Uitspraken

Het laatst verdiende loon bedraagt € 2.379,00 bruto per maand exclusief

vakantietoeslag en emolumenten;

b. [geïntimeerde] verzorgt voor klanten de volledige (her)inrichting voor onder andere supermarkten, winkels en bibliotheken. Hiervoor levert en monteert [geïntimeerde] onder andere schappen, winkelwagens en toegangspoortjes.

beoordeelt een medewerker van [geïntimeerde] of deze voor hergebruik geschikt zijn, dan wel of

de restmaterialen afgevoerd dienen te worden in de daartoe bestemde containers/bakken

op het terrein van [geïntimeerde] .

Werknemer verklaart in te stemmen met het personeelshandboek waarvan hem een

exemplaar is uitgereikt. (...)’’;

Fraude

Onder fraude wordt verstaan: “Een opzettelijke handeling door één of meer

personen uit de kring van leiding, het personeel of derden, waarbij misleiding wordt

gebruikt om een onrechtmatig of onwettig voordeel te behalen.”

Fraude kent veel verschijningsvormen waarbij in dit kader moeten worden gedacht

aan afwijkingen die voortkomen uit het wederrechtelijk onttrekken of doen toevloeien

van waarden aan de organisatie (het verduisteren van ontvangsten, (...) e.d.) en

afwijkingen die voortkomen uit frauduleuze (financiële) verslaglegging.

Bij een vermoeden van fraude wordt dit terstond gemeld aan de directie. Zij bepaalt of de onregelmatigheden of fraude intern opgelost kunnen worden of gerapporteerd

moeten worden.

Bij handelen in strijd met deze regeling, het bedrijfsbelang of de algemeen geldende

normen en waarden, kunnen afhankelijk van de aard en de ernst van de overtreding,

maatregelen worden getroffen. Hierbij gaat het om disciplinaire en

arbeidsrechtelijke maatregelen zoals berisping, schorsing en beëindiging van het

dienstverband.’

[geïntimeerde] heeft daarop haar track and trace systeem geraadpleegd. Daaruit bleek dat de

vrachtwagen die ochtend op het adres [adres 1] te [plaats 1] is geweest aan welk

adres een metaalhandel is gevestigd. Deze metaalhandel is geen relatie van [geïntimeerde] .

[geïntimeerde] heeft daarop [recherchediensten] Recherchediensten opdracht gegeven een onderzoek in te

stellen naar het afvoeren en verkopen van oud ijzer.

‘Er zijn binnen [geïntimeerde] geen afspraken over de afvoer van oud ijzer. Maar het is wel zo dat oud ijzer of afgezaagd ijzer of aluminium dat wij bij de klant mee terug kregen, bij [geïntimeerde] ingeleverd moest worden. Meestal zit dit in gitter boxen. (….)Ik heb nog nooit aluminium of oud ijzer weg hoeven brengen op verzoek van iemand van [geïntimeerde] . Ik heb wel gehoord dat dit in de tijd van [derde 1] gebeurde en dat de opbrengst gebruikt werd voor een visfeestje. Of ik wel eens winkelwagens of ander oud ijzer naar een opkoper heb gebracht? Dat is lang geleden geweest. Ik denk dat dit zo’n anderhalf jaar geleden is geweest. Dit ging om winkelwagentjes die in de bus heen en weer botsten. (….) In september van het vorige jaar moest ik bij een [supermarkt 1] een koof afbreken. [derde 2] zei toen dat we alles in de container moesten gooien. Daar zaten ook wat lampen bij en ik vond dit zonde. Ik heb de lampen/spotjes toen mee naar [geïntimeerde] genomen. Een paar heb ik hier onder in de stelling gelegd en ik heb drie spotjes mee naar huis genomen. Dit werd uiteindelijk bekend en het werd mij toen duidelijk dat dit diefstal was. Ik heb toen een berisping gekregen van [derde 3] . Vanaf dat moment heb ik niets meer zonder toestemming meegenomen. (….)

