Uitspraken

In cassatie kan worden uitgegaan van de feiten die het hof in rov. 1-13 heeft vastgesteld. Deze feiten zijn, voor zover in cassatie van belang, de volgende.

(i) Op 11 november 2003 is eiser op een terechtzitting van de Crown Court at St. Albans door een jury schuldig bevonden aan diefstal. Na deze zitting is eiser op borgtocht vrijgelaten in afwachting van de sentencing hearing, die enkele dagen later, op 14 november 2003, zou plaatsvinden. Op 14 november 2003 is eiser niet verschenen bij de sentencing hearing. Eisers advocaat was wel aanwezig. Eiser is bij deze sentencing hearing veroordeeld tot een gevangenisstraf voor de duur van twee jaar voor de diefstal plus zes maanden vanwege de schending door eiser van de borgtochtvoorwaarden.

(ii) In 2014 hebben de Engelse autoriteiten de Staat verzocht de tenuitvoerlegging van de onder (i) genoemde gevangenisstraf over te nemen in de zin van het Verdrag inzake de overbrenging van gevonniste personen (hierna: VOGP).1

(iii) Bij het verzoek was onder meer een ‘certificate of conviction’ gevoegd. Dit stuk is afgegeven en ondertekend door een officer of the Crown Court, in dit geval een griffiemedewerk(st)er van de Crown Court at St. Albans. Het vermeldt onder meer dat eiser op 11 november 2003 is berecht en schuldig verklaard aan diefstal en op 14 november 2003 ter zake is veroordeeld tot een gevangenisstraf voor de duur van twee jaar.

(iv) Met betrekking tot het verzoek heeft het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden op grond van art. 43b Wet overdracht tenuitvoerlegging strafvonnissen advies uitgebracht op 8 september 2014. Het hof heeft geadviseerd om de aanwijzing te geven dat de gevangenisstraf verder in Nederland zal worden tenuitvoergelegd voor zover die straf de duur van twee jaar (voor de diefstal) niet te boven gaat. Het hof heeft in het advies onder meer overwogen:

“Uit de stukken volgt dat veroordeelde op 4 maart 2003 diefstal ten laste is gelegd. Tevens is, zo begrijpt het hof, de voorwaarde gesteld dat veroordeelde ter terechtzitting van 11 november 2003 en 14 november 2003 ('de sentencing hearing') tegenwoordig diende te zijn. Veroordeelde is ter terechtzitting op 11 november 2003 aanwezig geweest en op die datum veroordeeld ter zake - kort gezegd - diefstal in vereniging. Uit de stukken (…) volgt dat veroordeelde op 14 november 2013 niet ter terechtzitting aanwezig is geweest. Hij heeft zich ter terechtzitting laten vertegenwoordigen door zijn advocaat. Veroordeelde meende, naar aanleiding van advies van zijn Nederlandse advocaat, dat hij niet aan het Verenigd Koninkrijk kon worden uitgeleverd. Veroordeelde is daarom, ondanks de gestelde voorwaarde, opzettelijk niet ter terechtzitting verschenen. Het hof acht het daarom aannemelijk dat veroordeelde zich aan de tenuitvoerlegging van de straf in het Verenigd Koninkrijk heeft onttrokken in de zin van het Aanvullend Protocol door vóór tenuitvoerlegging van de straf naar Nederland te vluchten. Voorts acht het hof het aannemelijk (…) dat veroordeelde zich thans in Nederland bevindt.

4. Voldaan is aan de voorwaarden genoemd in de artikelen 3 tot en met 7 van de Wet overdracht tenuitvoerlegging strafvonnissen. Het hof stelt vast dat het niet beschikt over een gewaarmerkt afschrift van het vonnis van 11 en 14 november 2003. Het hof stelt het ‘certificate of conviction ’ (…) in samenhang met de Case Summary en de Crown Court Minute Sheet gelijk aan het afschrift van het vonnis als bedoeld in artikel 6 lid 2 onder a VOGP.”

(v) De Staat heeft hierna de Engelse autoriteiten bericht dat de tenuitvoerlegging zal worden overgenomen wat betreft de veroordeling tot een gevangenisstraf van twee jaar voor diefstal, maar niet wat betreft de veroordeling tot zes maanden gevangenisstraf voor de ‘breach of bail’. De Engelse autoriteiten hebben bericht daarmee in te stemmen.

(vi) Bij brief van 23 april 2015 heeft de minister van Veiligheid en Justitie aan het Openbaar Ministerie verzocht zorg te dragen voor de tenuitvoerlegging van het Britse strafvonnis voor zover het de gevangenisstraf van twee jaar betreft. Eiser is op 23 april 2018 opgeroepen om zich te melden om de gevangenisstraf te ondergaan. De datum waarop hij zich moest melden om de straf te ondergaan, is uitgesteld in afwachting van de uitkomst van dit kort geding.

