Uitspraken

In dit geval is sprake van de volgende bijzondere omstandigheden.
(1) In 2013 is [gedaagde 2] als journalist door justitie gevraagd mee te lopen met het cold case team dat opnieuw onderzoek ging doen naar de dood van [slachtoffer] . Na overleg met het Eindhovens Dagblad heeft hij dit aanbod geaccepteerd. [gedaagde 2] heeft vervolgens vier maanden lang de werkzaamheden van dit team van nabij gevolgd en heeft toegang verkregen tot het volledige strafdossier, zoals dat vanaf 1995 was samengesteld. Hem is hierbij geheimhouding opgelegd, zoals blijkt uit de door hem ondertekende geheimhoudingsverklaring (zie 2.5). Ten tijde van de procedure in hoger beroep is [gedaagde 2] toestemming verleend het OM van dichtbij te volgen en is hem toegang verleend tot het strafdossier in hoger beroep. Ook toen is aan [gedaagde 2] geheimhouding opgelegd, zoals blijkt uit het ‘mediacontract’ (zie 2.6). Gevolg hiervan was dat hij de nabestaanden van [slachtoffer] niet kon inlichten over zijn werkzaamheden ten behoeve van het boek en hen niet kon benaderen voor wederhoor, terwijl er wel contact was tussen hem en de nabestaanden, onder meer op de zittingsdagen bij de rechtbank en het gerechtshof. Door in te gaan op het aanbod van justitie heeft [gedaagde 2] zichzelf derhalve ten opzichte van de nabestaanden in een ongemakkelijke positie gebracht, zoals ook ter zitting door hem is erkend.

Het OM heeft achteraf erkend, zoals blijkt uit de in het geding gebrachte correspondentie, dat het zich bij het maken van de afspraken met de Persgroep en [gedaagde 2] teveel heeft geconcentreerd op het onderzoeksbelang en onvoldoende rekening heeft gehouden met de privacybelangen van de nabestaanden. In de brief van 24 oktober 2018 van het OM aan de hoofdredacteur van het Eindhovens Dagblad (productie 4 van mr. Trojan) staat dan ook onder meer het volgende:
Voor het OM staat vast dat dit traject niet naar behoren is verlopen. De nabestaanden zijn te laat geïnformeerd en hoewel door het mediacontract van maart 2018 en de eerdere geheimhoudingsafspraak wel werd beoogd, is het manuscript onvoldoende beoordeeld op strijd met de persoonlijke levenssfeer van de betrokkenen, mede doordat betrokkenen daarin zelf geen rol hebben kunnen spelen. Dit wordt door het OM betreurd en het OM wil graag de hierdoor dreigende schade alsnog proberen te voorkomen.
(2) De verdwijning van en de moord op [slachtoffer] heeft plaatsgevonden in 1995, meer dan 23 jaar geleden. Haar nabestaanden hebben moeten dulden dat hieraan indertijd ruim aandacht is besteed in de media, terwijl zij daar niet om hebben gevraagd. Inmiddels is verdedigbaar dat zij, na een zo lang tijdsverloop, het recht hebben zoveel mogelijk vergeten te worden. Dat veel informatie over de dood van [slachtoffer] en over haar familie nog is terug te vinden op verschillende plaatsen op het internet en dat de ouders van [slachtoffer] , met name [eiser 4] , in het verleden hebben meegewerkt aan een aantal van die publicaties, maakt dit niet principieel anders. Publicatie van het boek leidt er immers toe dat veel van die informatie na vele jaren opnieuw, geconcentreerd en geactualiseerd aan het brede publiek ter beschikking komt. Redelijkerwijs voorzienbaar is dat dit een grote impact zal hebben op de persoonlijke levenssfeer van de nabestaanden van [slachtoffer] en niet alleen op familieleden die indertijd in de publiciteit hebben gestaan, maar ook op inmiddels geboren neven en nichten.
(3) Het boek wordt uitgebracht met de bedoeling een bijdrage te leveren aan het publieke debat, aldus de Persgroep, door het publiek inzicht te geven in de inspanningen die politie en justitie leveren in het kader van een cold case onderzoek, teneinde daarvoor begrip en draagvlak te creëren. Deze op zichzelf respectabele bedoeling mag aan de hand van een specifieke casus (in dit geval de zaak van [slachtoffer] ) over het voetlicht worden gebracht. Dit is niet zonder meer anders als dit meebrengt dat het boek privacygevoelige gegevens (waaronder de beschrijving van de emoties van de nabestaanden) bevat. Vermelding van zulke gegevens kan bijvoorbeeld de functie hebben om voor publiek beter invoelbaar te maken waarom het voor nabestaanden, ook na lang tijdsverloop, toch nog zeer welkom is dat naar de zaak opnieuw met frisse ogen wordt gekeken. Maar naarmate de tijd verstrijkt, gaat de wenselijkheid dat privacygevoelige informatie over de nabestaanden niet onnodig aan de publiciteit wordt bloot gegeven, steeds meer klemmen. Dit geldt met name voor zover het gaat om redelijkerwijs als diffamerend of denigrerend te ervaren gegevens of bijzonderheden.
(4) Het beschrijven van een cold case onderzoek kan redelijkerwijs niet geschieden zonder een beschrijving van het aanvankelijke politieonderzoek, en van de redenen waarom dit is stukgelopen. Omdat [eiser 4] en [naam halfbroer] in dat onderzoek als verdachten zijn aangemerkt, ligt het voor de hand dat in het boek aan hun persoon extra aandacht wordt geschonken. Bij de beoordeling van de mate waarin dit is gerechtvaardigd, is echter mede van belang dat die verdenkingen achteraf ongegrond zijn gebleken, hetgeen noopt tot terughoudendheid.
(5) Zoveel mogelijk moet worden vermeden dat het boek, waarin onmiskenbaar negatieve passages zijn opgenomen over de familie van [slachtoffer] , met name over haar vader [eiser 4] , leidt tot secundaire victimisatie van de nabestaanden, bijvoorbeeld doordat zij zich niet gehoord, of niet respectvol behandeld voelen.

