Uitspraken

Tussen AquaServa Group c.s. en/of Posu c.s. enerzijds en de voormalig aandeelhouders en/of [gedaagden gezamenlijk] anderzijds zijn inmiddels vele (volgens [gedaagden gezamenlijk] meer dan vijftig) procedures gevoerd (waarvan enkele nog aanhangig zijn). Al deze procedures – zoals ook de onderhavige – betreffen in de kern de vraag of aan de aandelen in de dochtervennootschappen in het kader van de transactie een te hoge waarde is toegekend.

Tussen partijen is niet in geschil dat de dochtervennootschappen als gevolg van het COA-project in 2008 zeer goede resultaten hebben behaald. Aangezien het COA-project eenmalig was en eind 2008 grotendeels was voltooid, zijn cijfers van het eerste halfjaar van 2009 van de dochtervennootschappen (de halfjaarcijfers) opgesteld, teneinde de dochtervennootschappen te waarderen op basis van cijfers die minder waren beïnvloed door eenmalige resultaten.

Niettemin is blijkens het rapport Foederer een substantieel gedeelte van de omzet die in de jaarrekening 2008 in verband met het COA-project had moeten worden verwerkt als omzet geboekt in de halfjaarcijfers van 2009 van ProCas. Het rapport Foederer concludeert onder meer dat de post onderhanden werk ultimo 2008 niet is verwerkt conform de hiervoor geldende Regelgeving voor Jaarverslaggeving en dat op de halfjaarcijfers van ProCas een bedrag van € 754.721,- op de kasstroom gecorrigeerd dient te worden.

Aangezien de halfjaarcijfers het uitgangspunt zijn geweest voor de waardebepaling van de aandelen in de dochtervennootschappen door Rembrandt (en de kredietverlening door Rabobank), heeft deze foutieve verwerking van de omzet van het COA-project grote gevolgen gehad.

[gedaagden gezamenlijk] betwisten niet (althans niet gemotiveerd) de juistheid van de hiervoor onder 4.3 bedoelde bevindingen van Foederer, zodat de rechtbank deze bij de verdere beoordeling tot uitgangspunt zal nemen. De bezwaren die [gedaagden gezamenlijk] tegen het rapport Foederer hebben aangevoerd worden verworpen. Weliswaar is dit rapport mede gebaseerd op informatie die dateert van na de beoordelingsverklaringen, maar in haar commentaar op het concept-rapport heeft [gedaagde sub 1] niet betoogd dat de hiervoor onder 4.3 bedoelde bevindingen berusten op informatie die ten tijde van het afgeven van de beoordelings-verklaringen niet bekend was of op andere ‘wijsheid achteraf’. Ook in deze procedure onderbouwen [gedaagden gezamenlijk] niet dat hiervan sprake is ten aanzien van de onder 4.3 overgenomen bevindingen. Hetzelfde geldt voor de als productie 14 bij conclusie van antwoord overgelegde nadere gronden voor beroep waarin [gedaagde sub 2] zijn bezwaren tegen de uitspraak van de Accountantskamer heeft uiteengezet.

De belangrijkste vraag die in deze procedure moet worden beantwoord is of [gedaagden gezamenlijk] voor foutieve verwerking van de omzet van het COA-project (door de toenmalige directie van de dochtervennootschappen, in het bijzonder van ProCas) (mede)verant-woordelijk is en of zij – desondanks – beoordelingsverklaringen met oordeelonthouding mocht afgeven op deze halfjaarcijfers alsmede de inbrengverklaring. In dit verband is van belang dat [gedaagden gezamenlijk] wisten, althans hadden moeten begrijpen, dat deze verklaringen een cruciale rol speelden bij de beslissing van AquaServa Group en Posu c.s. om de transactie aan te gaan.

Het verweer van [gedaagden gezamenlijk] dat Posu ervan op de hoogte was dat een belangrijk deel van de omzet van het COA-project in de halfjaarcijfers (van ProCas) was verwerkt wordt verworpen. [gedaagden gezamenlijk] hebben dit verweer ter comparitie nader toegelicht en hebben daartoe (slechts) gewezen op de onder 2.7 aangehaalde e-mail. [naam 1] heeft ter comparitie toegelicht dat deze e-mail zo moet worden gelezen dat daarin alleen de vraag wordt gesteld of het (voor de overheid) een probleem zou zijn als het COA-project (deels) in 2009 zou worden gefactureerd. Met [naam 1] (Posu) is de rechtbank van oordeel dat het feit dat in 2009 zou worden gefactureerd niet impliceert dat ( [naam 1] ermee instemde dat) de omzet die in 2008 was gegenereerd (op onzuivere wijze) in de halfjaarcijfers (en dus in cijfers van 2009) mocht worden verwerkt.

De door AquaServa Group c.s. gevorderde verklaringen voor recht komen erop neer dat [gedaagden gezamenlijk] jegens hen zijn tekortgeschoten in hun verplichtingen uit hoofde van overeenkomsten tot opdracht, althans dat [gedaagden gezamenlijk] jegens hen onrechtmatig hebben gehandeld. Bij de beoordeling van deze vorderingen neemt de rechtbank het volgende tot uitgangspunt.

Voor zover de vorderingen van de dochtervennootschappen zich richten tegen [gedaagde sub 1] , moet worden onderzocht of [gedaagde sub 1] bij haar werkzaamheden de zorg van een goed opdrachtnemer in acht heeft genomen (vgl. artikel 7:401 BW). Daarbij is de vraag of [gedaagde sub 1] in het kader van haar opdracht heeft gehandeld zoals een redelijk bekwaam en redelijk vakgenoot te werk zou zijn gegaan.

De overige vorderingen van AquaServa Group c.s. tegen [gedaagde sub 1] dienen te worden beoordeeld aan de hand van artikel 6:162 BW (onrechtmatige daad). In dat kader moet worden onderzocht wat van [gedaagde sub 1] als redelijk handelende en redelijk bekwame dienstverlener op het gebied van accountancy moest worden gevergd in het kader van een zorgvuldige uitoefening van haar taak en met het oog op de belangen van hen, wier belangen door het handelen van [gedaagde sub 1] voldoende rechtstreeks werden geraakt (vgl. ECLI:NL:HR:2006:AW2080, r.ov. 5.3).

De vorderingen van AquaServa Group c.s. jegens [gedaagde sub 2] dienen eveneens te worden beoordeeld aan de hand van onder 4.10 bedoelde maatstaf. Dit wordt niet anders in het licht van het feit dat [gedaagde sub 2] niet slechts optrad als accountant, maar ook als bestuurder van [gedaagde sub 1] . Immers, de vorderingen van AquaServa Group c.s. hebben betrekking op het optreden van [gedaagde sub 2] in de bijzondere hoedanigheid van – tuchtrechtelijk gereguleerd – beroepsbeoefenaar (accountant). Dit sluit overigens niet uit dat eventuele onrechtmatige gedragingen van [gedaagde sub 2] in het maatschappelijk verkeer tevens kunnen worden aangemerkt als gedragingen van [gedaagde sub 1] waarvan hij bestuurder is, met als gevolg dat (ook) [gedaagde sub 1] uit eigen hoofde op grond van onrechtmatige daad aansprakelijk kan worden gehouden (vgl. ECLI:NL:HR:2014:2628 en ECLI:NL:HR:2015:2745).

Bij de beoordeling van de verschillende vorderingen zal de rechtbank ervan uitgaan dat op [gedaagden gezamenlijk] in beginsel (ook) een zorgvuldigheidsplicht rustte jegens de eisers met wie [gedaagden gezamenlijk] niet rechtstreeks in een contractuele relatie stond. Hiertoe wordt het volgende overwogen.

