Uitspraken

Aan deze vordering heeft VBG, kort samengevat, het volgende ten grondslag gelegd.

Zij is een Duitse rechtspersoon (‘Körpschaft des Öffentliches Recht) die gekwalificeerd

moet worden als een wettelijke sociale ongevallenverzekeraar die uitkeert ingeval

werknemers van aangesloten werkgevers slachtoffer zijn geworden van een arbeidsongeval.

In dat geval wordt aan de werknemers een uitkering verstrekt en worden de ziekenhuiskosten en andere kosten van medische behandeling betaald. VBG heeft naar aanleiding van het aan [de stagiaire] overkomen ongeval uitkeringen gedaan. Tot 7 mei 2013 bedroeg de omvang van die

uitkeringen reeds € 638.919,48. Over de daarop volgende periode heeft [de stagiaire] nog verdere verstrekkingen ontvangen. Op grond van de toepasselijke Duitse regelgeving heeft VBG een regresrecht ter zake van de gedane verstrekkingen op [geïntimeerde] . Er is buitengerechtelijk correspondentie gevoerd, waarvoor kosten zijn gemaakt die kunnen worden begroot op € 800,00.

In het eindvonnis van 15 november 2017 heeft de rechtbank [geïntimeerde] veroordeeld tot betaling van een bedrag van € 949.878,09 aan hoofdsom met wettelijke rente, en een bedrag van € 8.530,50 aan kosten deskundige. De vorderingen van VBG zijn voor het overige afgewezen.

Op grond daarvan heeft de rechtbank [geïntimeerde] tevens in de proceskosten veroordeeld.

verhaalsbescherming

Het hof stelt allereerst vast dat [de stagiaire] was te beschouwen als verzekerde in de zin van het SGB. Dat blijkt niet alleen uit de stageovereenkomst tussen TÜV Rheinland Akademie GmbH en [geïntimeerde] (artikel 3. Nach §2 Abs.1 Nr.2 Sozialgesetzbuch (SGB) VII sind auch Lernende während (der gesamten beruflichen Aus- und Weiterbildung In Betriebsstätten, Lehrwerkstätten und ähnlichen Einrichtungen unfallversichert. Diesen Versicherungsschutz für die Lernenden (Praktikanten) in unserer Bildungseinrichtung trägt die Verwaltungs Berufsgenossenschaft. Bei Ausllandseinsätzen ist der Praktikant verpflichtet, eine Auslandskrankenversicherung abzusschliessen “) maar dat valt ook af te leiden uit het bepaalde in § 2 van SGB 7 (“Versicherung kraft Gesetzes”)

(1) Kraft Gesetzes sind versichert

Bovendien heeft VBG ook nog – onbetwist- aangevoerd dat [de stagiaire] op verzoek van de Deutsche Rentenversicherung deelnam aan een revalidatie/re-integratie opleiding en ook als verzekerde is te beschouwen als bedoeld in § 2 lid 1 nummer 15b SGB VII.

(…)

Dit heeft als gevolg dat VBG als uitkeringsplichtige/verzekeraar van [de stagiaire] in beginsel verhaal kan doen gelden op grond van artikel 93 van de Verordening (EEG) 1408/71 waarin de materiële werking in dit verband is omschreven ‘(‘Rechten van de organen welke prestaties verschuldigd zijn ten opzichte van aansprakelijke derden’). [de stagiaire] was immers bij een Duitse sociale verzekeraar (VBG) verplicht verzekerd in de zin van sociale verzekeringswetgeving, zodat VBG als orgaan van de sociale verzekering in een lidstaat regres kan nemen op de veroorzaker van het ongeval die in een andere lidstaat is gevestigd.

Vervolgens is dan de vraag aan de orde of een onderneming als [geïntimeerde] dezelfde verweermogelijkheid heeft als een in Duitsland gevestigde onderneming meer in het bijzonder of in dit geval haar een beroep toekomt op het bepaalde in § 104 VII SGB, die een verhaalsbescherming inhoudt.

Die paragraaf luidt als volgt : “ (1) Unternehmer sind den Versicherten, die für ihre Unternehmen tätig sind oder zu ihren Unternehmen in einer sonstigen die Versicherung begründenden Beziehung stehen, sowie deren Angehörigen und Hinterbliebenen nach anderen gesetzlichen Vorschriften zum Ersatz des Personenschadens, den ein Versicherungsfall verursacht hat, nur verpflichtet, wenn sie den Versicherungsfall vorsatzlich oder auf einem nach § 8 Abs. 2 Nr. 1 bis 4 versicherten Weg herbeigeführt haben. Ein Forderungsübergang nach § 116 des Zehnten Buches findet nicht statt .”