en:

“U zegt dat u heeft vastgesteld dat ik na die tijd toch nog oud ijzer en winkelwagens heb verkocht bij opkopers van oud ijzer. U noemt 12 maart 2013 waar ik samen met [derde 4] in [plaats 2] heb gewerkt. Wij hebben toen bij een metaalhandel aan de [adres 2] in [plaats 2] een aantal winkelwagens verkocht. Dat geld hebben we voor een broodje of frietje gebruikt. In principe ga je mee met de groep. Het is stom wat ik heb gedaan. Het blijft diefstal.

Op 21 maart 2013 ben ik met [derde 5] in [plaats 3] bij de [supermarkt 2] geweest. Daar hadden we ook weer oud ijzer en dit hebben wij op de terugweg naar [plaats 4] verkocht bij een opkoper in [plaats 5] . [derde 5] had gegoogled en een opkoper gevonden. De opbrengst voor dit oud ijzer was 30 of 40 euro. [derde 5] en ik hebben samen besloten om dit oud ijzer daar te verkopen en de paar centen te verdelen.

U zegt dat ik op 11 april 2013 weer op de [adres 2] in [plaats 2] ben geweest. Dat weet ik niet meer, maar het zal nog wel een paar keer zijn geweest dat ik daar iets verkocht heb. Het kan zijn dat [derde 6] , een collega, daar een keer bij is geweest, maar dit weet ik niet zeker.

In mei 2013 ben ik inderdaad bij [metaalhandel] metaalhandel aan de [adres 1] in [plaats 1] geweest. Daar heb ik twee winkelwagens eruit gegooid, maar daar heb ik niets voor ontvangen. Het waren kapotte wagens.

In mei 2013 ben ik inderdaad bij een opkoper in [plaats 6] geweest. Dat weet ik nog. Daar heb ik alleen wat kleine stukjes ijzer verkocht en hiervoor 15 of 20 euro ontvangen. Dat had ik niet moeten doen. Ik betaal van het geld ook de bekeuringen. Een tijdje geleden had [derde 7] een dure bekeuring en die moesten wij samen betalen, dat is regel binnen [geïntimeerde] .

In juni 2013 ben ik nog een keer bij de opkoper in [plaats 5] geweest om oud ijzer te verkopen. Ik weet niet meer wat dit was en hoeveel geld ik ontvangen heb.

Op 1 juli 2013 ben ik bij [supermarkt 3] in [plaats 7] geweest met drie inleners. Zij reden met een eigen auto, ik was alleen met mijn bus. Op de terugweg heb ik bij de opkoper aan de [adres 2] in [plaats 2] weer enkele winkelwagens verkocht als oud ijzer. Ik denk dat ik hier ongeveer 8 euro voor gekregen heb.

Op 12 juli 2013 reed ik van [plaats 8] naar [plaats 9] . In [plaats 8] had ik winkelwagens gerepareerd, maar er ook enkele mee terug genomen. Onderweg ben ik afgeslagen bij [plaats 6] en heb ik deze winkelwagens als oud ijzer verkocht bij de opkoper aan de [adres 3] . De opbrengst hiervan was prutgeld.

Na deze keer ben ik echt gestopt, omdat ik bang was dat het uit de hand ging lopen. Als ik het goed bekijk, is dit inderdaad diefstal. Maar zo heb ik er nooit tegen aan gekeken. Het ging om kleine bedragen, maar het blijft diefstal. Het voelde niet goed en daarom ben ik in juli 2013 gestopt met het verkopen van oud ijzer en winkelwagens bij opkopers. Ik wil nog opmerken dat [derde 1] altijd riep dat hij geen rotzooi op de vloer wilde en dat wij die rotzooi weg moesten doen. We moesten maar kijken wat we ermee deden.’

het ontslag op staande voet op 17 oktober 2013 schriftelijk aan [appellant] bevestigd.

