Uitspraken

De rechtbank ziet zich allereerst voor de vraag gesteld of er sprake is van een onherstelbaar vormverzuim zoals bedoeld in artikel 359a Wetboek van Strafvordering.

De rechtbank gaat daarbij uit van de volgende feiten en omstandigheden.

Op 8 april 2021 reed verdachte in een auto met een Belgisch kenteken op de A10 West. Verbalisant [verbalisant 1] geeft in zijn proces-verbaal aan dat hij de indruk kreeg dat dit voertuig zich leek in te houden en zich leek te verschuilen achter het overige verkeer. Ook geeft hij aan dat hij zag dat het voertuig heel vroeg remde (op een afwijkende manier ten opzichte van het overige verkeer) en leek te schrikken van de aanwezigheid van de politie en dat het voertuig niet helemaal doorreed tot aan de stopstreep, maar op een ontwijkende en afwijkende manier bleef schuilen achter een bestelbusje. Uit de politiesystemen bleek dat de auto op naam stond van [persoon], geboren op [geboortedag 2] 1999 en deze kentekenhouder zat volgens deze verbalisant zeker niet in de auto. Daar kwam bij dat het een buitenlands voertuig betrof terwijl er op dat moment, in verband met de COVID-19-pandemie, zeer weinig buitenlandse voertuigen reden in Amsterdam. Daarom besloot verbalisant [verbalisant 1] het voertuig te controleren op basis van artikel 160 Wegenverkeerswet 1994. Verdachte toonde vervolgens een Albanees rijbewijs, een Albanese identiteitskaart en een Belgisch verblijfsdocument. Genoemde verbalisant gaf aan dat, omdat dit geen identiteitsdocumenten zijn in de zin van artikel 1 Wet op de identificatieplicht, hij besloot het voertuig te doorzoeken op zoek naar eventuele aanwezigheid van een geldig identiteitsbewijs. Hij zag dat er op de achterbank een jas lag, waarop de portier werd geopend om te kijken of er in de jas een geldig identiteitsbewijs zou zitten. Op dat moment zagen twee inmiddels aangesloten collega’s van hem dat de middenconsole afwijkingen had in de naden en niet naadloos aansloot op de rest van het interieur. Toen één van hen, verbalisant [verbalisant 2], aan het middenconsole voelde, voelde hij dat daar beweging in zat. Hij geeft aan dat hij keek door het luchtrooster in de middenconsole en een magneet zag zitten. Daarop concludeerde hij dat er een verborgen ruimte moest zijn aangebracht in het voertuig. Op dat moment is besloten verdachte de cautie te geven en is het voertuig nader en grondig doorzocht op grond van artikel 96b Sv. In de middenconsole zijn in de verborgen ruimte twee blokken en twee pakketten geld aangetroffen. Uit de indicatieve test bleek dat de inhoud van de pakketten cocaïne was.

De rechtbank oordeelt dat de staandehouding rechtmatig was. De politie voerde met geldige redenen een verkeerscontrole uit op basis van de Wegenverkeerswet. Met name het opvallende rijgedrag is een geldige reden om het voertuig staande te houden voor een verkeerscontrole. In het kader van een verkeerscontrole is het gelegitimeerd om te vragen naar een identiteitsbewijs van de bestuurder van de auto (verdachte). Verdachte is afkomstig uit [geboorteland]. Om zich te legitimeren kon verdachte niet volstaan met het overhandigen van een Albanese identiteitskaart, een Albanees rijbewijs en een Belgisch verblijfsdocument. Dit zijn immers geen identiteitsdocumenten zoals bedoeld in artikel 1 Wet op de identificatieplicht. De politie had dus de bevoegdheid om de auto te doorzoeken op aanwezigheid van een geldig identiteitsbewijs. De politie is niet meteen begonnen met het grondig doorzoeken van de auto, maar heeft eerst zoekend rondgekeken. Daarbij zag de politie een jas op de achterbank liggen. Pas toen de politie in de jas zocht naar aanwezigheid van een identiteitsbewijs nam zij de verborgen ruimte waar. Op dat moment had de politie voldoende aanwijzingen voor een verdenking van een strafbaar feit als bedoeld in artikel 67 Sv. Het is namelijk een feit van algemene bekendheid dat dergelijke verborgen ruimtes zeer regelmatig worden gebruikt voor criminele activiteiten, veelal het verbergen en vervoeren van drugs, wapens en/of geld. Pas op dat moment is de politie het voertuig nader en grondig gaan doorzoeken op basis van artikel 96b Sv. De doorzoeking was dus rechtmatig. De rechtbank kan niet vaststellen dat er sprake is van etnisch profileren, zoals de raadsman stelt.

Nu de staandehouding en de doorzoeking van de auto rechtmatig waren, is er geen sprake van een vormverzuim op grond van artikel 359a Sv. Het verweer van de raadsman op dit punt wordt daarom verworpen.

Verdachte is op 8 april 2021 in Amsterdam aangehouden met twee kilogram cocaïne en € 20.000,- in de auto. Hij heeft op de zitting bekend dat hij deze goederen van iemand heeft gekregen in Rotterdam met het doel om deze in Amsterdam af te leveren. Hij wist vooraf dat de klus niet klopte en eenmaal in Rotterdam aangekomen hoorde hij precies waarover de klus ging. De middelen zijn getest en bevatten cocaïne. De rechtbank acht feit 1 dus bewezen.

Ook acht de rechtbank bewezen dat verdachte zich heeft schuldig gemaakt aan witwassen. Verdachte heeft een groot contant geldbedrag voorhanden gehad. Hij wist dat dit geld afkomstig was van criminele activiteiten, nu hij dit samen met de cocaïne moest afleveren aan een persoon in Amsterdam en het om een groot geldbedrag ging. Vermoedelijk is het geld afkomstig van drugshandel, maar niet is vast te stellen van welk specifiek misdrijf dit geldbedrag afkomstig is.

Beoordelingskader witwassen

Ook als niet meteen duidelijk is uit welk specifiek misdrijf de voorwerpen afkomstig zijn, kan witwassen bewezen worden. Het gaat dan om gevallen waarbij het op grond van de feiten en omstandigheden niet anders kan dan dat de voorwerpen van misdrijf afkomstig zijn. Als de feiten en omstandigheden in het dossier zodanig zijn dat zonder meer sprake is van een vermoeden van witwassen, mag van verdachte worden verlangd dat hij een verklaring geeft over de legale herkomst van de voorwerpen. Zo’n verklaring moet concreet en verifieerbaar zijn, en niet op voorhand hoogst onwaarschijnlijk. Vervolgens ligt het op de weg van het Openbaar Ministerie om nader onderzoek te doen naar die verklaring. Als uit dit onderzoek blijkt dat met voldoende mate van zekerheid kan worden uitgesloten dat de voorwerpen een legale herkomst hebben en dat dus een criminele herkomst de enige aanvaardbare verklaring is, kan het witwassen van die voorwerpen worden bewezen.

Het voorhanden hebben van een contant geldbedrag van € 20.000,- roept op zichzelf al een vermoeden van witwassen op. Verdachte is bovendien op heterdaad aangehouden voor het aanwezig hebben en vervoeren van cocaïne, dat verstopt zat in dezelfde verborgen ruimte als het geldbedrag. Daarmee is het witwasvermoeden gerechtvaardigd en mag van verdachte een verklaring worden verlangd, zoals hiervoor bedoeld. Verdachte heeft geen verklaring gegeven over de herkomst van het geld. Daardoor kan de rechtbank niet anders dan concluderen dat het geld afkomstig moet zijn van enig misdrijf.