Uitspraken

4.1.

Tussen partijen is, terecht, niet in geschil dat belanghebbende op grond van het bepaalde in artikel 7:15, tweede lid van de Awb in verbinding met artikel 8:75, eerste lid van de Awb en het Besluit recht heeft op vergoeding van kosten van door een derde beroepsmatig verleende rechtsbijstand.

4.2.

Gelet op artikel 1, aanhef en onderdeel a, en artikel 2, lid 1, onderdeel a, van het Besluit in verbinding met de Bijlage bij het Besluit komt belanghebbende met betrekking tot het door de gemachtigde ingediende bezwaarschrift en de bijgewoonde hoorzitting in aanmerking voor een vergoeding. De Rechtbank heeft deze als volgt berekend: 2 punten voor de proceshandelingen (indienen van het bezwaarschrift en het bijwonen van de hoorzitting) met een waarde per punt van € 244 en een wegingsfactor van 1, is € 488. Tussen partijen is de toegekende vergoeding van € 244 voor het indienen van het bezwaarschrift niet meer in geschil. Met betrekking tot de vergoeding voor het bijwonen van de hoorzitting van € 244 heeft de Rechtbank, voor zover van belang, als volgt overwogen (waarbij het Besluit is aangeduid als Bpb, de Heffingsambtenaar als verweerder en belanghebbende als eiseres):

9. In de Nota van Toelichting bij het Bpb (Stb. 1993, 763) is met betrekking tot artikel 2, derde lid, van het Bpb het volgende vermeld:

10. In zijn arrest van 8 april 2011 (ECLI:NL:HR:2011:BQ0415) heeft de Hoge Raad geoordeeld dat de uitzondering wegens bijzondere omstandigheden door de rechter terughoudend dient te worden toegepast.

11. Bij eerdergenoemd arrest van de Hoge Raad van 12 juni 2015 [Hof; nr. 14/06051, ECLI:NL:HR:2015:1539] is de uitspraak van het Gerechtshof Amsterdam van 23 oktober 2014 (ECLI:NL:GHAMS:2014:4775) bevestigd. In deze uitspraak is – in navolging van de uitspraak van de rechtbank Noord-Holland van 11 november 2013 (ECLI:NL:RBNHO:2013:10437) – overwogen dat voor de vraag of sprake is van een disproportionele kostenvergoeding – en dus van bijzondere omstandigheden die voor matiging aanleiding kunnen zijn – relevant is de totale forfaitaire kostenvergoeding afgezet tegen de duur van de hoorzitting, het aantal behandelde zaken en de voorbereidende werkzaamheden per zaak. De rechtbank mocht, aldus het Gerechtshof, een forfaitaire kostenvergoeding van € 11.750,= bij een drie uur durende hoorzitting waarop in totaal 164 zaken werden behandeld, die telkens (uiterst) kort zijn besproken, en voorbereidende werkzaamheden van gemiddeld twintig minuten per zaak, in redelijkheid disproportioneel achten.

12. In een latere uitspraak van het Gerechtshof Amsterdam (van 14 juli 2015, ECLI:NL:GHAMS:2015:3073) is als volgt geoordeeld:

13. De rechtbank overweegt dat de gemachtigde van eiser onweersproken heeft gesteld dat zijn zaken in november en december 2014 verspreid over zes dagen afzonderlijk zijn behandeld. Op de hoorzittingen zijn 362 objecten behandeld. Volgens eiser bedroeg de behandelduur gemiddeld circa tien minuten per object. Voor wat betreft de voorbereidende werkzaamheden heeft de gemachtigde van eiser ter zitting verklaard, dat hij ter voorbereiding op de hoorzittingen aan verweerder heeft verzocht om inzicht te verschaffen in zijn (voorlopige) standpunten ten aanzien van de bezwaargronden. (…) De gemachtigde verricht (…) vervolgens nader onderzoek om zijn standpunt tijdens de hoorzitting nader te onderbouwen. Ter onderbouwing van zijn standpunt dat zijn voorbereidende werkzaamheden voor een hoorzitting substantieel zijn, heeft de gemachtigde verwezen naar een mailbericht van een medewerker van verweerder, waarin deze aangeeft dat de inbreng van de gemachtigde naar verhouding erg groot is.