Bij de beoordeling van de vraag of [gedaagden gezamenlijk] hebben gehandeld in overeenstemming met de van hen jegens AquaServa Group c.s. te vergen mate van zorg, komt het aan op een beoordeling van alle omstandigheden van het geval. Tot de in de beoordeling te betrekken factoren behoren de aard van de geschonden norm en de ernst van een geconstateerde schending daarvan, de door de accountant wel getroffen maatregelen of verschafte informatie, de mate waarin het gevaar van schade door aantasting van de in het geding zijnde vermogensbelangen voor [gedaagden gezamenlijk] redelijkerwijs voorzienbaar was en of die maatregelen zijn genomen en die waarschuwingen zijn gegeven die in de gegeven omstandigheden – en gelet op de aard van de beoordelingsopdracht – redelijkerwijze van hen konden worden gevergd ter voorkoming van dit gevaar. Daarbij zal moeten worden onderzocht of en in hoeverre in regelgeving neergelegde voorschriften omtrent de vervulling van hun taak zijn nageleefd. Aan het oordeel van de tuchtrechter dat in strijd is gehandeld met de voor de accountant geldende normen en regels kan echter niet zonder meer de gevolgtrekking worden verbonden dat [gedaagden gezamenlijk] civielrechtelijk aansprakelijk zijn wegens schending van een zorgvuldigheidsnorm (vgl. ECLI:NL:HR:2006:AW2080, r.ov. 5.4.2-5.4.3). In het onderhavige geval geldt nog de bijzonderheid dat het oordeel van de Accountantskamer in hoger beroep wordt aangevochten en dat de uitkomst daarvan op dit moment nog niet bekend is.

Bij het onderzoek of en in hoeverre in regelgeving neergelegde voorschriften omtrent de taakvervulling zijn nageleefd, is van belang dat [gedaagden gezamenlijk] in deze zaak verschillende soorten werkzaamheden hebben verricht waarvoor verschillende regels gelden. Met ingang van 2006 heeft [gedaagde sub 1] de jaarrekeningen van de dochtervennootschappen samengesteld. Hetzelfde geldt voor de halfjaarcijfers. Ten aanzien van de halfjaarcijfers heeft [gedaagde sub 1] voorts een beoordelingsverklaring afgegeven. Bij de oprichting van AquaServa Group heeft [gedaagde sub 1] een inbrengverklaring afgegeven. De richtlijnen voor samenstellings- en beoordelingsopdrachten zijn neergelegd in de Handleiding Regelgeving Accountancy (HRA). De HRA die gold met ingang van maart 2009 kan worden geraadpleegd op https://www.nba.nl/HRAweb/HRA1/200903/index.htm.

De rechtbank is (met de Accountantskamer) van oordeel dat [gedaagden gezamenlijk] (bij haar samenstellings- en beoordelingswerkzaamheden) ten onrechte hebben “toegestaan” dat (de directie van) ProCas in de halfjaarcijfers een substantieel gedeelte van de omzet die in de jaarrekening 2008 in verband met het COA-project had moeten worden verwerkt, als omzet heeft geboekt. Hiervoor is het volgende redengevend.

[gedaagde sub 1] , en in het bijzonder [gedaagde sub 2] , heeft vanaf 2006 de jaarrekeningen van de dochtervennootschappen samengesteld. Ook de door [gedaagde sub 2] beoordeelde halfjaarcijfers zijn door hemzelf samengesteld. Weliswaar verschaft een samenstellingsverklaring geen zekerheid omtrent de getrouwheid van een financieel overzicht, maar dit betekent niet dat een accountant ook bij zijn samenstellingsopdracht is ontslagen van zijn verplichting om zijn werkzaamheden uit te voeren met professionele deskundigheid en zorgvuldigheid (zie ook artikel 4 HRA 4410). Dit brengt mee dat de accountant de kennis die hij in het kader van een beoordelingsopdracht opdoet niet zonder meer mag negeren bij een (min of meer) gelijktijdig uitgevoerde samenstellingsopdracht. Het verweer dat de accountant ‘slechts’ halfjaarcijfers samenstelde en daarom geen inhoudelijk onderzoek naar deze cijfers behoefde uit te voeren slaagt daarom niet zonder meer, indien de accountant op grond van een min of meer gelijktijdig onderzoek in het kader van een beoordelingsopdracht over dezelfde cijfers wel gehouden was tot nader onderzoek.

Uit het door [gedaagde sub 1] opgestelde en door [gedaagde sub 2] beoordeelde plan voor de beoordelingsopdracht (zie hiervoor onder 2.13) blijkt dat bijzondere aandacht zou uitgaan naar het onderhanden werk. Uit dit plan blijkt verder dat [gedaagde sub 2] zich ervan bewust was dat de opdracht was bedoeld om de financiering bij de bank rond te krijgen (hetgeen [gedaagde sub 2] ter comparitie ook heeft bevestigd) en dat er in het kader van de transactie mogelijk een tendens bestond om de halfjaarcijfers “op te poetsen”.

Uit de onder 2.14 en 2.15 aangehaalde documenten blijkt dat [gedaagde sub 2] en andere medewerkers van [gedaagde sub 1] tijdens hun onderzoek naar ProCas zijn gestuit op gebreken in de financiële administratie betreffende de omzet, de kostprijs van de omzet en de facturering tussen de verschillende dochtervennootschappen. Verder blijkt uit deze documenten dat de gebreken in de financiële administratie van ProCas zijn besproken met de directie en dat deze vervolgens heeft besloten geen actie te ondernemen. De bevindingen over het onderhanden werk en de (kostprijs van de) omzet bij ProCas vertonen grote overeenkomsten met de bevindingen bij AquaServa en die [gedaagde sub 2] zelf bij zijn verklaring bij de Accountantskamer heeft gekwalificeerd als “oppoetsende zaken”. [gedaagde sub 2] heeft ten aanzien van AquaServa tevens verklaard dat het een bewuste keuze is geweest om de “oppoetsende zaken” niet in de verklaring te melden (zie hiervoor onder 4.21). Gelet op de overeenkomstige bevindingen bij AquaServa, de grote gebreken van de door [gedaagde sub 2] samengestelde halfjaarcijfers en het feit dat beide vennootschappen grotendeels dezelfde aandeelhouders kenden en betrokken waren in hetzelfde verkoopproces, moet [gedaagde sub 2] hebben geweten dat ook de door hemzelf samengestelde cijfers van ProCas onjuist en misleidend waren.

Daar komt nog het volgende bij. ProCas heeft op 30 juni 2009 een factuur van € 69.847,80 aan het COA gezonden die op 17 juli 2009 is gecrediteerd. In het kader van zijn zorgplicht (en op grond van artikel 21 HRA 2400) en hetgeen was overeengekomen (zie hiervoor onder 2.14) had [gedaagde sub 2] navraag moeten doen naar gebeurtenissen na 30 juni 2009 die mogelijk tot aanpassing van de halfjaarcijfers hadden moeten leiden. Uit het feit dat de halfjaarcijfers niet met dit bedrag (dat de materialiteitsdrempel van € 24.153 ruimschoots overschreed) zijn gecorrigeerd, terwijl de cijfers blijkens de overwegingen onder 4.17 alle aanleiding gaven tot extra waakzaamheid, leidt de rechtbank af dat [gedaagde sub 2] ook in dit opzicht onzorgvuldig heeft gehandeld.

Gelet op het bovenstaande moet worden geoordeeld dat de halfjaarcijfers van ProCas, die blijkens het rapport Foederer forse correctie behoeven, niet zijn samengesteld op basis van de vereiste professionele deskundigheid en zorgvuldigheid.

