Uitspraken

De rechtbank stelt voorop dat voor een bewezenverklaring van het in de delictsomschrijving van artikel 420bis, eerste lid, onder a en b van het Wetboek van Strafrecht (Sr) opgenomen bestanddeel ‘afkomstig uit enig misdrijf’, niet is vereist dat uit de bewijsmiddelen moet kunnen worden afgeleid dat het desbetreffende voorwerp afkomstig is uit een nauwkeurig aangeduid misdrijf. Wel is voor een veroordeling ter zake van dit wetsartikel vereist dat vaststaat dat het voorwerp afkomstig is uit enig misdrijf.

Indien op grond van de beschikbare bewijsmiddelen geen rechtstreeks verband valt te leggen tussen een voorwerp en een bepaald misdrijf, kan niettemin bewezen worden geacht dat een voorwerp ‘uit enig misdrijf’ afkomstig is, indien het op grond van de vastgestelde feiten en omstandigheden niet anders kan zijn dan dat het in de tenlastelegging genoemde voorwerp uit enig misdrijf afkomstig is.

Voor de beoordeling of de verdachte zich schuldig heeft gemaakt aan witwassen van een geldbedrag, moet daarom worden vastgesteld of de aangedragen feiten en omstandigheden van dien aard zijn dat zonder meer sprake is van een vermoeden van witwassen. Indien daarvan sprake is, mag van de verdachte worden verlangd dat hij een verklaring geeft voor de herkomst van het geld. Een dergelijke verklaring dient concreet, min of meer verifieerbaar en niet op voorhand hoogst onwaarschijnlijk te zijn. Zodra het door de verdachte geboden tegenwicht daartoe aanleiding geeft, ligt het vervolgens op de weg van het Openbaar Ministerie om nader onderzoek te doen naar de uit de verklaringen van de verdachte blijkende alternatieve herkomst van het geld. Uit de resultaten van een dergelijk onderzoek zal moeten blijken dat met voldoende mate van zekerheid kan worden uitgesloten dat de geldbedragen waarop de verdenking betrekking heeft, een legale herkomst hebben en dat een criminele herkomst dus als enige aanvaardbare verklaring kan gelden.

In de woning aan de [adres] in Den Haag zijn 32 pakketten met geld aangetroffen. Het geld zat in plastic verpakt met daar omheen duct tape. Het kleinste bedrag dat in één van de pakketten zat is € 79.750,-. Op één van de pakketten is DNA van de verdachte aangetroffen op de plastic zak waarin het geld was verpakt. De verdachte heeft verklaard niets te weten van het geld en niet te weten hoe het kan dat zijn DNA op het pakket is aangetroffen.

Met de officier van justitie stelt de rechtbank vast dat de verdachte niet de bewoner was van de woning aan de [adres] . Evenmin is vastgesteld dat hij daar - al dan niet incidenteel - verbleef of de toegang tot die woning had. Voorts is er geen enkele aanwijzing dat de verdachte in enige relatie stond tot medeverdachten [medeverdachte 1] en/of [medeverdachte 2] , die wel in verband kunnen worden gebracht met de woning aan de [adres] en het daar aangetroffen geldbedrag. Nu er geen bewijsmiddel is waaruit blijkt dat de verdachte (indirect) de beschikkingsmacht heeft gehad over het geldbedrag van ruim 6 miljoen euro dat in de woning is aangetroffen, kan geen bewezenverklaring van het witwassen van het (gehele) tenlastegelegde geldbedrag volgen.

De officier van justitie heeft nog betoogd dat wel een bewezenverklaring kan volgen voor het pakket waarop het DNA van de verdachte is aangetroffen. En hoewel niet meer kan worden vastgesteld hoeveel geld er in dat specifieke pakket zat, zal dat ten minste een bedrag van € 79.750,- zijn geweest, aangezien dat het kleinste bedrag is dat in één van de pakketten is aangetroffen.

De rechtbank volgt de officier van justitie hierin niet. De rechtbank leidt uit het aangetroffen DNA-spoor op één pakket af dat de verdachte betrokkenheid heeft gehad bij het inpakken van het geld in dat betreffende pakket. De rechtbank kan echter niet vaststellen wanneer dat heeft plaatsgevonden (voor of in de tenlastegelegde periode?), wat de rol van de verdachte daarbij is geweest (was het zijn geld of was hij slechts de inpakker voor iemand anders?) en wanneer het betreffende pakket in de woning aan de [adres] is terechtgekomen. De rechtbank is het met de officier van justitie eens dat alles erop wijst dat alle geldpakketten tegelijkertijd in het bed zijn verborgen. Dit betekent echter niet dat alle pakketten tegelijkertijd zijn verpakt en/of tegelijkertijd in de woning terecht zijn gekomen. De rechtbank kan daarom ook niet vaststellen dat de verdachte in de tenlastegelegde periode de beschikkingsmacht heeft gehad over de inhoud van dat ene pakket waarop zijn DNA is aangetroffen.