(6) Het publiceren van vertrouwelijk materiaal in het boek, ontleend aan het politiedossier, zoals informatie die voortkomt uit de aangiftes van de andere slachtoffers van de inmiddels berechte dader in de zaak van [slachtoffer] , kan van invloed zijn op de algemene bereidheid van het publiek om aangifte te doen van strafbare feiten. Het is minst genomen sterk de vraag of het de politie en het OM vrijstond om dit materiaal aan [gedaagde 2] ter inzage te geven, zoals hij had behoren te begrijpen. Hoewel publicatie van deze gegevens relevant is voor zover daardoor licht wordt geworpen op de persoon van de dader, en op de redenen voor het cold case team om hem aan nader onderzoek te onderwerpen, dient met deze publicatie een grote mate van terughoudendheid te worden betracht. Voorkomen moet worden dat slachtoffers van een strafbaar feit geen aangifte meer durven te doen uit vrees dat vertrouwelijke informatie die hun privacy betreft, later in een boek kan opduiken.

De subsidiaire vordering onder VI. in zaak 1 en de vordering in zaak 2 zien op het verwijderen van een aantal specifiek genoemde passages. Deze vorderingen komen gedeeltelijk – op de hierna te bespreken wijze – voor toewijzing in aanmerking. Gezien de onder 4.2 genoemde bijzondere omstandigheden, die ertoe nopen een zwaar gewicht toe te kennen aan de privacybelangen van eisers, dient hier het recht op vrijheid van meningsuiting te wijken. Dit strookt met artikel 10 lid 2 EVRM, waarin kort gezegd staat dat de uitingsvrijheid kan worden beperkt op een wijze die bij de wet is voorzien en die in een democratische samenleving noodzakelijk is in het belang van de bescherming van de goede naam of de rechten van anderen.

Gedeeltelijke toewijzing van deze vorderingen is bovendien niet in strijd met het verbod op preventieve censuur. Dat is reeds het geval omdat de Persgroep vrijwillig - zij het na sommatie - twee manuscripten van het boek ter beschikking heeft gesteld aan mrs. Korver en Van de Laar om hen in de gelegenheid te stellen hierop commentaar te leveren. Zij hebben van deze hun geboden gelegenheid gebruik gemaakt, hetgeen heeft geleid tot een aantal aanpassingen. Uiteindelijk zijn partijen het, na een langdurig onderhandelingsproces en een maandenlange correspondentie, niet eens kunnen worden over alle bezwaren, waarna deze kwestie aan de voorzieningenrechter is voorgelegd. Onder die omstandigheden is het aan de voorzieningenrechter om – kennelijk met instemming van partijen – de grenzen te trekken die de Persgroep naar eigen zeggen in het zand heeft getrokken, maar niet in marmer heeft gehouwen.

