Uitspraken

Expertise Hoencamp

Hoencamp is een te goeder naam en faam bekend staande psychiater die in gerechtelijke procedures als deskundige wordt benoemd, ook in procedures betreffende (de relatie tussen) stoornis en arbeidsmogelijkheden. Hoencamp heeft daarom de expertise om het door het hof noodzakelijk geachte onderzoek uit te voeren en daarover te rapporteren.

-Het onderzoek was al gestart voordat Hoencamp bericht van de griffier had ontvangen dat een aanvang gemaakt kon worden met het onderzoek.

Hoofdstuk 14 van de Leidraad betreft de betaling van de deskundige. Daarin is vermeld dat het niet de bedoeling is dat de deskundige met het onderzoek begint voordat bericht is ontvangen van het gerecht dat het voorschot is betaald. (Zie ook het dictum van het tussenarrest van 30 juli 2013.) Bedoelde aanwijzing is (alleen) ten behoeve van de deskundige opgenomen om hem te behoeden voor een betalings- en verhaalsrisico (punt 138/139 Leidraad). [appellant] kan zich er niet met succes op beroepen dat Hoencamp deze richtlijn niet zou hebben gevolgd; zijn belangen zijn daardoor niet geschaad.

-Hoencamp heeft een ongedateerde en niet-aangetekende brief aan de huisarts gezonden met het verzoek om nadere informatie over [appellant] onder vermelding van een verkeerde geboortedatum. Hoencamp heeft het bericht van de huisarts, die met vakantie was, niet afgewacht en zijn conceptrapportage uitgebracht op 6 november 2013.

De Leidraad bevat geen aanwijzingen voor de wijze van opvragen van medische informatie, anders dan dat daarvoor een machtiging van betrokkene is vereist. Het niet-aangetekend en ongedateerd verzenden van het informatieverzoek zonder vermelding van een termijn waarbinnen de informatie geleverd diende te worden, het vermelden van een foutieve geboortedatum en het niet zenden van een rappelbrief vormen naar het oordeel van het hof op zijn hoogst administratieve onvolkomenheden. Daardoor is [appellant] niet geschaad.

Het ontbreken van de informatie van de huisarts had door [appellant] gemeld kunnen worden in het kader van zijn correctierecht/zijn recht om opmerkingen te maken en verzoeken te doen. Daarop zou overigens wel pas acht hebben kunnen worden geslagen als [appellant] geen gebruik zou hebben gemaakt van zijn blokkeringsrecht (zie hoofdstuk 5.4.3. Leidraad).

-Hoencamp heeft zijn conceptrapportage niet aangetekend verstuurd aan [appellant] en zijn advocaat. De aan de advocaat verstuurde rapportage bevond zich niet in een gesloten enveloppe met de vermelding ‘medisch geheim’. Daarmee is niet voldaan aan de strekking van het inzage- en blokkeringsrecht; [appellant] heeft het rapport niet als eerste en enige in kunnen zien, hetgeen onwenselijk is. In de begeleidende brief van Hoencamp ontbreekt de mededeling dat [appellant] gebruik kan maken van het blokkeringsrecht. De gegeven reactietermijn is te kort. Hoencamp heeft [appellant] niet in de gelegenheid gesteld om opmerkingen te maken en verzoeken te doen.

In hoofdstuk 11.5.3. van de Leidraad is vermeld dat de deskundige het concept-rapport toe dient te zenden aan de advocaat van de betrokkene. Om zeker te stellen dat wordt voldaan aan de strekking van het inzage- en blokkeringsrecht kan het rapport in een gesloten enveloppe worden gedaan waarop de naam van de betrokkene is geplaatst. Deze gesloten enveloppe wordt in een andere enveloppe gedaan en aan de advocaat gezonden met een brief waarin het inzage- en blokkeringsrecht van de betrokkene is vermeld. In die brief wordt ook vermeld dat er nog een ronde zal volgen voor het maken van opmerkingen en het doen van verzoeken (punt 111/112/113 Leidraad).