Voor de beantwoording van deze vraag is op de eerste plaats van belang of [de stagiaire] is te beschouwen als een ‘een verzekerde’ die voor [geïntimeerde] werkzaam was dan wel in een oorzakelijke relatie daarmee stond. Om dat te kunnen vaststellen is van belang welk gewicht toekomt aan de omstandigheid dat [de stagiaire] niet in dienst was van [geïntimeerde] maar slechts een stagiaire, die in het kader van een leerproject van een omscholingsinstituut (TÜV Rheinland Akademie GmbH), gedurende enige weken onbetaald werkzaamheden verrichtte voor [geïntimeerde] . Dit is dus een vraag naar de uitleg van deze bepaling. Met andere woorden is deze band met [geïntimeerde] van voldoende gewicht om te kunnen aannemen dat er een bijzondere relatie bestaat tussen haar als veroorzaker van de schade, en

[de stagiaire] als de benadeelde, en waardoor [de stagiaire] jegens [geïntimeerde] kan worden beschouwd als diens verzekerde in de zin van § 104 lid 1 nr. 1 SGB VII.

Het Duitse federale gerechtshof (BGH) heeft bij arrest van 19-05-2009, VI ZR 56/08 overeenkomstig het principe beschikt, dat er slechts één houder van een uitsluiting in de hiervoor bedoelde zin van aansprakelijkheid is/kan zijn. Duidelijker gezegd: er kan naar Duits recht slechts sprake zijn van verhaalsbescherming als hiervoor bedoeld voor één ondernemer. Wanneer meerdere houders in aanmerking zouden kunnen komen voor een mogelijk beroep op een dergelijke uitsluiting van aansprakelijkheid dient allereerst te worden nagegaan of de wetgever in § 136 lid 3 nr. 2 SGB VII een wettelijke regeling heeft getroffen, wie de ondernemer van de betreffende verzekerde is. Is dit het geval, dan is deze wettelijke regeling allesbepalend. Voornoemde paragraaf luidt voor zover relevant als volgt:

(3) Unternehmer ist

VBG heeft onbetwist gesteld dat het beroepsintegratietraject waarvan [de stagiaire] gebruik maakte tot doel heeft om aan mensen die tijdelijk niet deelnemen aan het beroepsleven (bijvoorbeeld in verband met ziekte dan wel langdurige werkloosheid of het ontbreken van een opleiding), de mogelijkheid van een re-integratie te bieden (zie onderdeel 57 van de conclusie na deskundigenbericht).

De kosten voor deze beroepsmatige revalidatie (rehabilitatie) neemt de Deutsche

Rentenversicherung (DRV) voor haar rekening. Het onderwijs en de verdere kwalificatiemaatregelen als prestatie tot deelname aan het arbeidsleven worden in de overkoepelende onderwijsinstellingen zoals de TÜV Academie Rijnland uitgevoerd.

Aldus ligt het voor de hand ervan uit te gaan dat DRV als het bevoegde uitvoeringsorgaan voor de revalidatie dan ook moet worden gekwalificeerd als ondernemer in de hiervoor in § 136 lid 3 nr. 2 SGB bedoelde zin (en niet [geïntimeerde] ).

Tegen de achtergrond van deze vaststelling heeft [geïntimeerde] (subsidiair) nog een beroep gedaan op een uitzondering op het hiervoor genoemde door het BGH vastgestelde uitgangspunt dat er slechts één ondernemer kan zijn die een beroep toekomt op de aansprakelijkheidsbeperking als bedoeld in § 104 VII SGB. [geïntimeerde] heeft daarbij onder meer gewezen op de uitspraak van 18 november 2014 VI ZR 141/13 van het BGH (overgelegd als productie 2 bij MvG) .

Daarin is in de kern bepaald “Die unanfechtbare Entscheidung des für den Verleiher zustandigen Versicherungstragers, in der der Unfall eines - auf Grund eines wirksamen Vertrags – entliehenen Arbeitnehmers (§ 1 Abs. 1 Satz 1 AUG) im Untrnehmen des Entleihers als Arbeitsunfall anerkannt wird, hindert die Zivilgerichte nicht, den Unfall: haftungsrechtlich dem Unternehmen des Entleihers zuzuordnen und diesen als haftungsprivilegiert anzusehen”

Met andere woorden ingeval van een inleensituatie kan ook de inlener een beroep doen op de verhaalsbescherming als bedoeld in § 104 SGB VII.