De officier van justitie heeft in zijn requisitoir nog gewezen op het aantreffen van het onder feit 2 tenlastegelegde geldbedrag bij de schoonmoeder van de verdachte en acht dat als schakelbewijs ondersteunend voor de bewezenverklaring van het witwassen van het geldpakket met het DNA van de verdachte in de woning aan de [adres] .

De rechtbank stelt voorop dat schakelbewijs kan worden toegepast indien het bewijsmateriaal van een ander bewezenverklaard feit op essentiële punten belangrijke overeenkomsten vertoont met het bewijsmateriaal van het te bewijzen feit en dat duidt op een specifiek patroon, welk patroon herkenbaar aanwezig is in de voor het te bewijzen feit voorhanden zijnde bewijsmiddelen. De rechtbank is van oordeel dat daar in deze zaak geen sprake van is. Het enkele aantreffen van een groot geldbedrag bij de schoonmoeder van de verdachte (zie feit 2), dat bovendien niet op dezelfde wijze is verpakt als het in de woning aan de [adres] aangetroffen geldpakket, is onvoldoende specifiek om als schakelbewijs te kunnen dienen.

Het voorgaande leidt tot het oordeel dat de verdachte moet worden vrijgesproken van het onder feit 1 tenlastegelegde witwassen.

Vast staat dat in de woning van de verdachte een geldbedrag is gevonden van € 5.000,- en dat in de woning van de schoonmoeder van de verdachte een bedrag van € 1.885.900,- is aangetroffen dat daar door de verdachte is verstopt. De verdachte heeft verklaard dat beide geldbedragen hem toebehoren en dat de € 5.000,- onderdeel was van het grote geldbedrag. Gelet op de hoogte van dit bedrag, de omstandigheid dat het om contant geld gaat, het aantreffen van coupures van € 200,00 en € 500,00, de wijze waarop het geld was verpakt (diverse bundels biljetten in een sporttas) en de plaats waar het geld was opgeborgen (onder een kleedje bovenop een kledingkast), bezien tegen de achtergrond van de minimale legale inkomsten van de verdachte en het ontbreken van spaargelden op een bankrekening, is de rechtbank van oordeel dat het vermoeden gerechtvaardigd is dat het geld een illegale herkomst heeft. Daarom mag van de verdachte worden verlangd dat hij een concrete en min of meer verifieerbare verklaring geeft voor de herkomst van het geld.

De verdachte heeft bij de rechter-commissaris verklaard dat hem rond de Ramadan (de Ramadan begon op 7 mei 2019) door iemand was gevraagd het geld te bewaren om het door te geven aan anderen. Hij wil niet zeggen van wie hij het geld heeft verkregen. Hij kreeg het geld op de [adres] in Den Haag in 2 bigshoppers overhandigd en hij heeft het zelf later in de sporttas gedaan. Hij heeft het geld vervolgens achterover gedrukt. Het geld heeft eerst twee maanden in zijn woning aan de ’s [adres] in Den Haag gelegen. Omdat hij met zijn gezin op vakantie ging, heeft hij het geld circa 2 à 3 weken vóór 15 juli 2019 in de woning van zijn schoonmoeder gelegd op een kast in de slaapkamer onder een kleed.6

De rechtbank is van oordeel dat de verklaring die de verdachte geeft voor de herkomst van het geld onvoldoende concreet en niet verifieerbaar is, doordat hij niet de naam heeft willen noemen van de persoon van wie hij het geld verkregen zou hebben. Ook de reden waarom de verdachte het geld zou moeten bewaren en aan een derde zou moeten overdragen en de vraag hoe die persoon kan beschikken over een zodanig groot contant geldbedrag, zijn door de verdachte niet beantwoord en bij gebreke van enige onderbouwing ook niet te verifiëren.

Nu de verdachte geen concrete en verifieerbare verklaring heeft gegeven voor de herkomst van het geld, was het Openbaar Ministerie niet gehouden tot het verrichten van nader onderzoek. Dit alles brengt de rechtbank tot het oordeel dat het niet anders kan zijn dan dat de bij feit 2 tenlastegelegde geldbedragen – middellijk of onmiddellijk – uit enig misdrijf afkomstig zijn en dat de verdachte hiervan wetenschap heeft gehad.

De raadsman heeft nog betoogd dat slechts eenvoudig witwassen als bedoeld in artikel 420bis.1 van het Wetboek van Strafrecht bewezen kan worden verklaard, omdat het geld uit eigen misdrijf afkomstig is, aangezien het aanvankelijk door de verdachte rechtmatig ontvangen geldbedrag vervolgens door hem is verduisterd.

Dit verweer kan reeds niet slagen omdat bedoeld wetsartikel slechts ziet op witwassen dat bestaat uit het enkele verwerven of voorhanden hebben van een voorwerp, terwijl in deze zaak ook sprake is van het verbergen en verhullen van de werkelijke aard, herkomst en vindplaats van het geldbedrag.

Niet kan worden bewezen dat de verdachte het feit tezamen en in vereniging met een ander of anderen heeft gepleegd. De verdachte zal daarom van het tenlastegelegde medeplegen worden vrijgesproken.