Uitspraken

a) [geïntimeerden c.s.] en [appellant] zijn (achter)buren van elkaar. Hun tuinen grenzen over de volle breedte van de achterzijde aan elkaar. [geïntimeerden c.s.] zijn sinds maart 2000 eigenaar van de woning aan de [pand 1] te [plaats] . [appellant] is sinds januari 2000 eigenaar van de woning aan de [pand 2] te [plaats] .

b) In de tuin van [geïntimeerden c.s.] staat, tegen de erfgrens met [appellant] aan, een schuurtje met een lichtdoorlatende overkapping. Langs de erfgrens is de tuin bestraat.

c) In de tuin van [appellant] staat een kronkelhazelaar c.q. een wilg (hierna: de boom) die op anderhalve meter afstand van de erfgrens staat. Toen de inleidende dagvaarding werd uitgebracht hingen enkele takken van de boom over het perceel van [geïntimeerde 1] .

d) Op de erfgrens tussen de tuinen van partijen heeft [appellant] in 2002 - met toestemming van [geïntimeerde 1] - een beukenhaag geplant.

e) Het perceel van [geïntimeerden c.s.] is ongeveer 50 centimeter hoger dan het perceel van [appellant] . [geïntimeerde 1] heeft eind 2003/begin 2004 ter bescherming van de beukenhaag van [appellant] een plank van 25 cm breed over de volle lengte van de tuin geplaatst.

f Door [geïntimeerden c.s.] zijn bij wege van grondkering, in 2012/2013 over een lengte van circa 9 meter tegen de erfgrens aan betonnen blokken neergelegd, in 2014 nog gefixeerd door ijzeren staven.

g) Artikel 11 van de in de gemeente Heerlen geldende Bomenverordening 2010 bepaalt dat de afstand als bedoeld in artikel 5:42 BW wordt vastgesteld op 0,5 meter voor bomen en op nihil voor heesters en heggen.

[geïntimeerden c.s.] hebben [appellant] in rechte betrokken en, kort samengevat, in conventie gevorderd dat [appellant] zal worden veroordeeld tot het verwijderen en afvoeren van de overhangende takken van de boom en tot een dusdanig onderhoud van de boom dat de takken niet meer over het perceel van [geïntimeerden c.s.] zullen hangen. In reconventie heeft [appellant] gesteld dat de door [geïntimeerden c.s.] aangebrachte grondkering overhelt in de richting van het perceel van [appellant] en tegen de beukenhaag van [appellant] aandrukt, waardoor schade aan die haag ontstaat. Daarbij acht [appellant] de kans groot dat het grondpakket en de bestrating op het perceel van [appellant] terecht komt en schade zal veroorzaken aan zijn tuin. [appellant] heeft een veroordeling gevorderd van [geïntimeerden c.s.] tot het treffen van voorzieningen om dit te voorkomen.

De kantonrechter heeft na een descente, in conventie [appellant] veroordeeld tot het verwijderen van de takken en het onderhouden van de boom, zodanig dat de takken niet zullen overhangen op straffe van een dwangsom en in reconventie het gevorderde afgewezen, met veroordeling van [appellant] in de kosten in conventie en reconventie.

Anders dan [appellant] stelt, is in beginsel het enkele overhangen van takken op andermans erf onrechtmatig jegens de nabuur. Artikel 5:44 lid 1 BW geeft aan de nabuur (onafhankelijk van de plantafstand van de boom, waarvan de takken afkomstig zijn, tot aan de erfgrens) het recht om zijn buurman aan te manen de overhangende takken af te zagen tot aan de erfgrens, bij gebreke waarvan de nabuur zelf de zaag mag hanteren. Uit de parlementaire geschiedenis van dit artikel blijkt, dat het overhangen van takken op zichzelf reeds onrechtmatig is. Weliswaar is het woord “onrechtmatig” uit artikel 5:44 lid 1 BW geschrapt, maar dat is slechts gedaan “om de uitlegging uit te sluiten, dat deze regeling alleen toepasselijk zou zijn wanneer de onrechtmatige toestand van artikel 5.4.4. lid 1 [5:42, hof] zich voordoet (..)” (Parl. Gesch. Boek 5 blz. 194). Artikel 5:44 sluit bij deze uitleg ook aan bij artikel 5:21 lid 1 BW, dat aan de eigenaar van de grond de (met uitzondering van hetgeen in de leden 2 en 3 is bepaald) exclusieve bevoegdheid geeft tot het gebruik van de ruimte boven de oppervlakte. In dat genot mag de eigenaar niet door anderen worden gestoord. Het hof wijst daarnaast op de door de kantonrechter reeds aangehaalde gedeelten uit de parlementaire geschiedenis, omtrent het belang van [geïntimeerden c.s.] bij hun vordering. Reeds uit dit alles blijkt dat [geïntimeerden c.s.] belang hebben bij de verwijdering van de takken van de boom van [appellant] . Daarvoor is niet noodzakelijk, zoals de kantonrechter terecht overwoog, dat [geïntimeerden c.s.] hinder ondervinden van de boom.

