Uitspraken

“2.1. Eiseres biedt gemeubileerde appartementen te huur aan aan bedrijven ten behoeve van de huisvesting van expats en gasten. Zij heeft daartoe in de gemeente Amsterdam, stadsdeel Zuid, een vergunning voor short stay betreffende de adressen [A- nrs. 1 e.v.] (oneven).

Art. 2

Terzake van het houden van verblijf met overnachten binnen de gemeente tegen vergoeding, in welke vorm dan ook, in hotels, pensions, appartementen, vakantieonderkomens, mobiele kampeeronderkomens, niet-beroepsmatig verhuurde ruimten, op vaste standplaatsen, alsmede hiermee op één lijn te stellen ruimten en watervlakten, door personen die niet als ingezetene in de gemeentelijke basisadministratie persoonsgegevens van de gemeente zijn ingeschreven, wordt onder de naam toeristenbelasting een directe belasting geheven.

Art. 3

1. Belastingplichtig is degene die gelegenheid biedt tot verblijf als bedoeld in art. 2.

Art. 4

1. De belasting wordt berekend over de vergoeding die terzake van het verblijf met overnachten in rekening wordt gebracht, de toeristenbelasting daaronder niet begrepen.

Art. 5

De belasting bedraagt vijf procent.

Art. 6

Het belastingjaar is gelijk aan het kalenderjaar.

“1.1. Verhuurder verhuurt aan huurder (…)

A. 20 business suites, met ingang van 1 oktober 2003 voor een eerste looptijd van 3 jaar

B. 40 business suites, met ingang van 1 oktober 2003 voor een eerste looptijd van 5 jaar

(…)

(…)

Dienstenpakket

De door of vanwege verhuurder voor huurder te verzorgen bijkomende leveringen en diensten zijn de volgende:

- schoonmaak en onderhoud van de suites

- uitvoeren van kleine reparaties in de suites

- reserveringen aannemen en verwerken

- inchecken en uitchecken van gasten

- verzorging van gas, water, elektra en kabelaansluiting

- factureren van geleverde diensten

- verzorging van een wasserij ruimte

- schoonmaken van gemeenschappelijke ruimten

- verzorgen van een telefoon en telefoonverbinding in de suites

Schoonmaak en onderhoud

(…)

In-en uitchecken

(…)

Dienstverlening op locatie

(…)

(…)

Inkoopregeling

(...)

Facturering

(…)

Bijzondere bepalingen

(…)

Verhuurder draagt zorg voor een inboedelverzekering van de door haar verzorgde meubilering en stoffering.

(…)”

Ter zitting van 18 februari 2015 is namens belanghebbende onder meer het volgende verklaard:

“Wij doen geen zaken met particulieren. Onze tariefstelling voor het jaar ingaande op 1 januari wordt vastgesteld in november/december van het voorgaande jaar”.

Rechtbank en gerechtshof Amsterdam

Het Hof heeft geoordeeld dat belanghebbende op grond van de Verordening dient te worden aangemerkt als de belastingplichtige voor de heffing van toeristenbelasting. Daartoe heeft het Hof het volgende overwogen:

Is belanghebbende aan te merken als belastingplichtige?

Het eerste middel houdt een rechtsklacht in en luidt als volgt:

1. In cassatie kan - zo nodig veronderstellenderwijs - van het volgende worden uitgegaan:

(i) [Belanghebbende] verhuurt uitsluitend gemeubileerde appartementen aan bedrijven. Deze bedrijven bepalen of zij iemand in een appartement laten verblijven, wie zij daarin laten verblijven en hoe lang zij daarin iemand laten verblijven. [Belanghebbende] heeft daarover geen zeggenschap.

(ii) [Belanghebbende] heeft geen rechtstreeks contact of contract met de personen die aldus in de appartementen verblijven.

