Uitspraken

Blijkens de onder 1.6 vermelde stukken zijn de aldaar genoemde uitnodigingen op 5 september 2013 namens belanghebbende afgehaald op de aldaar genoemde afhaallocatie. Op grond hiervan is het Hof van oordeel dat de uitnodigingen om op de zitting te verschijnen op de juiste wijze hebben plaatsgevonden.

Onder 1.4 heeft het Hof gerelateerd met welke bewoordingen belanghebbende haar verweerschrift in hoger beroep heeft opgesteld. Het Hof leidt uit die bewoordingen af dat het niet de bedoeling van belanghebbende is geweest om incidenteel hoger beroep in te stellen tegen de uitspraak van de Rechtbank. Het Hof heeft derhalve het verweerschrift in hoger beroep ten onrechte tevens aangemerkt als een incidenteel hoger beroep en de Inspecteur vervolgens ten onrechte in de gelegenheid gesteld om het incidentele hoger beroep te beantwoorden.

De Inspecteur heeft hoger beroep ingediend tegen de uitspraak van de Rechtbank, in welke uitspraak de Rechtbank de boeten verminderd heeft tot respectievelijk € 5, € 17 en € 18. De Inspecteur heeft in het hoger beroepschrift als motivering voor zijn hoger beroep aangevoerd, voor zover te dezen van belang,:

Uit hetgeen de Inspecteur aanvoert valt op te maken, dat hij van mening is dat hij gebonden is aan het BBBB 1998 en dat voor afwijking van de in het BBBB 1998 voorgeschreven hoogte van de boete alleen plaats is op grond van de omstandigheden genoemd in § 7 van het BBBB 1998, althans er valt uit zijn standpuntbepaling op te maken dat de Inspecteur van mening is dat hij erin wordt gehinderd voor overeenkomstige gevallen altijd dezelfde boeten op te leggen als een rechtbank de door hem vastgestelde boeten vermindert.

Het Hof stelt voorop, dat een belanghebbende bezwaar kan maken tegen een boetebeschikking en, als geheel of gedeeltelijk afwijzend op het bezwaar wordt beslist, vervolgens beroep kan indienen bij een belastingrechter, in dit geval de Rechtbank. De Rechtbank is een van partijen onafhankelijke rechter en de Rechtbank heeft juist als taak en is bij uitstek geschikt een op de individuele zaak toegesneden passende en geboden boete vast te stellen. De Rechtbank is hierbij niet gebonden aan het door staatssecretaris van Financiën uitgevaardigde BBBB 1998, met dien verstande dat een boete door de Rechtbank niet hoger kan worden vastgesteld dan de Inspecteur heeft gedaan.

Voor zover het hoger beroep van de Inspecteur inhoudt dat de beslissing van de Rechtbank, om de door de Inspecteur vastgestelde boeten te verminderen, hem onwelgevallig is omdat de Inspecteur voor overeenkomstige gevallen altijd dezelfde boeten wenst op te leggen, faalt dit hoger beroep dan ook.

Daar komt bij dat ook de Inspecteur een op de individuele zaak toegesneden passende en geboden boete dient vast te stellen (artikel 5:46, lid 2, van de Algemene wet bestuursrecht en § 6 van het BBBB 1998).

Voor zover het hoger beroep van de Inspecteur inhoudt dat de door Rechtbank vastgestelde boeten niet passend en geboden zijn voor belanghebbende in onderhavige zaken, rekening houdende met alle individuele omstandigheden, verwijst het Hof naar hetgeen hierna wordt overwogen.

Belanghebbende is autohandelaar. Het motorrijtuig behoorde vanaf 3 januari 2012 tot de bedrijfsvoorraad van belanghebbende. Belanghebbende beschikt voor zijn tot de bedrijfsvoorraad behorende motorrijtuigen over een bijzonder kenteken, het zogenoemde handelaarskenteken. Voor het handelaarskenteken wordt ingevolge artikel 62 van de Wet MRB de motorrijtuigenbelasting geheven van degene op wiens naam dit kenteken is gesteld. De motorrijtuigenbelasting wordt bepaald op het bedrag voor een personenauto met een eigen massa van 1.000 kg (artikel 67 van de Wet MRB). Een handelaarskenteken moet worden gebruikt voor voertuigen die behoren tot de bedrijfsvoorraad van degene aan wie het kenteken is opgegeven (artikel 44, lid 3, van het Kentekenreglement).

Indien met een motorrijtuig uit een bedrijfsvoorraad niet is voldaan aan de krachtens artikel 1, lid 2, van de Wet MRB gestelde voorwaarden, kan ingevolge artikel 69, lid 1, van de Wet MRB motorrijtuigenbelasting worden nageheven. De na te heffen belasting wordt dan ingevolge artikel 69, lid 2, van de Wet MRB berekend over een tijdsduur van twaalf maanden, waarbij als laatste dag geldt de dag waarvan wordt geconstateerd dat op die dag niet wordt voldaan aan de krachtens artikel 1, lid 2, van de Wet MRB gestelde voorwaarden.

