Uitspraken

Overwegingen

1. De voor deze zaak relevante regelgeving is opgenomen in de bijlage bij deze uitspraak. Deze bijlage maakt onderdeel uit van de uitspraak.

2. Op 9 december 2013 heeft eiseres een omgevingsvergunning aangevraagd voor gebruik in strijd met het geldende bestemmingsplan op grond van artikel 2.12, eerste lid, onder a, sub 3, van de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) voor het vestigen van een hotel/club [de persoon] aan de [straat] te Amsterdam. Eiseres heeft daarbij € 3.200.000,- als geschatte bouwkosten opgegeven. Op 28 januari 2014 heeft eiseres de aanvraag ingetrokken.

3. Verweerder heeft op 4 februari 2014 leges geheven voor het in behandeling nemen van deze aanvraag ter hoogte van € 45.000,-. Verweerder heeft deze leges vastgesteld aan de hand van de door eiseres opgegeven bouwkosten.

4. Eiseres heeft in beroep kort samengevat het volgende aangevoerd. Het gemeentebestuur heeft eiseres benaderd om de komst van [de persoon] naar Amsterdam te faciliteren en heeft zich bereid verklaard medewerking te verlenen aan de vestiging van [de persoon] aan de [straat] te Amsterdam. Alhoewel het bestemmingsplan een wijzigingsbevoegdheid bevat waarmee het [de persoon] mogelijk gemaakt kon worden, heeft het gemeentebestuur daarvan geen gebruik willen maken, maar heeft zij er op aan gestuurd dat eiseres de hiervoor bedoelde aanvraag om een omgevingsvergunning indiende. Dit heeft tot hogere kosten voor eiseres geleid. Ondanks de door het gemeentebestuur uitgesproken bereidheid tot medewerking aan het project was de deelraadscommissie Bouwen en Wonen niet akkoord met het bouwplan. Gelet daarop en op het agressieve verzet vanuit de buurt heeft eiseres de aanvraag om een omgevingsvergunning ingetrokken. Verweerder had volgens eiseres, gelet op de hiervoor geschetste bijzondere voorgeschiedenis, aanleiding moeten zien om de belangen af te wegen en een lagere legesaanslag op te leggen. Eiseres meent dat voor een redelijk bedrag aan leges aangesloten moet worden bij de leges voor de behandeling van een verzoek tot wijziging van een bestemmingsplan als bedoeld in artikel 3.6, eerste lid, van de Wet ruimtelijke ordening (Wro) of bij de leges voor een bestemmingsplan of bestemmingsplanherziening als bedoeld in artikel 3.1 van de Wro. Ook had de mogelijkheid van 50% restitutie die de Legesverordening stadsdeel Centrum 2013 (de Legesverordening) biedt bij intrekking van de aanvraag minder formalistisch kunnen worden toegepast. Eiseres had weliswaar na de vergadering van de deelraadscommissie op 14 januari 2014 nog tot 20 januari 2014 de gelegenheid de aanvraag in te trekken, maar wilde eerst de reactie van de stadsdeelraad - die pas op 28 januari 2014 vergaderde - afwachten. Volgens eiseres had verweerder het beroep van eiseres op moeten vatten als een verzoek om kwijtschelding met een beroep op de hardheidsclausule van artikel 231, eerste lid, van de Gemeentewet in samenhang met artikel 63 van de Algemene wet inzake rijksbelastingen (AWR). Verweerder had dit verzoek met toepassing van artikel 2:3 van de Algemene wet bestuursrecht (Awb) moeten doorsturen naar het bevoegde orgaan.

5. Verweerder heeft zich op het standpunt gesteld dat het in behandeling nemen van de aanvraag van een omgevingsvergunning het belastbare feit is waarvoor de aanslag is opgelegd. Het belastbare feit heeft zich voorgedaan en verweerder was daarom bevoegd leges te heffen. De regeling kent geen mogelijkheid om vanwege omstandigheden aan te sluiten bij rubrieken in de tarieventabel die niet van toepassing zijn. Verweerder stelt dat hij bij de toepassing van de Legesverordening en de daarbij behorende tarieventabel geen beleidsruimte heeft voor een afweging van belangen op grond van artikel 3:4 van de Awb. Verweerder verwijst naar de uitspraak van het gerechtshof Amsterdam van 9 juni 2011 (ECLI:NL:GHAMS:2011:BR2424). Volgens verweerder is er terecht € 45.000,- aan leges geheven.

6. Niet in geding is dat het een aanvraag betrof om een omgevingsvergunning met een zogeheten buitenplanse ontheffing. Evenmin is in geding dat verweerder het percentage van 4,5% van de bouwsom, met een maximering van € 45.000.-, heeft gehanteerd, dat volgens de tabel van de Legesverordening in dat geval van toepassing is.

Het gerechtshof Amsterdam heeft in de hiervoor vermelde uitspraak van 9 juni 2011 overwogen dat bij strikt gebonden bestuursbeslissingen, waarbij de inhoud van het besluit volgt uit de verordening, geen ruimte is voor een afweging van de belangen op grond van artikel 3:4 van de Awb. Naar het oordeel van de rechtbank volgt ook in dit geval de inhoud van het besluit uit de Legesverordening en is er dus sprake van een strikt gebonden bestuursbeslissing. Dit is tussen partijen ook niet in geschil. Verweerder had daarom geen ruimte om op grond van een belangenafweging af te wijken van de Legesverordening. De door eiseres aangevoerde omstandigheden kunnen dan ook geen rol spelen in de beoordeling van verweerder. Verweerder heeft zich terecht op het standpunt gesteld dat hij geen ruimte heeft om aan te sluiten bij tarieven in de tarieventabel die niet van toepassing zijn. Ook de gestelde omstandigheid dat de bouwkosten van het plan veel meer omvatten dan de onderdelen waarvoor een omgevingsvergunning in afwijking van het bestemmingsplan nodig waren, kan, nog daargelaten dat eiseres dit niet heeft onderbouwd, geen rol spelen.

7. Ook hetgeen eiseres heeft aangevoerd over de omstandigheden waardoor zij niet in de gelegenheid was om de aanvraag binnen 6 weken na de aanvraag in te trekken en een verzoek te doen om teruggaaf zoals bedoeld in artikel 3.1.10.4 van de tarieventabel bij de Legesverordening, kunnen in de beoordeling van verweerder geen rol spelen. Eiseres heeft geen verzoek gedaan om teruggaaf zoals bedoeld in artikel 3.1.10.4 van de tarieventabel bij de Legesverordening.

8. Voor zover eiseres in deze procedure een beroep heeft gedaan op de toepassing van de hardheidsclausule, slaagt dat niet. Gelet op de jurisprudentie van de Hoge Raad (zie bijvoorbeeld de uitspraak van 29 maart 2002 ECLI:NL:HR:2002:AE0831) is het namelijk niet aan de rechtbank om de hardheidsclausule toe te passen.

9. Ter zitting heeft verweerder te kennen gegeven dat hij het beroepschrift niet heeft doorgezonden aan het college van burgemeester en wethouders als het bevoegde orgaan om op een verzoek om toepassing van de hardheidsclausule te beslissen. De rechtbank zal het beroepschrift, voor zover het een beroep op de hardheidsclausule betreft, daarom doorsturen naar het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Amsterdam.

10. Het beroep is ongegrond.

11. Voor een proceskostenveroordeling bestaat geen aanleiding.

Rechtsmiddel

Tegen deze uitspraak kan binnen zes weken na de dag van verzending daarvan hoger beroep worden ingesteld bij het gerechtshof Amsterdam.

Bijlage