(iii) [Belanghebbende] ontvangt de vergoeding voor haar diensten uitsluitend van de bedrijven, niet van de personen die in de appartementen verblijven.

a. In het licht van deze feiten en omstandigheden is onjuist 's hofs oordeel (in rov. 4.2.4.) erop neerkomende dat [belanghebbende] degene is die aan de door de bedrijven aangewezen personen (zoals expats) gelegenheid biedt tot verblijf. Uit de hierboven sub (i)-(iii) geschetste feiten en omstandigheden volgt immers dat [belanghebbende] de woonruimte uitsluitend ter beschikking stelt aan de bedrijven met wie zij een overeenkomst heeft gesloten. De bedrijven bepalen vervolgens wie de woonruimte mag gebruiken en wanneer. Uitsluitend de bedrijven betalen [belanghebbende], niet de door de bedrijven aangewezen gebruikers van de woonruimte. [Belanghebbende] is daarom niet degene die (de uiteindelijke gebruikers) de gelegenheid biedt tot verblijf. Het hof heeft [belanghebbende] dus ten onrechte aangemerkt als belastingplichtige.

b. Het door subonderdeel a bestreden oordeel wordt niet gerechtvaardigd doordat [belanghebbende] zorgt voor schoonmaak van de appartementen, ervoor zorgt dat gedurende een deel van de doordeweekse dag de receptie in het appartementengebouw wordt bemand en dat de gebruikers van de appartementen tegen betaling gebruik kunnen maken van een wasserijdienst (rov. 4.2.4, p. 11). Het hof miskent dat de service van het schoonhouden van de appartementen en het zorgen voor een bemande receptie niet meer of minder rechtstreeks aan of ten behoeve van de gebruikers van de appartementen wordt geleverd dan het ter beschikking stellen van de appartementen zelf. Dat de appartementen worden schoongehouden en de receptie wordt bemand doet overigens niet (in relevante mate) eraan af dat [belanghebbende] de (schoongehouden en van een bemande receptie voorziene) woonruimte ter beschikking stelt aan de bedrijven, en die op hun beurt aan de door hen aangewezen personen. Dat [belanghebbende] tevens een wasserijdienst aanbiedt waarvan de gebruikers van de appartementen desgewenst (tegen extra betaling) gebruik kunnen maken, doet evenmin (in relevante mate) ter zake. Deze dienst kan immers op zichzelf bestaan. Hij staat los van de verhuur van de woonruimte; er wordt ook separaat voor betaald. Hij kan daarom geen wijziging brengen in de aard van de verhuur van de woonruimte. Door het hof in rov. 4.2.4 niet met zoveel worden genoemde diensten kunnen daarin evenmin verandering brengen.

Het tweede middel behelst een motiveringsklacht en luidt als volgt:

2. Voor zover het hof niettemin van een juiste rechtsopvatting zou zijn uitgegaan is zijn oordeel in het licht van de in onderdeel 1 geschetste feiten en omstandigheden ontoereikend gemotiveerd. Die feiten en omstandigheden komen immers erop neer dat [belanghebbende] woonruimte ter beschikking stelt aan de bedrijven waarmee zij een overeenkomst heeft en dat die bedrijven op hun beurt door hen aangewezen personen gelegenheid bieden tot verblijf in de door die bedrijven gehuurde woonruimte, gedurende een door die bedrijven bepaalde periode en tegen door die bedrijven bepaalde voorwaarden. Zonder nadere motivering, die ontbreekt, valt niet in te zien waarom dan toch [belanghebbende] degene zou zijn die aan de gebruikers van de woonruimte gelegenheid biedt tot verblijf, en niet de bedrijven die de woonruimte van [belanghebbende] huren en die bepalen wie wanneer in de woonruimte mag verblijven.

De artikelen 2 en 3 van de Verordening luiden, voor zover thans relevant, als volgt:

Art. 2

Terzake van het houden van verblijf met overnachten binnen de gemeente tegen vergoeding, in welke vorm dan ook, in hotels, (…) appartementen [etc.], door personen die niet als ingezetene in de gemeentelijke basisadministratie persoonsgegevens van de gemeente zijn ingeschreven, wordt onder de naam toeristenbelasting een directe belasting geheven.

Art. 3

1. Belastingplichtig is degene die gelegenheid biedt tot verblijf als bedoeld in art. 2.

Artikel 224 van de Gemeentewet luidde in de onderhavige periode:4

1. Ter zake van het houden van verblijf binnen de gemeente door personen die niet als ingezetene in de gemeentelijke basisadministratie persoonsgegevens zijn ingeschreven, kan een toeristenbelasting worden geheven.

