Uitspraken

“ BETREFT: ONTSLAG OP STAANDE VOET

Geachte heer [geïntimeerde],

Hedenochtend heeft u met de heer [zoon 1.] woorden gehad op ons terrein, wat uitmondde in een gevecht. Wij gaan ervan uit dat ons personeel fatsoenlijk met elkaar om gaat, en niet op deze manier. Een collega van ons heeft nog geprobeerd om u uit elkaar te halen, dit heeft niet mogen baten.

Daar wij dit niet binnen ons bedrijf kunnen tolereren, ontsla ik u op staande voet.

(…)”

Bij dagvaarding van 3 juli 2012 is [geïntimeerde] de onderhavige procedure gestart.

[geïntimeerde] stelt dat zijn ontslag op staande voet niet stoelt op een dringende reden in de zin van artkel 7:678 BW, nu hij juist slachtoffer en geen dader is in het incident dat zich op 20 januari 2012 heeft voorgedaan. Het ontslag is, zo stelt hij, terecht vernietigd en het dienstverband loopt door tot het moment dat dit op rechtsgeldige wijze is beëindigd, te weten 20 april 2012.

[geïntimeerde] heeft, kort gezegd, gevorderd voor recht te verklaren dat de opzegging van 20 januari 2012 vernietigd is en dat de arbeidsovereenkomst tussen [geïntimeerde] en [appellant] ook na 20 januari 2012 is blijven bestaan tot het moment dat deze arbeidsovereenkomst rechtsgeldig is geëindigd.

Voorts heeft hij, kort gezegd, gevorderd:

betaling van loon over de periode 1 januari 2012 tot en met 20 april 2012 ad € 8.568,00, met wettelijke rente;

een bedrag van € 4284,00 ter zake wettelijke verhoging als bedoeld in artikel 7:625 BW, met wettelijke rente;

een bedrag van € 1767,15 ter zake vakantietoeslag over de periode week 29 2011 tot en met 20 april 2012, met wettelijke rente en wettelijke verhoging ad € 883,58;

betaling van emolumenten en premies;

buitengerechtelijke kosten en proces- en nakosten,met rente.

Bij conclusie van antwoord heeft [appellant], kort gezegd, gesteld dat het ontslag op staande voet geldig is en aan het dienstverband met [geïntimeerde] op 20 januari 2012 een einde is gekomen en dat het salaris over 1 tot en met 13 januari 2012 (bij wijze van voorschot) is betaald. [geïntimeerde] heeft, zo stelt [appellant] nog slechts een bedrag van € 459,00 bruto aan loon over de periode 16 januari 2012 tot en met 19 januari 2012 en een bedrag van € 1005,91 bruto, over de periode ultimo 2011 tot 20 januari 2012, aan vakantiegeld te vorderen, welke bedragen [appellant] wenst te verrekenen met zijn vordering in reconventie. De verschuldigdheid van wettelijke rente en wettelijke verhoging als bedoeld in artikel 7:625 BW is door [appellant] betwist, hetgeen ook geldt voor de verschuldigdheid van buitengerechtelijke kosten en proceskosten waaronder nakosten met rente.

In reconventie heeft [appellant], op grond van de artikelen 7:677 lid 3 jo 7:680 BW aanspraak gemaakt op gefixeerde schadevergoeding ad € 2.142,00.

Bij vonnis van 17 april 2013 heeft de kantonrechter, in conventie, voor recht verklaard dat het aan [geïntimeerde] op 20 januari 2012 gegeven ontslag op staande voet nietig is en de arbeidsovereenkomst van [geïntimeerde] met [appellant] op 20 april 2012 is geëindigd door opzegging.

[appellant] is veroordeeld tot betaling aan [geïntimeerde] van:

De vordering van [appellant] in reconventie is afgewezen.

In conventie en reconventie zijn de proceskosten gecompenseerd.