In deze brief, die hierna zal worden aangeduid als de opzeggingsbrief, heeft [geïntimeerde] onder meer geschreven:

‘(….)

De regel bij [geïntimeerde] is dat al het oud ijzer/schroot wordt afgestort in een daartoe bestemde container van [de vennootschap 2] bij ons op het terrein.

(….)

Er is gebleken dat u regelmatig oud ijzer heeft afgevoerd naar adressen van oud ijzerhandelaren. Dit heeft u alleen en/of in samenwerking met verschillende collega’s gedaan. De geldopbrengsten heeft u voor zichzelf gehouden en/of gedeeld met uw kompanen. U heeft dit zonder toestemming of medeweten van [geïntimeerde] achtergehouden.

(...)

U heeft verklaard op de hoogte te zijn van de procedure rondom het afvoeren oud ijzer/schroot. U heeft bekend dat u regelmatig oud ijzer/schroot heeft afgevoerd naar handelaren en daarvoor geld heeft ontvangen. U heeft verklaard dat u deze opbrengsten ten onrechte heeft verkregen en heeft achtergehouden voor [geïntimeerde] .

U weet (...) wat de vaste afspraken zijn met betrekking tot afvalmaterialen bij [geïntimeerde] . Uw handelen wordt daarom aangemerkt als verduistering c. q. fraude, hetgeen wij uiteraard niet kunnen tolereren. (...) Het verduisteren van bedrijfsmiddelen en het zichzelf verrijken met de handel daarin, is in strijd met de gestelde regels en voorschriften en leveren een dringende reden voor ontslag op. Dit ontslag heeft [geïntimeerde] u dan ook heden gegeven. (...)’.

De vorderingen in eerste aanleg en het oordeel van de kantonrechter

De opzeggingsbrief van [geïntimeerde] maakte naar het oordeel van het hof voor [appellant] volstrekt duidelijk waarop het gebruik van de term bedrijfsmiddelen door [geïntimeerde] betrekking had. In de opzeggingsbrief van [geïntimeerde] is namelijk herhaaldelijk feitelijk omschreven dat het gedrag dat [geïntimeerde] [appellant] verweet betrekking had op de verkoop ten eigen bate van oud ijzer/schroot. De opzeggingsbrief bevat geen enkel aanknopingspunt dat met de omschrijving van de dringende reden als het “verduisteren van bedrijfsmiddelen en het zichzelf verrijken met de handel daarin” iets anders werd bedoeld dan het ten eigen bate verkopen van de zaken die [geïntimeerde] in de opzeggingsbrief omschreef als oud ijzer/schroot. Het ten eigen bate verkopen van oud ijzer/schroot moet dus worden aangemerkt als de aangezegde dringende reden. Dat [appellant] dit (aanvankelijk) ook zo heeft opgevat blijkt uit zijn brief van 20 oktober 2013. De opzeggingsbrief bevat evenmin enig aanknopingspunt voor de opvatting dat de aangezegde dringende reden is beperkt tot oud ijzer/schroot dat in juridische zin eigendom van [geïntimeerde] was, zoals [appellant] ook betoogt. Deze omvat dus alle oud ijzer/schroot dat [geïntimeerde] van de werklocatie mocht dan wel moest meenemen.

Het bovenstaande leidt tot de slotsom dat grief 3 faalt.

Grief 5 van [appellant] is gericht tegen rov. 2.6 van het eindvonnis. Zoals [appellant] zelf opmerkt, ligt deze grief in het verlengde van grief 4. In rov. 2.6 van het eindvonnis heeft de kantonrechter immers overwogen dat en waarom zij niet terugkomt op de overwegingen in rov. 3.5 van het tussenvonnis, waartegen grief 4 is gericht. Ook grief 5 berust op het door [appellant] gemaakte onderscheid tussen bedrijfsmiddelen en niet-bedrijfsmiddelen. Deze grief deelt het lot van grief 4.

