Uitspraken

Beoordeling door de rechtbank

5. Op grond van artikel 2.1 van de Wabo is het onder meer verboden om zonder omgevingsvergunning een bouwwerk te bouwen en in strijd met een bestemmingsplan gronden te gebruiken. Artikel 2.3a van de Wabo bepaalt onder meer dat het verboden is om een bouwwerk dat is gebouwd zonder omgevingsvergunning in stand te laten. Artikel 2.10, eerste lid, van de Wabo bepaalt, voor zover hier van belang, dat een omgevingsvergunning voor de activiteit bouwen moet worden geweigerd in het geval waarin strijd bestaat met het bestemmingsplan of indien de activiteit niet voldoet aan de redelijke eisen van welstand. In artikel 2.12 van de Wabo is bepaald wanneer kan worden afgeweken van het bestemmingsplan.

6. Artikel 8, eerste lid, van de planvoorschriften behorende bij het bestemmingsplan bepaalt: “De gronden, ingevolge de kaart bestemd voor Water (Vw), zijn aangewezen voor vaarwater en afwateringskanalen, alsmede, waar op de kaart nader aangegeven, voor ligplaatsen met steigers ten behoeve van binnenvaartschepen, voor ligplaatsen met steigers ten behoeve van woonschepen/woonarken en voor ligplaatsen met steigers ten behoeve van recreatie- en horecaschepen en schepen met een maatschappelijke functie.”

7. Tussen partijen is niet in geschil dat voor het vervangen van een woonschip door een woonark een omgevingsvergunning is vereist. Het geschil spitst zich toe op de vraag of het vervangen van een woonschip door een woonark in strijd is met het bestemmingsplan.

8. [eiser] voert aan dat verweerder het bestemmingsplan verkeerd heeft uitgelegd. De aanduiding “woonark/woonschip” in artikel 8 van de planvoorschriften duidt erop dat de planwetgever geen onderscheid heeft willen maken tussen woonschepen en woonarken en dat het om een verzamelbegrip gaat. Volgens de plankaart zijn de hier betreffende gronden bestemd voor “Steigers met woon- en bedrijfsschepen” en dus voor woonarken, aldus [eiser] .

9. De rechtbank volgt [eiser] niet in de door hem gegeven uitleg. Het bestemmingsplan maakt in de definities expliciet onderscheid tussen woonschepen en woonarken.1 Op grond van artikel 8 van de planvoorschriften zijn de gronden met de bestemming “water” onder meer aangewezen voor “ligplaatsen met steigers ten behoeve van woonschepen/woonarken”, maar alleen daar waar dat op de kaart nader is aangegeven. Op de plankaart zijn de gronden van de ligplaats van [eiser] nader aangeduid met “steigers woon- en bedrijfsschepen”. Daar staat niet “woonarken”. Op grond van de plankaart zijn ter plaatse dus alleen woon- en bedrijfsschepen toegestaan.

10. Er zijn verder geen aanknopingspunten voor het oordeel dat met “woon- en bedrijfsschepen” ook woonarken worden bedoeld. Anders dan [eiser] betoogt, is dat niet af te leiden uit het feit dat in de toelichting op het ontwerpbestemmingsplan “Oostelijke Handelskade”, de begrippen woonboten en woonschepen door elkaar worden gebruikt.

11. De rechtbank is het dus met verweerder eens dat op de ligplaats van [eiser] alleen woonschepen en bedrijfsschepen mogen liggen. Het vervangen van een woonschip door een woonark is dus in strijd met het bestemmingsplan.

12.
[eiser] doet een beroep op het vertrouwensbeginsel. [eiser] voert aan dat voordat hij de aanvraag heeft gedaan, hij diverse malen met de afdeling Vergunningen heeft gesproken en gemaild over de woonark en over eerder verleende vergunningen voor woonarken ter plaatse. Op grond daarvan is bij hem de gerechtvaardigde verwachting gewekt dat ook zijn woonark was toegestaan, mits die zou voldoen aan de redelijke eisen van welstand. Ter onderbouwing heeft hij e-mails van [medewerker] van de afdeling Vergunningen van het stadsdeel Centrum van de gemeende Amsterdam overgelegd.

13. De rechtbank oordeelt dat bij [eiser] de gerechtvaardigde verwachting is gewekt2 dat verweerder het vervangen van het woonschip door een woonark zou toestaan indien de woonark zou voldoen aan de redelijke eisen van welstand.

