Uitspraken

Overwegingen

1. Indien de rechtbank van oordeel is dat de toepassing of tenuitvoerlegging van de maatregel van bewaring in strijd is met de Vw dan wel bij afweging van alle daarbij betrokken belangen in redelijkheid niet gerechtvaardigd is, verklaart zij op grond van artikel 96, derde lid, van de Vw het beroep gegrond en beveelt zij de opheffing van de maatregel of een wijziging van de wijze van tenuitvoerlegging daarvan.

2. Vooropgesteld moet worden dat de rechtbank de maatregel van bewaring al eerder heeft getoetst. Uit de uitspraak van 22 december 2014 (AWB 14/27653) volgt dat de maatregel van bewaring tot het moment van het sluiten van het onderzoek dat aan die uitspraak ten grondslag ligt, rechtmatig was. Daarom staat nu, voor zover dat in beroep wordt aangevochten, alleen ter beoordeling of sinds het moment van het sluiten van dat onderzoek de maatregel van bewaring rechtmatig is.

3. Eiser voert aan dat er geen redelijk vooruitzicht op verwijdering naar Somalië bestaat.

4. Uit de ingediende stukken en het verhandelde ter zitting blijkt het volgende. Er stond voor eiser een vlucht naar Somalië gepland op 21 december 2014. Op 16 december 2014 is deze vlucht geannuleerd, omdat de bevoegde immigratieautoriteiten niet langer toestemming verlenen aan gedwongen terugkeer. Verweerder heeft ter zitting het volgende verklaard over het redelijk vooruitzicht op verwijdering naar Somalië, waarbij verweerder onder meer heeft gewezen op de ter zitting overgelegde brief van 24 december 2014, waarin verweerder antwoord heeft gegeven op vragen van de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State (ABRvS), gesteld op 16 december 2014, voor een zitting die op 6 januari 2015 heeft plaatsgevonden. In de onderhandelingen met de nieuwe Somalische regering is besloten een nieuw Memorandum of Understanding (MoU) te sluiten en daarmee het addendum bij het MoU uit 2010 los te laten. Op 20 november 2014 is voor het laatst gesproken met de Somalische minister van Veiligheid. Dit was volgens verweerder een constructief gesprek. Er hebben sinds de uitspraak van de ABRvS van 5 november 2014 (ECLI:NL:RVS:2014:4022) drie succesvolle uitzettingen plaatsgevonden, te weten op 23 november 2014, 30 november 2014 en op 7 december 2014. Twee geplande uitzettingen daarna, te weten op 14 en 21 december 2014, zijn niet doorgegaan, als gevolg van de omstandigheid dat Somalië niet altijd even stabiel opereert. Aan de Nederlandse ambassade in Nairobi is gevraagd te informeren naar de achtergronden van de weigeringen en op dit moment is hier nog geen uitsluitsel over. Verweerder heeft ter zitting verklaard dat de Somalische autoriteiten in het algemeen medewerking weigeren aan gedwongen terugkeer naar Somalië. Een bespreking met de Somalische autoriteiten is dus noodzakelijk om tot hervatting van gedwongen terugkeer over te gaan. Verweerder heeft besloten de uitzettingshandelingen en het plannen van vluchten tijdelijk op te schorten in afwachting van een bespreking met de Somalische autoriteiten. Verweerder heeft ter zitting desgevraagd niet kunnen verklaren op welke datum dit is besloten. Zoals eerder door verweerder is verklaard, stond in de tweede helft van januari 2015 een gesprek gepland met de Somalische autoriteiten, waarbij de eerder gemaakte afspraken en de weigeringen van 14 december 2014 en 21 december 2014 aan de orde zouden worden gesteld. Verweerder heeft ter zitting verklaard niet met zekerheid te kunnen zeggen of dat gesprek in januari wel gepland was maar niet is doorgegaan, of dat er nog geen concrete afspraak was. In ieder geval vindt dit gesprek geen doorgang. Verweerder heeft ter zitting desgevraagd niet kunnen verklaren wat de reden is geweest dat dit gesprek geen doorgang heeft gevonden. Verweerder heeft verklaard met maximale inspanning te proberen om een nieuwe bespreking te plannen. Tot op heden is er nog geen datum bekend en ook is niet bekend op welke termijn dit kan worden verwacht.

5. De rechtbank is van oordeel dat, gelet op het voorgaande, thans niet kan worden gezegd dat een redelijk vooruitzicht op verwijdering bestaat. Hiervoor acht de rechtbank doorslaggevend dat de Somalische autoriteiten in het algemeen medewerking weigeren aan gedwongen terugkeer en dat verweerder tot nadere orde heeft besloten om uitzettingen naar Somalië op te schorten. Verweerder heeft geen concrete aanknopingspunten gegeven voor de conclusie dat dit binnen redelijke termijn anders zal zijn. Niet duidelijk is waarom de bespreking in januari niet is doorgegaan en ook is niet duidelijk wanneer zo’n bespreking wel zal gaan plaatsvinden. De door verweerder gestelde welwillendheid van zowel de kant van verweerder als van de Somalische autoriteiten om tot een akkoord te komen, is in het licht van het bovenstaande onvoldoende om wel zicht op uitzetting binnen een redelijke termijn aan te nemen.

6. Gelet op het voorgaande en artikel 96, derde lid, van de Vw is de rechtbank van oordeel dat de maatregel van bewaring vanaf 27 januari 2015 onrechtmatig is.

7. Het beroep moet daarom gegrond worden verklaard. De rechtbank beveelt de opheffing van de maatregel van bewaring met ingang van 28 januari 2015.

8. Op grond van artikel 106 van de Vw kan de rechtbank, indien zij de opheffing van de maatregel van bewaring beveelt, dan wel de bewaring reeds voor de behandeling van het verzoek om opheffing van die maatregel wordt opgeheven, aan eiseres een schadevergoeding ten laste van de Staat toekennen.

9. De rechtbank acht voldoende gronden aanwezig om een schadevergoeding toe te kennen voor 1 dag onrechtmatige bewaring ten bedrage van 1 x € 80,- = € 80,-.

10. De rechtbank ziet aanleiding verweerder met toepassing van artikel 8:75, eerste lid, van de Algemene wet bestuursrecht (Awb) te veroordelen in de kosten die eiseres in verband met de behandeling van het beroep redelijkerwijs heeft moeten maken. Deze kosten zijn op voet van het Besluit proceskosten bestuursrecht vastgesteld op € 974,- (1 punt voor het beroepschrift en 1 punt voor het verschijnen ter zitting; waarde per punt € 487,- , wegingsfactor 1).

Rechtsmiddel

Tegen deze uitspraak staat geen hoger beroep open.