Uitspraken

De officier van justitie heeft verzocht om de verdachte volledig ontoerekeningsvatbaar te verklaren en hem te ontslaan van alle rechtsvervolging.

De verdediging heeft eveneens gesteld dat, voor zover de verdachte niet wordt vrijgesproken, hij ontoerekeningsvatbaar moet worden geacht en daarom moet worden ontslagen van alle rechtsvervolging.

De rechtbank heeft kennisgenomen van een de verdachte betreffende Pro Justitia rapportage d.d. 8 augustus 2017 en van het aanvullende rapport van 8 december 2017, beide opgesteld door [naam 1] , GZ-psycholoog. Hieruit komt naar voren dat de verdachte lijdt aan een ziekelijke stoornis van de geestvermogens in de vorm van schizofrenie, multiple episoden en een stoornis in het gebruik van cannabis. Deze ziekelijke stoornis heeft het gedrag van de verdachte beïnvloed ten tijde van het tenlastegelegde. De verdachte had al langere tijd last van paranoïde- en grootheidswanen, zijn realiteitstoetsing was gestoord en hij kon ontremd, onvoorspelbaar en impulsief gedrag ontwikkelen. Geadviseerd wordt om het tenlastegelegde de verdachte niet toe te rekenen.

De rechtbank heeft voorts kennisgenomen van een de verdachte betreffende Pro Justitia rapportage d.d. 22 september 2017, opgesteld door [psychiater] , psychiater. Ook de psychiater heeft geconcludeerd dat bij de verdachte sprake is van schizofrenie en van een stoornis in cannabisgebruik en dat deze ten tijde van het tenlastegelegde aanwezig waren. Omdat de verdachte het tenlastegelegde heeft ontkend, kan de psychiater geen uitspraken doen met betrekking tot de toerekenbaarheid.

De rechtbank is met de psycholoog en de officier van justitie van oordeel dat het bewezenverklaarde niet aan de verdachte kan worden toegerekend wegens de ziekelijke stoornis. De verdachte is daarom niet strafbaar en zal worden ontslagen van alle rechtsvervolging.

De officier van justitie heeft gevorderd de verdachte Tbs met dwangverpleging op te leggen (ongemaximeerd).

De verdediging heeft verzocht om – indien de verdachte ontoerekeningsvatbaar wordt geacht – een Tbs met voorwaarden op te leggen.

Na te melden maatregel is in overeenstemming met de ernst van het gepleegde feit, de omstandigheden waaronder dit is begaan en gegrond op de persoon en de persoonlijke omstandigheden van de verdachte, zoals daarvan tijdens het onderzoek ter terechtzitting is gebleken. De rechtbank neemt hierbij in het bijzonder het volgende in aanmerking.

De ernst van het feit

De verdachte heeft zich op 7 juli 2017 schuldig gemaakt aan mishandeling van aangeefster, die hem op dat moment als psycholoog kwam bezoeken in de gevangenis waar hij verbleef. Hij heeft haar bij haar keel gepakt en vervolgens niet meer los gelaten, totdat uiteindelijk beveiligers hem van haar af hebben gehaald. Het slachtoffer heeft hierdoor pijn ondervonden, enig letsel opgelopen en heeft vooral doodsangsten uitgestaan, zoals blijkt uit de door haar ter zitting voorgelezen verklaring. Tevens blijkt hieruit dat zij ook thans nog last heeft van de psychische gevolgen van het voorval.

De persoon van de verdachte

De rechtbank heeft acht geslagen op het strafblad van de verdachte d.d. 8 juli 2017, waaruit blijkt dat de verdachte in het recente verleden eerder is veroordeeld voor mishandeling. Ook blijkt daaruit dat de verdachte ten tijde van het bewezenverklaarde feit in een proeftijd liep.

