Uitspraken

Uit de deskresearch van het onderzoek blijkt volgens de werkgever dat de werknemer documenten heeft ondertekend ten behoeve van detacheringen welke niet of niet op correcte wijze hebben plaatsgevonden en dat documenten zijn geantedateerd. Dit zijn onder andere documenten met betrekking tot [onderzoeker] , [groepslid 2] (hierna: [groepslid 2] ), [technisch operator] (hierna: [technisch operator] ), [groepslid 3] (hierna: [groepslid 3] ) en [groepslid 7] (hierna: [groepslid 7] ). De werkgever verwijst ter onderbouwing hiervan naar de verklaringen van de werknemer tijdens de interviews en e-mailberichten met bijlagen tussen [coördinator] , [onderzoeker] en de werknemer van november 2020 (2.19 onder a en b). De werknemer heeft een verklaring getekend dat [technisch operator] gedurende een betreffende periode aanwezig is geweest in het LUMC, dat de werknemer supervisie heeft gehad en dat de detachering met goed gevolg is verlopen, terwijl hij anderzijds – onder andere in de bijlage bij de e-mail van 20 februari 2023 aan [medewerker 1 LGGA] (2.19 onder c en d) en in het interview van 21 februari 2023 – verklaart dat hij [technisch operator] niet kent of niet kan bevestigen of [technisch operator] actief is geweest in het LUMC. Op die wijze heeft de werknemer ook een valse verklaring afgegeven over [technisch operator] door het op verzoek van [coördinator] ondertekenen van een support letter in het project [project 2] (2.19 onder e) waarmee hij verklaart dat “All P.I.’s who hosted the secondees confirmed that they were fully capable and experienced to implement the expected tasks. The undersigned investigators give support for the secondments, eligibility and work performed in this project in accordance with the final submitted report.” Tot slot heeft de werknemer certificaten voor secondments van onder andere [groepslid 3] , [groepslid 7] en [groepslid 2] getekend, die zijn overgelegd als productie 21 bij het verweerschrift van de werkgever. De handtekening van de werknemer staat daarmee onder talloze verklaringen waarin onjuistheden en onwaarheden staan, zodat sprake is van valsheid in geschriften. De werknemer was daarnaast aanwezig tijdens de Midterm Review Meetings waar hij spookgedetacheerden heeft gezien en/of gesproken zonder hiervan melding te maken. Dit betrof onder andere de Midterm Review Meeting in maart 2019 met [groepslid 3] , [groepslid 8] en [groepslid 1] (hierna: [groepslid 1] ). De werknemer had na contact met deze personen en een gebrek aan aanwezigheid bij de werkgever in het kader van detacheringen, moeten signaleren dat er iets mis is. Dat de werknemer wetenschap had, blijkt ook uit de mail van 16 februari 2023 tussen de werknemer, [collega 1] en collega [collega 3] (2.19 onder f), aldus de werkgever.

De werknemer voert hiertegen het volgende aan. Voor zover hij heeft getekend voor detachering, waren deze mensen allemaal aanwezig bij de werkgever en heeft hij ook interactie met hen gehad. De werknemer kan zich niet herinneren dat hij [technisch operator] heeft gezien. [technisch operator] kende hij wel, maar niet vanuit het LUMC. [biotechnisch onderzoeksbedrijf] had de dagelijkse leiding over de inkomende detacheringen. De werknemer heeft niet voor alle detacheringen getekend, zijn digitale handtekening is zonder zijn medeweten ook misbruikt. Hij kan zich ook niet alles meer herinneren van drie tot vijf jaar geleden. Bovendien was hij verantwoordelijk voor meer dan 20 PhD-studenten en 12 projecten, zodat het ook niet mogelijk was om alles als een politieagent te controleren. De werkgever is daar zelf voor verantwoordelijk en probeert dat nu op de werknemer af te schuiven. Op z’n hoogst kan worden gezegd dat de werknemer niet goed heeft gefunctioneerd, maar daarvoor is dan een verbetertraject op zijn plaats. Dat de werknemer wel documenten heeft getekend, zoals zou volgen uit de e-mails van november 2020, is geen indicatie dat de werknemer betrokken is bij het plegen van fraude. Het staat niet vast dat alle genoemde namen ook echt spookdetacheringen zijn, dat moet de EU beoordelen, aldus de werknemer.