[appellant] is niet benadeeld voor wat betreft zijn inzage- en blokkeringsrecht omdat Hoencamp de aanwijzingen van de Leidraad op dit punt niet heeft gevolgd door het rapport niet op de in de Leidraad bedoelde wijze in een gesloten enveloppe aan de advocaat van [appellant] te verzenden (maar tegelijk aan [appellant] en diens advocaat) en in de begeleidende brief geen melding te maken van het inzage- en blokkeringsrecht. [appellant] heeft immers effectief van zijn blokkeringsrecht gebruik kunnen maken en ook gemaakt. Dat ‘medisch geheim’ op de enveloppe met de concept-rapportage vermeld moet worden en dat deze aangetekend moet worden verzonden valt in de Leidraad overigens niet te lezen. Een reactietermijn van twee weken was weliswaar niet erg lang, maar niet valt in te zien dat [appellant] geen verlenging van de termijn had kunnen krijgen als hij dat had gewenst. Niet is gesteld of gebleken dat hij om verlenging van de termijn heeft verzocht. Door het feit dat Hoencamp er in de begeleidende brief geen melding van heeft gemaakt dat nog een ronde zou volgen voor het maken van opmerkingen en het doen van verzoeken is [appellant] evenmin in zijn belangen geschaad aangezien hij dadelijk gebruik heeft gemaakt van zijn blokkeringsrecht. Het recht om opmerkingen te maken en verzoeken te doen komt immers pas aan de orde als geen gebruik wordt gemaakt van het blokkeringsrecht.

Inhoudelijke bezwaren

Voor zover [appellant] bezwaren heeft tegen de wijze en duur van het onderzoek en de inhoud van de concept-rapportage - deze zou onder meer ongemotiveerde en niet onderbouwde aannames, speculaties, onjuiste gevolgtrekkingen, feiten en veronderstellingen bevatten - is het hof niet in staat gesteld daarover te oordelen omdat [appellant] zich op zijn blokkeringsrecht heeft beroepen. Het hof kan de stelling van [appellant] dat sprake is van een ontoelaatbare inbreuk op zijn privacy en zijn persoonlijke integriteit evenmin beoordelen. Derhalve kan niet kan worden geoordeeld dat Hoencamp de opdracht niet onpartijdig en niet naar beste weten zou hebben verricht en dat [appellant] daardoor is benadeeld.

[appellant] heeft gesteld dat Envida haar zorgplicht als werkgever heeft geschonden door de te hoge werkdruk, door slechte werkomstandigheden te negeren en door signalen van psychische overbelasting van [appellant] niet adequaat op te pakken. Verder heeft [appellant] gewezen op zijn arbeidsmarktperspectieven, de relatie tussen zijn arbeidsongeschiktheid en het werk en de onvoldoende re-integratie-inspanningen van Envida.

Envida heeft een en ander gemotiveerd bestreden.

Het hof is van oordeel dat niet vast is komen te staan dat Envida haar zorgplicht als werkgever heeft geschonden zoals door [appellant] bedoeld. Daarvoor is mede van belang hetgeen het hof in deze procedure met betrekking tot de vordering van [appellant] op grond van artikel 7:658 BW heeft overwogen. Het hof verwijst daar op deze plaats kortheidshalve naar. Vast staat dat [appellant] meerdere malen arbeidsongeschikt is geweest en laatstelijk per 16 januari 2006 is geworden, wegens onder meer stress gerelateerde klachten, maar een verband met het werk en derhalve de (vermeende) te hoge werkdruk en de (vermeende) slechte werkomstandigheden is niet aangetoond. Evenmin is vast komen te staan dat Envida signalen niet heeft opgepakt. Toen [appellant] is uitgevallen op 16 januari 2006 is drs. [psychologe] ingeschakeld en heeft Envida getracht voor zoveel dat mogelijk was tot re-integratie van [appellant] te komen. Dit blijkt voldoende uit de door [appellant] overgelegde stukken, bijvoorbeeld de brieven van Envida van 19 juni 2006, 14 juli 2006 en 3 augustus 2006. Hieruit komt het beeld naar voren dat Envida heeft getracht serieus werk te maken van haar re-integratieverplichting, doch dat op advies van drs. [psychologe] is afgezien van contact met [appellant]. Verder blijkt uit onder meer de brieven van de case consulent van Envida van 15 maart 2007 en 2 april 2007 dat de gezondheidssituatie een adequate begeleiding naar een nieuwe baan of functie (in het kader van de boventallig-verklaring), in de weg stond. Het hof is daarom - anders dan de kantonrechter - van oordeel dat Envida voldoende serieuze re-integratie-inspanningen heeft verricht. In zoverre slaagt de grief van Envida.