Gezien de ernst van de in halfjaarcijfers gemaakte fouten, hadden [gedaagden gezamenlijk] niet mogen volstaan met een beoordelingsverklaring met oordeelonthouding (zonder nadere toelichting). [gedaagde sub 2] heeft verder ter comparitie verklaard dat zijn beslissing om niettemin een verklaring met oordeelonthouding af te geven, was ingegeven door de overweging dat anders de financiering en de transactie niet zouden zijn doorgegaan. Naar het oordeel van de rechtbank had hij zich door deze overweging niet mogen laten leiden, althans niet in deze richting. Immers, zijn zorgplicht strekte zich niet slechts uit tot het belang van hun opdrachtgevers dat de financiering zou worden verkregen en de transactie zou doorgaan, maar ook tot de belangen van AquaServa Group en Posu dat niet een te hoge koopprijs zou worden betaald. Zoals hiervoor is overwogen hadden deze omstandigheden die met zich brachten dat er voorzienbaar schade zou kunnen worden geleden door AquaServa Group en Posu indien partijen en de bank van een te hoge waardering van de aandelen uit zouden gaan, voor [gedaagden gezamenlijk] juist een reden moeten zijn om – ook richting Rabobank – heel duidelijk te zijn over de tekortkomingen in de halfjaarcijfers. Door ‘slechts’ beoordelingsverklaringen met oordeelonthouding af te geven en de verdekte wijze waarop zij dat heeft gedaan (zie hiervoor onder 2.18) heeft zij dit onvoldoende gedaan en bewust het risico aanvaard dat de transactie doorgang zou vinden op basis van onjuiste (halfjaar)cijfers. De rechtbank gaat tevens voorbij aan de tegenwerping van [gedaagden gezamenlijk] ter comparitie dat de mogelijkheid bestond dat [gedaagden gezamenlijk] een claim zouden krijgen. Deze overweging had in het licht van de zorgplicht jegens AquaServa Group en Posu niet beslissend mogen zijn.

[gedaagden gezamenlijk] doen nog een beroep op de kritiek op het oordeel van de Accountantskamer die is geuit in het artikel van A. Dieleman (‘Bestaat de beoordelingsverklaring van oordeelonthouding?’). Deze kritiek kan hen evenmin baten. Ook indien moet worden aangenomen dat de Accountantskamer ten onrechte spreekt van een ‘oordeelonthouding’ doet dit niet eraan af dat [gedaagde sub 2] gezien de hiervoor uitvoerig besproken bijzondere omstandigheden in deze zaak een afkeurende verklaring had moeten geven of de opdracht had moeten teruggeven. Ook overigens noopt het artikel van Dieleman niet tot een ander oordeel.

Het feit dat ten tijde van het afgeven van de verklaringen een model voor een afkeurende verklaring ontbrak, ontsloeg [gedaagde sub 2] niet van zijn verplichtingen om, in dit geval, een afkeurende verklaring af te geven (althans de redenen voor zijn oordeelonthouding duidelijker toe te lichten) indien hij de opdracht niet wenste terug te geven.

Bij de samenstelling van de halfjaarcijfers van ProCas en AquaServa heeft [gedaagde sub 2] niet de vereiste professionele deskundigheid en zorgvuldigheid betracht. Het is een bewuste keuze geweest om van de “oppoetsende zaken” bij ProCas en AquaServa geen melding te maken in de beoordelingsverklaringen. Naar het oordeel van de rechtbank kon een redelijk handelend en redelijk bekwame accountant onder deze omstandigheden niet volstaan met een verklaring met oordeelonthouding en was zowel in het geval van ProCas als van AquaServa een afkeurende verklaring aangewezen. Door niet de beoordelingsopdrachten terug te geven en evenmin een afkeurende verklaring met betrekking tot ProCas en AquaServa af te geven, heeft [gedaagde sub 2] niet gehandeld als een redelijk handelend en redelijk bekwame accountant. Nu diens handelwijze tevens aan [gedaagde sub 1] kan worden toegerekend, treft [gedaagde sub 1] hetzelfde oordeel.

De rechtbank zal daarom voor recht verklaren dat, bij het samenstellen van de halfjaarcijfers van ProCas en AquaServa, en bij het afgeven van beoordelingsverklaringen met oordeelonthouding over deze halfjaarcijfers, (i) [gedaagde sub 1] jegens AquaServa Group en Posu onrechtmatig heeft gehandeld en (ii) [gedaagde sub 2] jegens AquaServa Group c.s. onrechtmatig heeft gehandeld.

Tevens zal voor recht worden verklaard dat [gedaagde sub 1] jegens de dochtervennootschappen tekort is geschoten in de nakoming van haar contractuele verplichtingen. [gedaagde sub 1] vervulde haar werkzaamheden immers op grond van een overeenkomst tot opdracht. Hoewel de dochtervennootschappen blijkens het petitum onder A (slechts) een verklaring voor recht lijken te vorderen dat [gedaagde sub 1] jegens hen onrechtmatig heeft gehandeld, leest de rechtbank de vorderingen aldus dat hiermee (mede) wordt gedoeld op wanprestatie. Uit de conclusie van antwoord van [gedaagde sub 1] (bijvoorbeeld onder 1.1, 4.1 en 4.3) maakt de rechtbank op dat ook [gedaagde sub 1] de vorderingen zo heeft begrepen (en [gedaagde sub 1] heeft ook inhoudelijk verweer gevoerd tegen deze vorderingen).

Het verweer van [gedaagden gezamenlijk] dat AquaServa Group c.s. zelf een verwijt treft omdat zij ondanks de beoordelingsverklaringen met oordeelonthouding geen vragen hebben gesteld en de koopprijs niet hebben aangepast (en ook overigens onvoldoende gebruik hebben gemaakt om een due diligence onderzoek te doen), behoeft hier verder geen bespreking omdat dit (ook indien juist) de onrechtmatigheid van het handelen (of de wanprestatie) van [gedaagden gezamenlijk] niet teniet doet. Dit verweer kan hooguit een rol spelen bij het vaststellen van de omvang van de door [gedaagden gezamenlijk] te vergoeden schade (op de voet van artikel 6:101 BW, eigen schuld) of eventueel verhaal door [gedaagden gezamenlijk] op Rembrandt (of de voormalig aandeelhouders) in de vrijwaringsprocedure.

Ook de omstandigheid dat de beoordelingsverklaringen berusten op informatie die ProCas en AquaServa zelf hebben aangeleverd, ontsloeg [gedaagde sub 2] niet van zijn verplichtingen jegens deze vennootschappen (en in ieder geval niet jegens de overige partijen). [gedaagde sub 2] had immers een eigen verantwoordelijkheid om de aangeleverde informatie te toetsen. Een accountant die tekortschiet in het constateren en rapporteren van onvolkomenheden kan zijn aansprakelijkheid voor de gevolgen daarvan niet afwentelen op degenen die de onjuiste gegevens hebben verstrekt. Eventueel kan ook deze omstandigheid aan de orde komen in het kader van de vraag in hoeverre de mogelijk geleden schade aan de desbetreffende dochtervennootschap kan worden toegerekend (eveneens op de voet van artikel 6:101 BW).

Doordat de vorderingen onder A (i) en (viii) in zoverre worden toegewezen, missen ProCas, AquaServa, AquaServa Group en Posu belang bij de vordering onder A (ii). De vordering onder A (iii) kan niet worden toegewezen, doordat de rechtbank niet zozeer het enkele nalaten een afkeurende beoordelingsverklaring aanmerkt als tekortkoming, respectievelijk onzorgvuldig handelen, als wel het feit dat [gedaagden gezamenlijk] tevens hebben nagelaten de opdracht terug te geven.

Ten aanzien van SWS oordeelt de rechtbank anders. Uit de onder 2.17 geciteerde samenvatting van bevindingen blijkt dat er grote onzekerheid bestond over de voorraden. Weliswaar werd de materialiteitsgrens fors overschreden, de problematiek was van een andere orde dan bij ProCas en AquaServa. Op basis van de stellingen van AquaServa Group c.s. kan niet worden geoordeeld dat de halfjaarcijfers niet in overeenstemming waren met de van toepassing zijnde grondslagen voor de financiële verslaggeving, en dat een redelijk handelend en redelijk bekwaam accountant daarom een afkeurende verklaring had behoren af te geven. AquaServa Group c.s. hebben niet onderbouwd dat ook bij SWS de omzetten van het COA-project onjuist zijn geboekt, zodat vordering A (viii) ook niet ten aanzien van SWS kan worden toegewezen.