Daartoe heeft het BGH in die uitspraak kort samengevat - een aantal argumenten aangevoerd, waaronder de omstandigheid dat het inlenen van werknemers veelvuldig voorkomt, dat bij een arbeidsongeval waarvoor eigenlijk altijd de inlener de verantwoordelijkheid draagt een Haftungsprivileg voor - uitsluitend - de uitlener, zelden een rol kan spelen, het grote financiële risico voor een inlener (in tegenstelling tot eigen werknemers) en dat de inlener weliswaar zelf geen financiële bijdrage aan de ongevallenverzekering levert voor de ingeleende werknemer, maar dat de uitlener - als de bijdrage verschuldigde ondernemer - deze bijdragen bij de berekening van de kosten bij de inlener in rekening zal brengen.

de omvang van de verhaalsvordering

VBG heeft als toelichting op de post Verletztengeld het volgende gesteld. Het Verletztengeld wordt op basis van paragraaf 45 Abs. I nummer 1 SGB VII onder

andere betaald wanneer een verzekerde ingevolge een verzekerde gebeurtenis

arbeidsongeschikt is geworden.

De hoogte van het Verletztengeld is overeenkomstig paragraaf 47 Abs punt 1 SGB VII

gebaseerd op het laatstelijk genoten inkomen van de verzekerde. Het Verletztengeld

strekt tot vervanging (=vergoeding) van de als gevolg van het ongeval veroorzaakte

arbeidsongeschiktheid en het daardoor gederfde inkomen.

Overeenkomstig paragraaf 47 Abs. 1 lid 1 nummer 2 SGB VII bedraagt de

dagvergoeding van het Verletztengeld 80% van het op het moment van het intreden van de

arbeidsongeschiktheid genoten (laatste) netto inkomen. Per kalenderdag bedroeg het

Verletztengeld van heer [de stagiaire] € 38,93 en dit Verletztengeld werd tot 14 maart 2011

betaald. De uitbetaling van Verletztengeld is een schade die als gevolg van het

ongeval is ontstaan, de betalingen door VBG waren sociaal verzekeringsuitkeringen

die strekken tot vervanging van het door [de stagiaire] gederfde inkomen. Het Verletztengeld

staat gelijk aan het door de rechtbank genoemde inkomensverliesschade. De heer

[de stagiaire] had tot het tijdstip van het ongeval van de Duitse renteverzekering een

overgangsuitkering. Deze nam een einde op 1 oktober 2009. Vanaf 1 oktober 2009

werd als gevolg van het ongeval Verletztengeld uitgekeerd dat 20% lager was dan

het voorheen door [de stagiaire] genoten inkomen. Van de te verstrekken uitkering maken op

grond van de Duitse wetgeving mede deel uit de door de betrokkene zelf te betalen

ziekte-, verpleging- en arbeidsongeschiktheidsverzekeringspremies en deze vormen dus ook inkomstenderving, zij het dat tegelijkertijd met het ontvangen van een

uitkering de verplichting van de arbeidsongeschikte bestaat deze premies te betalen.

Het zijn wettelijk verplichte verzekeringsbijdragen van [de stagiaire] .

buitengerechtelijke incassokosten

De vordering vanwege buitengerechtelijke incassokosten ziet op betaling van schade als gevolg van de noodzaak juridische werkzaamheden te (laten) verrichten teneinde een vordering voldaan te krijgen. Zoals door de rechtbank niet bestreden is vastgesteld wordt de omvang van de vordering tot betaling van schade als gevolg van het arbeidsongeval dat [de stagiaire] is overkomen bepaald naar Nederlands recht, in dit geval artikel 6:96 BW. Dat betekent dat het beroep op de toepassing van het Duitse recht op de hoogte van de incassovordering faalt, evenals de daarop gerichte grief.

Uit het dossier valt in voldoende mate af te leiden dat VBG een en andermaal aan [geïntimeerde] heeft verzocht om aansprakelijkheid te erkennen dan wel de gevorderde sommen in de loop van de tijd te voldoen. Ter toelichting op de werkzaamheden is bovendien een urenoverzicht in het geding gebracht.

[geïntimeerde] heeft niet aan deze vorderingen voldaan, waarna deze procedure is gevolgd.

Daarmee is de gerechtvaardigdheid van de vordering gegeven. Het hof zal daarom het subsidiair gevorderde bedrag van € 800,-- toewijzen.

eisvermeerdering