2. Voor zover de belasting wordt geheven van degene die gelegenheid tot verblijf biedt, is deze bevoegd de belasting als zodanig te verhalen op degene ter zake van wiens verblijf de belasting verschuldigd wordt.

Jurisprudentie Hoge Raad

Bij arrest van 12 november 1997 overwoog de Hoge Raad:5

3. Beoordeling van de middelen

Het Hof heeft geoordeeld dat in het onderhavige geval ter zake van kinderen onder de zes jaar in het geheel geen vergoeding is verschuldigd en dat van een "gezinstarief", waarin impliciet ook voor zulke kinderen een vergoeding is inbegrepen, geen sprake is.

Deze oordelen zijn van feitelijke aard en niet onbegrijpelijk, zodat zij in cassatie niet met vrucht kunnen worden bestreden. Voorzover de middelen zich tegen deze oordelen richten, falen zij derhalve.

Jurisprudentie feitenrechtspraak

Bij uitspraak van 23 november 1979 overwoog het gerechtshof Leeuwarden:7

O. omtrent het geschil:

dat uit de wetsgeschiedenis betreffende art. 276 Gem.wet blijkt, dat aanvankelijk in dat artikel telkens van ,,nachtverblijf'' werd gesproken waar in de huidige wettekst ,,verblijf'' staat;

dat het aanvankelijke woordgebruik paste in de opzet van de Regering tot modernisering van de logeergastenbelasting als bedoeld in art. 277, aanhef en onder m(oud) Gem. wet, welke bepaling genoemde belasting beperkte tot degenen die gedurende ten minste een week vertoefden in een hotel of pension, en welke beperking onvoldoende recht deed wedervaren aan de huidige verhoudingen;

dat de Regering de beperking tot het verblijf in hotels en pensions wilde opheffen evenals de drempelperiode van tenminste een week, doch overigens wilde vasthouden aan een belastingheffing slechts in die gevallen, waarin nachtverblijf werd gehouden, omdat het belasten van dagrecreanten - die doorgaans verblijven zonder vergoeding te betalen - op praktische moeilijkheden zou stuiten;

dat tengevolge van het aannemen door de Tweede Kamer van de Staten-Generaal van het amendement-Vellenga waarin werd voorgesteld in beide leden van art. 276 ,,nachtverblijf'' te vervangen door ,,verblijf” art. 276 zijn huidige redactie kreeg;

dat hierdoor voor de gemeenten het draagvlak van de belasting breder werd en de heffingsmogelijkheid verruimd, aangezien nu ook de dagrecreanten, onverschillig of zij al dan niet voor het verblijven een vergoeding betalen, binnen de actieradius van de belasting waren gebracht, waardoor het begrip ,,toerist” het enige criterium voor de heffing van de belasting werd, die dan ook de naam toeristenbelasting verkreeg;

dat uit de wetsgeschiedenis terzake van de wijze van heffing van de logeergastenbelasting onder meer uit het overleg van de Regering met de Commissie van Voorbereiding uit de Tweede Kamer van de Staten-Generaal blijkt, dat aan de Regering voor ogen stond heffing van deze belasting van de hotel- of pensionhouder, die dan het bedrag daarvan op zijn gasten zou verhalen, en dat de Staten-Generaal dienaangaande niet van een andere opvatting hebben blijkgegeven;

dat dezelfde zienswijze teruggevonden wordt in het huidige art. 276, lid 2, Gem. wet dat de mogelijkheid open houdt, dat de toeristenbelasting geheven wordt van hem die gelegenheid tot verblijf biedt;

dat, naar het oordeel van het Hof, hieronder dient te worden verstaan zowel de hotel-, logement-, en pensionhouder als ook de verhuurder van gemeubileerde kamers, vakantiehuizen en bungalows en de exploitant van caravanterreinen, kampeergelegenheden, jachthavens en dergelijke, zomede in verband met voormelde wetsgeschiedenis degene die gelegenheid biedt tot dagrecreatie;

