Uitspraken

In de periode november 2016 tot de zomervakantie 2017 heeft een medewerker van het SWV, de heer [C] , [A] geobserveerd. Daarnaast heeft de school gevraagd een onderwijsspecialist in te schakelen voor observatie en advies. Eisers hebben dat geweigerd en gaven geen toestemming om een ondersteuningsteam te beleggen en ook niet om een groeidocument aan te maken. De school heeft eisers geadviseerd om [A] aan te melden bij PEP Junior, een praktijk voor kinder- en jeugdpsychologie, voor diagnostiek en begeleiding. Eisers hebben dit gedaan, maar waren om hen moverende redenen niet bereid om de uitkomsten van dat onderzoek met school en het SWV te delen.

Op 2 oktober 2017 hebben eisers per e-mail het vertrouwen in de school opgezegd en hebben [A] met onmiddellijke ingang van school gehaald. Eisers hebben daarbij aangegeven dat zij al enige tijd het gevoel hebben dat [A] daar niet op zijn plek zat, dat er geen werkbare situatie meer was en dat de relatie onvoldoende constructief was om verder in gesprek te gaan. Vanaf november 2017 is op initiatief van eisers een proefplaatsing op de christelijke basisschool De Hoffenne in Noordwijk gerealiseerd. De Hoffenne wilde [A] geen plek bieden.

De onderwijsspecialist, mevrouw [D] , onderwijsspecialist SWV Duin- en Bollenstreek, heeft uitgelegd dat noch de school noch De Hoffenne in staat was om tegemoet te [C] aan de onderwijsbehoefte van [A] en heeft eisers geadviseerd een afspraak te maken op de Leidse Buitenschool. In het overleg heeft de onderwijsspecialist ook geadviseerd om een TLV voor speciaal onderwijs aan te vragen.

Op 24 april 2018 heeft de school een TLV aangevraagd. Eisers waren het niet eens met de aanvraag.

De toelaatbaarheidscommissie (TLC) van het Samenwerkingsverband Primair Onderwijs Duin- en Bollenstreek (hierna: het SWV Duin- en Bollenstreek) heeft op 25 april 2018 de TLV afgegeven. De TLC heeft zich daarbij gebaseerd op de adviezen twee van haar deskundigen. Dit zijn de adviezen van mevrouw [D] van 8 februari 2018 en mevrouw [E] , gedragswetenschapper SO. Tegen de afgifte van de TLV hebben eisers bezwaar gemaakt.

Verweerder heeft de bezwaaradviescommissie Holland-Rijnland (Commissie) gevraagd hem te adviseren. Op 5 juli 2018 heeft de Commissie verweerder geadviseerd het bezwaarschrift gegrond te verklaren en de TLV te herroepen. Omdat vanwege een misverstand verweerder en de school niet op de hoorzitting waren verschenen, zijn partijen uitgenodigd voor een tweede hoorzitting op 28 augustus 2018. Op 6 september 2018 heeft de Commissie een aanvullend advies uitgebracht. De Commissie heeft haar eerdere advies van 5 juli 2018 gehandhaafd.

In het advies van 5 juli 2018 heeft de Commissie verweerder in overweging gegeven om een rol te spelen in het vinden van een passende plek voor [A] .

In het aanvullend advies van 6 september 2018 heeft de Commissie overwogen dat zij van mening blijft dat [A] geen realistische kans heeft gehad binnen het regulier onderwijs. Er is geen planmatige poging ondernomen om tot verbetering van het gedrag te [C] . Hier hebben ook de ouders van [A] onmiskenbaar een rol in gespeeld. Het vroegtijdig opzeggen van vertrouwen in school en het niet delen van onderzoeksresultaten heeft de zaak geen goed gedaan. Maar er is in de visie van de Commissie geen partij die volledig schuld draagt voor de situatie. Dit doet volgens de Commissie niet af aan het feit dat een verbetertraject niet heeft plaatsgevonden. En dat is, volgens de Commissie, mede gelet op de weerstand van eisers tegen speciaal onderwijs, problematisch. Met name omdat ook ter gelegenheid van de tweede hoorzitting op geen enkele wijze is gesteld of onderbouwd dat extra ondersteuning of arrangementen waarschijnlijk zonder effect zouden blijven. De opmerking ter hoorzitting van de voorzitter van de TLC dat hij op grond van zijn ervaring (en die van de andere leden van de TLC) de overtuiging heeft dat speciaal onderwijs het beste is voor [A] acht de TLC voor de Commissie niet voldoende.