De inbrengverklaring dient een redelijke mate van zekerheid te bieden dat de waarde van de inbreng ten minste gelijk is aan het bedrag van de stortingsplicht. Aan een inbrengverklaring worden derhalve hogere eisen gesteld dan aan een beoordelingsverklaring die slechts de beperkte mate van zekerheid geeft dat de beoordeelde informatie geen onjuistheden van materieel belang bevat. De waardering die ten grondslag ligt aan de inbrengverklaring is gebaseerd op de halfjaarcijfers, ten aanzien waarvan [gedaagde sub 2] in zijn beoordelingsverklaring zelf heeft verklaard dat geen enkele zekerheid kon worden verschaft. Nog daargelaten hetgeen de rechtbank hierboven heeft geoordeeld over de vraag of al dan niet afkeurende beoordelingsverklaringen geïndiceerd waren, volgt uit het feit dat [gedaagde sub 2] zelf kennelijk van oordeel was dat de halfjaarcijfers onvoldoende waren om een goedkeurende beoordelingsverklaring te geven, dat deze cijfers niet konden dienen als basis voor een inbrengverklaring.

Daar komt bij dat niet is gebleken dat [gedaagde sub 2] gebeurtenissen na balansdatum heeft onderzocht. Daartoe was hij wel gehouden op grond van artikel 2:204a lid 1 (oud) BW waarin is bepaald dat de inbrengbeschrijving en de waardering betrekking dienen te hebben op een datum niet eerder dan vijf maanden voor de oprichting. Gelet op de oprichtingsdatum van 21 januari 2010 kon de inbrengverklaring niet worden gebaseerd op cijfers van vóór 21 augustus 2009. [gedaagde sub 2] heeft zich bij zijn inbrengverklaring gebaseerd op het financierings-memorandum van Rembrandt van november 2009. Dit memorandum berust op de jaarcijfers 2008 en de halfjaarcijfers over 2009, derhalve van vóór 21 augustus 2009. Het onderzoek is daarom ook ondeugdelijk op de grond dat [gedaagde sub 2] zijn onderzoek baseerde op cijfers die betrekking hadden op een moment eerder dan vijf maanden voor de oprichting.

Het vorenstaande wordt niet anders in het licht van de verklaring van [gedaagde sub 2] ter comparitie dat hij zijn inbrengverklaring voorts heeft gebaseerd op de koopprijs die tussen partijen is afgesproken. In de eerste plaats was ook de koopprijs op dezelfde (onjuiste) halfjaarcijfers gebaseerd. Ten tweede diende de inbrengverklaring nu juist tot waarborg voor de juistheid van de door de oprichters aan die inbreng toegekende waarde.

De rechtbank onderkent dat de inbrengverklaring betrekking had op de stortingsplicht van € 1,89 miljoen, terwijl de dochtervennootschappen waren gewaardeerd op een veelvoud daarvan. Zoals hiervoor is overwogen, was deze waardering echter gebaseerd op de halfjaarcijfers waarin ten onrechte een substantieel gedeelte van de omzet van het COA-project was verwerkt dat in de jaarrekening 2008 had moeten worden verwerkt. AquaServa Group c.s. hebben bovendien met het rapport Foederer en het rapport Maasdael goed onderbouwd dat de werkelijke waarde van de aandelen nihil was. [gedaagden gezamenlijk] hebben de conclusies van deze rapporten niet (gemotiveerd) betwist. De onderhavige procedure dient er niet toe om de werkelijke waarde van de aandelen in de dochter-vennootschappen vast te stellen. De rechtbank volstaat met het oordeel dat de mogelijkheid van schade als gevolg van het ondeugdelijk onderzoek dat aan de inbrengverklaring ten grondslag ligt (meer dan) aannemelijk is. De omstandigheid dat in 2012 een 50%-belang in AquaServa Group is gewaardeerd op € 1,5 miljoen maakt dit niet anders. [naam 1] heeft ter comparitie immers verklaard dat dit bedrag van € 1,5 miljoen mede was gebaseerd op de veronderstelling dat AquaServa Group geld van [naam 4] zou ontvangen, terwijl dit bedrag van € 1,5 miljoen pas op termijn zou worden betaald.

AquaServa Group c.s. vorderen een verklaring voor recht dat [gedaagden gezamenlijk] zijn tekortgeschoten in de nakoming van hun verplichtingen, althans jegens hen onrechtmatig hebben gehandeld door ten tijde van de transactie geen melding te maken van het dividendbesluit ProCas en AquaServa. Zij voeren daartoe aan dat de dividendbesluiten zijn geantedateerd, terwijl dividenden op grond van de leveringsakte niet toekomen aan de verkopers, maar aan AquaServa Group. [gedaagde sub 2] was hiervan als accountant op de hoogte en heeft verzuimd AquaServa Group hierover in te lichten, aldus AquaServa Group c.s.

AquaServa Group c.s. verwijten [gedaagden gezamenlijk] dat zij ten tijde van de transactie en later geen melding hebben gemaakt van de liquiditeitsproblemen van de dochtervennootschappen.

Deze vordering zal worden afgewezen. Met [gedaagden gezamenlijk] is de rechtbank van oordeel dat AquaServa Group c.s. deze vordering niet voldoende hebben onderbouwd. AquaServa Group c.s. zetten bijvoorbeeld niet uiteen dat [gedaagden gezamenlijk] hiervan op de hoogte waren en aan wie en op welke grond [gedaagden gezamenlijk] op welk moment melding hadden moeten maken van liquiditeitsproblemen.

Volgens AquaServa Group c.s. wisten [gedaagden gezamenlijk] dat in 2009 onttrekkingen van honderdduizenden euro’s waren gedaan aan ProCas en AquaServa. Zij wisten dat deze onttrekkingen in de administratie waren verstopt als kosten van projecten, maar dat het in werkelijkheid ging om privébetalingen. Bovendien is een besluit tot betalingen van managementfees geantedateerd, aldus AquaServa Group c.s.

Ook deze vordering faalt bij gebrek aan onderbouwing. AquaServa Group c.s. zetten niet uiteen op welke onttrekkingen en managementfees zij het oog hebben. Evenmin staven zij dat besluiten tot betaling van managementfees zijn geantedateerd.

AquaServa Group c.s. verwijten [gedaagden gezamenlijk] dat zij dossierstukken en correspondentie betreffende AquaServa Group en ProCas zonder toestemming aan de voormalig aandeelhouders en anderen hebben verstrekt. Bij conclusie van 17 juni 2015 heeft Posu onder meer betoogd dat [gedaagde sub 2] tal van documenten die hij als accountant van AquaServa onder zich had aan de voormalig aandeelhouders heeft verstrekt. Als gevolg van de schending van de informatieplicht zijn AquaServa Group c.s. in hun (proces)belangen geschaad, aldus Posu.

[gedaagden gezamenlijk] hebben betwist dat [gedaagde sub 2] zijn geheimhoudingsplicht heeft geschonden. De brief van de belastingdienst die [gedaagde sub 1] naar Rosinaad stuurde, is verzonden op 18 september 2012, op een moment dat deze nog bestuurder was van AquaServa Group. Met betrekking tot de aan de voormalig aandeelhouders toegestuurde jaarrekening 2008 van ProCas en AquaServa voeren [gedaagden gezamenlijk] aan dat het hier niet ging om geheime informatie, maar om openbare informatie die kennelijk was zoekgeraakt.