Naar het oordeel van de kantonrechter heeft de werkgever ten aanzien van deze ontslaggrond voldoende onderbouwd dat de werknemer documenten heeft ondertekend die dienen of hebben gediend als bewijs van spookdetacheringen en dat de werknemer daarvan wetenschap had. De kantonrechter overweegt daartoe het volgende.

De werknemer vervulde voor de projecten genoemd in de tweede REA-brief de rol van PI. Onderdeel van zijn functie als assistent professor is daarnaast, zo heeft de werknemer niet betwist, het inhoudelijk leidinggeven aan een (deel van een) onderzoeksgroep en/of promovendi en het opzetten van een onderzoeksprogramma, waaronder het aantal mensen en middelen en de kosten. De werknemer heeft onvoldoende betwist dat hij uit hoofde van die functie niet verantwoordelijk zou zijn voor het verloop en de resultaten van en de deelnemers aan deze projecten, waaronder de secondees. Naar het oordeel van de kantonrechter staat voldoende vast dat de werknemer uit hoofde van zijn rol als PI en zijn functie bij de werkgever meerdere documenten met betrekking tot secondments (overeenkomsten en certificaten) heeft getekend. Welke documenten een valse (digitale) handtekening bevatten, zoals de werknemer heeft aangevoerd, heeft hij niet nader geconcretiseerd. De documenten ten aanzien van [groepslid 3] , [technisch operator] en [groepslid 1] zoals overgelegd als productie 21 bevatten naar het oog handgeschreven, niet exact gelijke handtekeningen en bovendien parafen in de zijlijn van de pagina’s. De door de werknemer overgelegde verklaringen van [groepslid 2] , [technisch operator] , [groepslid 3] – die wat betreft formuleringen grotendeels gelijk zijn – onderschrijven dit, namelijk dat de werknemer de benodigde documenten voor hen heeft ondertekend en bewaard, terwijl er volgens hen geen officieel systeem voor dergelijk papierwerk bij het LUMC voorhanden was. Indien het uitvoeren van administratie niet de taak van de werknemer was, valt niet in te zien waarom de werknemer deze documenten heeft getekend. De werknemer verklaart hierover zelf (productie 16 verzoekschrift) dat hij achteraf gezien deze documenten niet had moeten tekenen. Ook indien deze administratieve handelingen en de verantwoordelijkheid voor secondees niet tot zijn functie zouden behoren, ligt het op zijn weg om de juistheid van de documenten te verifiëren. De werknemer kan zich in zijn functie als assistent professor en PI dan niet verschuilen achter tijdsgebrek of de enkele stelling dat hij geen begeleiding kreeg of het niet zijn verantwoordelijkheid is, zodat hij om die reden de documenten niet zou hoeven te controleren. De werknemer heeft ook verder geen afdoende verklaring gegeven waarom hij documenten en certificaten heeft getekend voor secondments waarvan hij wisselend verklaart dat hij deze mensen wel/niet kent of niet weet of zij enige bijdrage op de locatie bij de werkgever hebben geleverd aan projecten waarvan hijzelf PI was of voor deze projecten een presentatie hebben gegeven tijdens de Midterm Review Meeting van onder andere het project [project 1] . De door de werknemer overgelegde verklaringen tonen tot slot niet aan dat deze secondees daadwerkelijk in de periode van de door de werknemer getekende overeenkomsten werkzaamheden hebben uitgevoerd op de locatie bij de werkgever.

