Uitspraken

De officier van justitie heeft gerekwireerd tot bewezenverklaring van het onder 1 primair ten laste gelegde feit. Hij heeft daartoe aangevoerd dat de verdachte na een melding op het display van zijn auto over zijn bandenspanning, de banden niet heeft gecontroleerd maar is blijven doorrijden. Ook is de verdachte op de linker rijstrook van een snelweg gaan rijden en heeft hij dus zijn snelheid niet aangepast. Hij heeft daarmee het risico genomen dat een ernstig verkeersongeval zou plaatsvinden, zoals ook is gebeurd, en daarom is er sprake van aanmerkelijke schuld aan dat ongeval.

De raadsman heeft betoogd dat zijn cliënt moet worden vrijgesproken van het primair en subsidiair ten laste gelegde, omdat geen sprake is van roekeloosheid, aanmerkelijke onvoorzichtigheid of onoplettendheid, of van concreet gevaarzettend gedrag. Cliënt kreeg pas vlak voordat zijn auto onbestuurbaar werd de melding over de bandenspanning en kon toen niet anders dan zijn auto tot stilstand brengen en zo dicht mogelijk langs de vangrail parkeren op de rijstrook waar hij op dat moment op reed. Verder heeft de raadsman aangevoerd dat zelfs wanneer zijn cliënt de melding over de bandenspanning al veel eerder had gekregen en de daarbij vermelde instructies had opgevolgd, hem nog steeds geen verwijt treft. De melding noopt namelijk niet tot onmiddellijk stoppen en ook als de verdachte wel was gestopt, had hij vermoedelijk geen gebrek aan de banden kunnen constateren.

Op 26 augustus 2017 omstreeks 16:00 uur reed de verdachte in zijn Audi over de Rijksweg A20. De A20 heeft twee rijbanen en de rijbaan richting Gouda, waarop de verdachte reed, bestaat daar uit drie rijstroken en een vluchtstrook. Ter hoogte van hectometerpaal 42.0 in Nieuwerkerk aan den IJssel, gemeente Zuidplas, heeft de verdachte zijn auto op de linkerrijstrook tot stilstand gebracht omdat zijn linker achterband was leeggelopen.

[naam 1] reed ook op de linkerrijstrook en kon de auto van de verdachte niet tijdig ontwijken. Hij reed met de linker voorzijde van zijn Nissan tegen de rechter achterzijde van de Audi van de verdachte aan. Hierdoor kwam de Nissan dwars op de tweede rijstrook terecht. Op die rijstrook kwam de Nissan in aanraking met een ander voertuig, waardoor de Nissan over de kop sloeg en [naam 1] via het inmiddels gebroken glazen dakraam uit het voertuig werd geslingerd.2

[naam 1] heeft ten gevolge van het ongeval breuken opgelopen in de vijfde en zesde halswervel, de tweede en vierde lendenwervel, de tweede tot vierde linker rib en in de onderste ‘tak’ van het schaambeen. Verder had hij meerdere snijverwondingen in zijn gezicht en op de rest van zijn lichaam.3

De rechtbank ziet zich gesteld voor de vraag of dit verkeersongeval een overtreding oplevert van artikel 6 dan wel 5 van de Wegenverkeerswet 1994 (WVW). Van schuld in de zin van artikel 6 van de Wegenverkeerswet is pas sprake in geval van een aanmerkelijke mate van verwijtbare onvoorzichtigheid. Volgens vaste jurisprudentie komt het daarbij aan op het geheel van gedragingen van de verdachte, de aard en de concrete ernst van de overtreding en de overige omstandigheden waaronder de overtreding is begaan.

Bij het beoordelen van de tenlastelegging gaat de rechtbank uit van de volgende feiten en omstandigheden.

Melding bandenspanning

De Audi waarin de verdachte reed, is onderzocht. Bij het uitlezen van de voertuiggegevens is vastgesteld dat de Audi bij een kilometerstand van 22.205 kilometer op 26 augustus 2017 om 15:28 uur een onbekende fout heeft geregistreerd onder de [code] . [naam verbalisant ] en [naam verbalisant ] hebben gerelateerd dat de Audi bij die kilometerstand een waarschuwing over de bandenspanning heeft gegeven en dat daarbij sprake was van een optische en akoestische waarschuwing. Op het instrumentenpaneel van de Audi van de verdachte is de volgende melding verschenen: “TPMS Bandenspanning: storing! Zie instructieboekje”, waarbij twee gele controlelampjes zijn gaan branden. De Audi is bij een kilometerstand van 22.226 kilometer tot stilstand gekomen.4 Voornoemde verbalisanten hebben geconcludeerd dat de Audi na het akoestische en optische signaal 21 kilometer met een leeglopende linker achterband heeft gereden tot het moment waarop het loopvlak van de band was afgelopen.5

Een deskundige van het Nederlands Forensisch Instituut, ir. [naam 2] , heeft een validatieonderzoek uitgevoerd en daarvoor een rijproef gedaan met een vergelijkbare auto als de Audi van de verdachte, waarbij om een lekke band te simuleren het linker achterwiel is vervangen door een wiel met een kleinere diameter. [naam 2] heeft geconcludeerd dat bij de rijproef de [code] werd geregistreerd met de tekst: “TPMS Warning; Rear Left Tire”. De melding bestond uit een luide piep en een gedurende acht seconden getoond bericht, waarna twee controlelampjes blijvend geel gingen branden. De rijproef bevestigt de interpretatie van de politie dat in de Audi van de verdachte bij een kilometerstand van 22.205 kilometer en omstreeks 15:28 uur op 26 augustus 2017 een bandenspanningsmelding werd afgegeven. De kilometerstand van de ongevalsauto was bij het tot stilstand komen en voor de berging daarvan 22.226 kilometer.6

