Uitspraken

Uitgangspunten

1. Als uitgangspunt geldt het volgende.

1. [verweerster] is op 1 januari 2014 in dienst getreden bij NH Science. De functie van [verweerster] staat in de arbeidsovereenkomst omschreven als “vestigingsmanager, in de ruimste zin”. Het laatst verdiende salaris bedraagt € 4.091,70 bruto per maand.

2. [verweerster] had de dagelijkse leiding bij NH Science. Samen met twee collega’s vormt zij het MT van NH Science. Bij NH Science zijn in totaal 17 personen werkzaam.

3. NH Science maakt onderdeel uit van een groep franchisenemers van een Canadese onderneming. In Nederland is er in iedere provincie een franchisenemer. NH Science organiseert wetenschappelijke workshops voor kinderen.

4. Op 14 april 2023 zou bij NH Science en de andere Nederlandse franchisenemers een nieuw online boekingsprogramma “live” gaan. [verweerster] heeft dit voor NH Science tegengehouden in afwachting van verdere ontwikkeling, omdat de aanbetalingsfunctie niet werkte. Een aantal andere franchisenemers heeft hetzelfde gedaan.

5. Op 18 april 2023 schreef [naam 2] aan [verweerster] onder meer:
   Het verbaasd mij en ik vind het kwalijk dat ik pas door de reactie mail van [naam 4] moet vernemen dat de geplande inhoudelijk instructie vrijdagmiddag is uitgelopen op een spontaan ingelaste DFA meeting met stemming.
   Blijkbaar zijn er zaken aangekaart, opnieuw opgevoerd en ingezet tot breekpunt van het project. Er is zonder afstemming en intern overleg een eenzijdige beslissing genomen in een spontane eigenaren stemming waarmee een omvangrijk vitaal project in een cruciale eindfase tot stilstand wordt gebracht. (…) Ik baal hier van en hoor graag waarom dit zo verloopt. (…) Gezien je afwezigheid de laatste meetings kun je dit nooit alleen overzien en hebben afgewogen. Het halen van je doel (inhoudelijk gelijk krijgen of een punt maken) heiligt niet alle middelen en wat mij betreft overspeel jij je hand hier behoorlijk.

6. Diezelfde dag stuurde [verweerster] een e-mail aan de hiervoor genoemde [naam 4] , met de eigenaren van (onder meer) NH Science in de cc. Daarin staat onder meer:
   Ik ben het totaal met je eens dat zaken niet helemaal correct lijken te gaan. Die situatie was echter al eerder gaande dan afgelopen vrijdag. Vandaar ook dat ik de afgelopen maanden meerdere malen om duidelijkheid over dit project heb gevraagd. Op mijn mail van begin april kreeg ik als antwoord dat de opdrachtgever en stakeholder nog steeds de DFA zelf is. Als dan een meerderheid van de DFA aangeeft van niets te weten wat betreft de keuze om een tool zonder aanbetalingsfunctie te accepteren en het er tevens niet mee eens is, dan is er in een eerder stadium al iets mis gegaan.

7. Op 19 april 2023 schreef [naam 2] in een e-mail aan [verweerster] vervolgens onder meer:
   Gezien de ontstane situatie is het wat mij betreft onwenselijk dat wij elkaar nog steeds niet hebben gesproken. Wat mij betreft mag daar het ongenoegen en de spanning ook wel vanaf. (…)
   Mijn ongenuanceerde reactie per mail komt voort uit totale onbegrip voor de aanpak en escalatie van vrijdag j.l. Vooral de keuze om zonder ruggespraak of overleg te doen en zonder hierbij oog te hebben voor het betrekkingsniveau roept vragen op.
   (…)
   Zover ik het kan overzien heb je inhoudelijk absoluut een punt, echter hoe dat vervolgens is aangepakt en verlopen begrijp ik niet.
   Juist omdat ik ervaar dat er op betrekkingsniveau iets goed mis gaat reageer ik met een ongenuanceerde mail en laat duidelijk merken dat de behoefte bestaat om hierover overleg te hebben.

8. Op 20 april 2023 hebben [naam 2] en [verweerster] tijdens een wandeling met elkaar gesproken. Naar aanleiding van dat gesprek heeft [verweerster] op 24 april 2023 de vertrouwenspersoon van NH Science ingeschakeld.

9. Op 12 mei 2023 had [verweerster] een gesprek met [naam 1] en [naam 2] . Op 30 mei 2023 vond een vervolggesprek plaats.

10. Op 15 juni 2023 – tijdens een vakantie van [verweerster] – schreef [naam 3] een e-mail aan [verweerster] met afspraken over de verdeling van de taken en verantwoordelijkheden binnen NH Science.