dat de in dat geval aan de orde zijnde belastingheffing personen betreft, die op contractuele basis tegen vergoeding niet slechts (de gelegenheid tot) verblijf bieden aan de betreffende toeristen maar tevens - desgewenst - daarmee in verband staande goederen en/of diensten verschaffen van uiteenlopende aard, zoals - bijvoorbeeld - warme maaltijden, kampeerwinkelartikelen, gelegenheid voor het genieten van sport en spel (in actieve of passieve vorm), water, gas en electriciteit, reparatiewerkzaamheden en sanitaire voorzieningen;

dat, in het algemeen, derhalve voor al deze personen kenmerkend is, dat zij financieel belang hebben bij de bij hen verblijvende toeristen;

dat het, gezien dit financiële belang, naar het oordeel van het Hof, in de rede ligt, dat voornoemde personen als belastingplichtigen kunnen worden aangewezen - evenals dat voorheen voor hotel- en pensionhouders het geval was - mede omdat, in het algemeen, de opzet van hun organisatie en financiële administratie het mogelijk maakt, dat zij op praktische en eenvoudige wijze de met hun belastingplicht verband houdende verplichtingen kunnen nakomen, terwijl zij zich zonder te hoge inningskosten kunnen verhalen op degene terzake van wiens verblijf zij de belasting verschuldigd zijn geworden;

dat het daarentegen niet in de rede ligt om personen, die gelegenheid tot verblijf bieden, doch zonder daarbij financieel belang bij de toerist als vorenbedoeld te hebben, als belastingplichtige aan te wijzen, omdat zulke personen, in het algemeen, niet in staat zijn om op praktische, eenvoudige en goedkope wijze de verschillende verplichtingen na te komen en zich op de verblijvende toerist te verhalen, terwijl zij daarenboven voor het verlies van tijd en geld geen compensatie vinden in bedoeld financieel belang;

dat het Hof in de wetsgeschiedenis betreffende art. 276 Gem. wet geen aanwijzing heeft kunnen vinden, dat Regering en/of Staten-Generaal de kring van degenen, die gelegenheid tot verblijf bieden, zodanig heeft willen verruimen - in afwijking van wat voorheen gold - dat daarin ook opgenomen zou moeten worden degene, die bij de toerist geen financieel belang heeft;

dat het Hof daarom van oordeel is, dat, ook al kan de (water)toerist persoonlijk worden belast indien hij in de Gemeente verblijft zonder vergoeding voor dat verblijf te betalen, de wetgever niet heeft bedoeld, dat tot belastingplichtige kan worden aangewezen degene, die gelegenheid tot verblijf biedt, zonder financieel belang als vorenbedoeld bij de (water)toerist te hebben, zoals dat voorheen ook voor de logeergastenbelasting het geval was;

dat X van mening is, dat hij van oudsher de pleziervaart in de haven van Terschelling heeft moeten toelaten krachtens de openbare bestemming van die haven;

dat de Nota van Toelichting op het Bijzonder reglement melding maakt van zodanige overlast door de pleziervaart, dat de gewone scheepvaart daardoor, met name in de zomermaanden, geheel wordt ontwricht, terwijl uit die Nota tevens blijkt, dat ter vermindering van die overlast X een gedeelte van de haven voor de pleziervaart heeft aangewezen en als zodanig met borden heeft kenbaar gemaakt;

dat, naar X stelt, in dit kader ook de drijvende steiger is aangelegd;

dat een en ander is geschied in afwachting van het realiseren van een plan voor de bouw van een gemeentelijke jachthaven, zoals ook blijkt uit genoemde Nota;

dat X, onweersproken, heeft gesteld, dat rijkswaterstaat er niet voor voelt om op te treden als exploitant van jachthavens;

dat uit het vorenoverwogene, uit de vaststaande feiten en uit hetgeen X voorts nog onweersproken heeft gesteld omtrent het feitelijk gebruik van de haven, aannemelijk is geworden, dat de relatie van X tot het watertoerisme een geheel andere is dan die van de exploitant van een jachthaven op commerciële basis en dat met name aan die relatie de contractuele basis, het bieden van ligplaats tegen vergoeding, de normale jachthavenaccomodatie en het financiële belang hier ontbreken;