Behandeling specifieke bezwaren van [eiser 1] c.s.

In de dagvaarding heeft [eiser 1] c.s. bezwaar gemaakt tegen 24 passages in het manuscript. Ook is in de dagvaarding melding gemaakt van de door [eiser 4] gemaakte bezwaren, welke bezwaren eveneens onderdeel uitmaken van het petitum. Die bezwaren zullen onder 4.8 van dit vonnis (en alleen in het kader van zaak 2) worden besproken. Waar wordt geoordeeld dat een bepaalde passage moet worden verboden, wordt voor de motivering hiervan tevens verwezen naar de zes onder 4.2 van dit vonnis genoemde bijzondere omstandigheden van het geval. Om voor de hand liggende redenen worden de passages veelal niet letterlijk weergegeven, maar aangeduid met het begin en het einde daarvan, met weglating van gedeelten waaruit kan worden afgeleid wat nu juist vertrouwelijk moet blijven. Dit laatste wordt aangeduid met (…).
(1) pagina 12
Deze passage (twee alinea’s) gaat erover dat [slachtoffer] als klein seksueel zou zijn misbruikt. Vanwege de privacygevoeligheid en het niet of nauwelijks aanwezige belang voor het boek, dient de passage die begint met [naam halfbroer] , [naam halfbroer] , [naam halfbroer] en die eindigt met Meer niet te worden verwijderd.
(2) pagina 18

Het gaat om de volgende passage: “ Oma fluistert (…) Ze ergert zich dood.” Deze passage is privacygevoelig, wakkert de onrust binnen de familie aan en draagt niet of nauwelijks bij aan verwezenlijking van de doelstelling van het boek. Enig publiek belang wordt daardoor niet gediend. Om die redenen dient deze passage te worden verwijderd.
(3) pagina 19

Het gaat hier onder meer over de seksuele ervaring van [slachtoffer] . Dit is erg privacygevoelig. De Persgroep heeft al toegezegd de zin, vermeld in 5.23 van de conclusie van antwoord, te verwijderen. Geoordeeld wordt dat ook de zin daarna (Ook leraren …) dient te worden verwijderd.
(4) pagina 20
Hier staat een passage waaruit blijkt dat een lid van de familie vreemd zou zijn gegaan. Dat gaat het publiek niet aan en is in de onderhavige context niet relevant. De passage die begint met De vrouw die [slachtoffer] met (…) had betrapt en eindigt met terugkomen in verhoren en tips dient dus te worden verwijderd vanwege het privacygevoelige en diffamerende karakter.

(5) pagina 22
Op deze pagina wordt de vondst van het lichaam van [slachtoffer] beschreven. De Persgroep heeft reeds aangeboden een aantal zinnen van deze pagina te schrappen (zie 5.31 van de conclusie van antwoord). De passage is weliswaar indringend geschreven, maar met inachtneming van de passende terughoudendheid. Mede vanwege het grote journalistieke belang voor het boek is er geen aanleiding om op deze pagina meer te schrappen dan de Persgroep heeft aangeboden.
(6) pagina 25
Hier gaat het over de gedragingen van [eiser 4] op een feestje, kort na de vondst van [slachtoffer] . Er staat: De manager van [eiser 4] trouwt. Veel aanwezigen (…) twee weken na de begrafenis. Deze zinnen dienen te worden verwijderd vanwege hun diffamerende karakter en het beperkte belang voor het boek.

(7) pagina 28
Op deze pagina staat dat de rechercheurs in het eerste politieonderzoek aan [eiser 1] een aantal roddels hebben voorgelegd. De zin Het vreemdgaan, (…) de comeback van [naam 1] dient uit deze passage te worden verwijderd. Het benoemen van wat die roddels inhielden is privacygevoelig en diffamerend. Bovendien zijn het roddels, waarvan de juistheid per definitie niet vaststaat. Ten slotte geldt ook in zoverre dat vermelding daarvan niet of nauwelijks van belang is in het licht van de doelstelling van het boek, terwijl daardoor ook geen (ander) publiek belang wordt gediend.