Op grond van vorenstaande bewijsmiddelen acht de rechtbank bewezen dat 21 kilometer voor het ongeval een melding op het instrumentenpaneel van de Audi van de verdachte is verschenen en dat daarbij twee controlelampjes geel zijn gaan branden. De verdachte moet de melding, die acht seconden lang in het paneel werd getoond en waarbij een harde pieptoon was te horen, hebben gezien en gehoord. Ook moet hij de twee controlelampjes die geel bleven branden, hebben opgemerkt. Zijn verklaring dat hij pas een melding kreeg vlak voordat zijn voertuig onbestuurbaar werd, acht de rechtbank dan ook niet aannemelijk. Dat er een tweede maal een melding zou zijn geweest (waarvan de verdachte dan alleen de laatste zou hebben opgemerkt), is evenmin aannemelijk. De [deskundigen] hebben ter terechtzitting verklaard dat in dat theoretische geval die tweede melding bij het uitlezen van de voertuigdata zichtbaar had moeten zijn, en daarvan was geen sprake.

Aanmerkelijk onvoorzichtig?

Het bericht dat voor verdachte zichtbaar was op de display van de auto (“TPMS Bandenspanning: storing! Zie instructieboekje”), meldt een storing met betrekking tot de bandenspanning en verwijst naar het instructieboekje van de Audi. De melding houdt dus niet in dat sprake is van een gevaarlijke situatie, of dat de auto zo snel mogelijk aan de kant moet worden gezet en moet worden nagekeken. De waarschuwing is naar het oordeel van de rechtbank niet van dien aard dat de verdachte heeft moeten voorzien dat de band van de auto zou leeglopen en van de velg zou afslaan, waardoor de auto plotseling onbestuurbaar zou worden en een zeer gevaarlijke verkeerssituatie zou kunnen ontstaan. Daarbij is van belang dat gele controlelampjes, anders dan rode, niet zonder meer wijzen op een zodanig defect dat niet nog enige tijd met de auto kan worden doorgereden. Verder is van belang dat de verdachte heeft verklaard dat hij tot vlak voor het ongeval niets afwijkends aan het rijgedrag van zijn auto heeft gemerkt. De deskundigen hebben op de zitting bevestigd dat het langzaam leeglopen van een band tijdens het rijden niet voelbaar hoeft te zijn, tot het moment waarop het loopvlak van de band is afgereden. Ook uit het rijgedrag van de auto heeft de verdachte dus niet het dreigende gevaar behoeven af te leiden.

Op grond van het voorgaande is de rechtbank van oordeel dat de verdachte uit de melding over de bandenspanning niet hoefde af te leiden dat hij toen niet verder kon rijden. Hoewel hij onvoorzichtig heeft gehandeld en een risico heeft genomen door niet onmiddellijk te voldoen aan zijn onderzoeksplicht en de banden van de Audi te controleren, en ook zijn positie op de weg en zijn snelheid niet aan te passen aan de situatie, leiden zijn gedragingen niet tot het oordeel dat sprake is van aanmerkelijke onvoorzichtigheid of onoplettendheid, wat de drempel is die voor een veroordeling op grond van artikel 6 van de Wegenverkeerswet gehaald moet worden. De rechtbank spreekt de verdachte daarom vrij van het primair ten laste gelegde feit.

Gevaarzetting

De vraag die de rechtbank vervolgens moet beantwoorden, is of de verdachte door zijn gedragingen een concreet gevaar op de weg heeft veroorzaakt.

De verdachte heeft de waarschuwingen over de bandenspanning genegeerd. Hij heeft nagelaten het instructieboekje te raadplegen en vervolgens zijn banden te controleren. Van een gemiddelde weggebruiker mag worden verwacht dat hij een dergelijk onderzoek op korte termijn verricht als hij zo’n waarschuwing krijgt. De melding wordt volgens de deskundigen gedaan wanneer de band 20% van zijn omvang heeft verloren. Als de verdachte de banden had gecontroleerd, had hij dus kunnen zien dat zijn linker achterband aan het leeglopen was. Dan had hij zich gerealiseerd dat het gevaarlijk was om door te rijden, zodat dit verkeersongeval had kunnen worden voorkomen. Als de verdachte in ieder geval de voorzichtigheid in acht had genomen om vanwege de waarschuwing zijn snelheid aan te passen en rechts te rijden, had hij toen de band van de velg afsloeg nog op de vluchtstrook kunnen parkeren en had het ongeluk ook niet plaatsgevonden. Door de waarschuwingen te negeren en met aanzienlijke snelheid op de linkerrijstrook van de snelweg te gaan rijden, ver van de vluchtstrook vandaan, heeft de verdachte concreet gevaar op de weg veroorzaakt. Dit alles heeft geleid tot een verkeersongeval waarbij [naam 1] ernstig letsel heeft opgelopen. De rechtbank acht het subsidiair ten laste gelegde feit dan ook wettig en overtuigend bewezen.

De rechtbank verklaart bewezen dat de verdachte:

subsidiair:

op 26 augustus 2017 te Nieuwerkerk aan den IJssel, gemeente Zuidplas, als bestuurder van een auto, daarmee rijdende op de Rijksweg A20, als volgt heeft gehandeld:

hij, verdachte, heeft:

waardoor [naam 1] de bestuurder van een achteropkomend voertuig, tegen het voertuig van verdachte is gebotst en door welke gedragingen van verdachte gevaar op die weg werd veroorzaakt en het verkeer op die weg werd gehinderd.

Voor zover in de tenlastelegging typ- en taalfouten voorkomen, zijn deze in de bewezenverklaring verbeterd. Blijkens het verhandelde ter terechtzitting is de verdachte daardoor niet in de verdediging geschaad.