De voorzieningenrechter heeft de vordering toegewezen.3 Het hof heeft het vonnis van de voorzieningenrechter vernietigd en de vordering alsnog afgewezen.4 Daartoe heeft het onder meer het volgende overwogen.

Wanneer de Engelse autoriteiten een ‘copy of the judgment’ als bedoeld in art. 6 lid 2, onder a, VOGP moeten afgeven, kan dat niet gebeuren in de vorm van een schriftelijk vonnis van de rechter(s), zoals Nederland dat kent. Uit de door Engelse autoriteiten gegeven inlichtingen volgt dat doorgaans een Order of Imprisonment wordt afgegeven. In die Order is de opgelegde straf vermeld zonder de beraadslagingen of overwegingen die tot dat vonnis hebben geleid. In de onderhavige zaak hebben de Engelse autoriteiten bij hun verzoek te kennen gegeven dat een dergelijke Order in deze zaak niet (of niet meer) bestaat, maar dat de Crown Court in plaats daarvan een Certificate of Conviction heeft uitgegeven. Dit Certificate is overgelegd bij het verzoek en vermeldt jegens wie, door welk gerecht, wanneer en welke straf is opgelegd en waarvoor. Het Certificate of Conviction is afgegeven door (de griffier van) het gerecht waar eiser is berecht en is door de griffier ondertekend. Niets wijst erop dat dit stuk onbevoegd opgemaakt of vals is. Het document strookt met het door een Engelse rechter afgegeven Europees Aanhoudingsbevel, waarin die rechter heeft bevestigd dat het in het Certificate genoemde vonnis is gewezen: “The court sentenced [eiser] to 2 years imprisonment for the offence of theft”. De diverse bij het verzoek gevoegde stukken vormen (in elk geval: tezamen) in Engeland kennelijk de beslissing van de rechterlijke instantie waarbij de veroordeling is uitgesproken, ‘the judgment’ als bedoeld in art. 6 lid 2, onder a, VOGP. (rov. 22)

Eiser heeft niets aangevoerd dat aan de juistheid van de inhoud van de bijgevoegde stukken doet twijfelen. Hij heeft niet betwist dat hij in 2003 strafrechtelijk is vervolgd in Engeland, dat de jury hem, in zijn aanwezigheid, ‘guilty’ heeft geoordeeld en dat de Engelse rechter hem de straf heeft opgelegd. (rov. 24)

De Staat heeft de bij het verzoek gevoegde stukken dan ook voldoende mogen achten (rov. 25).

Met betrekking tot het argument van eiser dat hij niet is ‘gevlucht’ in de zin van art. 2 lid 1 Aanvullend Protocol VOGP geldt dat hij op de hoogte was van de tegen hem lopende strafrechtelijke procedure en dat hij wist dat hij gedurende de sentencing hearing grote kans liep om te worden veroordeeld tot een gevangenisstraf. De Staat mocht bij de beoordeling van het verzoek ervan uitgaan dat eiser, als verdachte, tijdens zijn strafproces naar Nederland is gegaan teneinde zich te onttrekken aan de tenuitvoerlegging van het te wijzen strafvonnis. Uit de documenten volgt immers dat hij op 14 november 2003 opzettelijk niet is verschenen, terwijl hem verschijning was aangezegd (en hij op de hoogte was van het feit dat hij schuldig was bevonden). Op grond hiervan mocht de Staat ervan uitgaan dat eiser zich aan de tenuitvoerlegging van de straf in Engeland heeft onttrokken door, vóór de mogelijkheid van tenuitvoerlegging van de op te leggen straf, naar Nederland te vluchten.

De Hoge Raad heeft geoordeeld dat volgens art. 2 lid 3 Aanvullend Protocol VOGP de instemming van de gevonniste persoon niet is vereist voor de overdracht van de veroordeling als iemand “tijdens zijn strafproces naar de aangezochte staat is gevlucht teneinde zich te onttrekken aan de tenuitvoerlegging van het te wijzen vonnis” (HR 20 november 2007, ECLI:NL:HR:2007:BA7927). Ook in het advies van het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden is overwogen dat sprake is van ‘vluchten’ door eiser in de zin van het Aanvullend Protocol VOGP. Eiser heeft geen feiten of omstandigheden gesteld op grond waarvan geoordeeld zou moeten worden dat hij niet opzettelijk naar Nederland is gegaan, wetende dat op 14 november 2003 zijn straf kon worden uitgesproken. De Staat mocht hem daarom aanmerken als iemand die zich aan de tenuitvoerlegging van de veroordeling trachtte te onttrekken door te vluchten naar Nederland. (rov. 38)