(8) pagina 36

Aan het bezwaar tegen deze passage die [eiser 4] in een kwalijk daglicht plaatst door zijn reactie op een vraag van [slachtoffer] , is de Persgroep tegemoetgekomen door deze passage te herschrijven. De herschreven passage, die is opgenomen onder 5.49 van de conclusie van antwoord, mag in het boek worden opgenomen, met uitzondering van het woord ‘vreemdgaan’, dit laatste vanwege de privacygevoeligheid, het diffamerende karakter, het beperkte belang voor het boek en de afwezigheid van enig algemeen belang bij vermelding daarvan.
(9) pagina 37

Het gaat hier om de passage dat de eerste twee verhoren van [eiser 4] onbruikbaar zouden zijn geweest. Deze passage hoeft niet te worden verwijderd. Het betreft geen privacygevoelige of diffamerende informatie. Dat [eiser 1] c.s. dit voor het eerst hoort en hierdoor is geschokt, is onvoldoende grond om tot verwijdering van deze passage over te gaan.
(10) pagina 45

Op deze pagina is de passage opgenomen dat [naam halfbroer] vreest dat zijn halfbroer [eiser 3] [slachtoffer] wil laten opgraven. Deze passage is journalistiek relevant, in het kader van de verdenking die was gerezen tegen [naam halfbroer] , en feitelijk van aard. De juistheid daarvan is niet bestreden. Zij hoeft om die redenen niet te worden verwijderd.

(11) pagina 53

Op deze pagina wordt beschreven dat de politie met een ‘oefenpop’ van 70 kilo proefondervindelijk heeft proberen vast te stellen of een lichaam met dit gewicht door één persoon kan worden verplaatst. Deze passage is journalistiek relevant, feitelijk van aard en ook hier geldt dat de juistheid daarvan niet is bestreden. Zij hoeft dan ook niet te worden verwijderd. De omstandigheid dat [eiser 1] c.s. dit nu voor het eerst hoort en hierdoor is geschokt, is onvoldoende grond om tot verwijdering over te gaan.
(12) pagina 57
Het gaat hier om de zin [zin] . Deze zin moet worden verwijderd, niet alleen vanwege de schadelijkheid voor de familiaire verhoudingen en het beperkte belang voor het boek, maar ook omdat [gedaagde 2] kennelijk door zijn contacten met [eiser 1] en zonder openheid te betrachten over de redenen van zijn voortgezette belangstelling voor de zaak, aan zijn wetenschap over haar verdriet is gekomen (zie hiervoor in 4.2 onder (1).
(13) pagina 59
Hier wordt onder meer beschreven dat een (kortstondig verdachte) taxichauffeur foto’s van [slachtoffer] in zijn woonkamer had hangen. Deze passage hoeft vanwege de journalistieke relevantie daarvan, niet te worden verwijderd. Ook hier geldt dat het feit dat [eiser 1] c.s. dit voor het eerst hoort en hierdoor is geschokt, onvoldoende is om tot verwijdering over te gaan.
(14) pagina 63

Hier worden de emoties van de nabestaanden beschreven bij de opgraving van het lichaam van [slachtoffer] in 2011. De Persgroep heeft toegezegd deze passage te verwijderen (zie 5.84 van de conclusie van antwoord).
(15) pagina 69
Deze pagina bevat de beschrijving van de doodsoorzaak van [slachtoffer] . De desbetreffende passage hoeft niet te worden verwijderd. Weliswaar is deze passage voor de nabestaanden van [slachtoffer] zeer indringend, maar daartegenover staat dat de journalistieke relevantie groot is. Bovendien wordt uit deze passage duidelijk dat ook een cold case onderzoek, mede dankzij inmiddels toegenomen forensische vaardigheden, jaren na dato nog zeer relevante onderzoeksgegevens aan het licht kan brengen. Daarmee is een publiek belang gediend.
(16) pagina 138

Hier gaat het om de beschrijving van de reactie van [eiser 1] als haar het nieuws wordt verteld dat [slachtoffer] ook is verkracht. Deze passage moet uit het boek worden verwijderd omdat die wetenschap door [gedaagde 2] kennelijk is verkregen doordat hij dit van een lid van het politieteam heeft vernomen, hetgeen niet had mogen gebeuren, zoals hij had behoren te begrijpen. Ook al vindt deze beschrijving van de begrijpelijke emoties van [eiser 1] plaats op een niet diffamerende of denigrerende wijze, dit neemt niet weg dat daardoor om de genoemde reden een onaanvaardbare inbreuk op haar persoonlijke levenssfeer wordt gemaakt.