Het hof stelt het volgende voorop. Op grond van artikel 7:678 eerste lid, BW worden als dringende redenen in de zin van het eerste lid van artikel 7:677 BW beschouwd, zodanige daden, eigenschappen of gedragingen van de werknemer die tot gevolg hebben dat van de werkgever redelijkerwijs niet kan worden gevergd de arbeidsovereenkomst te laten voortduren. Bij de beoordeling van de vraag òf van zodanige dringende reden sprake is, moeten de omstandigheden van het geval, in onderling verband en samenhang, in aanmerking worden genomen. Daarbij behoren in de eerste plaats in de beschouwing te worden betrokken de aard en de ernst van hetgeen de werkgever als dringende reden aanmerkt, en verder onder meer de aard van de dienstbetrekking, de duur daarvan en de wijze waarop de werknemer die dienstbetrekking heeft vervuld, alsmede de persoonlijke omstandigheden van de werknemer, zoals zijn leeftijd en de gevolgen die een ontslag op staande voet voor hem zou hebben. Ook indien de gevolgen ingrijpend zijn, kan een afweging van deze persoonlijke omstandigheden tegen de aard en de ernst van de dringende reden tot de slotsom leiden dat een onmiddellijke beëindiging van de arbeidsovereenkomst toch gerechtvaardigd is.

De vraag of de gevolgen van de beëindiging van de dienstbetrekking voor de werknemer te ernstig zijn in vergelijking met het belang van de werkgever bij de beëindiging, behoort derhalve te worden beantwoord in het kader van de vraag of sprake is van een dringende reden. (vgl. Hoge Raad 12 februari 1999, NJ 1999,643; ECLI:NL:HR:1999:ZC2849).

Het hof stelt verder het volgende voorop. Op grond van artikel 7:677, eerste lid, BW moet de dringende reden voor ontslag op staande voet onverwijld aan de werknemer worden meegedeeld. Deze eis strekt ertoe de werknemer in staat te stellen zijn standpunt met betrekking tot het gegeven ontslag te bepalen en in het bijzonder om hem er reeds aanstonds mee op de hoogte te brengen met welke ontslaggrond hij in een eventueel rechtsgeding zal worden geconfronteerd.

Het vorenstaande brengt mee dat in een ter zake van het ontslag op staande voet gevoerd rechtsgeding met eerdere gedragingen van de werknemer, ter beoordeling van de dringendheid van de ontslagreden, alleen rekening mag worden gehouden indien het voor de werknemer ten tijde van de mededeling van de ontslagreden duidelijk was dat die eerdere gedragingen mede bepalend waren voor het oordeel van de werkgever dat ontslag op staande voet op zijn plaats was. Aan deze eis is voldaan niet alleen als die eerdere gedragingen in de meegedeelde ontslagredenen zijn aangeduid, maar ook als de werknemer in de gegeven omstandigheden moet hebben begrepen dat eerdere – niet met zoveel woorden – aangeduide gedragingen van hem hebben bijgedragen tot voormeld oordeel van de werkgever.

Het hof stelt het volgende voorop. Zoals door [appellant] meermalen is aangegeven (zie ook thans punt 36 MvG) vormt de grond van het ontslag op staande voet de omstandigheid dat [geïntimeerde] op het werk heeft gevochten. Welbeschouwd heeft [appellant] enkel dat incident voldoende geoordeeld voor het aannemen van een dringende reden. Thans wordt in het kader van het weerspreken van de dringende reden door [geïntimeerde] kennelijk alsnog door [appellant] teruggevallen op enig verwijt aan [geïntimeerde] in dit opzicht, maar die omstandigheid is niet aan het ontslag ten grondslag gelegd. Dat een dergelijke omstandigheid ook geen rol speelde bij het ontslag blijkt ook uit het feit dat beide “vechtersbazen” tegelijk zijn ontslagen.

