Uitspraken

Hoewel [eiser] nog niet heeft kunnen reageren op de vermeerdering van eis in reconventie, komt de kantonrechter voorshands en voorlopig tot de conclusie dat deze vermeerdering van eis niet in strijd komt met een goede procesorde.

Ter comparitie is immers met beide partijen afgesproken dat zij hun standpunten met duidelijke en concrete berekeningen zouden onderbouwen.

De (rechts)vragen die partijen verdeeld houden zijn hierdoor niet anders geworden.

Eerst wordt ingegaan op de door [gedaagde] gevorderde studiekosten.

De wet kent geen regeling over de terugbetaling van studiekosten door de werknemer aan de werkgever bij het einde van het dienstverband. Onder het begrip 'studiekosten' wordt verstaan de studiekosten in de zin van inschrijfgeld, cursusgeld, examengeld, boekengeld en reiskosten die werkgever heeft voldaan en die hij in mindering wenst te brengen op aan de werknemer te betalen loon.
Het systeem van de wet verzet zich niet zonder meer tegen het treffen van een regeling tussen werkgever en werknemer op dit punt, zie hiervoor ook HR 10 juni 1983, ECLI:NL:HR:1983:AC2816 (http://deeplink.rechtspraak.nl/uitspraak?id=ECLI:NL:HR:1983:AC2816)(Muller/Van Opzeeland).

De Hoge Raad heeft een aantal voorwaarden aan een geldig studiekostenbeding verbonden:

[gedaagde] baseert haar verweer in conventie en haar vordering in reconventie op de stelling dat zij met [eiser] een studiekostenbeding heeft gesloten, als opgenomen in artikel 12 van de niet tussen partijen ondertekende arbeidsovereenkomst, op grond waarvan [eiser] de door [gedaagde] betaalde opleidingskosten vanwege de opzegging van zijn arbeidsovereenkomst dient terug te betalen aan [gedaagde] .

Nu [eiser] dit gemotiveerd betwist, spitst het geschil zich allereerst toe op de vraag of [gedaagde] en [eiser] een studiekostenbeding hebben gesloten. Of tussen partijen een overeenkomst houdende een dergelijk beding tot stand is gekomen, hangt af van wat partijen hebben verklaard en uit elkaars verklaringen en gedragingen, overeenkomstig de zin die zij daaraan in de gegeven omstandigheden redelijkerwijs mochten toekennen, hebben afgeleid.

Verder is niet gebleken dat [gedaagde] en [eiser] op enig ander moment schriftelijk dan wel mondeling overeenstemming hebben bereikt over terugbetaling van studiekosten. Daarbij geldt dat een studiekostenbeding zodanig belastend is voor een werknemer, dat van [gedaagde] als goed werkgever mag worden verwacht dat zij de werknemer, hier [eiser] , vóór het aangaan van de terugbetalingsverplichting de gevolgen daarvan, waaronder het financiële risico, duidelijk voorhoudt en vervolgens voldoende te verifiëren of zij daarover met [eiser] overeenstemming heeft bereikt. Gesteld noch gebleken is dat dit hier is gebeurd. In ieder geval kan zodanige overeenstemming niet worden afgeleid uit de enkele omstandigheid dat [eiser] is gestart met de opleidingen.

Het op die grondslag gebaseerde verweer in conventie en het deel van de daarop gebaseerde vordering in reconventie moeten daarom van de hand worden gewezen.

Bij de beoordeling of studiekosten moeten worden terugbetaald, dient de rechter ook te toetsen of terugvordering van de studiekosten door de werkgever of het niet terugbetalen door de werknemer van die kosten, al dan niet in strijd is met goed werkgeverschap of goed werknemerschap komt (artikel 7:611 van het Burgerlijk Wetboek (BW)) en/of het beroep van de werkgever op terugbetaling dan wel de weigering van de werknemer om de studiekosten terug te betalen naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar is (artikel 6:248 lid 2 BW).

Deze toets kan hier echter, niet tot een ander oordeel leiden.

Er is tussen partijen geen mondelinge of schriftelijke verbintenis tot stand is gekomen op grond waarvan [eiser] de door [gedaagde] gevorderde studiekosten dient terug te betalen.

Op artikel 7:611 BW alleen valt in de omstandigheden van dit geval geen zelfstandige verplichting van [eiser] te baseren om als goed werknemer de studiekosten terug te betalen. Voorts zijn door [gedaagde] geen feiten en omstandigheden naar voren gebracht die –indien bewezen– zouden nopen tot het oordeel dat het naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar is dat [eiser] zich op het ontbreken van een studiekostenbeding beroept en de gemaakte studiekosten niet terug wenst te betalen.

Dit alles moet dus leiden tot afwijzing van het beroep op verrekening voor zover het de studiekosten betreft in conventie en tot afwijzing van de in reconventie door [gedaagde] gevorderde studiekosten.

Wat betreft de “pensioenkwestie” kan thans van het volgende worden uitgegaan. [gedaagde] heeft ter zake een bedrag van € 6.750,00 bruto op het salaris van [eiser] ingehouden.

[gedaagde] heeft op haar beurt minimaal een bedrag van € 3.602,00 bruto of meer te weten € 3.967,55 bruto (conform productie 11 bij de laatste akte van [gedaagde] ) afgedragen. Aan welke rechtspersoon, op grond van welke concrete (pensioen)afspraak dat is gebeurd en in hoeverre [eiser] daardoor is gebaat, is evenwel niet duidelijk geworden.

Om de vordering van [eiser] onder 2 primair, subsidiair dan wel meer subsidiair te kunnen beoordelen is die duidelijkheid wel gewenst.

Het ligt op de weg van [gedaagde] als werkgever om die helderheid te verschaffen.

Alvorens verder te beslissen heeft de kantonrechter behoefte aan nadere inlichtingen. De kantonrechter zal daartoe een comparitie van partijen gelasten, die tevens benut kan worden voor het beproeven van een minnelijke regeling.

Op de comparitie zullen in elk geval de hiervoor onder 6.9. genoemde punten worden besproken. Voorts zal aan de orde worden gesteld of het standpunt van [eiser] , zoals hiervoor onder 3.4. weergegeven, er toe leidt dat partijen overeenstemming kunnen bereiken omtrent de vraag wat zij nog over en weer te vorderen hebben ter zake de verlofuren. Immers [eiser] stelt zich op het standpunt dat door haar stellingname in haar laatste akte iedere vordering op dit punt over en weer is komen te vervallen.