De Inspecteur heeft de onderhavige naheffingsaanslagen opgelegd, omdat volgens hem niet is voldaan aan de krachtens artikel 1, lid 2, van de Wet MRB gestelde voorwaarden. De Inspecteur heeft zich op het standpunt gesteld dat op drie verschillende data gebruik is gemaakt van de openbare weg met hetzelfde tot belanghebbendes bedrijfsvoorraad behorend motorrijtuig, zonder dat het handelaarskenteken was bevestigd. Dit standpunt wordt door belanghebbende niet bestreden.

Belanghebbende stelt zich in hoger beroep niet langer op het standpunt dat het motorrijtuig tegen haar wil is gebruikt en dat zij dit gebruik redelijkerwijs niet heeft kunnen voorkomen. Belanghebbende beroept zich daarmee niet langer op de uitzonderingsbepaling van artikel 69, lid 3, van de Wet MRB. Alsdan zijn naar de letter van artikel 69 van de Wet MRB de naheffingsaanslagen terecht aan belanghebbende opgelegd.

Het Hof overweegt voorts als volgt.

De naheffingsaanslagen zijn opgelegd, omdat niet is voldaan aan de krachtens artikel 1, lid 2, van de Wet MRB gestelde voorwaarden; dat wil zeggen omdat met het motorrijtuig gebruik is gemaakt van de openbare weg zonder daarop een handelaarskenteken te bevestigen. De op artikel 69 van de Wet MRB gebaseerde naheffingsaanslagen betreffen dit onjuiste gebruik van het handelaarskenteken.

De Inspecteur heeft ter zitting desgevraagd uitdrukkelijk bevestigd dat belanghebbende de motorrijtuigenbelasting ter zake van het handelaarskenteken wél heeft voldaan. De onderhavige naheffingsaanslagen betreffen dus niet een naheffing van onbetaald gebleven motorrijtuigenbelasting ter zake van het handelaarskenteken en vormen geen compensatie van niet voldane motorrijtuigenbelasting. De onderhavige naheffingsaanslagen betreffen wél een heffing om het niet-voldoen aan de krachtens artikel 1, lid 2, van de Wet MRB gestelde voorwaarden te bestraffen. Dit wordt ondersteund door het bepaalde in artikel 69, lid 2, van de Wet MRB, op grond waarvan de nageheven belasting niet wordt berekend over een of meerdere tijdvakken, maar over een tijdsduur van twaalf maanden met als laatste dag de dag waarvan wordt geconstateerd dat op die dag niet wordt voldaan aan de krachtens artikel 1, lid 2, van de Wet MRB gestelde voorwaarden. (In casu de perioden van respectievelijk 8 januari 2011 tot en met 7 januari 2012, 19 januari 2011 tot en met 18 januari 2012 en 20 januari 2011 tot en met 19 januari 2012.)

Ook betreffen de onderhavige naheffingsaanslagen niet het houden van het motorrijtuig door degene op wiens naam het kenteken [kenteken] is gesteld (artikel 7, lid 1, aanhef, onderdeel a, van de Wet MRB in samenhang met artikel 1, lid 1, aanhef, onderdeel i, van de Wegenverkeerswet 1994). Evenmin betreffen de onderhavige naheffingsaanslagen het gebruik maken van de openbare weg zonder dat voor het motorrijtuig de motorrijtuigenbelasting is voldaan. De onderhavige naheffingsaanslagen zijn evenmin berekend naar de kenmerken van het motorrijtuig, maar naar de voorgeschreven maatstaf in artikel 67 van de Wet MRB. De onderhavige naheffingsaanslagen dienen derhalve niet als compensatie van motorrijtuigenbelasting, die door degene op wiens naam het kenteken [kenteken] is gesteld niet zou zijn voldaan. Gesteld noch gebleken is overigens dat de kentekenhouder de motorrijtuigenbelasting voor het kenteken [kenteken] niet zou hebben voldaan.

Uit het arrest van de Hoge Raad van 17 februari 2006, 41 660, ECLI:NL:HR:2006:AV1717 volgt, dat de Inspecteur voor de constateringen op 7, 18 en 19 januari 2012 driemaal mag naheffen op grond van artikel 69 van de Wet MRB. Dit heeft in het onderhavige geval tot gevolg dat over de periode 20 januari 2011 tot en met 7 januari 2012 driemaal hetzelfde bedrag wordt geheven. Uit het vorenstaande volgt eveneens dat de naheffingsaanslagen niet dienen ter compensatie van onbetaald gebleven motorrijtuigenbelasting, maar gericht zijn op bestraffing en afschrikking. Want als het zou gaan om niet voldane motorrijtuigenbelasting zou volstaan kunnen worden met het éénmaal heffen van deze belasting.