De verordening gedragscode registeraccountants bepaalde ten aanzien van de geheimhoudingsplicht onder meer het volgende (zie in versie 2009: www.nba.nl/hraweb/hra1/200903/html/32947.htm en de in dit opzicht ongewijzigde versie 2010: www.nba.nl/HRAweb/HRA1/201003/html/32947.htm): de registeraccountant onthoudt zich van het gebruikmaken van vertrouwelijke informatie die hij in het kader van beroepsmatig en zakelijk handelen heeft verkregen om zichzelf of een derde te bevoordelen (artikel A-140.1, onder a en sub 2). De registeraccountant is erop bedacht dat bij een langdurige omgang met een zakenrelatie de mogelijkheid bestaat onopzettelijk te handelen in strijd met zijn geheimhoudingsplicht (artikel A-140.2). De registeraccountant houdt zich aan zijn geheimhoudingsplicht ook na het beëindigen van de verbintenis met een cliënt. De vertrouwelijke informatie die de registeraccountant tijdens deze eerdere werkzaamheden heeft verkregen mag hij niet gebruiken of bekendmaken (artikel A-140.6).

Uit hetgeen is aangehaald onder 2.25, 2.27, 2.35 en 2.41, blijkt dat de uitwisseling van informatie tussen [gedaagde sub 2] en de voormalig aandeelhouders veel verder ging dan het verstrekken van reeds openbare informatie zoals jaarstukken. Uit de onder 2.25 aangehaalde gespreksnotitie en de daarbij behorende bijlage blijkt dat [gedaagde sub 2] en de voormalig aandeelhouders gezamenlijk vooronderzoek hebben gedaan in het kader van de geschillen die onder meer onderwerp zijn van de onderhavige procedure. Onder meer blijkt dat mede dankzij [gedaagde sub 2] “heel veel boven water tot en met 2011” is gekomen over de vraag of [naam 1] zelf het bedrijf zou hebben “uitgehold”. Bij deze bijeenkomst was ook [naam 4] aanwezig die al in januari 2010 was uitgetreden. In de onder 2.27 aangehaalde e-mail refereert [naam 3] aan “aardig wat telefoongesprekken die wij gevoerd hebben over Aquaserva”. In de onder 2.35 aangehaalde e-mail van 13 oktober 2014 geeft [gedaagde sub 2] een uitvoerige uiteenzetting over de volstorting van aandelen en de wijze waarop de rapporten Foederer en Maasdael kunnen worden bekritiseerd. De concept-dagvaarding waaruit o 2.41 wordt geciteerd, bevestigt dat Rosinaad en [naam 3] “veelvuldig overleg [hebben] gevoerd met [gedaagde sub 2] ”. Er wordt gewag gemaakt van vertrouwelijke correspondentie over de procedures tegen AquaServa Group c.s.

Uit het bovenstaande blijkt dat [gedaagde sub 2] aldus heeft gehandeld in strijd met de onder 4.45 aangehaalde bepalingen uit de verordening gedragscode registeraccountants. Eufemistisch uitgedrukt heeft [gedaagde sub 2] zich aldus niet gedragen als een redelijk handelend en redelijk bekwaam accountant. Hij heeft onzorgvuldig gehandeld jegens AquaServa Group c.s. die hierdoor voorzienbaar in hun (proces)belangen zijn geschaad. Hetzelfde (ernstige) verwijt treft [gedaagde sub 1] . [gedaagde sub 2] heeft zijn werkzaamheden ten behoeve van AquaServa Group en de dochtervennootschappen verricht namens [gedaagde sub 1] die ook in de meeste van de procedures is opgetrokken aan de zijde van [gedaagde sub 2] . Vordering A (xi) zal dan ook worden toegewezen voor zover deze vordering berust op onrechtmatige daad. Ook de vordering B (iii) zal worden toegewezen.

De vordering betreffende de schending van de geheimhoudingsplicht bouwt voort op vordering A (xi) en is in zoverre gegrond, zowel wat betreft [gedaagde sub 2] als [gedaagde sub 1] . Dat wordt niet anders indien de informatie die [gedaagde sub 2] heeft gedeeld betrekking heeft op de periode waarin Rosinaad en [naam 3] nog (indirect) aandeelhouder en (indirect) bestuurder van AquaServa Group waren, zo volgt uit artikel A-140.6. Het ging immers om vertrouwelijke informatie betreffende een oud-cliënt die werd gedeeld met personen die niet (meer) aan die oud-cliënt verbonden waren. De vordering zal worden afgewezen, voor zover zij betrekking heeft op “onjuiste mededelingen”, nu Posu niet heeft onderbouwd op welke onjuiste mededelingen zij doelt.

Met vordering A (xiii) vordert Posu een verklaring voor recht dat [gedaagde sub 2] heeft verzwegen dat hij eenzelfde belang had als [naam 3] . Deze vordering faalt omdat Posu niet onderbouwt waarom de enkele belangenparallellie noopt tot een mededelingsplicht van een (voormalig) accountant aan de aandeelhouder van zijn oud-cliënt.

De vorderingen A (xv)-(xviii) betreffen de ‘eerste, tweede, derde en vierde gebeurtenis’ als bedoeld in de akte van 15 september 2015: momenten waarop [gedaagden gezamenlijk] in de visie van Posu openheid van zaken hadden kunnen verschaffen, bijvoorbeeld over [gedaagde sub 2] eerdere bevindingen als accountant en zijn relatie met [naam 3] . In het licht van hetgeen de rechtbank al als onrechtmatig heeft aangemerkt is de stelling dat [gedaagden gezamenlijk] op bepaalde momenten geen openheid van zaken heeft verstrekt onvoldoende om te dienen als basis voor een nieuwe onrechtmatige daad. Wel kan bij de vaststelling van de omvang van de schade mogelijkerwijs in aanmerking worden genomen in hoeverre [gedaagden gezamenlijk] hebben getracht de schade te beperken door openheid van zaken te geven. De vorderingen zullen worden afgewezen.

Vordering B (iii) is hiervoor reeds beoordeeld onder 4.43-4.48. Onder B vorderen AquaServa Group c.s. voorts een verklaring voor recht dat [gedaagde sub 1] jegens de dochter-vennootschappen niet de zorg van een goed opdrachtnemer heeft betracht door (i) de jaarrekeningen 2009-2011 op de stellen, terwijl deze onjuistheden en onvolledigheden bevatten, en (ii) ProCas niet alle stukken die op haar betrekking hebben te verschaffen.

De vordering B (i) faalt bij gebrek aan feitelijke onderbouwing. AquaServa Group c.s. zetten niet uiteen welke fouten deze jaarrekeningen bevatten. Voorts hebben AquaServa Group c.s. niet onderbouwd dat zij schade hebben geleden als gevolg van de gestelde onjuist- en onvolledigheden.

Op 23 februari 2015 heeft de Accountantskamer geoordeeld dat [gedaagde sub 2] zich in deze kwestie allerminst professioneel heeft opgesteld. Naar het oordeel van de Accountantskamer is geenszins onbegrijpelijk de verzuchting van klagers waarom voormalige cliënten met wie in een vaststellingsovereenkomst afspraken zijn gemaakt over het verstrekken van alle dossiers tal van procedures hebben moeten starten tegen hun voormalige huisaccountant om te bewerkstelligen dat de accountant deze afspraak nakomt. De Accountantskamer oordeelt dat het handelen en nalaten van [gedaagde sub 2] schadelijk is voor de goede naam van het accountantsberoep en dat dit handelen en nalaten moet worden gekwalificeerd als een schending van het fundamentele beginsel van professioneel gedrag.

