Uitspraken

[eiseres] vordert in conventie veroordeling van [verweerder] tot betaling van € 45.602,41, vermeerderd met rente en kosten. [verweerder] heeft in reconventie (aanvankelijk) onder meer veroordeling van [eiseres] tot het verrichten van nog niet verrichte werkzaamheden gevorderd, dan wel herstel van ondeugdelijk verrichte werkzaamheden. [verweerder] heeft daartoe gesteld dat door [eiseres] ondeugdelijk werk aan [verweerder] is opgeleverd, met name wat betreft de keukenvloer en het tegelwerk van de badkamers. Nadat deskundigenberichten waren uitgebracht, heeft [verweerder] zijn eis in reconventie gewijzigd in die zin dat hij in plaats van herstel van ondeugdelijk verrichte werkzaamheden vervangende schadevergoeding vordert.

De rechtbank heeft bij eindvonnis in conventie de vordering van [eiseres] grotendeels toegewezen. In reconventie heeft de rechtbank de vordering van [verweerder] tot schadevergoeding voor de kosten van herstel van de gebreken afgewezen op de grond dat [eiseres] niet in verzuim is komen te verkeren.

Het middel bestrijdt met de onderdelen I en II de oordelen van het hof met betrekking tot de keukenvloer, en met onderdeel III die met betrekking tot de beide badkamers.

Onderdeel II klaagt in de tweede plaats dat het hof zijn oordeel dat de Stabu-richtlijn als objectieve norm kan worden gehanteerd, onvoldoende heeft gemotiveerd in het licht van het betoog van [eiseres] dat partijen tijdens de uitvoering een daarvan afwijkende afspraak hebben gemaakt. Deze klacht slaagt. De stellingen van [eiseres] op dit punt houden in dat [verweerder] niet ermee akkoord is gegaan om de bestaande ondervloer van de keuken te egaliseren, omdat hij de daaraan verbonden kosten niet wilde maken. [eiseres] heeft bewijs van deze stellingen aangeboden. Deze stellingen – en het daarop betrekking hebbende bewijsaanbod – zijn relevant, omdat daaruit zou kunnen worden afgeleid dat partijen op dit punt een van de Stabu-richtlijn afwijkende afspraak hebben gemaakt en dat [verweerder] besefte dat de door [eiseres] te leggen tegelvloer met de bestaande ondervloer zou ‘meegaan’ zodat deze enigszins zou aflopen en er een kleine knik in zou komen. In dat geval valt, anders dan het hof overwoog, niet in te zien dat [eiseres] [verweerder] daarvoor nog moest waarschuwen.

Onderdeel I richt diverse klachten tegen het oordeel van het hof dat de gevorderde schadevergoeding ter zake van de keukenvloer toewijsbaar is.

De klachten I.a tot en met I.d komen in de kern erop neer dat het hof ten onrechte dan wel onvoldoende gemotiveerd is voorbijgegaan aan de stellingen van [eiseres] dat de vervangende schadevergoeding, zoals door [verweerder] gevorderd, niet of niet geheel toewijsbaar is. Het onderdeel verwijst naar stellingen in de feitelijke instanties die, samengevat, inhouden dat de knik in de keukenvloer en het aflopende niveau met het blote oog niet te constateren zijn en alleen met gedetailleerde metingen kunnen worden vastgesteld, dat de knik en het aflopende niveau geen hinder geven en niet waarneembaar zijn bij het lopen, dat het gaat om een uitsluitend esthetische kwestie, en dat de aard en omvang van de tekortkoming in geen verhouding staan tot de aard en omvang van de herstelwerkzaamheden omdat daarvoor de gehele vloer opengebroken en opnieuw gelegd moet worden.

Deze klachten zijn gegrond. In het licht van de zojuist weergegeven stellingen – waarbij [eiseres] met name een beroep heeft gedaan op de beperkende werking van de redelijkheid en billijkheid – is het oordeel van het hof dat de gevorderde schadevergoeding ter zake van de keukenvloer (volledig) toewijsbaar is, onvoldoende gemotiveerd. Gelet op die stellingen had het hof, zo nodig met toepassing van art. 25 Rv, moeten beoordelen of sprake is van de in art. 6:87 lid 2 BW bedoelde situatie dat de tekortkoming, gezien de (gestelde) ondergeschikte betekenis ervan, omzetting van de verbintenis van [eiseres] in een tot vervangende schadevergoeding niet rechtvaardigt, dan wel of volledige vergoeding van de herstelkosten naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar is. Het oordeel van het hof in rov. 3.11 (slot) dat het gevorderde bedrag niet buitenproportioneel is omdat het herstel nu eenmaal een ingrijpende operatie is, vormt niet een voldoende gemotiveerde weerlegging van de stelling van [eiseres] dat (volledige) schadevergoeding niet op haar plaats is vanwege de ondergeschikte aard en betekenis van de tekortkoming. Hetzelfde geldt voor het oordeel in rov. 3.32 dat – omdat het gaat om het nadeel dat [verweerder] lijdt doordat de werkzaamheden alsnog door een ander moeten worden verricht – niet ter zake doet dat het gevorderde bedrag niet in relatie staat tot de omvang van de oorspronkelijke aanneemsom.