14. De rechtbank is, uitgaande van de terughoudendheid die bij de toepassing van artikel 2, derde lid, van het Bpb is geboden en de tussen partijen niet in geschil zijnde feitelijke omstandigheden van het geval, van oordeel dat een forfaitaire vergoeding in de zaken van de gemachtigde van eiser niet disproportioneel is. De rechtbank betrekt daarbij dat, hoewel sprake was van een groot aantal objecten dat tijdens de hoorzittingen is besproken, de duur van de hoorzittingen, gerelateerd aan het aantal behandelde zaken, niet zodanig kort was dat daarin een grond voor het aannemen van disproportionaliteit is gelegen. Verweerder heeft ter zitting weliswaar gesteld dat de behandelduur per object minder moet zijn geweest dan 10 minuten, maar een onderbouwing van dit standpunt is achterwege gebleven. Nu op verweerder de bewijslast rust om aan te tonen dat sprake is van bijzondere omstandigheden, gaat de rechtbank daarom aan die stelling voorbij. Voorts is de rechtbank niet gebleken en heeft verweerder ook niet gesteld dat de zaken van de gemachtigde van eiser op veel punten een sterke inhoudelijke samenhang hadden en dat de proceshandelingen voor een zeer groot deel een uniform karakter hadden. Bovendien heeft de rechtbank geen aanknopingspunten gevonden om de door de gemachtigde van eiser gestelde voorbereidende werkzaamheden, die in omvang de bij het Gerechtshof Amsterdam van 23 oktober 2014 aan de orde zijnde voorbereidende werkzaamheden in ruime mate overtreffen, in twijfel te trekken.

15. Gelet op het vorenstaande is de rechtbank van oordeel dat niet is gebleken van bijzondere omstandigheden die op grond van artikel 2, derde lid, van het Bpb nopen tot het afwijken van een zuiver forfaitaire proceskostenvergoeding.”

4.3.

De Heffingsambtenaar bepleit op grond van bijzondere omstandigheden (artikel 2, lid 3, van het Besluit) een vergoeding voor het bijwonen van de hoorzitting van € 125. Hij betoogt in dit verband dat een zuiver forfaitair vastgestelde vergoeding voor het bijwonen van de hoorzitting dermate disproportioneel is dat aanleiding bestaat om die vergoeding te matigen. Ter zitting bij het Hof heeft de Heffingsambtenaar zijn standpunt als volgt gemotiveerd. De forfaitaire bedragen volgens het Besluit zijn bedoeld als tegemoetkoming in de kosten voor het voeren van een procedure en daarmee is in procedures als de onderhavige de forfaitaire vergoeding voor de hoorzitting niet in overeenstemming. Er wordt gewezen op het geringe bedrag aan vergoeding voor het inschakelen van een deskundige. De Heffingsambtenaar betoogt dat voor de hoorzitting een uurtarief van € 250 als redelijke vergoeding kan worden gehanteerd en dat het met de hoorzitting gemoeide tijdsbeslag is te stellen op 30 minuten, bestaande uit 25 minuten aan voorbereiding en 5 minuten voor de hoorzitting zelf. Met betrekking tot dit tijdsbeslag merkt de Heffingsambtenaar op zich te baseren op recente jurisprudentie. Dit brengt de Heffingsambtenaar tot een vergoeding voor de hoorzitting van € 125 per gegrond bezwaar. Hieraan voegt de Heffingsambtenaar toe, dat naar zijn mening een forfaitair vastgestelde vergoeding voor de hoorzitting “onrechtvaardig” uitpakt.

4.4.

Belanghebbende stelt dat het Besluit niet spreekt over een uurtarief, maar over proceshandelingen en dat de Heffingsambtenaar ten onrechte van een uitzonderingsgeval uitgaat. Belanghebbende bestrijdt de door de Heffingsambtenaar gestelde tijdbesteding voor het voorbereiden van de hoorzittingen. Belanghebbende voert aan dat de voorbereidingstijd gemiddeld 45 minuten tot 1 uur per onroerende zaak is en dat ook tijd voor de nabewerking in aanmerking moet worden genomen. Belanghebbende licht toe dat de voorbereidingstijd onder meer wordt besteed aan het beoordelen van het taxatieverslag en van de opgevraagde concept-uitspraak op bezwaar, aan onderzoek naar andere of betere referentiepanden, het bij cliënten inwinnen en bespreken van informatie en het raadplegen van bouwtekeningen en bestemmingsplannen. Deze werkwijze leidt er volgens belanghebbende toe dat op de hoorzitting de bespreking per onroerende zaak kort en bondig kan zijn en de tijdsduur per onroerende zaak op de hoorzitting zelf beperkt is. Verder meent belanghebbende te kunnen aansluiten bij bestendige jurisprudentie, zoals de uitspraak van het Hof van 11 september 2015, nr. 14/00393, ECLI:NL:GHSHE:2015:3525, en acht geen bijzondere omstandigheden aanwezig voor een matiging van de vergoeding voor het bijwonen van de hoorzitting.