Gelet op hetgeen hierboven is overwogen is het Hof van oordeel dat de heffing op grond van artikel 69 van de Wet MRB geen compensatie is voor onbetaald gebleven belasting en dat deze heffing dient te worden aangemerkt als een bestraffing voor het niet-voldoen aan de krachtens artikel 1, lid 2, van de Wet MRB gestelde voorwaarden voor motorrijtuigen in bedrijfsvoorraad en heeft – gelet op de heffing over twaalf maanden en de uit het arrest van de Hoge Raad van 17 februari 2006, 41 660, ECLI:NL:HR:2006:AV1717 volgende mogelijkheid de naheffing voor een ongelimiteerd aantal keren (kalenderdagen) te effectueren – een afschrikwekkend karakter. Vorenbedoelde heffing heeft een dusdanig afschrikwekkend en bestraffend karakter dat deze heffing moet worden aangemerkt als een ‘criminal charge’ in de zin van artikel 6 van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens en de fundamentele vrijheden (hierna: het EVRM) (vergelijk onder meer: EHRM 20 december 2007, 21638/03, Paykar YEV Haghtanak Ltd en EHRM 4 november 2008, 72596/01, Balsyte-Lideikiene).

Anders dan in de gevallen waarin de Hoge Raad de arresten van 25 oktober 2013, 11/04730, ECLI:NL:HR:2013:973 en van 25 oktober 2013, 12/00404, ECLI:NL:HR:2013:972 heeft gewezen is in het onderhavige geval de strekking van artikel 69 van de Wet MRB niet een praktische regeling te treffen voor bewijsmoeilijkheden waarvoor de inspecteur zich ziet gesteld indien hij wil naheffen in situaties waarin op enig moment wordt geconstateerd dat in verband met de aard of het gebruik van een motorrijtuig geen of te weinig belasting is betaald, zonder dat kan worden vastgesteld sinds wanneer dat het geval is. De strekking van artikel 69 van de Wet MRB is naar het oordeel van het Hof bestraffen en afschrikken van degene die op onjuiste wijze gebruik maakt van de handelaarsregeling, ook in die gevallen, zoals in het onderhavige geval, waarin de motorrijtuigenbelasting ter zake van het handelaarskenteken wél is voldaan, en daarmee is een naheffing op grond van artikel 69 van de Wet MRB geheel punitief van karakter.

Gelet op het vorenoverwogene betreffen de onderhavige naheffingsaanslagen een ‘criminal charge’ in de zin van artikel 6 van het EVRM. Alsdan dient het Hof te beoordelen of en tot welke hoogte de naheffingen passend en geboden zijn, zelfs nu het de Inspecteur is die hoger beroep inzake de beboeting heeft ingesteld en belanghebbende geen incidenteel hoger beroep heeft ingesteld. Immers, bij het antwoord op door de Inspecteur in hoger beroep voorgelegde vraag of, en in hoeverre, boeten in het onderhavige geval passend en geboden zijn brengt het punitieve karakter van de naheffingsaanslagen met zich dat de belastingrechter zich daarover zelfstandig een oordeel moet vormen en daarbij is de wil van belanghebbende niet doorslaggevend.

Het Hof acht, alle omstandigheden van het geval in aanmerking genomen, een heffing met het karakter van een boete van telkens € 350, en in totaal € 1.050, passend en geboden. De beslissing inzake de strafmaat behoeft door de belastingrechter niet te worden gemotiveerd.

Gelet op al het vorenoverwogene moeten de naheffingsaanslagen verminderd worden tot een bedrag van telkens € 350.

Het Hof heeft geoordeeld dat een heffing met het karakter van een boete van telkens € 350 in de onderhavige gevallen passend en geboden is. Daarom is het Hof van oordeel dat het de Inspecteur niet is toegestaan (nog) een boete op te leggen. Dan zou immers een boete worden opgelegd over een heffing met het karakter van een boete. Belanghebbende zou dan dubbel worden beboet.

In ieder geval acht het Hof een naheffingsaanslag als punitieve sanctie van telkens € 350, en in totaal € 1.050, passend en geboden, zodat de boetebeschikkingen moeten worden vernietigd.

De slotsom is dat de uitspraak van de Rechtbank niet in stand kan blijven. De uitspraak van de Rechtbank moet worden vernietigd, evenals de uitspraken van de Inspecteur, de naheffingsaanslagen worden verminderd tot een bedrag van telkens € 350 en de boetebeschikkingen dienen te worden vernietigd.

Alhoewel de uitspraak van de Rechtbank wordt vernietigd, is het Hof van oordeel dat ter zake van het door de Inspecteur ingestelde hoger beroep een griffierecht dient te worden geheven van € 478. Voor het achterwege laten van het heffen van griffierecht is geen plaats in het geval waarin de uitspraak van de Rechtbank vernietigd wordt op andere dan de door de Inspecteur aangevoerde gronden. Zie in dit verband Hoge Raad 15 april 2011, nr. 10/00692, ECLI:NL:HR:2011::BP6600.

Het Hof acht geen termen aanwezig voor een veroordeling in de proceskosten als bedoeld in artikel 8:75 van de Algemene wet bestuursrecht. Belanghebbende heeft namelijk niet aannemelijk gemaakt, en het Hof is ook ambtshalve niet gebleken, dat hij voor vergoeding in aanmerking komende kosten heeft gemaakt als bedoeld in artikel 1 van het Besluit proceskosten bestuursrecht.