Ook in het aanvullend advies heeft de Commissie er aan gehecht aanbevelingen te doen. De Commissie heeft eisers geadviseerd om geen selectie te maken in de informatievoorziening aan school en verweerder. Het is volgens de Commissie in het belang van [A] dat de instanties beschikken over alle informatie. De Commissie denkt met name aan de rapportage van PEP Junior en vraagt zich af of het wellicht mogelijk is dat aan PEP junior een uittreksel van de rapportage wordt gevraagd waaruit de privégegevens, indien die niets van doen hebben met de onderwijsbehoefte van [A] zijn verwijderd. De Commissie heeft benadrukt dat voor de vaststelling van onderwijsbehoefte dergelijke informatie van wezenlijk belang is en heeft eisers erop gewezen dat zij op grond van het bepaalde in artikel 40, derde lid, van de WPO verplicht zijn om gegevens over te leggen betreffende stoornissen of handicaps van het kind of beperkingen in de onderwijsparticipatie.

Verder heeft de Commissie nog opgemerkt dat [A] formeel nog leerling is van de school en heeft het bevoegd gezag van de school in overweging gegeven om [A] in overleg met eisers te plaatsen op een andere school van het bevoegd gezag omdat de school geen optie meer is nu eisers hebben aangegeven geen vertrouwen meer te hebben in die school. De school zal een onderwijskundig rapport moeten verstrekken aan de nieuwe school. Dit geldt ook indien eisers geen toestemming geven voor het onderwijskundig rapport. Ook hoeven eisers niet in te stemmen met de inhoud van het onderwijskundig rapport. Dat rapport zal de basis zijn voor de opzet van een gedegen groeidocument met daarin opgenomen het ontwikkelingsperspectief. Het groeidocument moet binnen zes weken na toelating worden opgesteld na intensief overleg met eisers. Over de individuele begeleiding die zal worden geboden, dient overeenstemming met eisers te worden bereikt. Dit traject dient regelmatig te worden geëvalueerd om te bezien of de doelstellingen worden bereikt. Afhankelijk van de resultaten van dit traject kan een onderbouwd oordeel worden gegeven over de vraag of het regulier onderwijs de juiste plek is voor [A] en zo niet, wat dan wel de juiste plek is.

Op 12 september 2018 heeft de school voorgesteld om een externe bemiddelaar in te schakelen om de impasse te doorbreken. Eisers hebben telefonisch laten weten geen behoefte te hebben aan een bemiddelaar, maar aan de leerplichtambtenaar te vragen om partijen om de tafel te brengen. Aan dit verzoek is gehoor gegeven. Op 25 september 2018 stond er een gesprek gepland waarbij de leerplichtambtenaar aanwezig was. Omdat eisers zich niet konden vinden in de aanwezigheid van een of meerdere medewerkers van de school heeft een gesprek niet plaatsgevonden.

Op 27 september 2018 heeft de school het voornemen kenbaar gemaakt om over te gaan tot verwijdering van [A] . Eisers hebben geen zienswijze ingediend. Op 11 oktober 2018 heeft de school het besluit tot verwijdering genomen. Het daartegen gemaakte bezwaar heeft de school bij besluit van 5 februari 2019 ongegrond verklaard. Tegen dit besluit hebben eisers beroep ingesteld (AWB 19/1853).

Verweerder heeft de beroepsgronden gemotiveerd bestreden.