Daarnaast is het hof van oordeel dat onder de hierna te bespreken omstandigheden van het geval de onderhavige vechtpartij op het werk niet kan leiden tot een zo vergaande maatregel als een ontslag op staande voet, zelf niet indien enig verwijt aan de zijde van [geïntimeerde] zou mogen worden aangenomen.

De omstandigheden waaronder het gevecht heeft plaatsgevonden.

4.5.4.a. Omtrent de omstandigheden waaronder het gevecht op 20 januari 2012 heeft plaatsgevonden heeft [geïntimeerde], als blijkt uit de inleidende dagvaarding, de conclusie van antwoord in reconventie, het proces-verbaal van comparitie en de overgelegde processen-verbaal van politie, zich op het standpunt gesteld dat hij op 20 januari 2012 door [zoon 1.] en [zoon 2.] in elkaar is geslagen. De aanleiding voor de zware mishandeling is, aldus [geïntimeerde], gelegen in de problematiek rondom de verdeling van de nalatenschap van zijn echtgenote, de dochter van [appellant], die in 2010 is overleden. [geïntimeerde] wordt door [appellant] en diens familie, naar hij stelt, beschuldigd van ‘lijkenpikkerij’. De verstandhouding tussen [geïntimeerde] en [appellant] en diens familie is nog slechter geworden sinds [geïntimeerde] een nieuwe vriendin heeft. [geïntimeerde] kan zich niet aan de indruk onttrekken dat de zware mishandeling op 20 januari 2012 in opdracht van, althans in samenspraak met, althans met wetenschap van, [appellant] heeft plaatsgevonden. Bij conclusie van antwoord in reconventie stelt [geïntimeerde] dat hij niet de agressor is geweest. en zich niet schuldig heeft gemaakt aan mishandeling in de zin van artikel 7:678 lid 2 sub e BW.

Ter onderbouwing van zijn betoog dat hij niet de agressor was, verwijst [geïntimeerde] naar de, in het proces-verbaal van bevindingen van 22 januari 2012 opgenomen, transcriptie van een opname met een spraakrecorder, welke spraakrecorder hij ten tijde van het incident bij zich droeg, omdat hij deze geweldseruptie aan zag komen.

Voor wat betreft de transcriptie luidt het proces-verbaal van bevindingen als volgt:

“Ik [ verbalisant; hof] zag dat de bandrecorder aan werd gezet door aangever [geïntimeerde] en hij vertelde mij [zoon 1.] het gesprek begon. Ik hoorde dat [zoon 1.] zei: He, heb je nou ook een grote smoel, jij hebt altijd een grote smoel. Ik hoorde dat aangever [geïntimeerde] antwoordde dat hij een grote smoel had. Ik hoorde dat verdachte [zoon 1.] zei: “je bent gewoon een grote vieze lijkenpikker, regelaar”. Ik hoorde dat aangever [geïntimeerde] antwoordde: “Ja, als jij dat denkt.”

(…)

Ik hoorde dat verdachte [zoon 1.] weer zei: “Denk er goed om. Je denkt dat je alles hebt uitgevonden maar je hebt niets uitgevonden. Ik hoorde dat aangever [geïntimeerde] antwoordde: “Als jij dat denkt. Alles wordt uitgezocht”. Ik hoorde dat verdachte [zoon 1.] antwoordde: “Wat wordt uitgezocht, wat wordt uitgezocht, wat wordt uitgezocht”. En dit ging gepaard met stemverheffing.

Ik hoorde dat het toen rommeliger werd op het bandje en dat er ruis begon te klinken.