In het licht van de frustratie door [gedaagde sub 1] komt de omstandigheid dat nakoming met ingang van 27 januari 2015 is belemmerd door het vonnis van de voorzieningenrechter van de rechtbank Gelderland in zoverre voor risico van [gedaagde sub 1] , dat dit vonnis niet afdoet aan het oordeel dat [gedaagde sub 1] onrechtmatig heeft gehandeld jegens ProCas. Uiteindelijk zal echter het gerechtshof Arnhem/Leeuwarden in hoger beroep moeten beslissen of de belangen van een voormalig indirect aandeelhouder van ProCas zodanig prevaleren boven die van ProCas, dat een voormalig indirect aandeelhouder van ProCas kan beletten dat ProCas de beschikking krijgt over haar eigen accountantsdossier.

Dit betekent dat vordering B (ii) zal worden toegewezen, alsmede vordering A (xiv) van Posu dat [gedaagde sub 1] onrechtmatig handelt door de uitvoering van het eerste incidentele vonnis betreffende het bewijsbeslag te obstrueren

AquaServa Group c.s. vorderen onder C een verklaring voor recht dat [gedaagde sub 2] naast [gedaagde sub 1] aansprakelijk is. [gedaagde sub 2] diende acht te slaan op de belangen van AquaServa Group, Posu en ProCas door (i) AquaServa Group en Posu te informeren over de onregelmatigheden in de administratie van de vennootschappen, (ii) gehoor te geven aan het verzoek tot overlegging van de stukken waaruit volgt dat het onderzoek naar de in te brengen aandelen was verricht, (iii) door dat onderzoek te verrichten, en (iv) alle dossierstukken betreffende ProCas aan ProCas te verstrekken.

[gedaagden gezamenlijk] benadrukken het beperkte bereik van deze vordering, zowel wat betreft de vraag jegens wie [gedaagde sub 2] onrechtmatig zou hebben gehandeld als waaruit die onrechtmatige handelingen bestaan. Verder betwisten zij dat [gedaagde sub 2] zou hebben gehandeld in strijd met een op hem persoonlijk rustende zorgvuldigheidsnorm.

Deze vordering tot verwijzing naar de schadestaatprocedure zal worden toegewezen. Aannemelijk is dat de transactie niet (onder dezelfde voorwaarden) doorgang had gevonden indien [gedaagden gezamenlijk] niet waren tekortgeschoten in hun verplichtingen, althans onrechtmatig hadden gehandeld jegens AquaServa Group c.s. Aannemelijk is dat AquaServa Group c.s. hierdoor schade hebben geleden. Gelijk [gedaagde sub 2] ter comparitie zelf heeft verklaard, valt niet uit te sluiten dat de gehele transactie geen doorgang zou hebben gevonden indien [gedaagde sub 2] afkeurende beoordelingsverklaringen had afgegeven of zijn opdracht had teruggegeven. Indien de transactie wel was doorgegaan, is aannemelijk dat AquaServa Group een substantieel lagere koopprijs voor de aandelen van [bedrijf 1] en TCWF in de dochtervennootschappen zou hebben betaald (zie hiervoor onder 2.19) en dat haar financieringslasten substantieel lager zouden zijn geweest. Hetzelfde geldt voor de dochtervennootschappen.

AquaServa Group c.s. vorderen onder E dat [gedaagden gezamenlijk] worden veroordeeld tot betaling van de buitengerechtelijke kosten. Zoals [gedaagden gezamenlijk] terecht betogen, hebben AquaServa Group c.s. hun vordering tot vergoeding van de buitengerechtelijke kosten niet onderbouwd, zodat deze zal worden afgewezen.

Evenmin ziet de rechtbank (in de hoofdprocedure) aanleiding tot veroordeling van [gedaagden gezamenlijk] in de daadwerkelijk gemaakte proceskosten. Beide partijen hebben tal van conclusies en producties overgelegd; niet kan worden gezegd dat [gedaagden gezamenlijk] zich in deze hoofdprocedure zodanig hebben opgesteld dat de veroordeling van [gedaagden gezamenlijk] in de daadwerkelijke proceskosten gerechtvaardigd en passend is.

De door AquaServa Group c.s. gevorderde (hoofdelijke) veroordeling van [gedaagden gezamenlijk] in de nakosten, is niet door [gedaagden gezamenlijk] betwist. De nakosten zijn in het kader van deze procedure toewijsbaar voor zover deze kosten op dit moment reeds kunnen worden begroot. De nakosten zullen worden begroot en toegewezen op de wijze zoals in de beslissing vermeld.

Aan de voorwaarde waaronder de vordering in reconventie is ingesteld is voldaan.

[gedaagden gezamenlijk] vorderen veroordeling van AquaServa Group c.s. tot vrijwaring, althans tot betaling van alles waartoe zij in conventie zullen worden veroordeeld. Ter onderbouwing van hun vordering doen zij een beroep op de algemene voorwaarden. Daarin is vermeld dat de opdrachtgever de opdrachtnemer vrijwaart voor vorderingen van derden wegens schade die veroorzaakt is doordat de opdrachtgever aan opdrachtnemer onjuiste of onvolledige informatie heeft verstrekt, tenzij opdrachtgever aantoont dat de schade geen verband houdt met verwijtbaar handelen of nalaten zijnerzijds dan wel veroorzaakt is door opzet of grove schuld van opdrachtnemer.

Gelijk namens Posu ter comparitie is aangevoerd moet deze vordering worden afgewezen voor zover zij is gericht tegen Posu. Posu is immers geen overeenkomst met [gedaagde sub 1] aangegaan, zodat zij ook niet is gebonden aan de algemene voorwaarden.

AquaServa Group en de dochtervennootschappen hebben ter zitting aangevoerd dat sprake is van opzet of grove schuld aan de zijde van [gedaagde sub 1] . Daartoe verwijzen zij naar het oordeel van de Accountantskamer.

De rechtbank volgt AquaServa Group en de dochtervennootschappen in hun betoog dat sprake is van grove schuld aan de zijde van [gedaagde sub 1] Dit oordeel ligt besloten in hetgeen hiervoor onder 4 is overwogen. Dit staat aan een beroep van [gedaagden gezamenlijk] op de vrijwaringsbepalingen in de algemene voorwaarden in de weg.

Dit alles betekent dat de vordering zal worden afgewezen.

[gedaagden gezamenlijk] zullen worden veroordeeld in de proceskosten. Deze worden gezien de samenhang met het geding in conventie tot op heden aan de zijde van AquaServa Group c.s. begroot op nihil.

Bij vonnis in incident van 12 november 2014 heeft de rechtbank, kort gezegd en voor zover van belang, de vordering tegen [gedaagde sub 2] afgewezen en [gedaagde sub 1] veroordeeld tot afgifte aan AquaServa Group c.s. van de in het dictum van dat vonnis vermelde bescheiden. De rechtbank heeft de beslissing omtrent de vordering tot vergoeding van de beslagkosten en de daadwerkelijk gemaakte proceskosten in het incident aangehouden tot dit eindvonnis.

Aan dit gedeelte van hun vordering leggen AquaServa Group c.s. ten grondslag dat telkens nieuwe informatie is opgedoken ondanks dat [gedaagde sub 1] herhaaldelijk heeft verklaard dat zij heeft voldaan aan het vonnis van de voorzieningenrechter van de rechtbank Amsterdam van 7 januari 2014. [gedaagde sub 1] treft hiervan een verwijt nu zij wist althans kon weten dat zij niet aan dat vonnis had voldaan. Voorts is onbegrijpelijk dat [gedaagde sub 1] AquaServa Group op 28 februari en 6 maart 2014 heeft gedagvaard tot opheffing van de in het vonnis van 7 januari 2014 opgelegde dwangsom. [gedaagde sub 1] heeft AquaServa Group c.s. daardoor onnodig op kosten gejaagd, aldus AquaServa Group c.s.