Derde-partij heeft een reactie op het beroepschrift gegeven.

Allereerst overweegt de rechtbank onder verwijzing naar de uitspraak van de Afdeling bestuursrechtspaak van de Raad van State (de Afdeling) van 8 maart 2017 (ECLI:NL:RVS:2017:595) dat zij het standpunt van verweerder dat eisers geen belang hebben bij een inhoudelijke beoordeling van het geschil niet volgt, nu niet kan worden uitgesloten dat de plaatsing van [A] op een andere (reguliere) school wordt bemoeilijkt door de afgifte van de TLV. In het betoog van verweerder dat de Afdeling te snel tot dit oordeel is gekomen, omdat volgens hem de TLV niet de reden is voor weigering tot een school maar eerder de onderwijsbelemmering die door de school wordt gezien, ziet de rechtbank geen reden om in dit geval anders te oordelen dan de Afdeling. Daarmee is immers nog steeds niet uitgesloten dat de plaatsing op een andere school wordt bemoeilijkt door de afgifte van de TLV. Ook de omstandigheid dat de TLV slechts geldig is tot 31 juli 2018 en dus over enkele dagen expireert, doet hier niet aan af. Eisers hebben voldoende procesbelang voor een inhoudelijke beoordeling van hun beroep.

Verder volgt de rechtbank eisers in hun betoog dat aan het bestreden besluit een motiveringsgebrek kleeft, nu verweerder is afgeweken van het advies van de Commissie en dit slechts summier heeft gemotiveerd. De rechtbank passeert dit gebrek echter met toepassing van artikel 6:22 van de Awb, omdat eisers naar haar oordeel hierdoor niet in hun belangen zijn geschaad. In zijn verweerschrift en ter zitting heeft verweerder de motivering aangevuld en hebben eisers de gelegenheid gehad om op deze aanvullende motivering ter zitting te reageren.

De rechtbank stelt met eisers vast dat de onderwijsbehoefte niet in de bijlage bij de TLV is omschreven. Dat brengt echter niet met zich mee dat de TLV om die reden niet in stand kan blijven. De ondersteuningsbehoefte van [A] is weergegeven in de deskundigenverklaring van de eerste deskundige. Naar het oordeel van de rechtbank staat er niets aan in de weg dat verweerder de ondersteuningsbehoefte van [A] alsnog laat opnemen in de bijlage bij de TLV in het geval eisers daar prijs op stellen.

Volgens vaste rechtspraak van de Afdeling volgt dat verweerder van deskundigenberichten mag uitgaan, tenzij deze naar wijze van totstandkoming niet zorgvuldig en naar inhoud niet inzichtelijk en concludent zijn. Alleen indien concrete aanknopingspunten bestaan voor twijfel aan de juistheid van een deskundigenbericht, mag het bestuursorgaan niet van dit bericht uitgaan.

De rechtbank ziet ook geen aanknopingspunten voor de conclusie dat de opgestelde deskundigenverklaringen niet objectief zijn. Dat voorafgaande aan de aanvraag deskundigenverklaringen zijn afgegeven, acht de rechtbank geen tekortkoming in de besluitvorming. De deskundigenverklaringen zijn kennelijk met het oog op een in te dienen aanvraag om een TLV opgesteld. De eerste deskundige heeft in dat kader ook geadviseerd een TLV aan te vragen, welk advies door de tweede deskundige is onderschreven.

Ook de beroepsgrond dat de eerste deskundige was betrokken bij de advisering over passend onderwijs en daarom niet als onafhankelijk deskundige kan worden gezien, slaagt niet. Anders dan eisers betogen heeft de Afdeling in haar uitspraak van 8 maart 2017 (ECLI:NL:RVS:2017:595) niet geoordeeld dat niet wordt voldaan aan de vereiste objectiviteit als de deskundige is verbonden aan de school die de TLV aanvraagt, maar slechts bepaald dat een deskundige niet verbonden mag zijn aan de school waarop het kind moet worden ingeschreven.