Het hof is wel met de kantonrechter van oordeel dat de kansen van [appellant] op de arbeidsmarkt er gezien zijn arbeidsongeschiktheid sedert 16 januari 2006 en de aard daarvan - vast staat dat bij [appellant] ten tijde van het ontslag sprake was van psychische klachten -, mede gezien zijn leeftijd en zijn eenzijdig arbeidsverleden, niet zeer gunstig uit zagen.

Verder is ook het volgende van belang. In haar - hiervoor reeds vermelde - brief van 10 januari 2007 aan [appellant], waarin een voorstel tot beëindiging van de arbeidsovereenkomst met wederzijds goedvinden werd gedaan, heeft Envida onder meer het volgende geschreven: “Op 21 december jl. heeft een gesprek plaatsgevonden tussen mw. drs. [psychologe] (…) en enkele medewerkers van de dienst P&O (…). Aanleiding daarvoor vormde de vraag hoe in uw situatie het beste gehandeld zou kunnen worden, daarbij rekening houdend met zowel de belangen van Vivre [thans Envida, hof] als uw belangen. Er is immers sprake van het naast elkaar lopen van diverse onderling moeilijk verenigbare trajecten, te weten uw arbeidsongeschiktheid en de hiermee verband houdende WIA-problematiek enerzijds én (gedeeltelijke) boventalligheidsverklaring tengevolge van het vervallen van de deelfunctie bij de facilitaire unit [facilitaire unit] wegens reorganisatie van de facilitaire diensten anderzijds. (…) Daarnaast heeft het verantwoordelijke management tengevolge van uw arbeidsongeschiktheid niet kunnen beoordelen of uw functioneren in de deelfunctie financieel administrateur bij de EAD een omzetting rechtvaardigt van een voorwaardelijke naar een onvoorwaardelijke benoeming in deze functie. Daardoor is per saldo een hoogst complexe casuïstiek ontstaan (…).”

De door Envida genoemde ‘complexe casuïstiek’ valt naar het oordeel van het hof in niet onbelangrijke mate in de risicosfeer van Envida. Zij is immers verantwoordelijk voor de reorganisatie en de daaruit voortvloeiende gevolgen voor werknemers. Het aanbieden door Envida van een ontslagvergoeding van € 44.000,- past daar naar het oordeel van het hof in, zo dat al niet aansluit op het Sociaal Plan. Het feit dat [appellant] niet met het voorstel tot beëindiging van de arbeidsovereenkomst heeft ingestemd, maakt niet dat de ‘complexe casuïstiek’ daarmee niet langer in de risicosfeer van Envida viel.

Het hof acht gelet hierop - met inachtneming van de hiervoor in 14.5.2. en 14.5.4. vermelde feiten en omstandigheden (kort gezegd: de duur van het dienstverband, de arbeidsongeschiktheid van [appellant], zijn kansen op de arbeidsmarkt gezien zijn leeftijd en zijn arbeidsverleden, en het ontbreken van een vergoeding) - de gevolgen van de opzegging voor [appellant] te ernstig in vergelijking met het belang van Envida bij de opzegging. Er is derhalve sprake van een kennelijke onredelijke opzegging.

Grief II van Envida in incidenteel appel faalt daarom.

Aan [appellant] komt gelet op het voorgaande een schadevergoeding toe.