Grief 5 faalt.

De dringende reden, het verkopen ten eigen bate van oud ijzer/schroot, is komen vast te staan. Het hof gaat uit van de verkoop door [appellant] van oud ijzer en winkelwagentjes voor een totaalbedrag van ten minste tussen de € 53,00 en € 68,00, zoals hierboven in rov. 3.5. is overwogen. Het gaat hier om een handelen van [appellant] dat heeft geleid tot een financiële benadeling van [geïntimeerde] , waarvan [appellant] zich bewust had moeten zijn. Het vertrouwen van [geïntimeerde] in van [appellant] als werknemer is daardoor ernstig beschadigd. De volgende omstandigheden hebben naar het oordeel van het hof die beschadiging nog vergroot. [geïntimeerde] moet kunnen vertrouwen op de integriteit van haar monteurs die hun werk verrichten op locatie. [appellant] is speciaal naar de oud ijzerhandelaar gereden om het oud ijzer te verkopen. . [appellant] was al eerder door [geïntimeerde] aangesproken op het meenemen van lampen. Dit heeft [geïntimeerde] kunnen doen twijfelen of de verkoop van oude winkelwagentjes zich niet vaker heeft voorgedaan. Deze houding wettigde bovendien de vrees dat dergelijk handelen zich in de toekomst opnieuw zou kunnen voordoen. Hier komt bij dat, naar het oordeel van het hof, het bij de verkoop van het oud ijzer voor een totaalbedrag van € 53,00 tot € 68,00 niet gaat om een te verwaarlozen bedrag. Er zijn geen aanwijzingen dat [geïntimeerde] het oud ijzer niet zelf voor tenminste dat bedrag had kunnen verkopen, terwijl ook voor [appellant] duidelijk moet zijn geweest dat de verkoop van oud ijzer voor [geïntimeerde] een inkomstenbron was. Dat kennelijk een gedeelte van de restproducten werd verkocht ten behoeve van een vispot voor bijeenkomsten van het gezamenlijke personeel legt geen gewicht in de schaal in het voordeel van [appellant] . In tegendeel bevestigt deze omstandigheid dat binnen de onderneming van [geïntimeerde] een gedeeld besef bestond dat restproducten waarde vertegenwoordigden en dat medewerkers de opbrengst van oud ijzer/schroot niet ten eigen bate mochten houden, maar moesten afdragen.

Hoezeer ook de gevolgen van het ontslag voor [appellant] ingrijpend zijn, in het bijzonder door het verlies van zijn werk en zijn inkomen, en ook als ervan wordt uitgegaan dat zijn staat van dienst voortreffelijk was, een afweging van de persoonlijke omstandigheden van [appellant] tegen de aard en de ernst van de dringende reden leidt niet tot de slotsom dat [geïntimeerde] in redelijkheid de arbeidsovereenkomst niet met onmiddellijke ingang had mogen beëindigen. In die beoordeling heeft het hof ook de leeftijd van [appellant] en de duur van het dienstverband betrokken.

De grieven 6 en 7 falen.