De psycholoog heeft in aanvulling op hetgeen in de vorige paragraaf is weergegeven, gerapporteerd dat sprake is van een hoog recidiverisico en de volgende nadere uiteenzetting gegeven. De verdachte heeft nauwelijks ziekte-inzicht en ziektebesef. Bovendien is hij krenkbaar en ontbreekt het hem aan adequate copingvaardigheden. Het recidiverisico is te verlagen door hem met medicatie te behandelen voor zijn stoornissen. Eerdere dwangbehandeling met Olanzapine heeft een zeer positief effect gehad. Het probleem is echter dat de verdachte te weinig ziekte-inzicht heeft om te beseffen dat hij medicatie zal moeten blijven gebruiken om zijn stoornis onder controle te houden. Dit betekent dat behandeling onder toezicht zal moeten plaatsvinden. Om het gewelddadig gedragspatroon van de verdachte te doorbreken is een stevige en consequente behandeling nodig. Behandeling in het kader van bijzondere voorwaarden onder toezicht van de reclassering zal waarschijnlijk tekort schieten. Onderzoeker heeft geadviseerd om de verdachte een Tbs-maatregel met voorwaarden op te leggen.

De psychiater heeft in aanvulling op hetgeen in de vorige paragraaf is weergegeven, gerapporteerd dat het recidiverisico op gewelddadig gedrag hoog is, zowel op de korte als op de (middel)lange termijn. Een adequate behandeling van de psychiatrische stoornis zal het recidiverisico wel doen verminderen. Dit dient eerst in een gesloten c.q. beveiligde setting en vervolgens in een ambulante setting onder strikt toezicht plaats te vinden. Een Tbs-maatregel is daarvoor een reële optie.

Tevens heeft de rechtbank acht geslagen op de inhoud van het reclasseringsadvies d.d. 17 oktober 2017, opgesteld door [naam 2] , reclasseringswerker, en [naam 2] , teamleider. Hieruit blijkt dat eerdere reclasserings- en hulpverleningscontacten negatief zijn beëindigd door onvoldoende medewerking en onttrekking aan behandelingen door de verdachte. De verdachte is niet gemotiveerd voor gedragsverandering en hulpverlening voor zijn psychiatrische problematiek, omdat hij ontkent dat hiervan sprake is. Het recidiverisico wordt zeer hoog geschat. De reclassering kan (nog) niet adviseren over mogelijke interventies en/of toezicht en conformeert zich aan de adviezen van de beide Pro Justitia rapporteurs.

Tenslotte heeft de rechtbank kennis genomen van de inhoud van het maatregelrapport van GGZ reclassering Fivoor d.d. 8 maart 2018, opgesteld door [naam 2] , reclasserings-werker, en [naam 2] , leidinggevende. Fivoor is van mening dat een stevig kader nodig is om op de juiste manier te kunnen interveniëren wanneer de verdachte terugvalt in middelengebruik en/of de klinische behandeling staakt of zich hieraan onttrekt. Daarnaast wordt geconstateerd dat er weinig beschermende factoren aanwezig zijn. De reclassering acht een Tbs-maatregel met voorwaarden noodzakelijk gezien de moeilijk te behandelen problematiek in combinatie met het hoge recidiverisico. Voorwaarde zal echter zijn dat de verdachte inzage wil geven in zijn delictbeleving.

Ter zitting heeft [naam 2] het rapport toegelicht en eraan toegevoegd dat de reclassering een Tbs met voorwaarden haalbaar acht, en benadrukt dat het nodig is dat de verdachte inzage blijft geven in zijn delictbeleving. Er kan worden gewerkt aan de uitbreiding van het aantal beschermende factoren.

De op te leggen maatregel

Gelet op het in de rapportages vermelde psychiatrisch ziektebeeld van de verdachte, in samenhang met de aard van het bewezenverklaarde feit, staat vast dat een (langdurige) klinische behandeling nodig is. Daarbij is het van belang dat de verdachte zijn medicatie zal blijven innemen. Nu de rechtbank de verdachte heeft vrijgesproken van de beide hem primair en subsidiair ten laste gelegde feiten en enkel mishandeling bewezen heeft verklaard, is niet voldaan aan de wettelijke voorwaarden om een Tbs-maatregel op te leggen. Aangezien de rechtbank van oordeel is dat de verdachte een gevaar vormt voor zowel zichzelf als voor anderen als voor de algemene veiligheid van personen of goederen, zal de rechtbank, nu aan de wettelijke voorwaarden zoals genoemd in artikel 37 van het Wetboek van Strafrecht is voldaan en de rechtbank oplegging van na te noemen maatregel noodzakelijk acht ter voorkoming van recidive, gelasten dat de verdachte in een psychiatrisch ziekenhuis zal worden geplaatst voor de termijn van één jaar.

De officier van justitie heeft geconcludeerd tot toewijzing van de vordering van de benadeelde partij met oplegging van de schadevergoedingsmaatregel.