Het verweer van [gedaagde sub 1] dat de vordering tot vergoeding van de beslagkosten en de daadwerkelijk gemaakte proceskosten niet in het petitum is vermeld, faalt. AquaServa Group c.s. hebben bij dagvaarding, randnummer 51 onder (iii) en (iv) gevorderd dat [gedaagde sub 1] wordt veroordeeld in de daadwerkelijke proceskosten. De gronden van de eis zijn vermeld in de dagvaarding, randnummer 44 en volgende. De dagvaarding voldoet derhalve aan de eisen, vermeld in artikel 111, lid 2, aanhef, en onder d, Rv. De omstandigheid dat dit onderdeel van het petitum niet aan het slot van de dagvaarding is vermeld doet hieraan niet af.

Onder 4.56 en 4.58 is geoordeeld dat [gedaagde sub 2] – wiens gedragingen in zoverre mede aan [gedaagde sub 1] vallen toe te rekenen – onrechtmatig jegens AquaServa Group c.s. heeft gehandeld op de grond dat [gedaagde sub 1] niet alleen heeft geweigerd uitvoering te geven aan de vaststellingsovereenkomst, maar ook onvoldoende gevolg heeft gegeven aan de vonnissen van (de voorzieningenrechter van) de rechtbank Amsterdam van 7 januari 2014 en van 12 november 2014. [gedaagde sub 2] heeft op verschillende manieren, waaronder het uitlokken van tal van executiegedingen, de uitvoering van de vaststellingsovereenkomst en deze vonnissen gefrustreerd en aldus nodeloos kosten aan de zijde van AquaServa Group c.s. veroorzaakt.

Naar het oordeel van de rechtbank is [gedaagde sub 1] niet slechts tekortgeschoten in de nakoming van de verplichtingen uit de vaststellingsovereenkomst. Tevens moet de langdurige frustratie van een behoorlijke dossieroverdracht – die de Accountantskamer heeft gekwalificeerd als schadelijk voor de goede naam van het accountantsberoep en schending van het fundamentele beginsel ‘professioneel gedrag’ – als onrechtmatig jegens AquaServa Group c.s. worden gekwalificeerd. Daarom komen niet slechts de daadwerkelijke kosten van het beslag voor vergoeding in aanmerking, maar ziet de rechtbank ook aanleiding om [gedaagde sub 1] te veroordelen in de volledige proceskosten (vgl. ECLI:NL:HR:2012:BV7828). Gelet op de wijze waarop [gedaagde sub 1] de dossieroverdracht langdurig heeft gefrustreerd, doet hieraan niet af dat de maximaal te verbeuren dwangsom is gelimiteerd. De rechtbank zal [gedaagde sub 1] veroordelen tot vergoeding aan AquaServa Group c.s. van de volledige beslagkosten en proceskosten.

[gedaagde sub 1] heeft verder als verweer gevoerd dat de hoogte van de kosten van het bewijsbeslag en van de proceskosten niet is onderbouwd. Wat betreft de kosten van het bewijsbeslag wordt dit verweer verworpen. De curatoren hebben facturen van DigiJuris (in totaal € 26.212,84) en Groot & Evers deurwaarders (€ 27.895,82) overgelegd. De curatoren betogen terecht dat deze kosten niet zouden zijn gemaakt, indien het volledige dossier was overgedragen en de geheimhoudingsplicht niet was geschonden. Gelet op de omschrijving van de facturen van DigiJuris – die was belast met de bewaring van de bescheiden – en van Groot & Evers – die als deurwaarder de executie van het vonnis van 12 november 2014 heeft begeleid, zijn de kosten van het bewijsbeslag voldoende onderbouwd.

Ter onderbouwing van de daadwerkelijke proceskosten hebben de curatoren facturen van JanssenBroekhuysen Advocaten (in totaal bedragend € 146.299,07) overgelegd. De curatoren betogen terecht dat deze kosten niet zouden zijn gemaakt indien het volledige dossier was overgedragen en de geheimhoudingsplicht niet was geschonden. Ten aanzien van de hoogte van deze declaraties heeft mr. Crucq (voormalig advocaat van AquaServa Group) ter comparitie verklaard dat het gaat om de helft van zijn kosten die in de periode van het beslag zijn gemaakt. Volgens mr. Crucq gaat het om een conservatieve schatting (“aan de onderkant”), aangezien er in die periode verder niets speelde.

[gedaagde sub 1] voert als verweer dat slechts een bedrag van € 40.000,- betrekking heeft op het bewijsbeslag, terwijl niets is gebeurd met het geld dat door de voorzieningenrechter als voorschot op het bewijsbeslag is toegekend.

In het licht van de overgelegde facturen heeft [gedaagde sub 1] haar verweer onvoldoende onderbouwd. Evenmin heeft [gedaagde sub 1] toegelicht op welk voorschot zij doelt en of dat voorschot daadwerkelijk is betaald. Voor zover [gedaagde sub 1] het oog heeft op het arrest in kort geding van het hof Amsterdam van 30 juni 2015, valt daaruit niet af te leiden dat een bedrag van € 40.000,- betrekking zou hebben op vergoeding van de proceskosten. Gelet op de veelheid aan procedures die in dit geschil zijn gevoerd, had het op de weg van [gedaagde sub 1] gelegen om specifieker toe te lichten waarop zij doelde. Het verweer wordt derhalve verworpen, zodat het gehele gefactureerde bedrag van € 146.299,07 voor vergoeding in aanmerking komt.

De rechtbank zal daarom [gedaagde sub 1] veroordelen tot betaling aan AquaServa Group c.s. van de kosten van het bewijsbeslag, tot op heden aan de zijde van AquaServa Group c.s. begroot op € 54.108,66, alsmede tot betaling van de daadwerkelijk gemaakte proceskosten, tot op heden aan de zijde van AquaServa Group c.s. begroot op € 146.299,07.

Bij vonnis in incident van 11 maart 2015 heeft de rechtbank geoordeeld dat het [gedaagden gezamenlijk] wordt toegestaan [bedrijf 1] , Rosinaad, Meervoud en Rembrandt te dagvaarden tegen de terechtzitting van 22 april 2015. De beslissing omtrent de door [gedaagden gezamenlijk] gevorderde kosten van het incident heeft de rechtbank aangehouden tot dit eindvonnis.

[gedaagden gezamenlijk] heeft [bedrijf 1] , Rosinaad, Meervoud en Rembrandt in vrijwaring opgeroepen en gedagvaard (rolnummer C/13/563946/HA ZA 14-438). AquaServa Group c.s. zal in de kosten van het incident worden veroordeeld. De rechtbank zal AquaServa Group c.s. niet hoofdelijk veroordelen in de kosten, aangezien dat niet door [gedaagden gezamenlijk] is gevorderd. De kosten worden begroot op € 452,- aan salaris advocaat: 1 punt x tarief € 452).

[gedaagden gezamenlijk] leggen aan hun vordering de stelling ten grondslag dat de onderhavige zaak onderdeel is van een breder geschil dat mede wordt gevoerd tussen andere partijen, onder meer tussen AquaServa Group c.s. en de voormalige aandeelhouders. Volgens [gedaagden gezamenlijk] is de inhoud van die procedures voor hen van groot belang. [gedaagden gezamenlijk] hebben geen inzicht in de communicatie tussen AquaServa Group c.s. en Rembrandt, waardoor zij onder meer niet kunnen vaststellen of Posu inderdaad nooit de beschikking heeft gekregen over de beoordelingsverklaringen. Verder hebben zij belang bij alle informatie met betrekking tot de transactie en de discussies die naar aanleiding daarvan zijn gevoerd. Op die grond vorderen zij dat de in het petitum bedoelde bescheiden op de voet van 843a Rv worden overgelegd.

