Uitspraken

In de onderhavige procedure heeft [verweerder] de kantonrechter, kort samengevat, verzocht:

I. de opzegging van de arbeidsovereenkomst van 28 november 2022 te vernietigen,

II. voor recht te verklaren dat tussen partijen een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd bestaat,

III. [de werkgever] te veroordelen om hem toe te laten op de werkvloer,

IV. [de werkgever] te veroordelen tot:

Bij herstelbeschikking van 13 april 2023 heeft de kantonrechter het dictum aangevuld in die zin dat onder het hiervoor aangehaalde punt 1 moet worden gelezen:

“veroordeelt [de werkgever] om aan [verweerder] tegen behoorlijk bewijs van kwijting te voldoen de transitievergoeding ter hoogte van € 3.116,88 bruto, te vermeerderen met de wettelijke rente vanaf de 14e dag na betekening van deze beschikking”.

Rechtsmacht

Het verzoek van [de werkgever]

Het aanvullend verzoek van [verweerder]

Grief I: het contract voor bepaalde tijd

Grief I richt zich tegen de overweging van de kantonrechter dat partijen op 27 december 2020 een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd zijn aangegaan, ingaande 1 januari 2021.

[de werkgever] stelt dat zij de daaraan ten grondslag liggende schriftelijke overeenkomst onder dwang heeft ondertekend. Voorts stelt zij dat het contract niet de werkelijkheid weergeeft. De bedoeling was om een contract voor de duur van één jaar aan te gaan en dat was alleen maar om ervoor te zorgen dat [verweerder] na het verbreken van de relatie uit het huis van [betrokkene] ging en dat zou hij doen als hij inkomen had en dus werk had. [verweerder] kreeg zo de kans om te werken op voorwaarde dat hij de woning zou verlaten en [betrokkene] met rust zou laten.

Aldus ligt in hoger beroep de vraag voor of partijen met ingang van 1 januari 2021 een arbeidsovereenkomst met elkaar zijn aangegaan. [verweerder] heeft gesteld dat dit het geval is, [de werkgever] heeft dit betwist. Ter onderbouwing heeft [verweerder] verwezen naar het contract dat is gedateerd op 27 december 2020, [de werkgever] heeft verwezen naar de door haar gestelde feitelijke situatie.

Het hof beoordeelt de grief binnen het volgende kader. Het is in beginsel aan [verweerder] om te bewijzen dat partijen een arbeidsovereenkomst met elkaar zijn aangegaan met ingang van 1 januari 2021. Het contract waarop [verweerder] zich beroept, is een onderhandse akte in de zin van artikel 157 lid 2 Rv. Het levert ten aanzien van de verklaring van een partij omtrent hetgeen de akte bestemd is ten behoeve van de wederpartij te bewijzen, tussen partijen dwingend bewijs op van de waarheid van die verklaring. In dit geval staat in het contract dat [verweerder] op grond van de arbeidsovereenkomst recht heeft op loon c.a. vanaf 1 januari 2021.

Op grond van art. 151 lid 2 Rv staat tegen dit dwingend bewijs tegenbewijs open, dat volgens art. 152 lid 1 Rv door alle middelen mag worden geleverd, tenzij de wet anders bepaalt. De mogelijkheid tegenbewijs tegen de akte te leveren is niet beperkt tot de stelling dat anders is verklaard dan in de akte is opgenomen. Het tegenbewijs kan ook betrekking hebben op de stelling dat de in de akte opgenomen verklaring niet overeenstemt met de werkelijkheid (zie HR 13 mei 2016, ECLI:NL:HR:2016:848).

Het hof is van oordeel dat [de werkgever] voldoende tegenbewijs heeft geleverd zodat in rechte niet komt vast te staan dat [verweerder] aanspraak kan maken op loon c.a. over 2021. Het hof motiveert dit als volgt.

Allereerst staat tussen partijen vast dat het contract, opgesteld door [verweerder] , geantidateerd is: de overeenkomst is niet ondertekend op 27 december 2020 maar op (of omstreeks) 14 februari 2022. Op dat moment was duidelijk dat de verhoudingen tussen partijen, althans tussen [verweerder] en [betrokkene] , duurzaam verstoord waren. [de werkgever] heeft aangegeven dat het contract is opgesteld zodat [verweerder] met behulp daarvan via [bedrijf] een appartement kon gaan huren. [verweerder] heeft dit, naar het oordeel van het hof, onvoldoende betwist. Zo heeft [verweerder] erkend dat hij het contract aan [bedrijf] heeft moeten tonen althans heeft getoond.

