Uitspraken

Partijen hebben in de vaststellingsovereenkomst c.q. regeling met de Landsbemiddelaar afgesproken, dat zij het geschil dat hen verdeeld houdt zullen voorleggen aan het Gerecht. Hiermee zijn zij (kennelijk bewust) afgeweken van de geschillenregeling zoals opgenomen in art. 32 van de cao. Nu het hier gaat om een forumkeuze die gemaakt is na het ontstaan van het geschil, zal het Gerecht zich bevoegd achten om van het geschil kennis te nemen - temeer nu partijen ook geen beroep hebben gedaan op de onbevoegdheid van het Gerecht.

Het Gerecht stelt voorop dat de redactie van de relevante bepalingen (de artt. 28, 29 en bijlage VII) niet consistent, noch eenduidig is. Zo wijst art. 28 niet alleen naar bijlage VII, maar ook naar art. 6 lid 2 van de cao, waarin partijen een inspanningsverplichting hebben om (kort gezegd) de arbeidsrust te bewaren. In art. 29 lijkt het enige dat de werknemers in het Spaarplan wordt toebedeeld een hoger rentepercentage te zijn, maar in Bijlage VII is ook opgenomen een regeling dat de Directie in overleg met de Bond beslist in gevallen waarin het reglement niet voorziet. Dat lijkt aan te sluiten bij het eerder genoemde art. 6 van de cao. Maar het kan ook zijn dat de overlegverplichting ziet op Bijlage VII zelf, dat immers ook een reglement wordt genoemd (maar slechts twee bepalingen bevat - zoals onder 2.2 weergegeven, zodat “artikel 7” qua telling geen betekenis lijkt te hebben). Het Gerecht zal dan ook de regeling voornamelijk moeten beoordelen naar de wijze van verwoording en de verbanden die door de opstellers zijn aangebracht. Hierbij speelt ook een rol dat een cao, uit de aard der zaak, een totaal pakket aan afspraken bevat en vaak het resultaat is van langdurige onderhandelingen.

Van belang is dat zowel in de artt. 28 jo. 6 lid 2 cao als in Bijlage VII verwezen wordt naar het handhaven van het huidige arbeidsvoorwaardenpakket, dan wel de verplichting behelst om met elkaar overleg te voeren, indien sprake is van een onvoorziene, niet geregelde omstandigheid (art. 7 in Bijlage VII). Met name de verwijzing naar art. 6 lid 2 legt gewicht in de schaal. Partijen en ook de niet bij de onderhandelingen betrokken werknemers, moeten erop kunnen vertrouwen dat eenzijdige acties geen inbreuk maken op het arbeidsvoorwaardenpakket. De vraag is of dit nog versterkt wordt door art. 7 van Bijlage VII, waarover het Gerecht het volgende overweegt.

In de voorwaarden is een eenzijdige beëindigingsregeling opgenomen in art. 14, opgenomen in dit vonnis onder 2.2. De tekst van dat artikel lijkt, zeker in de context waarin het is geplaatst, te duiden op een beslissing van de bank ten aanzien van een bepaald account. In deze bepaling kan niet zonder meer worden gelezen dat de bank de bevoegdheid heeft om alle spaarplannen en bloc op te zeggen, waarbij de bestaande regelingen niet worden geëerbiedigd en dat dit ook zou gelden ten aanzien van de Spaarplannen van de werknemers die onder de cao vallen. Werknemers die gebruik maken van het Spaarplan mochten, gezien de verwijzing naar art. 6 lid 2 cao en gezien de toevoeging van art. 7 in het reglement er in beginsel op vertrouwen dat het gebruik van het Spaarplan, hangende de looptijd van de cao, niet zomaar zou worden aangetast, maar dat daarvoor (tenminste) overleg met de Bond aan vooraf zou gaan. Het geheel vervallen van het Spaarplan kan in deze zin zeker worden gezien als een wijziging van de “bij deze overeenkomst geregelde arbeidsvoorwaarden” zoals bedoeld in art. 6 lid 2 cao als ook van een onvoorziene omstandigheid in de zin van art. 7 van Bijlage VII. Hierbij is het niet zozeer van belang of in de voorwaarden evident sprake is van een niet geregeld geval (daarover is mogelijk nog verschil van inzicht denkbaar), maar dat door het opnemen van art. 7 in Bijlage VII van de cao in verband met het bepaalde in art. 6 lid 2 cao voor de werknemers de betekenis eigenlijk geen andere kon zijn, dan dat zonder overleg tussen partijen het Spaarplan niet zou worden aangetast. Vaststaat dat dit overleg niet heeft plaatsgevonden.

Bij deze stand van zaken kan de door RBC voorgestane uitleg van de cao-bepaling niet worden gevolgd. Die komt er immers in essentie op neer dat aan de werknemers alleen een hoger rentepercentage is toegezegd, maar dat zij verder geheel onder het regime van de voorwaarden zouden vallen. In deze uitleg ontbreekt dan een duiding van de verwijzingen naar art. 6 lid 2 cao en een uitleg van art. 7 in Bijlage VII - waaraan dus wel degelijk betekenis moet worden toegekend. Door de Spaarplannen van de werknemers, in navolging van de opzegging voor de reguliere klanten, en bloc op te zeggen, heeft RBC de ook op haar rustende verplichtingen in deze cao-bepalingen niet nageleefd. Reeds om deze reden dient de door haar gevraagde verklaring voor recht te worden geweigerd.

In reconventie heeft FTA gevorderd om te oordelen dat art. 14 van de voorwaarden kennelijke onredelijk bezwarend is en die bepaling te vernietigen. Deze vordering is niet toewijsbaar, nu deze op grond van de artt. 6:240 en 6:241 BW moet worden ingediend bij het Hof, waarbij het Gerecht er veronderstellenderwijs vanuit gaat dat FTA valt onder een organisatie zoals bedoeld in art. 6:240 BW. FTA zal in zoverre niet ontvankelijk worden verklaard.

De slotsom luidt dat de vorderingen zowel in conventie als in reconventie stranden. Gezien deze uitkomst ziet het Gerecht aanleiding om de proceskosten tussen partijen te compenseren, in die zin dat iedere partij de eigen kosten draagt.