Uitspraken

Belanghebbendes gemachtigde heeft in zijn brief van 29 augustus 2016 het Hof op de voet van artikel 8:60 van de Algemene wet bestuursrecht (Awb) verzocht een tolk (Slowaaks-Nederlands) voor de zitting van 15 september 2016 te benoemen en op te roepen. Het Hof heeft dit verzoek afgewezen in de brief van 6 september 2016 die per abuis naar een onjuist adres is verzonden. Op 13 september 2016 heeft de griffier alsnog deze beslissing per emailbericht aan belanghebbendes gemachtigde gezonden. Ter zitting is niet belanghebbende verschenen maar wel diens gemachtigde de hiervoor vermelde heer [A] . Het Hof is van oordeel dat uit de door gemachtigde geschreven stukken alsmede uit het verhandelde ter zitting van het Hof is gebleken dat de gemachtigde van belanghebbende de Nederlandse taal in voldoende mate beheerst en ziet daarom geen aanleiding om op zijn eerdere afwijzing van het verzoek terug te komen. Belanghebbende heeft overigens ter zitting van het Hof niet nader verzocht om benoeming en oproeping van een tolk.

Belanghebbende wenst voor het jaar 2011 op de voet van artikel 3.87 Wet IB in aanmerking te komen voor de reisaftrek. De reisaftrek geldt bij ten minste eenmaal per week plegen te reizen tussen de woning of verblijfplaats en de plaats of plaatsen van werkzaamheden waarbij binnen een tijdsbestek van 24 uur zowel heen als terug wordt gereisd en wordt in aanmerking genomen voor de per openbaar vervoer afgelegde reisafstand, voor zover dat vervoer niet vanwege de inhoudingsplichtige plaatsvindt (artikel 3.87, eerste lid, van de Wet IB). Op belanghebbende rust de last feiten en omstandigheden aannemelijk te maken op grond waarvan hij voor de reisaftrek in aanmerking komt.

In het negende lid van voornoemd artikel is opgenomen dat de per openbaar vervoer afgelegde reisafstand slechts blijkt uit een op een tijdvak van 12 maanden betrekking hebbende verklaring die is afgegeven door de desbetreffende openbaar-vervoeronderneming (de openbaar-vervoerverklaring) of, in die gevallen dat door de gebruikte kaartsoort de openbaar-vervoerverklaring niet kan worden verstrekt, een aan een openbaar-vervoerverklaring gelijk te stellen andere tot de persoon van de belastingplichtige herleidbare verklaring omtrent het gereisd hebben met openbaar vervoer (de reisverklaring).

De uit het tiende lid van artikel 3.87 Wet IB voortvloeiende uitvoeringsregeling bepaalt, dat de reisverklaring ten minste de volgende gegevens bevat: de naam en het adres van de inhoudingsplichtige als ook die van de belastingplichtige en een door de inhoudingsplichtige ondertekende verklaring, die vermeldt het aantal dagen per week dat de belastingplichtige met het openbaar vervoer naar de plaats of plaatsen van werkzaamheden heeft gereisd (artikel 16, tweede lid, van de Uitvoeringsregeling inkomstenbelasting 2001). Doordat het derde lid van artikel 16 van de Uitvoeringsregeling inkomstenbelasting 2001 met terugwerkende kracht per 1 januari 2011 is vervallen, kan een belastingplichtige ook zonder het overleggen van plaatsbewijzen aannemelijk maken dat hij met het openbaar vervoer heeft gereisd. De vrije bewijsleer geldt derhalve.

Met het overleggen van de in 2.3. vermelde reisverklaring heeft belanghebbende naar het oordeel van het Hof niet aannemelijk gemaakt dat hij per openbaar vervoer heeft gereisd. De reisverklaring vermeldt namelijk niet het aantal dagen per week dat hij per openbaar vervoer heeft gereisd naar de plaatsen van zijn werkzaamheden. Ter zitting van het Hof heeft de gemachtigde van belanghebbende namelijk verklaard dat belanghebbende 5 dagen per week heeft gereisd. De reisverklaring is daarmee niet in overeenstemming omdat daarin de periodes waarin per openbaar vervoer zou zijn gereisd in de meeste gevallen langer zijn. Aangezien de reisverklaring niet geheel aan de in artikel 16 van de Uitvoeringsregeling inkomstenbelasting 2001 vermelde eisen voldoet, bestaat reeds hierom geen recht op de geclaimde reisaftrek. Ook anderszins is het Hof van oordeel dat belanghebbende niet aannemelijk heeft gemaakt dat hij met het openbaar vervoer heeft gereisd. Gelet op de in 2.6. vermelde en onweersproken reistijden acht het Hof het, evenals de Inspecteur, onwaarschijnlijk dat belanghebbende zich het gehele jaar per openbaar vervoer zou hebben verplaatst.