dat, waar de poging van de gemeente om zelf de belasting te heffen en te innen van de individuele watertoeristen niet met succes werd bekroond - terwijl men toch juist bij de gemeente als belastingheffer zulk een bekroning, naar het oordeel van het Hof, geredelijk had kunnen verwachten -, het Hof voldoende aannemelijk gemaakt acht, dat X tengevolge van de hem opgelegde litigieuze belastingplicht voor niet te rechtvaardigen moeilijkheden en nadelige financiële gevolgen wordt gesteld;

dat, gelet op het bovenoverwogene het Hof van oordeel is, dat de Gemeente door X als belastingplichtige aan te wijzen in de zin van art. 3, lid 1, onder a, van de Verordening aan die bepaling een uitleg heeft gegeven, waarbij wordt getreden buiten hetgeen de wetgever in art. 276 van de Gemeentewet voor ogen heeft gestaan;

Bij uitspraak van 7 juli 1992 overwoog het gerechtshof Arnhem:8

1 Ingevolge art. 2 van de Verordening toeristenbelasting 1983 van de gemeente is belastingplichtig degene, die gelegenheid biedt tot verblijf als bedoeld in art. 1 van de Verordening in, dan wel op bij hem in gebruik zijnde ruimten of terreinen bij derden, waarover hij op afroep de beschikking kan krijgen.

2 Belanghebbende is beheerder van de Stichting X. Hij is niet bij de stichting in loondienst, maar ontvangt een vergoeding voor 500 werkuren per jaar. De stichting functioneert als vereniging van de eigenaren van 112 huisjes op X. Belanghebbende is zelf eigenaar van 3 huisjes.

3 De meeste eigenaren verhuren hun huisje zelf. Een aantal eigenaren heeft aan belanghebbende verzocht te bemiddelen bij de verhuur.

Een huurder die zich bij belanghebbende als zodanig meldt, wordt door hem, na verkregen toestemming van de eigenaar voor de verhuur, in het huisje toegelaten en hij int de huur plus een waarborgsom. Naderhand draagt hij de ontvangen huur, minus een provisie, af aan de eigenaar van het huisje.

4 Op enkele, door de gemeente overgelegde, aangiftebiljetten woonforensenbelasting geven eigenaren van huisjes op, dat zij hun huisje verhuren via belanghebbende.

In een door de stichting uitgegeven folder, waarvan een fotokopie zich bij de stukken bevindt, staat belanghebbende genoemd als "Beheerder, tevens verhuur- en verkoopbemiddeling".

5 De feiten en omstandigheden zoals die zich in het onderhavige geval voordoen, brengen naar het oordeel van het hof mee, dat belanghebbende door de chef terecht is aangemerkt als belastingplichtige in de zin van de verordening.

Belanghebbende kon immers, nadat zich bij hem als beheerder een huurder meldde, en nadat hij zich had verstaan met de eigenaar, de beschikking ten verhuur krijgen over het huisje, een en ander op een wijze waarop de Verordening ziet.

De besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid B BV is houdstermaatschappij van een aantal besloten vennootschappen. Eén daarvan is belanghebbende, een houdstermaatschappij, die op haar beurt alle aandelen bezit van C BV. Laatstgenoemde vennootschap exploiteert een binnen het gebied van de gemeente Y gelegen camping en zij biedt in dat kader aan kampeerders gelegenheid tot overnachting in kampeeronderkomens zoals tenten, caravans en kampeerwagens. Belanghebbende exploiteert geen camping of ander vakantiebestedingsbedrijf, maar treedt slechts op als beheersmaatschappij.

(…)

Uit het vorenstaande volgt dat juist is de primaire stelling van belanghebbende dat de onderwerpelijke aanslag ten onrechte aan haar is opgelegd.

(…)

Bij uitspraak van 30 juli 2013 overwoog de rechtbank Midden-Nederland:11

11. Eiseres betoogt dat bij een gedeelte van de werknemers die zij huisvest geen sprake is van een belastbaar feit als bedoeld in artikel 2 van de genoemde verordeningen, zodat zij voor deze werknemers geen toeristenbelasting verschuldigd is. Aan uitzendkrachten tussen de 18 en de 21 jaar en aan interne medewerkers worden immers geen kosten voor huisvesting in rekening gebracht, zodat bij deze werknemers geen sprake is van een vergoeding als bedoeld in artikel 2 van de verordeningen.