[verweerder] heeft in het inleidende verzoekschrift gesteld dat het contract al eerder was opgemaakt (kennelijk bedoelt hij begin 2021) en dat het “later is ondertekend” maar dit is onjuist. In hoger beroep stelt hij immers, anders dan in eerste aanleg, dat het contract later enkel is aangepast voor wat betreft de bepaling over de woonlasten.

Voorts staat vast dat [verweerder] vanaf 1 april 2020 voor het kinderdagverblijf gewerkt heeft in de functie van directeur, terwijl in het onderliggende contract was afgesproken dat hij daarvoor geen salaris zou ontvangen. De rechten en plichten uit deze overeenkomst zijn per 1 januari 2021 overgegaan van de eenmanszaak van [betrokkene] op [de werkgever] , de rechtspersoon. Hieruit volgt dat, zonder andersluidende afspraken, [verweerder] zijn werkzaamheden voor het kinderdagverblijf voortzette zonder aanspraak te (kunnen) maken op loon. Dit is, gegeven de feitelijke situatie, niet opmerkelijk. [verweerder] had in deze periode een affectieve relatie met [betrokkene] , woonde samen met haar (en met haar dochter) en zij hadden een gezamenlijke huishouding.

Van belang is daarnaast dat [verweerder] zich ook conform deze afspraken gedroeg. [verweerder] was directeur van het kinderdagverblijf en regelde alle personeelszaken. Als destijds zou zijn afgesproken dat hij aanspraak had op loon, dan zou hij zich bij de belastingdienst en het pensioenfonds als werknemer hebben aangemeld, zou hij loonstrookjes voor zichzelf hebben opgesteld (laten opstellen) en hebben ontvangen, zou [verweerder] als directeur van [de werkgever] premies en loonbelasting hebben afgedragen. Hiervan is het gehele jaar 2021 geen sprake geweest. De stelling van [verweerder] dat hij hiertoe niet is overgegaan omdat [de werkgever] destijds onvoldoende middelen had, is niet onderbouwd terwijl dit verweer enkel ziet op de daadwerkelijke uitbetaling en niet op een aantal administratieve handelingen, zoals het verstrekken van loonstrookjes.

De feitelijke situatie veranderde pas nadat partijen de overeenkomst in februari 2022 hebben ondertekend. De functie en de werkzaamheden van [verweerder] wijzigden niet maar met terugwerkende kracht (vanaf januari 2022) ontving hij loon en de bijbehorende loonstrookjes. Nu de inhoud van zijn bevoegdheden niet werden aangepast (en hij dus alle administratie en bankzaken van [de werkgever] in handen hield), was hij degene die dit feitelijk namens [de werkgever] heeft geregeld en uitgevoerd. Het hof stelt aldus vast dat [verweerder] na het sluiten van de overeenkomst voor het eerst feitelijk aanspraak maakte op het loon vanaf 1 januari 2022 en dat hij namens [de werkgever] zich vanaf die datum in hoedanigheid van werknemer heeft aangemeld bij het pensioenfonds; vanaf die datum heeft [de werkgever] ook loonbelasting ingehouden. Het hof verwijst naar de door [verweerder] overgelegde salarisspecificatie over december 2022, waarin staat dat hij in dienst is bij [de werkgever] vanaf 1 januari 2022 en op de eigen stellingen van [verweerder] inhoudende dat hij met ingang van 1 januari 2022 is aangemeld bij het pensioenfonds.

Aldus, zo stelt het hof voorts vast, heeft [verweerder] zich gedragen conform de uitleg die [de werkgever] aan de overeenkomst van februari 2022 heeft gegeven, inhoudende dat het de bedoeling van partijen was om een arbeidscontract voor één jaar te sluiten met ingang van 1 januari 2022.

Tot slot overweegt het hof dat het bijzonder onaannemelijk is dat wanneer partijen, althans [verweerder] en [betrokkene] , ruzie krijgen, laatstgenoemde in haar hoedanigheid van statutair bestuurder van [de werkgever] , [verweerder] met terugwerkende kracht een jaarsalaris zou gunnen terwijl tussen partijen vaststaat dat zij wilde dat [verweerder] zo snel mogelijk haar woning zou verlaten. [verweerder] heeft tijdens de mondelinge behandeling in hoger beroep erkend dat [betrokkene] hiertoe zelfs andere sloten op de voordeur van haar woning had laten zetten.