(18) pagina 139
Op deze pagina wordt beschreven dat [eiser 1] een hartaanval heeft gehad op dezelfde dag waarop zij het zojuist bedoelde nieuws over [slachtoffer] heeft gehoord. Dit betreft medische gegevens die bij uitstek privacygevoelig zijn. Maar omdat deze gegevens al in eerdere media-uitingen zijn opgenomen en het niet gaat om diffamerende of denigrerende informatie, terwijl de passage kennelijk dient om het publiek te laten begrijpen hoe groot de impact van een dergelijke zaak ook na vele jaren nog op de nabestaanden is, wordt het de Persgroep niet verboden hiervan melding te maken. De passage bevat bovendien nog een aanvullende bijzonderheid (“Nog in het ziekenhuis…”) waarvan de Persgroep al heeft toegezegd deze te zullen schrappen.
(19) pagina 148
Hier wordt beschreven dat [eiser 1] aanvankelijk niet in staat was haar kinderen te vertellen dat [slachtoffer] is verkracht. Het betreft een beschrijving van de volkomen begrijpelijke emoties van [eiser 1] en geschiedt niet op een diffamerende of denigrerende wijze. Toch wordt publicatie van deze emoties verboden om de hiervoor in (12) en (16) genoemde redenen.
(20) pagina 216
Hier wordt beschreven dat een medewerkster van Slachtofferhulp en de raadsman van [eiser 1] haar proberen gerust te stellen toen bleek dat de rechtbank de strafzaak tegen de verdachte aanhield om te beslissen over zijn verzoek tot invrijheidstelling. Ook hier geldt dat het een beschrijving betreft van de begrijpelijke emoties van [eiser 1] en dat dit niet geschiedt op een diffamerende of denigrerende wijze. Toch wordt ook publicatie van deze bijzonderheden om de voormelde redenen verboden.
(21) pagina’s 94, 95, 102, 103, 108 en 109
Het is [eiser 1] c.s. hier te doen om de privacy van drie andere slachtoffers van verkrachting door de inmiddels berechte dader in de zaak van [slachtoffer] . Deze slachtoffers worden in het boek met gefingeerde namen aangeduid. Ter zitting heeft de Persgroep aangevoerd dat de desbetreffende passages, mede naar aanleiding van bezwaren van het OM, nog zullen worden herschreven. De Persgroep wordt hierbij in overweging gegeven (zie ook de zesde onder 4.2 genoemde omstandigheid) daarbij grote terughoudendheid te betrachten en rekening te houden met het algemene belang van de aangiftebereidheid van het publiek.
(22) pagina’s 66, 67, 93 tot en met 96, 102 tot en met 104, 108 tot en met 110
[eiser 1] c.s. schaart zich hier achter een door het OM gemaakt bezwaar. Hiervoor geldt hetzelfde als onder 21 vermeld.
(23) pagina 58

Ook hier schaart [eiser 1] c.s. zich achter een door het OM gemaakt bezwaar en wel tegen het gebruik van het woord buurtgenoot. Hierdoor zou de desbetreffende persoon te herleiden zijn, hetgeen de aangiftebereidheid van het publiek nadelig zou kunnen beïnvloeden. De Persgroep heeft geen aanleiding gezien in deze passage veranderingen aan te brengen. Er is onvoldoende aanleiding de Persgroep hiertoe te veroordelen. Wel wordt haar in overweging gegeven het woord buurtgenoot te vervangen door het woord man.

(24) pagina 372
Ook het laatste bezwaar van [eiser 1] c.s. is een bezwaar dat van het OM is overgenomen. Het gaat erom dat op de laatste pagina van het boek een opsomming is opgenomen van de personen van wie de namen zijn gefingeerd. Vermeld wordt in welke relatie die personen staan tot andere personen in het boek, hetgeen hen alsnog te identificeren zou maken. Dit bezwaar wordt verworpen omdat die relatie reeds blijkt uit de context waarin zij in het boek worden genoemd.

