Uitspraken

Artikel 22j van de Algemene wet inzake rijksbelastingen (hierna: Awr) bepaalt:

De aanslag IB/PVV 2009 is gedagtekend 28 november 2012. Het door belanghebbende ingediende bezwaarschrift met dagtekening 24 november 2012 is op 27 november 2012 door de Inspecteur ontvangen. Het bezwaarschrift is derhalve vóór het begin van de termijn ingediend.

Artikel 6:10, eerste lid, van de Awb bepaalt:

1. wel reeds tot stand was gekomen, of

2. nog niet tot stand was gekomen, maar de indiener redelijkerwijs kon menen dat dit wel reeds het geval was.”

Het Hof is van oordeel dat sprake is van een omstandigheid als bedoeld in artikel 6:10, lid 1, onderdeel a, Awb. Uit het bezwaarschrift van 24 november 2012 blijkt namelijk dat belanghebbende het aanslagbiljet reeds op 23 november 2012 heeft ontvangen:

Belanghebbende heeft meerdere malen verzocht om gehoord te worden. Uit de stukken blijkt eveneens dat de Inspecteur belanghebbende diverse malen heeft uitgenodigd voor een hoorgesprek op het Belastingdienstkantoor te Eindhoven. Belanghebbende heeft dit geweigerd en aangegeven gehoord te willen worden op het Belastingdienstkantoor te ’s-Hertogenbosch. Belanghebbende heeft in dit verband aangevoerd dat een gesprek op het Belastingdienstkantoor in Eindhoven logistiek te duur, en daarom niet haalbaar, is en dat een telefonische toelichting niet zijn voorkeur heeft.

Naar het oordeel van het Hof was een reis naar Eindhoven, waar de behandelend Inspecteur werkzaam is, voor belanghebbende niet onnodig bezwarend. Het feit dat uiteindelijk geen hoorgesprek heeft plaatsgevonden is niet aan de Inspecteur te wijten en dient voor rekening en risico van belanghebbende te komen. Dat belanghebbende in 2015 in het kader van de bezwaarprocedure tegen de aan hem opgelegde aanslag IB/PVV 2011 wel is gehoord op het Belastingdienstkantoor te ’s-Hertogenbosch maakt dit niet anders.

Belanghebbende heeft in 2009 een inkomen van € 5.283 genoten in verband met zijn werkzaamheden als drager bij [D] . In de aangifte IB/PVV 2009 heeft belanghebbende een bedrag van € 557 in aftrek gebracht als ‘Reisaftrek openbaar vervoer’. Naar het oordeel van het Hof heeft de Inspecteur deze aftrek terecht geweigerd. Belanghebbende heeft immers geen openbaarvervoerverklaring als bedoeld in artikel 3.87 Wet inkomstenbelasting 2001 (hierna: Wet IB 2001) (tekst 2009) overgelegd. Belanghebbende heeft hiermee noch het reizen per openbaar vervoer, noch de per openbaar vervoer afgelegde reisafstand aannemelijk gemaakt.

Belanghebbende en de Inspecteur stellen zich in hoger beroep op het standpunt dat het door belanghebbende gegenereerde inkomen van € 5.283 kwalificeert als resultaat uit overige werkzaamheden. Voor wat betreft de aftrek van reiskosten stelt belanghebbende dat hij per uitvaart een vast bedrag, € 5, aan reiskostenvergoeding heeft ontvangen, dat deze vergoeding louter betrekking had op de door hem gemaakte reiskosten van zijn woonplaats [woonplaats] naar begraafplaats Groenendaal in Den Bosch en dat hij geen reiskostenvergoeding heeft ontvangen voor de door hem gemaakte reiskosten ter zake van reizen vanaf begraafplaats Groenendaal. Belanghebbende is daarom van mening dat hem een aanvullende kostenaftrek toekomt. De Inspecteur stelt zich op het standpunt dat uit de door hem overgelegde opgaaf blijkt dat belanghebbende reeds een reiskostenvergoeding van € 1.938 heeft ontvangen en dat belanghebbende niet aannemelijk heeft gemaakt dat hij meer reiskosten heeft gemaakt.