De beoordeling van de aanvullende verzoeken

Het aanvullend verzoek van [verweerder] wordt, voor zover ziende op aanspraken over 2021, eveneens afgewezen. Het verzoek is hoofdzakelijk onderbouwd met de stelling dat [verweerder] over 2021 recht zou hebben op salaris en dus werknemer zou zijn van [de werkgever] . Zoals hiervoor overwogen heeft [verweerder] jegens [de werkgever] geen aanspraak op loon c.a. over 2021.

De stelling dat [de werkgever] mogelijk over 2022 geen premie aan het pensioenfonds heeft afgedragen, is een onvoldoende stelling om aan te nemen dat dit het geval is geweest en om tot een veroordeling van [de werkgever] te komen. Zulks geldt temeer nu het de taak was van [verweerder] om voor premieafdracht zorg te dragen.

[verweerder] verzoekt het hof voorts om [de werkgever] te veroordelen in de (na)kosten van het geding in eerste aanleg en in hoger beroep, alsmede in de reeds gemaakte executiekosten zoals voortvloeiende uit de bijlagen A t/m F overgelegd bij verweerschrift.

Het hof wijst ook deze verzoeken af. De door de kantonrechter uitgesproken compensatie van kosten is gerechtvaardigd door het feit dat een aanzienlijk deel van de verzoeken van [verweerder] is afgewezen. Gelet op het slagen van grief I zal het hof [de werkgever] niet veroordelen in de (na)kosten van het hoger beroep zodat ook dit deel van het verzoek wordt afgewezen. Resteert nog het verzoek om [de werkgever] te veroordelen in de executiekosten zoals die uit de bijlagen A t/m F voortvloeien. Het hof wijst dit verzoek af nu [verweerder] nalaat te stellen welk bedrag hij concreet vordert. Het is niet aan het hof om bijlagen waarover hij in de processtukken geen stelling heeft ingenomen, na te lopen. Zo heeft hij niet aangegeven om welke executiekosten het gaat, hoe hoog het bedrag is dat hij vordert en welke de grondslag van deze vordering is.

Grief III: de transitievergoeding en de eindafrekening

Het hof beoordeelt dit beroep als volgt. Het betreft hier de rechtshandeling van [de werkgever] op grond waarvan een deel van de overeenkomst in februari 2022 tot stand is gekomen, namelijk de verplichting van [de werkgever] om bij te dragen in de huurkosten van [verweerder] . [de werkgever] stelt dat zij hiertoe moest overgaan omdat [verweerder] anders de woning van [betrokkene] niet zou verlaten. Hoewel niet gesteld, leest het hof in de stellingen van [de werkgever] dat [verweerder] vanaf november/december 2021 onrechtmatig, namelijk zonder recht of titel, in de woning van een derde, [betrokkene] , verbleef en hij niet bereid was dit onrechtmatig verblijf te beëindigen.

[de werkgever] heeft gesteld dat [verweerder] in 2022 uiteindelijk zicht kreeg op een appartement via [bedrijf] . Daarvoor moest hij echter wel beschikken over een arbeidsovereenkomst. Die woning zou op 14 februari 2022 beschikbaar komen. Om aan de wensen van [bedrijf] te voldoen en haar de indruk te geven dat hij een serieuze werknemer was heeft [verweerder] een contract opgesteld alsof hij reeds eerder in dienst was. Daarvoor heeft hij de termijn een

jaar eerder gezet, namelijk met ingang van 1 januari 2021.

Het contract leidde er niet alleen toe dat [de werkgever] aan [verweerder] het salaris over de maanden januari en februari 2022 betaalde maar ook dat [verweerder] het gehele jaar 2022 in dienst was van [de werkgever] en voor haar werkzaamheden verrichtte. Dit deel van de overeenkomst is door beide partijen nagekomen, ook nadat [verweerder] de woning van [betrokkene] had verlaten. Nu vast staat dat wél is overeengekomen dat een arbeidsovereenkomst zou gelden over 2022, valt niet in te zien dat of waarom sprake is geweest van dwang met betrekking tot het deel van de overeenkomst dat ziet op de tegemoetkoming in de woonlasten. [de werkgever] heeft dat onvoldoende toegelicht zodat aan bewijslevering niet wordt toegekomen.

Bewijsaanbod

Slotsom