De verdediging heeft zich op het standpunt gesteld dat niet dient te worden aangesloten bij de door de benadeelde partij bijgevoegde jurisprudentie, omdat het daar gaat over snijden en steken en daar in casu geen bewijs voor is.

Uit het onderzoek ter terechtzitting is vast komen te staan dat de benadeelde partij rechtstreeks schade heeft geleden als gevolg van het onder 2 meer subsidiair bewezenverklaarde feit.

Ter zake van de gevorderde immateriële schade zal de rechtbank naar billijkheid een bedrag van € 750,- toewijzen. Dit bedrag is aanzienlijk hoger dan in vergelijkbare zaken voor een mishandeling wordt toegekend, aangezien het slachtoffer er blijkens haar verklaringen daadwerkelijk vanuit ging dat de verdachte haar wilde doden. Dat de rechtbank dit niet bewezen heeft geacht, doet er niet aan af dat het slachtoffer het handelen van de verdachte zo heeft ervaren, zoals ook blijkt uit de slachtofferverklaring ter terechtzitting. Dat het slachtoffer dit handelen zo heeft ervaren en dat dit heeft bijgedragen aan de door haar geleden immateriële schade, acht de rechtbank begrijpelijk en aannemelijk. De rechtbank houdt de verdachte in civielrechtelijke zin aansprakelijk voor deze schade, zodat dit relatief hoge bedrag zal worden toegewezen. De rechtbank zal de vordering van de benadeelde partij ten aanzien van de gevraagde immateriële schade voor het overige afwijzen.

De vordering, voor zover deze betrekking heeft op de materiële schade ten bedrage van
€ 52,- , is door de verdediging niet betwist en is voldoende onderbouwd door de benadeelde partij. Dit bedrag zal worden toegewezen.

De rechtbank zal het ter zake van proceskosten gevorderde bedrag ad € 26,- aanmerken als materiële schade. Dit bedrag is evenmin door de verdediging betwist en is voldoende onderbouwd door de benadeelde partij, zodat ook dit bedrag zal worden toegewezen.

De rechtbank zal derhalve de vordering toewijzen tot een bedrag van € 828,-.

De rechtbank zal de gevorderde wettelijke rente toewijzen over de immateriële schade
(€ 750,-) vanaf 7 juli 2017, de dag waarop de schade is ontstaan, en over de materiële schade (€ 78,-) vanaf 25 augustus 2017, de dag waarop de vordering is ingediend, beide tot aan de dag van de algehele voldoening.

Nu de vordering gedeeltelijk wordt toegewezen, zal de verdachte worden veroordeeld in de kosten die de benadeelde partij tot aan deze uitspraak in verband met de vordering heeft gemaakt, welke kosten de rechtbank tot op heden begroot op nihil, en in de kosten die de benadeelde partij ten behoeve van de tenuitvoerlegging van deze uitspraak nog moet maken.

Nu de verdachte voor het onder 2 meer subsidiair bewezenverklaarde strafbare feit zal worden veroordeeld en hij jegens het slachtoffer naar burgerlijk recht aansprakelijk is voor de schade die door dit feit is toegebracht, zal de rechtbank aan de verdachte de verplichting opleggen tot betaling aan de Staat van een bedrag van € 828,-, vermeerderd met de wettelijke rente over een bedrag van € 750,- vanaf 7 juli 2017 en over een bedrag van € 78,- vanaf 25 augustus 2017, beide tot aan de dag van de algehele voldoening, ten behoeve van [slachtoffer] .

De officier van justitie concludeert tot afwijzing van de vordering tot tenuitvoerlegging van het bij vonnis van de meervoudige strafkamer in deze rechtbank d.d. 29 maart 2016 voorwaardelijk opgelegde deel van de gevangenisstraf, te weten gevangenisstraf voor de duur van 1 jaar, omdat de proeftijd nog niet is ingegaan vanwege de detentie van de verdachte.

De verdediging verzoekt om de vordering tot tenuitvoerlegging af te wijzen, aangezien de verdachte dient te worden vrijgesproken en omdat de proeftijd nog niet is ingegaan.

De rechtbank zal de vordering van de officier van justitie van 12 september 2017 afwijzen, omdat de proeftijd nog niet is gaan lopen vanwege de detentie van de verdachte.