Uitspraken

Het standpunt van de officier van justitie

De officier van justitie heeft gevorderd dat verdachte – met toepassing van artikel 77c van het Wetboek van Strafrecht – zal worden veroordeeld tot een jeugddetentie voor de duur van 24 maanden, waarvan zes maanden voorwaardelijk, met een proeftijd van twee jaren. Verdachte dient zich in de proeftijd te houden aan bijzondere voorwaarden, te weten een meldplicht bij de reclassering en het verkrijgen en behouden van een dagbesteding en een inkomen.

Het standpunt van de verdediging

Volgens de raadsman dient het adolescentenstrafrecht te worden toegepast. Het onvoorwaardelijke deel van de jeugddetentie zou maximaal het aantal dagen moeten bedragen dat verdachte in voorarrest heeft doorgebracht. Aan het voorwaardelijke gedeelte kunnen de bijzondere voorwaarden zoals door de reclassering geadviseerd worden gekoppeld, met uitzondering van het locatiegebod.

De ernst van het feit

Verdachte heeft zich schuldig gemaakt aan een poging tot doodslag. Hij heeft aangever met een mes in zijn nek en hals gestoken. Dit is een zeer ernstig feit en door zijn handelen heeft verdachte op grove wijze inbreuk gemaakt op de lichamelijke integriteit van aangever. Het is niet aan verdachte te danken dat aangever er goed vanaf is gekomen. Een feit als dit zorgt bovendien voor maatschappelijke onrust. Het incident speelde zich af in de supermarkt Jumbo, ter hoogte van de kassa’s. De personen die daar aanwezig waren zijn ongewild geconfronteerd met het gewelddadig handelen van verdachte. Ook de vrouw en de dochter van aangever zijn hiervan getuige geweest en dit moet voor hen een beangstigende ervaring zijn geweest.

De persoon van verdachte

De rechtbank heeft kennisgenomen van het Pro Justitia psychiatrisch onderzoek van
30 november 2018 en het psychologisch onderzoek van 3 december 2018. Hieruit komt naar voren dat bij verdachte sprake is van een stoornis in het gebruik van cannabis. Bovendien is er sprake van een lichte cognitieve beperking wat betreft informatieverwerkingssnelheid. Er is geen verband met het gepleegde feit en het feit kan hem dan ook volledig worden toegerekend. Zowel de psychiater als de psycholoog adviseren om verdachte te berechten via het adolescentenstrafrecht. Zijn gezinssituatie wordt gezien als een beschermende factor. Verdachte woont nog bij zijn ouders en zij helpen hem in het vormgeven van zijn leven. Hij is pedagogisch goed aan te sturen en neemt binnen de justitiële jeugdinrichting deel aan het groepsgerichte verblijf. Ook de reclassering adviseert in haar advies van 27 december 2018 om het adolescentenstrafrecht toe te passen, omdat verdachte ontvankelijk is voor pedagogische beïnvloeding. Zij adviseert verder om aan verdachte een deels voorwaardelijke straf op te leggen, met als bijzondere voorwaarden een meldplicht bij de reclassering, een locatiegebod met elektronisch toezicht en het verkrijgen en behouden van een dagbesteding en een inkomen.

De rechtbank stelt voorop dat het uitgangspunt is dat een jongvolwassen verdachte, die ten tijde van het strafbare feit meerderjarig is, volgens het volwassenenstrafrecht wordt berecht. Verdachte was ten tijde van het plegen van het feit 20 jaar. De rechtbank ziet echter, gelet op het advies van de psycholoog, psychiater en de reclassering, in de persoon van verdachte aanleiding om recht te doen overeenkomstig de bepalingen van het jeugdstrafrecht (het zogenaamde adolescentenstrafrecht). De rechtbank weegt hierbij mee dat verdachte ondersteuning nodig heeft vanwege zijn informatieverwerkingsproblemen en door de deskundigen mogelijkheden worden gezien voor pedagogische beïnvloeding vanuit het gezin.

Straffen in vergelijkbare zaken

Gelet op de toepassing van het adolescentenstrafrecht is bij het bepalen van de strafmaat ook gekeken naar de oriëntatiepunten voor straftoemeting van het Landelijk Overleg Vakinhoud Strafrecht (LOVS) die gelden voor jeugdigen. Voor (poging tot) doodslag is geen oriëntatiepunt. Voor zware mishandeling met behulp van een wapen geldt als oriëntatiepunt jeugddetentie vanaf zes maanden. Omdat de rechtbank komt tot een bewezenverklaring van poging tot doodslag ziet zij aanleiding om een hogere straf op te leggen dan dit oriëntatiepunt.

Andere relevante omstandigheden

Verdachte heeft een blanco strafblad. Het recidiverisico wordt door de deskundigen en de reclassering als laag/gemiddeld ingeschat. Verdachte heeft in het verleden nooit blijk gegeven van agressief gedrag of andere problematiek. Bovendien is niet duidelijk geworden waar het handelen van verdachte uit voort is gekomen. Verdachte heeft daar zelf ook geen verklaring voor kunnen geven. Het is daarom voor de rechtbank moeilijk om het recidiverisico in te schatten. Vanwege het gebrek aan inzicht in de beweegredenen van verdachte en gelet op de ernst van het feit is de rechtbank van oordeel dat een fors voorwaardelijk strafdeel op zijn plaats is.

Daarnaast weegt de rechtbank in het voordeel van verdachte mee dat hij op de zitting oprecht spijt heeft betuigd en zijn excuses heeft aangeboden aan aangever. Aangever heeft op zijn beurt te kennen gegeven verdachte te hebben vergeven en dat de zaak wat hem betreft daarmee is afgedaan.

In alle hiervoor genoemde omstandigheden ziet de rechtbank aanleiding om af te wijken van de eis van de officier van justitie. Alles afwegende is de rechtbank van oordeel dat jeugddetentie voor de duur van twaalf maanden, met aftrek van voorarrest, waarvan zes maanden voorwaardelijk, een passende straf is. Hierbij zal een proeftijd van twee jaren worden opgelegd, met als bijzondere voorwaarden een meldplicht bij de reclassering en het verkrijgen en behouden van een dagbesteding en een inkomen. De rechtbank ziet geen aanleiding om een locatiegebod op te leggen.