Het hof stelt voorop, dat bij de beantwoording van de vraag welke vergoeding in geval van kennelijk onredelijk ontslag billijk is te achten, de rechter alle omstandigheden van het geval ten tijde van het ontslag, zoals de duur van de dienstbetrekking, de hoogte van het salaris en eventuele emolumenten, de leeftijd van de werknemer, de (voorzienbare) schade die hij lijdt als gevolg van het verlies van zijn arbeidsplaats, de omstandigheden waaronder het ontslag is gegeven, de financiële situatie van de werkgever en de mate waarin het ontslag aan elk van partijen is te wijten, in onderlinge samenhang in aanmerking dient te nemen. Het is aan de rechter het gewicht dat aan de diverse factoren moet worden toegekend te beoordelen. Daarbij geldt dat de vergoeding van artikel 7: 681 lid 1 BW een bijzonder karakter heeft, in die zin dat deze vooral ertoe dient aan de benadeelde een zekere mate van genoegdoening (of, in de woorden van de wetgever: “pleister op de wonde”) te verschaffen die in overeenstemming is met de aard en de ernst van de tekortkoming van de wederpartij. Daarmee strookt dat de rechter een grote mate van vrijheid heeft op grond van alle omstandigheden de hoogte van de schadevergoeding te bepalen. De algemene regels van boek 6 BW zijn op de begroting van de schade van toepassing. Het hof stelt verder voorop dat op grond van artikel 6: 97 BW de rechter de schade moet begroten op de wijze die het meest met de aard ervan in overeenstemming is. Alleen indien de omvang van de schade niet nauwkeurig kan worden vastgesteld, wordt zij geschat. Vergelijk ECLI:NL:HR:2009:BJ6596 (Van der Grijp/Stam) en ECLI:NL:HR:2010:BK4472 (Rutten/Breed).

[appellant] heeft de door hem gevorderde schadevergoeding van € 100.000,- niet onderbouwd, anders dan met een algemene verwijzing naar de kantonrechtersformule (C=2). Envida heeft (subsidiair) gesteld dat hooguit sprake kan zijn van een vergoeding van

€ 15.228,75 bruto, waarbij zij kennelijk eveneens de kantonrechtersformule (30% daarvan met C=1) als uitgangspunt neemt.

Het hof is van oordeel dat de uitkomst van de toepassing van de kantonrechtersformule niet als onderbouwing van de schade en de daaruit voortvloeiende schadevergoeding kan worden geaccepteerd, zie r.o. 14.5.6.

Het hof is niettemin van oordeel dat - gezien dezelfde omstandigheden die hiervoor leidden tot het oordeel dat sprake is van een kennelijk onredelijke opzegging - de na te melden schadevergoeding aan [appellant] moet worden toegekend. Bij gebrek aan andere cijfers dan het laatstelijk door [appellant] verdiende salaris kan het hof de schade niet nauwkeurig vaststellen en zal het hof een schatting moeten maken. Daarbij dient te worden meegewogen dat [appellant] - naar het zich vooralsnog laat aanzien - blijvend arbeidsongeschikt is, terwijl daaruit voor Envida geen verdere loonbetalingsverplichtingen zouden voortvloeien, zelfs indien de arbeidsovereenkomst was blijven bestaan. Mede gezien het feit dat Envida medio 2007 in min of meer gelijke omstandigheden bereid was een ontslagvergoeding te betalen van € 44.000,- bruto als [appellant] had ingestemd met een beëindiging van de arbeidsovereenkomst, acht het hof de door de kantonrechter toegekende vergoeding - mede daarbij in aanmerking genomen het tijdsverloop en het in die tijd door Envida betaalde loon - van € 25.000,- bruto niettemin redelijk. Het hof acht dit bedrag als genoegdoening in overeenstemming met de aard en de ernst van de tekortkoming van Envida, waarbij het hof met name doelt op de reorganisatie en de gevolgen daarvan, waaronder de bedoelde ‘complexe casuïstiek’, die - zoals gezegd - in de risicosfeer van Envida vallen en het niet betalen van enige vergoeding ondanks de aanwezigheid van een Sociaal Plan.

De grieven III en IV van [appellant] falen.