Ook indien het door belanghebbende als drager gegenereerde inkomen kwalificeert als resultaat uit overige werkzaamheden, is het Hof van oordeel dat de Inspecteur de reiskostenaftrek terecht heeft geweigerd. Tussen partijen is niet in geschil dat belanghebbende een reiskostenvergoeding heeft ontvangen. Wat de hoogte daarvan is, hetgeen tussen partijen in geschil is, kan naar het oordeel van het Hof in het midden worden gelaten. Belanghebbende heeft de hoogte van de door hem gemaakte reiskosten niet aannemelijk gemaakt. De door hem verstrekte lijst “Adressen Kerken District NOB – [D] ” is, na de gemotiveerde weerspreking door de Inspecteur, naar het oordeel van het Hof van onvoldoende gewicht om tot een dergelijke aftrek van reiskosten te kunnen komen.

Artikel 6.14, lid 1 van de Wet IB 2001 (tekst 2009) luidt voor zover hier van belang:

Belanghebbende stelt dat hem een kostenaftrek toekomt, omdat hij in het onderhavige jaar mantelzorger was voor zijn echtgenote en hij vanwege deze zorgverlening in aanmerking kwam voor een mantelzorgcompliment. Het Hof stelt voorop dat het enkele feit dat belanghebbende in het onderhavige jaar mantelzorger voor zijn echtgenote was, niet betekent dat alle door belanghebbende in dit verband gemaakte kosten in aftrek kunnen worden gebracht. De wet voorziet niet in een dergelijke aftrekpost. Belanghebbende heeft in hoger beroep enkele facturen overgelegd waaruit volgt dat belanghebbende ten behoeve van zijn echtgenote kosten voor zorg heeft gemaakt. Ten aanzien van die facturen overweegt het Hof dat, voor zover deze betrekking hebben op zorgkosten die op grond van artikel 6.17 Wet IB 2001 in aftrek kunnen worden gebracht, belanghebbende niet aannemelijk heeft gemaakt dat hij meer zorgkosten heeft gemaakt dan reeds bij het opleggen van de aanslag in aftrek is toegestaan. Belanghebbende heeft in zijn aangifte IB/PVV 2009 een bedrag van € 2.240 (voor aftrek drempel) als specifieke zorgkosten opgevoerd. Bij het vaststellen van de elementen van de aanslag (de aanslagregeling) heeft de Inspecteur de aangifte van belanghebbende op dit punt zonder nadere controle gevolgd. Aangezien belanghebbende geen bescheiden heeft overgelegd waaruit volgt welke zorgkosten bij de aanslagregeling reeds in aftrek zijn toegestaan, kan het Hof niet beoordelen of de door belanghebbende opgevoerde zorgkosten niet reeds in aftrek zijn gebracht. Naar het oordeel van het Hof heeft de Inspecteur een (aanvullende) kostenaftrek dan ook terecht geweigerd.

Belanghebbende stelt zich op het standpunt dat de Inspecteur niet-tijdig heeft beslist op het bezwaar, hij de Inspecteur diverse malen in gebreke heeft gesteld en hij daarom recht heeft op een dwangsom van € 1.260.

Ingevolge artikel 4.17, lid 3 van de Awb is een bestuursorgaan niet eerder een dwangsom verschuldigd dan de dag waarop twee weken zijn verstreken na de dag waarop de termijn voor het geven van een beschikking is verstreken én het bestuursorgaan van de aanvrager een schriftelijke ingebrekestelling heeft ontvangen. In zijn arrest van 10 juni 2016, nr. 15/00425, ECLI:NL:HR:2016:1121, BNB 2016/178, heeft de Hoge Raad in dat verband het volgende overwogen:

Belanghebbende heeft in hoger beroep geklaagd over de rechtsgang ter zitting van de Rechtbank. Volgens belanghebbende moet de uitspraak van de Rechtbank daarom worden ‘vernietigd’ dan wel ‘herzien’. Zo is belanghebbende onder andere van mening dat de tijd voor de mondelinge behandeling te kort was, de Rechtbank niet over alle geschilpunten vragen heeft gesteld, de Rechtbank ter zitting nog door de Inspecteur overgelegde stukken in ontvangst wilde nemen en dat de Rechtbank over (vertrouwelijke) stukken beschikte die niet door belanghebbende aan de Rechtbank zijn verstrekt. Belanghebbende heeft desgevraagd expliciet verklaard dat hij niet wil dat de zaak wordt teruggewezen, maar het Hof verzocht, na integrale behandeling, zelf in de zaak te voorzien.

Gelet op het verhandelde ter zitting in hoger beroep, de verklaringen van partijen en de stukken van het geding, waaronder in het bijzonder het proces-verbaal van de zitting van de Rechtbank is het Hof niet gebleken dat de zitting van de Rechtbank in strijd met de beginselen van een behoorlijke rechtspleging is verlopen. Ook het feit dat het proces-verbaal van de mondelinge behandeling na de zitting is opgemaakt en door belanghebbende op een later moment is ontvangen dan de uitspraak van de Rechtbank leidt - anders dan belanghebbende heeft gesteld - niet tot een andere conclusie.

Belanghebbende is de opvatting toegedaan dat de Inspecteur ten onrechte invorderingsrente in rekening brengt, althans dat de oplopende invorderingsrente te wijten is aan de vertragende houding van de Inspecteur. Het Hof kan belanghebbende niet ontvangen in zijn hoger beroep tegen de kennelijk aan hem door de Ontvanger opgelegde beschikking invorderingsrente IB/PVV 2009. Uit de stukken van het geding kan immers niet worden afgeleid dat belanghebbende eerst bezwaar en beroep heeft ingesteld tegen de aan hem opgelegde beschikking invorderingsrente, noch dat er sprake is van een situatie waarin beroep is ingesteld tegen het niet-tijdig beslissen door de Ontvanger op een tegen de beschikking invorderingsrente gemaakt bezwaar. In de onderhavige procedure is dan ook uitsluitend de aan belanghebbende opgelegde aanslag IB/PVV 2009 en de gelijktijdig bij beschikking in rekening gebrachte heffingsrente in geschil.

Belanghebbende stelt dat de Inspecteur de beginselen van behoorlijk bestuur, meer in bijzonder het zorgvuldigheidsbeginsel, het gelijkheidsbeginsel en het vertrouwensbeginsel heeft geschonden. Deze schending ziet - zoals belanghebbende ter zitting heeft verklaard - in het bijzonder op (de wijze van) communicatie van de Belastingdienst gedurende de bezwaarfase. Het Hof is echter niet gebleken dat er sprake is van dermate onzorgvuldigheden dat daaraan in dit geding gevolgen moeten worden verbonden.

Bij de uitspraken op bezwaar heeft de Inspecteur, onder verwijzing naar de onder 2.5 vermelde berekening, de aanslag gehandhaafd met een beroep op interne compensatie. De Inspecteur heeft de belastbare inkomsten uit eigen woning verminderd met € 60 tot een bedrag van -/- € 3.380. De Inspecteur stelt daartegenover dat bij de aanslagregeling geen aanpassing heeft plaatsgevonden van de drempel voor de specifieke zorgkosten. Deze drempel wordt berekend aan de hand van het verzamelinkomen van belanghebbende en zijn partner vóór de persoonsgebonden aftrek. De Inspecteur heeft ter zitting verklaard dat de onder 2.5 vermelde berekening van de drempel voor specifieke zorgkosten onjuist is. Het Hof onderschrijft dit oordeel van de Inspecteur. Het in de uitspraken op bezwaar als uitgangspunt genomen verzamelinkomen van € 38.303, het in 2.2. vermelde bedrag van € 28.792 vermeerderd met € 1.111 en € 8.400, is immers reeds het verzamelinkomen vóór toepassing van de persoonsgebonden aftrek. De Inspecteur heeft dit in de uitspraken op bezwaar daarom ten onrechte nogmaals gecorrigeerd met het bedrag van € 1.111 aan in aftrek gebrachte specifieke zorgkosten. De Inspecteur heeft ter zitting verklaard dat voor de berekening van de drempel voor specifieke zorgkosten moet worden uitgegaan van een verzamelinkomen van belanghebbende van € 37.749 gecorrigeerd met -/- € 61 en € 1.111. Het Hof merkt op dat voormelde -/- € 61 onjuist is en -/- € 60 dient te bedragen, maar volgt de berekening van de Inspecteur op dit punt.