De werkgever voert ten aanzien van deze ontslaggronden het volgende aan. De werknemer heeft [biotechnisch onderzoeksbedrijf] gefaciliteerd in het laten plaatsvinden van onregelmatigheden binnen EU ( [Europees programma] ) projecten door zijn handtekening te zetten onder documenten zonder de inhoud te controleren of vraagtekens te zetten bij het antidateren van deze documenten. De werkgever verwijst hiervoor naar de mail van 9 september 2019 van [coördinator] aan de werknemer en de e-mailwisseling tussen [medewerker 2 onderzoeksbedrijf] van [biotechnisch onderzoeksbedrijf] en de werknemer (2.19 onder g en h). Daarnaast was de werknemer op de hoogte van het antedateren van documenten van secondments met betrekking tot de secondees [technisch operator] (2.19 onder a), [groepslid 3] en [groepslid 4] (2.19 onder i) en heeft hij inloggegevens met [biotechnisch onderzoeksbedrijf] gedeeld, zoals volgt uit de e-mails van 14 maart 2020 (2.19 onder j). De wetenschap van onregelmatigheden binnen EU-projecten en/of in relatie met [biotechnisch onderzoeksbedrijf] blijkt volgens de werkgever tot slot ook uit e-mailcorrespondentie van de werknemer met betrekking tot de detachering van de heer [groepslid 5] (hierna: [groepslid 5] ). De werknemer heeft actief meegedacht aan de constructie om deze detachering te laten plaatsvinden of in ieder geval de eerste zes maanden hiervan te kunnen declareren (2.19 onder k). De werknemer wist van de bedenkingen jegens [biotechnisch onderzoeksbedrijf] in 2019. Door het gebrek aan toezicht van de werknemer is het voor [biotechnisch onderzoeksbedrijf] mogelijk geweest om documentatie te vervalsen en te antedateren en op andere wijze onregelmatigheden te laten plaatsvinden. De werknemer heeft niet ingegrepen of meldingen gedaan op het moment dat hij kennisnam van onregelmatigheden, waardoor voortzetting van de onregelmatigheden mogelijk is gemaakt, de EU-projecten in gevaar zijn gebracht en hij een groot risico van sancties voor de werkgever heeft veroorzaakt, aldus de werkgever.

De werknemer voert hier tegen aan dat [biotechnisch onderzoeksbedrijf] een grote mate van invloed en macht had bij de werkgever en nauw met haar verweven was. Dat was al het geval toen de werknemer bij de werkgever in dienst kwam en betrokken raakte bij het project PRISAR1. De werknemer kende de geruchten over [biotechnisch onderzoeksbedrijf] uit 2019 alleen ‘van horen zeggen’ en heeft in 2019 geadviseerd om een Code of Conduct in te stellen en te implementeren. De werkgever is desondanks doorgegaan met [biotechnisch onderzoeksbedrijf] en heeft daarmee zelf een klimaat gecreëerd waarin [biotechnisch onderzoeksbedrijf] haar gang kon gaan. De werknemer betwist dat hij op verwijtbare manier spookdetacheringen heeft gefaciliteerd. Het gebeurde wel eens dat er iets was vergeten en dat op een later moment werd getekend, daarom zijn documenten geantedateerd. Wat betreft [groepslid 5] heeft de werknemer alleen gerefereerd aan een verzoek van [groepslid 5] om thuis te werken tijdens de coronapandemie. De werkgever heeft destijds toegestaan dat hij zes maanden vanuit Parijs mocht werken waar hij ook woonde en dit was ook toegestaan op basis van EU-regulaties. De werknemer was niet op de hoogte dat een master noodzakelijk was volgens de EU-regels. De administratie van de werkgever had de werknemer hier op moeten wijzen, aldus de werknemer.

De kantonrechter overweegt dat uit de e-mailcorrespondentie waar door de werkgever naar wordt verwezen directe betrokkenheid van de werknemer volgt bij het organiseren van secondments en de wijze waarop daar uitvoering aan werd gegeven. Ook volgt daaruit dat door [biotechnisch onderzoeksbedrijf] voorstellen worden gedaan, die naar het oordeel van de kantonrechter bij de werknemer, ook zonder gedetailleerde kennis van de voorschriften bij EU-projecten, voldoende aanleiding hadden moeten geven om de wijze van handelen van [biotechnisch onderzoeksbedrijf] daarbij ter discussie te stellen, zoals de mededeling dat een secondment niet eligible” is en het antedateren van documenten voor secondments die volgens de opgegeven data al aangevangen of geheel afgelopen zouden zijn. Daaraan doet niet af de enkele stelling van de werknemer dat [biotechnisch onderzoeksbedrijf] te veel was ingebed in de organisatie en hij in hun wijze van werken niet kon interveniëren. De werknemer draagt immers – mede gelet op de gedragscodes die op hem van toepassing zijn en te meer na zijn eigen advies in 2019 – een eigen (mede)verantwoordelijkheid om ervoor te zorgen dat de organisatie als geheel (de werkgever) correct en integer functioneert, in het bijzonder ten opzichte van het onderdeel waarvoor hij werkzaam was. De werknemer kan in dat kader en gelet op zijn functie(omschrijving) ook niet volstaan met de stelling dat de administratie van de werkgever hem over wet- en regelgeving omtrent EU-projecten bij projectorganisatie in kennis had moeten stellen. Niet gebleken is dat de werknemer hierop enige actie heeft ondernomen, noch is gebleken dat sprake is van zodanige omstandigheden dat dit van de werknemer niet verwacht had mogen worden.