Behandeling specifieke bezwaren van [eiser 4]

[eiser 4] heeft bezwaar gemaakt tegen 11 specifieke passages in het manuscript. Waar wordt geoordeeld dat een bepaalde passage moet worden geschrapt, wordt voor de motivering hiervan tevens verwezen naar de zes onder 4.2 van dit vonnis genoemde bijzondere omstandigheden.
(1) pagina 15

Deze passage (een gehele alinea) gaat over de persoon [eiser 4] en plaatst hem naar objectieve maatstaven in een negatief daglicht. Naar aanleiding van het door hem gemaakte bezwaar heeft de Persgroep aangeboden bepaalde woorden en twee zinnen uit de alinea te schrappen (zie 5.141 en 5.143 van de conclusie van antwoord). Op die hiervoor in 4.2 onder (2) - (5) genoemde gronden en mede gezien de beperkte journalistieke relevantie voor het boek en de afwezigheid van enig publiek belang bij openbaarmaking, wordt echter geoordeeld dat de gehele passage waartegen bezwaar is gemaakt (dus vanaf “Dan [eiser 4] zelf onder de lamp” tot en met “wist [eiser 4] ”) dient te worden verwijderd.
(2) pagina 18
De passage waartegen bezwaar is gemaakt bevat de zin waarover onder 4.6 van dit vonnis onder (2) reeds is geoordeeld dat die moet worden verwijderd. Hier wordt aanleiding gezien de passage te verwijderen vanaf de zin [eiser 4] blijft de rechercheurs verbazen met opmerkingen over zijn dochter tot en met de zin In Terneuzen wonen Spanje-vrienden van [eiser 4] die hetzelfde suggereren. Deze passage bevat namelijk zeer privacygevoelige informatie over [slachtoffer] én zeer diffamerende informatie over [eiser 4] . Bovendien wordt door vermelding daarvan geen publiek belang gediend.

Voor zover de passage echter gaat over het inschakelen van paragnosten, wordt geen aanleiding gezien om tot verwijdering over te gaan. Het betreft hier algemeen bekende en niet-diffamerende informatie.
(3) pagina 19
Met betrekking tot deze passage heeft de Persgroep aangeboden de daarin vermelde bijzonderheid over [eiser 1] te schrappen (zie 5.148 van de conclusie van antwoord). Op voormelde gronden wordt echter aanleiding gezien de gehele passage waartegen bezwaar is gemaakt te schrappen en wel vanaf de zin De rechercheurs zien (…) tot en met en noteert hetzelfde. In deze passage wordt namelijk een suggestie gewekt over het privéleven van [eiser 4] en [eiser 1] ruim 20 geleden die diffamerend is en bij uitstek privacygevoelig, zonder dat daardoor enig publiek belang wordt gediend.

(4) pagina 20

De passage waartegen [eiser 4] bezwaar maakt, is ook besproken onder (4) van rechtsoverweging 4.6. Daar is reeds geoordeeld dat deze passage dient te worden verwijderd.
(5) pagina 25

De Persgroep heeft aangeboden om twee zinnen uit de passage waartegen bezwaar is gemaakt, te verwijderen. Het betreft de zinnen Het valt de rechercheurs op tot en met als hij seks bedoelt (zie 5.150 van de conclusie van antwoord). Geoordeeld wordt dat ook de volgende zinnen moeten worden verwijderd: [eiser 4] is betrokken bij (…) aan de kassa. Ook hier gaat het om diffamerende en privacygevoelige informatie, wordt door vermelding geen publiek belang gediend en betwist [eiser 4] bovendien de juistheid daarvan.
(6) pagina 27
Deze passage gaat onder meer over de “escapades” van [eiser 4] , over de zelfmoord van de biologische moeder van [slachtoffer] en over een buitengewoon diffamerende (en bovendien inmiddels onjuist gebleken) roddel. Vanwege dit diffamerende en denigrerende karakter, de privacygevoeligheid en het ontbreken van enig publiek belang bij publicatie, dienen de volgende zinnen te worden verwijderd: De man is huisvriend tot en met vervolgens gruwelijk uit de hand gelopen.
(7) pagina 33
Naar aanleiding van het bezwaar tegen de desbetreffende passage heeft de Persgroep al aangeboden de volgende zinnen te schrappen: Opmerkelijk, opeens heeft iedereen het over (…). Is dat toeval? (zie 5.154 van de conclusie van antwoord). Geoordeeld wordt dat ook de zinnen daarna ([slachtoffer] ’s gezondheidslerares tot en met kan het niet hard maken) moeten worden verwijderd. Hierin is immers uitermate privacygevoelige informatie over [slachtoffer] en over de relatie tot haar biologische moeder vermeld. Ook wordt hier op onvoldoende feitelijke gronden de suggestie gewekt dat in de thuissituatie op seksueel gebied “iets niet lekker zat”.
(8) pagina 35