12. Ter zitting heeft eiseres toegelicht dat zij de huisvesting voor maximaal de contractsduur kosteloos aan de hiervoor genoemde werknemers ter beschikking stelt. Vanwege de concurrentie in de uitzendsector is voor deze constructie gekozen. Naar het oordeel van de rechtbank betekent het feit dat eiseres aan een gedeelte van haar werknemers geen kosten voor de huisvesting in rekening brengt niet dat geen sprake is van een vergoeding. De door eiseres gehuisveste werknemers zijn als tegenprestatie voor de huisvesting immers verplicht om in opdracht van eiseres, bij wie zij in dienst zijn, werkzaamheden te verrichten. Deze tegenprestatie kan naar het oordeel van de rechtbank worden aangemerkt als een vergoeding in de zin van artikel 2 van de verordeningen.

(…).

Wat voor de toepassing van artikel 2 van de Verordening rest, is het antwoord op de vraag of het verblijf in vorenbedoelde zin werd gehouden tegen vergoeding in welke vorm dan ook zoals bedoeld in dat artikel. In de te dezen relevante toelichting op de modelverordening toeristenbelasting van de Vereniging Nederlandse Gemeenten is het volgende opgenomen ter zake van het begrip “vergoeding in welke vorm dan ook”:

“Voorts zijn de woorden ‘tegen betaling van een vergoeding’ opgenomen ten einde te voorkomen dat bijvoorbeeld het logeren bij familie of bekenden ook belast zou worden. Het belasten van overnachtingen bij familie of kennissen zou tegen de geest van de wet ingaan. De woorden ‘in welke vorm dan ook’ zijn opgenomen teneinde ook die gevallen in de belastingheffing te betrekken, waarin de vergoeding in natura wordt voldaan of een woningruil met gesloten beurzen wordt overeengekomen. Zo kunnen bijvoorbeeld leden van een naturistenvereniging via de contributie voor hun verblijf betalen (Hoge Raad 7 juni 2002, nr. 36.316, LJN: AD3600, Belastingblad 2002, blz. 889). Wij wijzen erop dat de woorden ‘tegen betaling van een vergoeding in welke vorm dan ook’ betekenen dat als in het geheel geen vergoeding behoeft te worden betaald, geen toeristenbelasting kan worden geheven. Zo mocht een gemeente geen toeristenbelasting heffen voor het verblijf van kinderen onder de zes jaar, omdat dat verblijf van deze kinderen op de camping gratis was en de camping ook geen gezinstarief kende (Hoge Raad 25 februari 2005, nr. 39129, LJN: AS7919; Schouwen-Duiveland).”

Literatuur

Minderhoud en Grundmeijer schrijven:14

Ofschoon de exploitanten van bemiddelingsbureaus, anders dan de verhuurders, niet betrokken zijn bij het daadwerkelijk bieden van verblijf in een woning, bieden de meeste bureaus naast het via de website in contact brengen van de verhuurder met potentiële huurders aanvullende diensten aan. Het gaat om, onder meer, het voeren van een administratie ten behoeve van de verhuur, het regelen van betalingen, het maken van foto’s ten behoeve van de website, het maken van reclame (in het buitenland), het organiseren van bijeenkomsten voor verhuurders en het aanbieden van een helpdesk, een conciërgeservice en een schadeverzekering.

Hieruit blijkt dat (sommige) exploitanten de verhuurders een belangrijk deel van de activiteiten, die gepaard gaan met het commercieel verhuren van een woning, uit handen nemen. Van het enkel faciliteren van het bieden van gelegenheid tot verblijf door exploitanten van vakantieverhuurwebsites is daarmee naar onze mening geen sprake meer. De exploitanten spelen een actieve rol voorafgaand aan en gedurende de periode dat een woning via hun website wordt verhuurd en maakt het verblijf daardoor (mede) mogelijk. In dit licht vinden wij een standpunt dat ertoe strekt dat exploitanten gelegenheid bieden tot verblijf – en daarmee belastingplichtig zijn – op zichzelf goed verdedigbaar.