14. Verweerder heeft jaren beleid gevoerd waarin woonarken binnen het bestemmingsplan waren toegestaan en heeft daar ook naar gehandeld. Dat wordt geïllustreerd door in ieder geval drie vergunningen voor woonarken die binnen het bestemmingsplan zijn verleend. Deze uitleg is hiervoor als onjuist geoordeeld, maar is wel als de geldende uitleg met [eiser] gecommuniceerd. Verweerder heeft niet weersproken dat aan [eiser] in de verschillende telefoongesprekken die hij had met de afdeling Vergunningen is gecommuniceerd dat een woonark was toegestaan. [eiser] heeft ook e-mails van [medewerker] , ontvangen waarin staat: “In 2017 is op de [adres] inderdaad het vervangen van een schip voor een ark verleend” en daarna “Ik heb begrepen dat een wissel van schip naar ark op de [adres] waarschijnlijk mogelijk is, mits CRK3 akkoord is. Het is dus raadzaam om sowieso eerst een concept aanvraag in te dienen om de haalbaarheid te onderzoeken.” Daarna heeft [eiser] de aanvraag ingediend.

15. Op basis van de gesprekken met en de e-mails van de afdeling Vergunningen, heeft [eiser] mogen begrijpen dat hiermee is bedoeld dat de aanvraag alleen kon afketsen op een onwelgevallig welstandsadvies van de CRK en niet op strijdigheid met het bestemmingsplan. [eiser] mocht ervan uitgaan dat [medewerker] als medewerker bij de afdeling Vergunningen van het stadsdeel Centrum van de gemeente Amsterdam, de opvatting van verweerder vertolkte. Verweerder heeft miskend dat deze toezegging was gedaan. Dat verweerder het inzicht pas kreeg dat een woonark in strijd is met het bestemmingsplan op het moment dat het bestreden besluit werd genomen, kan niet aan [eiser] worden tegengeworpen, omdat toen de toezegging immers al was gedaan. Verweerder zal dan ook een nieuw besluit moeten nemen waarbij hij ervan uit moet gaan dat [eiser] in de gegeven omstandigheden redelijkerwijs de gerechtvaardigde verwachting had dat hij zijn woonschip mocht vervangen door een woonark.

16. Dit betekent niet dat verweerder de vergunning moet verlenen. Bij het nieuw te nemen besluit zal verweerder de aanvraag aan de redelijke eisen van welstand moeten toetsen, nu dat nog niet is gedaan. Ook zal verweerder het zwaarwegende belang van de gewekte gerechtvaardigde verwachtingen moeten afwegen tegen het algemeen belang of de belangen van derden, die aan het honoreren van de verwachtingen in de weg kunnen staan.4

De loopplank, de afmeerpaal en het ponton

17. Op de situatietekeningen die [eiser] bij zijn aanvraag heeft ingediend zijn een loopplank, een afmeerpaal en het al bestaande ponton ingetekend. Voor die activiteiten was nog geen omgevingsvergunning verleend, zodat verweerder die terecht bij de beoordeling van de aanvraag heeft betrokken. Nu verweerder een nieuw besluit moet nemen over de omgevingsvergunning voor de woonark zal verweerder ook opnieuw moeten beoordelen of het ponton gelegaliseerd kan worden en of voor de loopplank en de afmeerpaal een omgevingsvergunning kan of moet worden verleend. Omdat [eiser] in beroep kenbaar heeft gemaakt dat hij los van zijn aanvraag tot vervanging van zijn woonschip belang heeft bij een tweede afmeerpaal, zal verweerder op grond van artikel 2.21 van de Wabo ook hebben te beoordelen of los van de omgevingsvergunning voor de woonark een omgevingsvergunning voor de afmeerpaal kan of moet worden verleend.

19. Het beroep is gegrond. De rechtbank vernietigt het bestreden besluit en draagt verweerder op om met inachtneming van deze uitspraak een nieuw besluit te nemen.

20. Omdat de rechtbank het beroep gegrond verklaart, bepaalt de rechtbank dat verweerder aan [eiser] het door hem betaalde griffierecht moet vergoeden.

21. De rechtbank veroordeelt verweerder ook in de door [eiser] gemaakte proceskosten. Deze kosten stelt de rechtbank op grond van het Besluit proceskosten bestuursrecht voor de door een derde beroepsmatig verleende rechtsbijstand vast op € 1.518,- (1 punt voor het indienen van het beroepschrift, 1 punt voor het verschijnen ter zitting met een waarde per punt van € 759,- en een wegingsfactor 1).