De passage waartegen bezwaar is gemaakt dient vanaf [eiser 4] vindt dat blijkbaar geen punt tot en met de zin de volgende dag op de voorpagina uit het manuscript te worden verwijderd. De passage bevat privacygevoelige informatie over de relatie tussen [eiser 4] en [naam halfbroer] en besteedt aandacht aan de vraag of [eiser 4] de biologische vader is van [slachtoffer] . Ook dit is privacygevoelig en vanuit journalistiek oogpunt bezien minder relevant. Voorts wordt door vermelding daarvan geen algemeen belang gediend.
(9) pagina 36
Dit bezwaar is ook besproken onder (8) van 4.6. Daarin is reeds geoordeeld dat de herschreven passage, met uitzondering van een enkel woord, in het boek mag worden opgenomen.

(10) pagina 37

Naar aanleiding van het bezwaar tegen de desbetreffende passage heeft de Persgroep aangeboden de zin Het lijkt inderdaad een komen en gaan in het huis (…) te schrappen (zie 5.161 van de conclusie van antwoord). Geoordeeld wordt echter dat de gehele passage waartegen bezwaar is gemaakt (vanaf [eiser 4] , [eiser 4] , [eiser 4] tot en met [naam 2]) dient te worden verwijderd. Deze passage kan worden aangemerkt als een karaktermoord op [eiser 4] . De journalistieke relevantie hiervan is niet of nauwelijks aanwezig en enig algemeen belang wordt daardoor niet gediend. Overigens heeft de Persgroep aangeboden (ook) de daaropvolgende passage over eventueel zakelijk wangedrag van [eiser 4] te schrappen (zie 5.162 van de conclusie van antwoord).
(11) pagina 38

Geoordeeld wordt dat de gehele passage waartegen bezwaar is gemaakt (vanaf Dagenlang zal [eiser 4] vertellen tot en met Want ja, hij mag naar huis) moet worden verwijderd. Hierin wordt verslag gedaan van hetgeen [eiser 4] tijdens zijn verhoor tegenover de politie heeft verklaard, hetgeen [gedaagde 2] klaarblijkelijk weet omdat hij kennis heeft kunnen nemen van de politiedossier. Door vermelding van deze passages zal de bereidheid van toekomstige verdachten om zich tegenover de politie niet op hun zwijgrecht te beroepen, voorzienbaar afnemen, zodat door die vermelding een publiek belang wordt geschaad. Bovendien betreft het hier zeer privacygevoelige informatie over de jeugd van [eiser 4] , zijn vader en zijn huwelijk met [eiser 1] , die na ruim 20 jaren niet alsnog in de onderhavige context aan de openbaarheid mag worden prijsgegeven.

Ten slotte wordt overwogen dat het beroep van [eiser 1] c.s. op schending van het ambtsgeheim (artikel 272 van het Wetboek van Strafrecht), de AVG, de WOB en de Leidraad van de Raad voor de Journalistiek, geen grond kan opleveren om hun vorderingen in dit kort geding uitgebreider toe te wijzen dan hiervoor is geoordeeld. Ook als deze grondslagen van de vordering worden meegewogen, dient de zaak immers te worden beoordeeld door een afweging te maken tussen de vrijheid van meningsuiting en de persoonlijke levenssfeer, met inachtneming van alle omstandigheden van het geval, welke afweging hiervoor reeds is gemaakt. Voor schending van een ambtsgeheim kan immers een rechtvaardigingsgrond bestaan indien daardoor gewichtiger belangen worden gediend dan door de geheimhouding. Ook op grond van de AVG, die in artikel 85 een journalistieke exceptie kent, dient eenzelfde afweging van belangen te worden gemaakt. De WOB is in dit geval niet of nauwelijks relevant omdat de journalist in kwestie ( [gedaagde 2] ) al de beschikking hééft gekregen over bepaalde, al dan niet geheime, documenten. Bovendien blijkt ook uit deze wet dat een afweging moet worden gemaakt tussen enerzijds het belang van openbaarheid en anderzijds het belang van eerbiediging van de persoonlijke levenssfeer. De Leidraad van de Raad voor de Journalistiek ten slotte bevat geen objectief recht maar soft law en bevat de regel dat een inbreuk op de privacy alleen onzorgvuldig is wanneer die niet in redelijke verhouding staat tot het maatschappelijk belang dat door de publicatie wordt gediend, hetgeen eveneens noopt tot eenzelfde belangenafweging als hiervoor bedoeld.

In beide zaken ten slotte