(…)”

Ter comparitie heeft [geïntimeerde] betoogd dat hij de spraakrecorder op advies van het FNV had aangeschaft, omdat zijn schoonvader, [appellant], wilde dat [geïntimeerde] voor ontslag zou tekenen en, toen [geïntimeerde] dat niet deed, heeft gezegd dat hij ([appellant]) eindeloos tegen [geïntimeerde] zou procederen.

b. Bij conclusie van antwoord, tevens houdende eis in reconventie heeft [appellant] zich op het standpunt gesteld dat niet van belang is wie de eerste klap heeft uitgedeeld. Wel treft [geïntimeerde], nu hij de keuze had om weg te lopen, maar heeft dit niet gedaan, voldoende verwijt aan de opgelopen escalatie en is een ontslag op staande voet gerechtvaardigd. [appellant] heeft de stelling van [geïntimeerde] dat de zware mishandeling op 20 januari 2012 in opdracht van, althans in samenspraak met, althans met wetenschap van [appellant] heeft plaatsgevonden betwist.

In reconventie heeft [appellant] betoogd dat [geïntimeerde] gezien het voorgaande een dringende reden voor ontslag heeft veroorzaakt.

Ten tijde van de comparitie van partijen heeft [appellant] betoogd dat hij geprobeerd heeft na te gaan waardoor het incident kon ontstaan. [zoon 1.] en zijn schoonzoon [geïntimeerde] liggen elkaar niet. Volgens [zoon 1.] heeft [geïntimeerde] foto’s gemaakt op het bedrijf waarmee hij zou willen aantonen dat bij [Dakkapellenspecialist] gebruik wordt gemaakt van zwartwerkers, hetgeen niet het geval is. Naar [appellant] van [zoon 1.] heeft begrepen, was de directe aanleiding voor [zoon 1.] om [geïntimeerde] aan te spreken het feit dat [geïntimeerde] tegen een andere medewerker een opmerking maakte over [appellant] als directeur die niet vleiend was.

Gezien hetgeen onder 4.5.4.a tot en met 4.5.4. d is weergegeven, is aannemelijk dat het gevecht tussen [geïntimeerde] en [zoon 1.] zijn oorsprong vindt in familiespanningen, waarbij het gezien de onder 4.5.4.a weergegeven transcriptie voldoende aannemelijk is dat [zoon 1.] op verbaal agressieve wijze de confrontatie heeft gezocht. Ten aanzien van de geluidsopname, waarvan voornoemde transcriptie de weergave is, geldt weliswaar dat [zoon 1.] voor de politie heeft gezegd zijn eigen stem niet te herkennen, maar [appellant] heeft niet betwist dat de spraakopname een weergave van de situatie direct voorafgaande aan het gevecht is. [appellant] heeft slechts betoogd dat het hem bevreemdt dat op de bandopname niet te horen is dat [zoon 1.] [geïntimeerde] heeft aangesproken over het feit dat deze foto’s op het bedrijfsterrein zou hebben gemaakt.

Het komt het hof niet aannemelijk voor dat [appellant] voorafgaand aan het gevecht niet van de familiespanningen heeft geweten. [appellant] betwist ook niet hetgeen door [zoon 1.], proces-verbaal d.d. 21 januari 2012, is verklaard, namelijk dat [appellant] WW voor [geïntimeerde] wilde aanvragen, omdat de relatie met [geïntimeerde] niet meer werkbaar zou zijn, nu deze al voor het overlijden van de dochter van [appellant] een nieuwe vriendin had.

In het onderhavige geval waar het een bedrijf betreft waar verschillende familieleden samenwerken, had [appellant] - die als werkgever voor een veilige werkomgeving zorg dient te dragen, waartoe ook de sfeer op het werk behoort - gezien de bestaande spanningen alert moeten zijn op een mogelijke escalatie en maatregelen ter voorkoming daarvan op het werk moeten nemen. Gesteld noch gebleken is dat [appellant] dergelijke maatregelen heeft genomen. Onder voornoemde omstandigheden kan de onderhavige vechtpartij op het werk niet leiden tot een zo vergaande maatregel als ontslag op staande voet. Hoogstens tot een waarschuwing en een poging van de werkgever om in deze lastige situatie van familieconflict een andere oplossing te zoeken.

Het voorgaande brengt mee dat er geen dringende reden was als bedoeld in de artikelen 7: 677 en 7:678 BW. Grief 1 faalt.