11. [verweerster] reageerde op 4 juli 2023 op deze e-mail en schreef daarin onder meer:
    Dit is niet het verslag van het gesprek zoals het gevoerd is, maar met het oog op de toekomst is het inderdaad goed om afspraken rond de samenwerking af te stemmen en vast te leggen.
    (…)
    Bovenal mis ik de vermelding van de ontstane onveilige werksituatie waarmee ik me bij de AVA gemeld heb, die aanleiding is geweest voor onze gesprekken, en de maatregelen die zijn getroffen. Voor mij is nu niet duidelijk of deze in stand blijven, of dat er een vervolg actie komt om te normaliseren.

12. Daarop reageerden [naam 1] , [naam 3] en [naam 2] op 5 juli 2023 als volgt:
    We hebben bewust niet teruggekeken omdat we de indruk hadden (…) dat we samen een weg vooruit gevonden hadden. De situatie die je (…) schetst is niet compleet en heeft een voorgeschiedenis, waar we over gesproken hebben in de twee gesprekken die we gevoerd hebben.
    (…)
    We menen dat je rol gelijk gebleven is.
    (…)
    We gaan ervan uit dat de afspraken, die we op 30 mei grof geformuleerd hebben (…) geëffectueerd worden en dat we de eerste rapportage aanstaande vrijdag tegenmoet kunnen zien.

13. Voor 7 juli 2023 was een overleg gepland tussen [naam 1] , [naam 3] en [naam 2] en [verweerster] . Op 6 juli 2023 liet [verweerster] weten de vertrouwenspersoon uit te willen nodigen. [naam 1] , [naam 3] en [naam 2] reageerden vervolgens met een e-mail waarin staat:
    Begrijpen we goed uit je verzoek dat er meer overleg nodig is over de afgelopen periode en dat we nog niet vooruit kunnen? Kun je in dat geval aangeven wat er nog speelt en wat je nodig hebt?

14. Daarop stuurde [verweerster] nog een reactie, waarin zij onder meer schreef:
    Er is een onveilige werksituatie ontstaan, waarover ik jullie [ [naam 1] en [naam 3] , ktr] op 12 mei uitgebreid heb ingelicht (…). In het tweede gesprek, op 30 mei, kreeg ik bij aanvang het verzoek de situatie zelf samen te vatten. Op mijn vraag naar een reactie op mijn melding werd niet ingegaan. Het vervolg van het gesprek ging niet over de onveilige werksituatie. (…)
    Wat ik nodig heb is:
    • Een veilige werksfeer en professionele omgang. En dat een melding over het ontbreken daarvan wordt behandeld tot tevredenheid van alle betrokkenen.
    • Dat mijn functioneren en eventuele wijzigingen in mijn takenpakket op een vergelijkbare manier worden behandeld als het functioneren van de andere medewerkers van het bedrijf. Namelijk los van bovengenoemde melding, tijdig ingepland, met hoor en wederhoor en met notulen die door alle betrokkenen onderschreven worden.
    (…)
    Dat zolang de onveilige situatie bestaat, de getroffen tijdelijke maatregel van kracht is, namelijk dat [naam 2] , ktr] niet aanwezig is bij Mad Science Noord-Holland noch bij de reguliere landelijke overleggen.

15. Tijdens het gesprek op 7 juli 2023 heeft [verweerster] zich ziek gemeld. Deze ziekmelding werd door NH Science diezelfde dag bevestigd, met de volgende toevoeging:
    We vinden het belangrijk dat je je nu van contacten onthoudt met relaties, collega’s en MT. Voor de goede orde: dat is voor ons belangrijk en we gaan ervan uit dat je deze instructie nakomt.
    Tot nader order word je niet op kantoor verwacht en verricht je dus geen werkzaamheden. Gezien de situatie geldt dat ook voor zover je je maandag weer hersteld acht.

16. De bedrijfsarts van NH Science rapporteerde op 7 juli 2023:
    Er is sprake van een verstoorde samenwerking met de werkgever. Onderlinge gesprekken hebben nog niet geleid tot verbetering van deze samenwerking.
    De samenwerking is zodanig verstoord dat een gesprek tussen partijen alleen nog kan worden gevoerd onder leiding van een onafhankelijke externe derde/mediator.

17. Na een intake heeft tussen partijen op 30 augustus 2023 een mediationgesprek plaatsgevonden. Dit heeft niet tot een oplossing geleid.

18. De bedrijfsarts rapporteerde op 17 november 2023:
    De samenwerking is ernstig verstoord, waardoor re-integratie bij eigen werkgever niet haalbaar is. Mediation heeft deze samenwerking niet hersteld. Start een 2e spoor traject of maak afspraken over hoe verder te gaan. Na bereiken van overeenkomst is volledig herstel in 2-3 maanden te verwachten.