Bij memorie van grieven heeft [appellant] een rapport van Eff Eff Bouwpathologie van 13 mei 2015 in het geding gebracht, gemaakt naar aanleiding van opnamen ter plaatse op 10 september 2014 en 13 mei 2015. In reactie hierop hebben [geïntimeerden c.s.] bij memorie van antwoord een contra-expertiserapport van ZnEb Expertise en Taxatie B.V. d.d. 6 augustus 2015 overgelegd, naar aanleiding van een opname op 15 juli 2015. Bij de wederzijdse opnamen door beide experts is de respectieve wederpartij niet aanwezig geweest. Wel hebben zij op elkaars rapporten kunnen reageren in deze procedure.

Het rapport van Eff Eff maakt melding van het vervangen door [geïntimeerden c.s.] van rottende planken door nieuwe planken (blz. 6 rapport). De bestrating in de tuin van [geïntimeerden c.s.] zakt volgens Eff Eff in de richting van de tuin van [appellant] , en wordt nu nog door de opsluitbanden tegengehouden: “(..) aangezien de stalen staven buigslap zijn en door/in de grond weggedrukt worden, is er een gerede verwachting dat de bestrating verdere schade zal oplopen (..) onder de betonnen banden een opening bestaat, van waaruit grond kan wegraken naar het perceel van de heer [appellant] (..)” (blz. 7 rapport). Op bladzijde 8 beschrijft Eff Eff dat de paaltjes die ter stabilisatie zijn geplaatst, door de gronddruk weggedrukt zullen worden. “Ook de nieuwe planken zullen daardoor uiteindelijk weer tegen de onderzijde van de haagbeuken drukken”.

De conclusie van Eff Eff is dat de grondkering niet voldoet. “Hoewel er ten tijde van de tweede opname geen sprake is van een direct veroorzaken van hinder of nadeel, is wederom de verwachting gewettigd dat bij het geheel doorrotten van de planken de grond onder invloed van afstromend water zal uitspoelen in de richting van de tuin van de heer [appellant]” (blz. 8 rapport Eff Eff).

In het rapport ZnEb staat op bladzijde 5 dat de grondkering stevig is en niet tegen de beukenhaag drukt. Dit zal “jarenlang als goede grondkering dienen en voorkomen dat grond kan wegzakken/afstromen naar het perceel van [ [appellant] ]”. Op bladzijde 6 weerspreekt ZnEb dat de stalen staven buigslap zijn. “Absoluut is er geen sprake van een mankerende opsluiting of een niet functionerende grondkering. (..) Wij zijn absoluut van oordeel dat de verschuiving van deze bestrating nagenoeg nihil is. (..) is de verwachting dat deze planken ook weer een levensduur van tenminste van 10 jaar zullen hebben (..)”.

Het hof is van oordeel dat [appellant] niet heeft aangetoond dat [geïntimeerden c.s.] met de aangebrachte grondkering jegens hem onrechtmatig handelen en hem schade toebrengen - met name aan de beukenhaag -, noch dat op korte termijn door [appellant] in dit verband schade te verwachten is, waarvoor [geïntimeerden c.s.] aansprakelijk zouden zijn.

Dit betekent dat ook grief 3 faalt.