De stelling van belanghebbende dat hij niet wist dat hij plaatsbewijzen diende te overleggen – hij ontkent de in 2.5. bedoelde brief te hebben ontvangen – doet aan het voorgaande niet af. Niet aannemelijk is namelijk dat belanghebbende de plaatsbewijzen, zou hij deze brief kort na 1 augustus 2013 hebben ontvangen, nog zou hebben bewaard. Dat de Inspecteur belanghebbende bij het indienen van de aangifte IB/PVV 2011 op de hoogte zou moeten stellen dat hij de plaatsbewijzen diende te bewaren, is in zijn algemeenheid onjuist. Het is aan belanghebbende die in zijn aangifte IB/PVV de reisaftrek claimt om aannemelijk te maken dat hij daarvoor ook in aanmerking komt. Voor de hand ligt het dan om de plaatsbewijzen te bewaren. Dat hij dit heeft verzuimd, dient voor zijn rekening en risico te blijven.

Belanghebbende stelt dat hij op grond van het gelijkheidsbeginsel recht heeft op de reisaftrek. Bij gebreke aan begunstigend of interpretatief beleid dan wel een oogmerk van begunstiging wil belanghebbende met een beroep op de zogenoemde meerderheidsregel de reisaftrek vergolden zien.

De Hoge Raad heeft in zijn arrest van 17 juni 1992, nr. 27 048 (ECLI:NL:HR:1992:BH8123), met betrekking tot die meerderheidsregel het volgende overwogen:

Tussen partijen is blijkbaar niet in geschil dat de groep van met belanghebbende vergelijkbare gevallen bestaat uit 8 andere werknemers die bij [E] in 2011 werkzaam waren en waarbij de inspecteur de reisaftrek niet heeft gecorrigeerd. In zoverre is bij een meerderheid van de met het geval van belanghebbende vergelijkbare gevallen een juiste wetstoepassing achterwege gebleven.

De Inspecteur is, op grond van het in 2.4. vermelde rapport van het boekenonderzoek, van mening dat geen van de werknemers van [E] recht heeft op de reisaftrek, omdat er sprake was van vervoer vanwege de inhoudingsplichtige; de werknemers werden namelijk blijkens de in het controlerapport opgenomen verklaring van de werkgever in de bestelauto’s van de werkgever vervoerd. De Inspecteur heeft daarom aan de hiervoor bedoelde 8 werknemers van [E] in voorkomende geval over de jaren 2010 tot en met 2014 navorderingsaanslagen opgelegd waarbij de geclaimde reisaftrek is gecorrigeerd.

In zijn arresten van 5 oktober 1994, nr. 29 839 (ECLI:NL:HR:1994:AA2942) en 15 maart 2000, nr. 34 740 (ECLI:NL:HR:2000:AA5142) heeft de Hoge Raad geoordeeld dat tot de gevallen waarin de wet juist is toegepast, moeten worden gerekend het geval van de betrokken belastingplichtige, alsmede de gevallen waarin nog navordering mogelijk is en de Inspecteur voornemens is van die mogelijkheid gebruik te maken.

Aangezien belanghebbende, op wie de bewijslast rust voor de feiten waarop de meerderheidsregel kan worden toegepast, niet heeft gesteld dat het opleggen van voornoemde navorderingsaanslagen niet mogelijk is, worden de gevallen van de andere 8 werknemers van [E] beschouwd als gevallen waarin de wet juist is toegepast. Dit betekent dat bij een meerderheid van de met het geval van belanghebbende vergelijkbare gevallen een juiste wetstoepassing niet achterwege is gebleven zodat belanghebbendes beroep op het gelijkheidsbeginsel niet kan slagen.

Ook hetgeen belanghebbende overigens heeft gesteld, leidt niet tot de conclusie dat de Inspecteur heeft gehandeld in strijd met enig beginsel van behoorlijk bestuur.

De slotsom is dat het hoger beroep ongegrond is en dat de uitspraak van de Rechtbank dient te worden bevestigd.

Het Hof is van oordeel dat er geen redenen aanwezig zijn om te gelasten dat aan belanghebbende het door hem betaalde griffierecht geheel of gedeeltelijk wordt vergoed.

Het Hof acht geen termen aanwezig voor een veroordeling in de proceskosten als bedoeld in artikel 8:75 van de Awb. Evenmin bestaat er recht op vergoeding van schade aangezien het hoger beroep ongegrond is.