Verzoek en verweer

4. NH Science verzoekt ontbinding van de arbeidsovereenkomst met [verweerster] met toekenning van een transitievergoeding. Aan het verzoek wordt primair een verstoorde arbeidsverhouding ten grondslag gelegd. Voor het geval die grond geen stand houdt worden ook de restgrond en de cumulatiegrond aan het verzoek ten grondslag gelegd. Ter zitting zijn daar nog disfunctioneren en verwijtbaar handelen aan toegevoegd.

5. Aan het verzoek legt NH Science ten grondslag dat [verweerster] meermalen is aangesproken op het niet of niet tijdig aanleveren van managementinformatie, maar dat dit niet tot verandering heeft geleid. Ook heeft [verweerster] na het voorval op 20 april 2023 tegen medewerkers gezegd dat zij [naam 2] op non-actief heeft gesteld, wat hiërarchisch helemaal niet kan. Daarnaast heeft zij [naam 1] de toegang tot het MT ontzegd. In ieder geval is de arbeidsverhouding inmiddels zodanig verstoord dat voortzetting hiervan niet gevergd kan worden van NH Science.

6. [verweerster] voert verweer. Zij voert aan dat [naam 2] tijdens het gesprek op 20 april 2023 voor haar een onveilige situatie heeft laten ontstaan door emotioneel en boos naar haar te schreeuwen en wijzen. Zij heeft dit meermalen aangekaart maar het is nooit door NH Science opgepakt. Ook op 7 juli 2023 wilde NH Science het niet bespreken, terwijl [verweerster] daar expliciet om had gevraagd. NH Science wilde het enkel hebben over nieuwe werkafspraken. Herstel van de verhoudingen heeft mede door de op non-actiefstelling geen serieuze kans gekregen. Herstel is dan ook nog steeds mogelijk, aldus [verweerster] . Mocht de arbeidsovereenkomst toch worden ontbonden, dan past daarbij een billijke vergoeding van één jaarsalaris. Deze is gerechtvaardigd omdat NH Science de onveilige werksituatie nooit serieus heeft opgepakt en vervolgens plotseling het functioneren van [verweerster] ter discussie is gaan stellen. In plaats van het zoeken naar een oplossing is [verweerster] vervolgens ook nog op non-actief gesteld.

ontbinding

7. De kantonrechter zal de arbeidsovereenkomst ontbinden omdat sprake is van een ernstig en duurzaam verstoorde arbeidsverhouding, terwijl herplaatsing van NH Science niet gevergd kan worden. Het opzegverbod tijdens ziekte staat aan ontbinding niet in de weg. Dat wordt als volgt toegelicht.

8. Tussen partijen is onenigheid ontstaan nadat [verweerster] op 14 april 2023 een ICT-project “on-hold” had gezet. [naam 2] heeft hierover bij [verweerster] zijn ongenoegen kenbaar gemaakt, eerst per e-mail en daarna in een persoonlijk gesprek op 20 april 2023. [naam 2] heeft ter zitting erkend dat hij tijdens dat gesprek in ieder geval boos is geworden. Niet is echter gebleken dat de verhouding na dit gesprek onherstelbaar verstoord was. Partijen zijn vervolgens ook gesprekken met elkaar gaan voeren om de verhoudingen te herstellen. [verweerster] heeft er daarbij meermalen op aangedrongen dat de onveiligheid die zij op 20 april 2023 heeft ervaren besproken zou worden. Dat dit gebeurd is blijkt niet. Wel is duidelijk dat NH Science juist een ander onderwerp wilde bespreken, namelijk de professionele samenwerking tussen [verweerster] en de statutair bestuurders. Uiteindelijk heeft deze eenzijdige benadering van NH Science er toe geleid dat [verweerster] zich tijdens een gesprek op 7 juli 2023 heeft ziek gemeld. Ook toen was herstel van de relatie wellicht nog mogelijk. NH Science heeft [verweerster] echter diezelfde dag op non-actief gesteld – anders kan de e-mail van die dag niet begrepen worden. Vervolgens heeft een niet geslaagde mediation plaatsgevonden en in november 2023 oordeelde de bedrijfsarts dat re-integratie bij de eigen werkgever niet haalbaar is. Bij die stand van zaken is de conclusie dat de arbeidsverhouding onherstelbaar is verstoord. In hoeverre NH Science een verwijt te maken is van deze verstoring zal hierna aan de orde komen. In ieder geval staat het aan ontbinding niet in de weg (Hoge Raad 30-11-2018, ECLI:NL:HR:2018:2218).