Grief 8 is gericht tegen rov. 2.10 van het eindvonnis, waarin de kantonrechter onder meer, voor zover [appellant] zich erop beriep dat het beginsel van hoor en wederhoor niet juist was toegepast, heeft overwogen dat uit het verslag van het gesprek met een medewerker van [recherchediensten] blijkt dat [appellant] voldoende in de gelegenheid is gesteld te reageren op de vragen van [recherchediensten] en dat hij in de conclusie van antwoord zijn tegenover [recherchediensten] afgelegde verklaring dat hij meende dat het verkopen van restmateriaal voor eigen gewin was toegestaan heeft herhaald. [appellant] beroept zich op artikel 7:611 BW, maar dit tevergeefs. Naar het oordeel van het hof heeft [geïntimeerde] redelijkerwijs een onderzoek naar het handelen van haar medewerkers kunnen (doen) uitvoeren en heeft [geïntimeerde] zich zowel bij het uitvoeren daarvan door [recherchediensten] als bij het confronteren van [appellant] met de resultaten van dat onderzoek niet gedragen in strijd met enig beginsel van goed werkgeverschap. In de toelichting op grief 8 herhaalt [appellant] dat er sprake was van misbruik van omstandigheden, maar dat acht het hof onvoldoende relevant. [appellant] herhaalt dat hij het inhoudelijk niet met het verslag van [recherchediensten] eens is, maar [appellant] heeft niet concreet gemaakt met welke onderdelen van het verslag hij het niet eens is en waarom dit voor de beoordeling van het verleende ontslag op staande voet van belang is. In dat verband merkt het hof op dat [appellant] zelf, op 18 juni 2015 gehoord als getuige, niet heeft ontkend oud ijzer/schroot en/of winkelwagentjes te hebben verkocht en de opbrengst te hebben gehouden. Dat de weergave van de inhoud van het gesprek met de medewerker van [recherchediensten] onjuist zou zijn geweest, of in elk geval de essentie daarvan onjuist is weergegeven, en [geïntimeerde] daar geen aanleiding in had mogen vinden om hem te ontslaan, is dan ook niet gebleken.

Grief 8 faalt.

Grief 9, die is gericht tegen de recapitulatie in rov. 2.11 van het eindvonnis dat het gegeven ontslag op staande voet rechtsgeldig is gegeven, heeft naast de overige grieven geen zelfstandige betekenis, zodat deze grief niet afzonderlijk behoeft te worden besproken.

Grief 9 faalt.

Grief 10 bestrijdt de toewijzing van het bedrag van € 38,00 aan geschatte gederfde inkomsten (rov. 2.12 van het eindvonnis). Voor zover [appellant] bestrijdt dat hij heeft erkend dat hij tenminste € 38,00 heeft ontvangen deelt deze grief het lot van grief 2. Voorts overweegt het hof over deze grief het volgende. [geïntimeerde] heeft deze vordering gebaseerd op ongerechtvaardigde verrijking (art. 6:212 BW), omdat [geïntimeerde] dit bedrag is misgelopen door de verkoop voor eigen rekening door [appellant] . [appellant] heeft onvoldoende betwist dat [geïntimeerde] dit bedrag daardoor is misgelopen. De grief kan daarom niet tot vernietiging van het vonnis leiden.

Grief 10 faalt.

Het hof komt op grond van de volgende overwegingen tot de conclusie dat de kantonrechter de [recherchediensten] en PZ vorderingen ten onrechte heeft toegewezen. Het hof is van oordeel dat de [recherchediensten] en PZ vorderingen moeten worden beschouwd als kosten ter vaststelling van schade en aansprakelijkheid in de zin van art. 6:96 lid 2 sub b BW. Alleen redelijke kosten komen voor vergoeding in aanmerking. [appellant] heeft in zijn toelichting op de grief uitvoerig aangevoerd dat en waarom niet is voldaan aan de dubbele redelijkheidstoets. [geïntimeerde] is daar slechts in algemene termen op ingegaan. Zo heeft [geïntimeerde] , tegenover de betwisting door [appellant] , onvoldoende onderbouwd welk gedeelte van de totale [recherchediensten] en PZ vorderingen aan het handelen van [appellant] kan worden toegerekend. Het zonder meer omslaan van deze kosten over een aantal werknemers is daartoe onvoldoende. Het beroep op artikel 7:661 BW faalt om dezelfde reden.

Grief 11 slaagt. Het hof zal deze vorderingen van [geïntimeerde] alsnog afwijzen.

De grieven 12 en 13 van [appellant] zijn restgrieven, die geheel berusten op andere grieven, waarover in het bovenstaande reeds is geoordeeld dat ze falen. Deze grieven delen dat lot.

De grieven 12 en 13 falen.

De slotsom