Belanghebbende heeft in de beroepsfase een ‘formulier proceskosten’ overgelegd. Hierop staat een bedrag van € 24,34 aan reiskosten vermeld. Belanghebbende stelt dat de Rechtbank ten onrechte geen beslissing heeft genomen ten aanzien van de op het formulier vermelde kosten.

Gelet op het in 4.19 overwogene is het door belanghebbende ingestelde hoger beroep gegrond en acht het Hof termen aanwezig de Inspecteur te veroordelen tot betaling van een tegemoetkoming in de kosten die belanghebbende in verband met de behandeling van het beroep bij de Rechtbank en het hoger beroep bij het Hof redelijkerwijs heeft moeten maken. Belanghebbendes grief inhoudende dat de Rechtbank ten onrechte geen beslissing heeft genomen over het door hem ingediende ‘formulier proceskosten’ – wat daar overigens ook van zij – behoeft derhalve geen beantwoording meer.

Het hoger beroep richt zich ingevolge artikel 24a van de Awr mede tegen de beschikking heffingsrente. Nu de aanslag door het Hof verminderd wordt, dient de in rekening gebrachte heffingsrente dienovereenkomstig te worden verminderd.

De slotsom is dat de uitspraak van de Rechtbank dient te worden vernietigd zoals hierna bepaald.

Nu de uitspraak van de Rechtbank wordt vernietigd, dient de Inspecteur aan belanghebbende het door hem ter zake van de behandeling van het beroep bij de Rechtbank en het hoger beroep bij het Hof betaalde griffierecht ten bedrage van € 45 respectievelijk € 123 te vergoeden.

Belanghebbende heeft niet, zoals is bepaald in artikel 7:15, lid 3, van de Awb, voordat de Inspecteur op het bezwaar heeft beslist verzocht om vergoeding van de kosten van het bezwaar. Reeds hierom dient het verzoek van belanghebbende om vergoeding van de kosten van het bezwaar te worden afgewezen.

Nu het door belanghebbende ingestelde hoger beroep gegrond is, acht het Hof termen aanwezig de Inspecteur te veroordelen tot betaling van een tegemoetkoming in de kosten die belanghebbende in verband met de behandeling van het beroep bij de Rechtbank en het hoger beroep bij het Hof redelijkerwijs heeft moeten maken.

Het Hof stelt deze tegemoetkoming voor het beroep bij de Rechtbank op een bedrag aan reiskosten van belanghebbende voor het bijwonen van de zitting van € 24,34.

Het Hof stelt deze tegemoetkoming voor het hoger beroep bij het Hof op een bedrag aan reiskosten van belanghebbende voor het bijwonen van de zitting van € 5,78. Deze reiskosten zijn becijferd met inachtneming van artikel 2, lid 1, onderdeel c van het Besluit proceskosten bestuursrecht (hierna: Besluit) (openbaar vervoer, tweede klasse, retour).

Gesteld noch gebleken is dat belanghebbende overige voor vergoeding in aanmerking komende kosten als bedoeld in artikel 1 van het Besluit heeft gemaakt.