Verder is de rechtbank van oordeel dat de adviezen voldoende zorgvuldig tot stand zijn gekomen. De deskundigen hebben zich op basis van hun deskundigheid een mening gevormd op grond van de informatie die over [A] bekend was. Verweerder heeft erkend dat veel informatie voor de Commissie niet was te verifiëren omdat zij beschikte over een beperkt dossier en dat om onbekende redenen niet alle stukken aan de Commissie zijn overgelegd. Verweerder heeft aangegeven dat stukken, zoals het plan van aanpak van 1 februari 2018 inzake de inzet van de onderwijsondersteuner en het incidentenregister wel bekend waren bij de deskundige en het samenwerkingsverband, maar niet bij de Commissie, en dat is gebleken dat de deskundige ook beschikte over de informatie van De Hoffenne en bekend was met de uitkomsten van het rapport van PEP Junior. Eisers hebben zich op het standpunt gesteld dat deze stukken, in verband met de ex-tunc toetsing van het beroep buiten beschouwing dienen te blijven. De rechtbank ziet daar echter geen aanleiding toe, nu de eerste deskundige op de hoogte was met de uitkomsten van de inhoud van het rapport van PEP Junior en die dus in haar advisering heeft betrokken. Voor wat betreft het incidentenregister overweegt de rechtbank dat in de advisering ook de incidenten zijn meegenomen die zijn vermeld in het incidentenregister dat dus na de totstandkoming van het betreden besluit is opgemaakt. Deze incidenten zijn, zoals verweerder ter zitting heeft gesteld, ook bij eisers bekend en met hun besproken. Eisers hebben dit overigens niet betwist. Nu deze informatie niet nieuw is, hoeft het incidentenregister, anders dan eisers betogen, in beroep niet buiten beschouwing te worden gelaten. Dit geldt ook voor het rapport van PEP Junior, nu de uitkomsten van dat onderzoek door de eerste deskundige bij haar beoordeling zijn betrokken.

Eisers hebben [A] om hun moverende redenen niet meer naar school laten gaan. Zonder daar een oordeel over te willen geven, overweegt de rechtbank dat daardoor geen verder onderzoek heeft kunnen plaatsvinden naar de onderwijsbehoefte van [A] en is mogelijk niet volledig conform het ondersteuningsplan gehandeld. Zoals gezegd hebben de deskundigen op basis van de hun ter beschikking staande informatie geadviseerd. De rechtbank is van oordeel dat zij over voldoende relevante informatie beschikte om tot hun advies te [C] . De deskundigenadviezen zijn zorgvuldig tot stand gekomen en inhoudelijk inzichtelijk en concludent. Verweerder heeft zijn besluitvorming daarom mogen baseren op deze adviezen en heeft op basis daarvan kunnen concluderen dat de ondersteuningsbehoefte van [A] de ondersteuningsmogelijkheden binnen het reguliere onderwijs overstijgt, zodat de toelaatbaarheidsverklaring kon worden verleend.

De rechtbank wijst eisers hierbij op verweerders opmerking in het verweerschrift dat het niet zo is dat de onderwijsbehoefte volledig is uitgekristalliseerd en dat juist daarom een TLV voor een beperkte duur is afgeven. Zo kan binnen een gespecialiseerde setting worden bezien of het speciaal onderwijs blijft aansluiten bij de onderwijsbehoefte van [A] .

4. Het beroep is ongegrond.

5. Gelet op wat onder 3.2. is overwogen, ziet de rechtbank aanleiding verweerder te veroordelen in de proceskosten. Deze kosten stelt de rechtbank op grond van het Besluit proceskosten bestuursrecht voor de door een derde beroepsmatig verleende rechtsbijstand vast op € 1024,- (1 punt voor het indienen van het beroep, 1 punt voor het verschijnen ter zitting, met een waarde per punt van € 512,- en een wegingsfactor 1).

6. Ook dient verweerder het griffierecht aan eisers te vergoeden.