4.5.

In beginsel wordt het beloop van de vergoeding van de proceskosten bepaald met toepassing van het Besluit en het in de daarbij behorende Bijlage opgenomen puntensysteem. Ingeval sprake is van bijzondere omstandigheden kan op grond van artikel 2, lid 3, van het Besluit worden afgeweken van dat puntensysteem. Uit de Nota van Toelichting bij het Besluit, Stb 1993, 763, volgt dat de uitzondering wegens bijzondere omstandigheden in het Besluit is opgenomen omdat in uitzonderlijke omstandigheden strikte toepassing van de forfaitaire regeling onrechtvaardig kan uitpakken en daarbij is benadrukt dat werkelijk sprake moet zijn van een uitzondering. Met inachtneming van deze toelichting is in het arrest, HR 8 april 2011, nr. 10/00652, ECLI:NL:HR:2011:BQ0415, BNB 2011/180, overwogen dat een afwijking van de forfaitaire regeling op zijn plaats is, indien sprake is van een groot aantal zaken, welke een sterke inhoudelijke samenhang vertonen, waardoor de proceshandelingen voor een zeer groot deel een uniform karakter hebben en niet zijn afgestemd op de bijzonderheden van de zaak. Voor een afwijking van het puntensysteem is aanleiding als het voor elke individuele zaak vasthouden aan dat systeem leidt tot een vergoeding die de in redelijkheid gemaakte kosten ver overtreft (HR 9 oktober 2015, nr. 14/04108, ECLI:NL:HR:2015:2990, BNB 2016/26). Verder dient in aanmerking te worden genomen de omstandigheid dat de vergoedingen op grond van het Besluit het karakter hebben van een tegemoetkoming in de werkelijke kosten (HR 25 september 2015, nr. 14/04107, ECLI:NL:HR:2015:2794, BNB 2016/11).

4.6.

In de onderhavige zaak is de kostenvergoeding voor de hoorzitting in de bezwaarfase in geschil. Vaststaat dat tijdens de hoorzittingen verdeeld over zes dagen de bezwaarschriften van 346 WOZ-beschikkingen zijn behandeld, waarbij het geschil betrof de waardebepaling van een diversiteit aan onroerende zaken, bestaande uit niet-woningen en verscheidene niet vergelijkbare woningen. Hieruit leidt het Hof af dat de verschillende zaken geen of onvoldoende (inhoudelijke) samenhang vertonen, waardoor de met betrekking tot de hoorzitting verrichte werkzaamheden van de gemachtigde van belanghebbende geen uniform karakter hebben gehad en zijn afgestemd op de bijzonderheden van elke zaak.

4.7.

4.8.

Aan het vorenoverwogene voegt het Hof toe dat gelet op het namens belanghebbende gestelde tijdsbeslag betreffende de hoorzitting, waarvan de voorbereiding circa 45 minuten tot 1 uur per zaak vergt, en met de hoorzitting zelf en de nabewerking nog tijd gemoeid is, en de Heffingsambtenaar een vergoeding van € 250 per uur als redelijk bestempelt, in redelijkheid niet kan worden gezegd dat met de forfaitaire vergoeding van € 244 afbreuk wordt gedaan aan het karakter van een tegemoetkoming in de werkelijke kosten.

4.9.

De slotsom is dat het hoger beroep van de Heffingsambtenaar ongegrond is en dat de uitspraak van de Rechtbank wordt bevestigd.

4.10.

4.11.

4.12.

4.13.

Gesteld noch gebleken is dat belanghebbende overige voor vergoeding in aanmerking komende kosten als bedoeld in artikel 1 van het Besluit heeft gemaakt.

4.14.

Het Hof zal in deze zaak en in de zaak met kenmerk 15/01352 een vergoeding van proceskosten toekennen van (€ 495 : 2 =) € 247,50.