De curatoren hebben verklaard dat de administratie van de failliete vennootschappen zich niet meer bij hen bevindt. Dat geldt onder meer voor de opdracht aan Rembrandt. Volgens Posu hebben [gedaagden gezamenlijk] de noodzaak van kennisname van de gevorderde stukken niet duidelijk gemaakt. Posu verklaart niet te beschikken over de correspondentie tussen Rabobank en Rembrandt en over de opdracht aan Rembrandt (aangezien deze is verstrekt door [bedrijf 1] en Rosinaad). Verder stelt zij gemotiveerd dat [gedaagden gezamenlijk] zelf beschikken over de offerte voor de financiering, het financierings-memorandum en de Quick Scan met scenario-berekening. Wat betreft de opdracht tot het arrangeren van financiering betoogt Posu dat deze eenvoudig en vollediger kan worden verkregen bij [naam 2] en/of [naam 3] met wie [gedaagden gezamenlijk] samen zijn opgetrokken. De processtukken in de relatie met [naam 4] (en zijn vennootschappen) zijn mogelijk geprivilegieerd, zodat [gedaagden gezamenlijk] dit deel van haar vordering in haar vrijwaringsprocedure te gelde moet maken en niet via Posu, aldus zijzelf.

Toewijzing van een vordering op grond van artikel 843a Rv vereist (i) dat [gedaagden gezamenlijk] een rechtmatig belang hebben bij inzage in deze bescheiden, (ii) dat het gaat om bepaalde bescheiden (iii) die AquaServa Group c.s. te hunner beschikking of onder berusting hebben en (iv) die zien op een rechtsbetrekking waarin [gedaagden gezamenlijk] partij zijn.

Nu de curatoren blijkens hun eigen verklaringen niet meer over de gevorderde stukken beschikken, wordt de vordering jegens hen afgewezen. Ten aanzien van Posu geldt hetzelfde wat betreft de correspondentie tussen Rembrandt en Rabobank, alsmede de opdracht aan Rembrandt.

Wat betreft (de conceptversies van) het financieringsmemorandum, de Quick scan, de opdracht tot het arrangeren van bankfinanciering, de gevorderde correspondentie en de processtukken in de procedures tussen AquaServa Group c.s. en [naam 4] voldoen [gedaagden gezamenlijk] niet aan hun stelplicht ten aanzien van de vraag of het gaat om rechtsbetrekking waarin [gedaagden gezamenlijk] partij zijn. Uit de vordering blijkt dit evenmin nu de gevorderde documenten veeleer betrekking lijken te hebben op rechtsbetrekkingen waarin [gedaagden gezamenlijk] juist geen partij zijn.

Het vorenstaande brengt mee dat de vordering in het incident wordt afgewezen.

[gedaagden gezamenlijk] zullen (zoals gevorderd hoofdelijk) worden veroordeeld in de proceskosten in het incident. Deze kosten worden aan de zijde van AquaServa Group en de dochtervennootschappen tot op heden begroot op € 452,- aan salaris advocaat (1 punt x tarief II € 452) en aan de zijde van Posu op € 1.130,- aan salaris advocaat (2,5 punt x tarief II € 452).

Posu vordert onder A een voorschot op de uiteindelijke schadevergoeding in de hoofdzaak ter zake van de kosten van het bewijsbeslag. Aangezien over deze vordering in dit vonnis in de hoofdzaak is beslist, kan deze provisionele vordering niet worden toegewezen (vgl. ECLI:NL:HR:2009:BG5056). De overige provisionele vorderingen verschillen in zoverre van de provisionele vordering onder A, dat daarover hetzij pas in de schadestaat definitief zal worden beslist, hetzij noch in dit vonnis is beslist, noch in de schadestaat zal worden beslist. Voormeld arrest van de Hoge Raad heeft op dergelijke provisionele vorderingen geen betrekking, zodat deze inhoudelijk zullen worden beoordeeld.

Posu vordert onder C veroordeling van [gedaagden gezamenlijk] tot betaling van € 152.478,42 die zij als schade heeft geleden omdat zij dit bedrag als hoofdelijk medeschuldenaar van AquaServa Group heeft moeten betalen aan Rabobank. Het gaat hier om de helft van het bedrag waartoe [gedaagden gezamenlijk] bij het vonnis van 16 april 2015 van de voorzieningenrechter van deze rechtbank waren veroordeeld aan Posu te betalen. Dit bedrag is rechtstreeks door (de verzekeraar van) [gedaagde sub 1] aan Rabobank betaald. Posu betoogt onder meer dat de transactie niet was doorgegaan indien [gedaagde sub 2] afkeurende beoordelingsverklaringen had afgegeven zodat zij in dat geval geen hoofdelijke aansprakelijkheid had aanvaard voor de kredietovereenkomst van AquaServa Group en Rabobank.

[gedaagden gezamenlijk] leggen aan hun verweer de stelling ten grondslag dat zij hebben voldaan aan de voorschotbetalingen waartoe zij zijn veroordeeld in de kortgedingprocedure die uiteindelijk heeft geleid tot het arrest van 30 juni 2015. Zij hebben daarom bevrijdend betaald. [gedaagden gezamenlijk] betogen verder dat geen ‘nieuwe schade’ is ontstaan, nu met de betaling de schuld van Posu aan Rabobank navenant is verminderd.

In die kortgedingprocedure zijn [gedaagden gezamenlijk] veroordeeld tot een voorschot op de schadevergoeding van (in hoofdsom) € 300.000,-. Van het toegekende voorschot had € 200.000,- betrekking op de storting op aandelen bij oprichting van AquaServa Group. Wat het resterende bedrag betreft heeft het hof verwezen naar de door Posu verschafte zekerheden, zodat ervan kan worden uitgegaan dat het resterende gedeelte van € 100.000,- als voorschot op de schadevergoeding is toegekend in verband met de door Posu verschafte zekerheden. Hier geldt het volgende. De Rabobank heeft (bij de huidige stand van zaken) recht op dit bedrag en mocht zich op dit voorschot verhalen. Daarom valt, zonder nadere toelichting die ontbreekt, niet in te zien waarom [gedaagden gezamenlijk] dit bedrag nogmaals (bij wijze van voorschot) aan Posu zou moeten betalen.

Aan haar vordering onder E tot betaling van € 1,5 miljoen legt Posu het volgende ten grondslag. Toen Posu in september 2012 de aandelen AquaServa Group van Rosinaad overnam, hebben [gedaagden gezamenlijk] verzuimd Posu in te lichten over de werkelijke gang van zaken in 2009-2010. Hierdoor heeft Posu gedwaald bij de overname in september 2012, aldus Posu.

[gedaagden gezamenlijk] voeren tot hun verweer aan dat Posu in september 2012 op de hoogte was van de gang van zaken binnen AquaServa Group en van de waarde van (de aandelen) AquaServa Group en de dochtervennootschappen. Ten tijde van de overname in 2012 stond [naam 1] al geruime tijd aan het roer, was het rapport Foederer rapport al beschikbaar en had Posu al een tuchtklacht ingesteld.

Dit verweer slaagt. In het licht van de door [gedaagden gezamenlijk] aangevoerde omstandigheden kan niet worden uitgesloten dat in de schadestaatprocedure geoordeeld zal worden dat (een belangrijk deel van) de schade die Posu stelt te hebben gelden ten gevolge van deze overname óf op grond van artikel 6:98 BW niet voor vergoeding (door [gedaagden gezamenlijk] ) in aanmerking komt omdat het causaal verband als bedoeld in dat artikel ontbreekt óf op grond van artikel 6:101 BW (eigen schuld) voor rekening van Posu moet blijven, waardoor het allerminst zeker is dat [gedaagden gezamenlijk] voor de schade die Posu eventueel lijdt door de overname in 2012 (indien deze niet op grond van dwaling wordt vernietigd) moet opdraaien.

Dit alles betekent dat alle vorderingen in dit incident worden afgewezen.

Posu zal worden veroordeeld in de kosten van het incident. Deze worden aan de zijde van [gedaagden gezamenlijk] tot op heden begroot op € 904,- aan salaris advocaat (2 punten x tarief II € 452).