Bij dit alles dient te worden bedacht dat de jurisprudentie van de belastingrechter dateert uit de periode van voor de (stormachtige) opkomst van vakantieverhuurwebsites. Uitgaande van de bestaande ruime uitleg van de woorden ‘gelegenheid tot verblijf’, achten wij het niet ondenkbaar dat de belastingrechter rekening houdt met deze nieuwe ontwikkeling, in die zin dat ook de exploitanten van dergelijke websites worden geacht ‘gelegenheid tot verblijf’ aan te bieden. In economische zin zou dan, althans voor wat betreft de heffing van toeristenbelasting, het level playing field met de andere aanbieders van accommodaties in gemeenten worden bevorderd. In zoverre spelen, zo menen wij, ook economische argumenten een rol.

Wanneer wordt aangenomen dat een exploitant van een bemiddelingsbureau via zijn website gelegenheid biedt tot verblijf, dan geldt dat, alvorens tot heffing van toeristenbelasting kan worden overgegaan, aan twee nadere voorwaarden moet worden voldaan: de exploitant moet een financieel belang hebben bij het verblijf van de toerist bij verhuurders en voor de exploitant moet de daadwerkelijke duur van het verblijf en het aantal personen waarmee is verbleven inzichtelijk zijn, omdat toeristenbelasting moet worden geheven over het daadwerkelijk gehouden verblijf (er mag geen forfaitair bedrag in rekening worden gebracht).

Van der Burg et al. schrijven:16

Degene die gelegenheid tot verblijf biedt, kan als belastingplichtige worden aangewezen, maar wordt niet geacht de belasting zelf te dragen. De verblijfbieder is bevoegd de belasting als zodanig te verhalen op degene ter zake van wiens verblijf de belasting verschuldigd wordt.

Degene die gelegenheid biedt tot verblijf moet blijkens de jurisprudentie een financieel belang hebben bij het gehouden verblijf. De verblijfbieder mag slechts als belastingplichtige worden aangewezen indien voor hem in redelijkheid de mogelijkheid bestaat de belasting op de verblijfhouder te verhalen. Die mogelijkheid wordt geacht slechts aanwezig te zijn indien gelegenheid tot verblijf wordt gegeven tegen vergoeding, omdat dan de belasting als opslag op de vergoeding gelijktijdig met die vergoeding kan worden geïnd.

Monsma schrijft:17

Belastingplichtig voor de toeristenbelasting is ofwel de natuurlijke persoon die verblijf houdt binnen de gemeente zonder dat deze als ingezetene is ingeschreven in de basisregistratie personen (…), ofwel degene die gelegenheid tot verblijf biedt.

Vaak wordt de tweede optie gekozen door de gemeente, in combinatie met een aangifteplicht. Op deze wijze worden hoge perceptiekosten vermeden. Immers, het zou een uitgebreide administratie en controle kosten om uit te zoeken en bij te houden welke niet-ingezetenen verblijf houden binnen de gemeente en vervolgens een aanslag op te leggen aan deze personen. Veel efficiënter is het voor de gemeente om degene die gelegenheid biedt tot verblijf aangifte te laten doen van het verblijf van niet-ingezetenen in zijn inrichting.

Degene die gelegenheid biedt tot verblijf is bijvoorbeeld de hotel- of pensionhouder, maar ook een onderverhuurder kan worden aangemerkt als verblijfbieder. (…)

Degene die gelegenheid biedt tot verblijf wordt overigens niet geacht de toeristenbelasting zelf te dragen; hij mag de toeristenbelasting verhalen op degene die verblijf houdt (art. 224, lid 2). De verblijfbieder doet dit meestal door het tarief voor het verblijf (of de overnachting) te verhogen met het bedrag van de verschuldigde toeristenbelasting. (…).

De gemeente mag degene die gelegenheid biedt tot verblijf alleen als belastingplichtige in de heffing van toeristenbelasting betrekken indien voor hem in redelijkheid de mogelijkheid bestaat de toeristenbelasting te verhalen op degene die verblijf houdt. Dit is alleen het geval indien de personen die verblijf houden op een of andere wijze aan de verblijfbieder betalen voor het verblijf. De verblijfbieder moet dus een financieel belang hebben bij het bieden van het verblijf. Indien de verblijfbieder een verblijfplaats biedt om niet, kan geen aanslag toeristenbelasting worden opgelegd aan de verblijfbieder. De verblijfhouder kan dan eventueel wel in de heffing worden betrokken.