgelegde e-mail van [appellant] aan de heer [afdelingsmanager] van 20 augustus 2012 waarin [appellant] stelt dat van een vrijwillige overgang van functieniveau 24 naar 23 wat hem betreft op dat moment geen sprake kan zijn en dat hij het voorstel om terug te gaan naar functieniveau 23 niet verwacht had. De stelling van Océ dat uit de (door haar als productie 18 in eerste aanleg overgelegde) e-mail van [appellant] aan de heer [afdelingsmanager] van 27 augustus 2012 zou blijken dat [appellant] heeft geaccepteerd dat hij niet meer als medewerker R&D op functieniveau 24 zal acteren, onderschrijft het hof niet. Uit deze e-mail blijkt hooguit van instemming met een andere tijdelijke plek terwijl partijen bezig zijn een nieuwe invulling aan de functie van [appellant] te geven. Bovendien stelt [appellant] daarin dat hij niet het beeld van de heer [afdelingsmanager] deelt dat de stijl en effectiviteit van leidinggeven van [appellant] niet op niveau zijn. [appellant] geeft vervolgens aan dat een nader gesprek nodig is om verder te komen in het proces en de standpunten helder te krijgen. Verder blijkt uit de door Océ (als productie 19 in eerste aanleg) overgelegde e-mail van de heer [HR Manager Océ], HR Manager van Océ, van 28 september 2012 dat [appellant] in het gesprek tussen partijen op 27 september 2012 heeft aangegeven dat hij vindt dat hij een kans verdient om te laten zien dat hij het huidige niveau 24 waar kan maken. De stelling van [appellant] dat hij reeds in een vroeg stadium te kennen heeft gegeven niet akkoord te zijn met een eenzijdige functiewijziging, acht het hof voldoende aannemelijk. Voorts staat tussen partijen vast dat [appellant] zijn nieuwe werkzaamheden, vermeld hiervoor in rov. 4.1.7, onder protest is gaan uitoefenen. Dat [appellant] anderszins zou hebben ingestemd met functiewijziging als door Océ voorgestaan, is naar het oordeel van het hof niet gebleken.

Met de voorzieningenrechter verwerpt het hof voorts het verweer van Océ dat zij op grond van haar instructierecht als bedoeld in artikel 7:660 BW gerechtigd was om [appellant] binnen de functie van medewerker R&D een andere rol aan te bieden. Océ miskent hiermee dat het voorstel niet ziet op een nieuwe/andere invulling van werkzaamheden binnen een bestaande functie maar op wijziging in functie, namelijk van functieniveau 24 naar functieniveau 23, welk laatste niveau, gelijk hiervoor in rov. 4.1.2 is vermeld, een andere inhoud heeft. Een dergelijke wijziging dient getoetst te worden aan de maatstaf als vermeld hiervoor in rov. 4.4.

Aan de door Océ in eerste aanleg nog zijdelings geponeerde stelling dat de cao van Océ een eenzijdig wijzigingsbeding bevat, gaat het hof, mede gelet op de stelling van [appellant] dat tussen partijen geen eenzijdig wijzigingsbeding geldt, als onvoldoende gemotiveerd voorbij. Overigens geldt dat uit hetgeen hiervoor in rov. 4.6.1-4.6.3 is overwogen, volgt dat niet is gebleken van een zwaarwichtig belang van Océ als bedoeld in art. 7:613 BW.