9. Herplaatsing is gezien de functie van [verweerster] niet mogelijk, aangezien NH Science maar één locatie – en dus één vestigingsmanager – heeft.

10. De ziekte van [verweerster] staat aan ontbinding niet in de weg, nu de bedrijfsarts heeft geoordeeld dat als er afspraken zijn over hoe [verweerster] buiten NH Science verder kan gaan, volledig herstel binnen 2 tot 3 maanden te verwachten is. Daarmee doet zich de uitzondering op het ontslagverbod voor die staat genoemd in artikel 7:671b lid 6 Burgerlijk Wetboek (BW): de arbeidsovereenkomst moet in het belang van [verweerster] eindigen.

11. Niet ter discussie staat dat NH Science de transitievergoeding verschuldigd is, zodat deze zal worden toegewezen. De transitievergoeding komt op € 15.098,00 bruto. Dat wijkt af van wat partijen hebben berekend, omdat zij beide van een andere einddatum van de arbeidsovereenkomst zijn uitgegaan.

12. De kantonrechter zal ook een billijke vergoeding toewijzen, omdat NH Science van de verstoring van de arbeidsverhouding een ernstig verwijt gemaakt kan worden. Het meningsverschil dat op 14 april 2023 tussen [naam 2] en [verweerster] is ontstaan had volgens beide partijen opgelost kunnen worden. Op zich past daarbij dat NH Science de professionele samenwerking wilde bespreken. Na het gesprek op 20 april 2023 heeft [verweerster] echter meermalen aangekaart dat zij ook de door haar in dat gesprek ervaren onveiligheid wilde bespreken. Het getuigt niet van goed werkgeverschap dat NH Science dat heeft genegeerd en steeds is blijven benadrukken dat zij (vrijwel) alleen vooruit wilde kijken en dat zij daarbij de professionele samenwerking wilde bespreken. Ook als NH Science van mening was dat de door [verweerster] ervaren onveiligheid geen goede grond had, of dat voldoende maatregelen waren genomen, was dit iets dat zij met haar had kunnen en moeten bespreken. [verweerster] maakte immers steeds weer kenbaar dat deze onveiligheid in haar ogen nog niet aan de orde was gekomen. Door vervolgens [verweerster] op non-actief te stellen heeft NH Science herstel en mediation vergaand bemoeilijkt. Nu zij voor die op non-actiefstelling geen goede grond had kan NH Science daarvan een ernstig verwijt gemaakt worden. Zij heeft met die op non-actiefstelling [verweerster] op oneigenlijke wijze op achterstand gezet bij het zoeken naar een oplossing. Daarmee is zij indirect ook vooruitgelopen op een nog te nemen beslissing in de ontbindingsprocedure, terwijl een zwaarwegend belang voor op non-actiefstelling niet gebleken is.

13. Ten aanzien van de hoogte van de toe te kennen billijke vergoeding heeft te gelden dat deze naar haar aard in relatie moet staan tot de ernst van het verwijt dat NH Science kan worden gemaakt, en niet tot de gevolgen van het ontslag voor [verweerster] , die zijn immers verdisconteerd in de transitievergoeding. De ernst van het verwijt is met name gelegen in het op oneigenlijke wijze veroorzaken van een onherstelbare verstoring van de arbeidsrelatie. De billijke vergoeding moet dan een zekere omvang hebben, om te voorkomen dat deze handelwijze een aantrekkelijke optie is voor een werkgever.

14. Volgens [verweerster] is een billijke vergoeding ter hoogte van één jaarsalaris redelijk. De omvang van de vergoeding is niet nader toegelicht. Ten aanzien van de omvang van de vergoeding heeft NH Science op haar beurt geen afzonderlijk verweer gevoerd.

15. De kantonrechter neemt in aanmerking dat [verweerster] volgens de bedrijfsarts naar verwachting binnen 3 maanden zal herstellen, zodra dit geschil beëindigd is. Ook wordt in aanmerking genomen dat [verweerster] vervolgens nog zeker een aantal maanden nodig zal hebben om ander werk te vinden. Als vervolgens het hiervoor onder 13. genoemde uitgangspunt mede in aanmerking wordt genomen, acht de kantonrechter een billijke vergoeding van € 30.000,00 bruto passend. Deze zal worden toegewezen.

16. Over de transitievergoeding en de billijke vergoeding is wettelijke rente verschuldigd zoals hierna te bepalen.

17. Nu aan de ontbinding een vergoeding wordt verbonden, krijgt NH Science de gelegenheid het verzoek in te trekken.

18. NH Science zal in de proceskosten worden veroordeeld omdat zij naar het oordeel van de kantonrechter het meest in het ongelijk wordt gesteld.