Ten aanzien van deze ontslaggronden heeft de werkgever het volgende aangevoerd. De werknemer heeft tijdens de Midterm Review Meeting voor het project [project 1] in maart 2019 ten overstaan van de EU project officer een presentatie gegeven over zijn onderdeel van het onderzoek en een detachering met betrekking tot hemzelf, terwijl op dat moment al bekend was dat deze detachering niet heeft plaatsgevonden. Ter onderbouwing hiervan verwijst de werkgever naar de e-mailcorrespondentie van de werknemer (2.19 onder l) waaruit volgt dat de werknemer betrokken is geweest bij het opstellen van de presentatie. Over de onjuistheid in de presentatie heeft de werknemer geen melding heeft gemaakt. Met betrekking tot deze vermeende detachering naar [partnerorganisatie] inzake [project 1] heeft de werknemer voorts declaraties in de EU-portal laten staan totdat navraag over de juistheid hiervan is gedaan vanuit het projectenbureau (2.19 onder m en n). Door zijn eigen detachering in het systeem te (laten) zetten en te laten staan, heeft de werknemer onjuist gehandeld, omdat hij wist dat deze niet of niet op correcte wijze heeft plaatsgevonden en dus niet voor declaratie in aanmerking zou komen, net zoals de detachering van [collega 2] (2.19 onder m en o). De werknemer had dit proactief bij het projectenbureau moeten melden, aldus de werkgever.

De werknemer heeft als verweer het volgende aangevoerd. De Midterm Review Meeting [project 1] heeft hij niet zelf gepland of geïnitieerd, maar deze activiteit werd voor alle PI’s verzorgd via de administratie/coördinator van [biotechnisch onderzoeksbedrijf] . Ook de slides voor de presentatie werden door [biotechnisch onderzoeksbedrijf] verzorgd. De rol van de werknemer was de voorbereiding van alle wetenschappelijke slides. Hij had geen rol met betrekking tot de gedetacheerden. De genoemde detacheringen waren door [biotechnisch onderzoeksbedrijf] gepland. De werknemer weet niet hoe hij detacheringen in het EU-Portal moet zetten. De administratie van de werkgever heeft de bewuste documenten zelf geüpload. De werknemer heeft een drukke baan en hield zich niet bezig met dergelijke administratieve taken. De werknemer heeft verzocht om hem te verwijderen van de geplande detacheringen, aldus de werknemer.

Naar het oordeel van de kantonrechter heeft de werkgever ten aanzien van deze ontslaggronden voldoende onderbouwd dat de werknemer een detachering betreffende hemzelf naar ‘ [partnerorganisatie] ’ heeft gepresenteerd, welke detachering niet heeft plaatsgevonden en dat deze detachering pas bij navraag van het projectenbureau op verzoek van de werknemer is verwijderd. De kantonrechter overweegt daartoe het volgende.

Vast staat dat de werknemer in Krakau een presentatie heeft gegeven van circa 10 minuten over wetenschappelijke onderwerpen. De werknemer heeft ter zitting desgevraagd toegelicht dat zijn detachering niet heeft plaatsgevonden en dat er ook geen geld voor is gekregen, maar dat dit is recht gezet door aan te geven dat de detacheringen werden gepland om te gaan doen. Dit volgt echter niet uit de correspondentie van de werknemer waarbij slides zijn gevoegd dat hij ‘seconded’ is naar [partnerorganisatie] en hij kennelijk al vooraf aan de meeting de onjuiste voorstelling van zaken heeft laten voorbestaan. Evenmin strookt dit met de verdere correspondentie van de werknemer over de betreffende detachering in maart 2020 (2.19 onder m, n en o). Indien de detachering nog gepland moest worden, valt niet in te zien waarom [collega 2] aan de werknemer schrijft dat volgens de meeting in Krakau de detachering ‘is gedaan’ en de werknemer vervolgens bericht ‘er de voorkeur aan te geven eruit gehaald te worden, omdat er geen bewijs voor is’. Ook deze ontslaggronden zijn naar het oordeel van de kantonrechter door de werkgever voldoende onderbouwd. Een afdoende andere verklaring heeft de werknemer niet gegeven.

De werkgever voert tot slot aan dat de werknemer heeft verklaard dat hij zich niet veel met de inhoud van de projecten heeft bemoeid en geen controle heeft uitgevoerd op de inkomende detacheringen binnen de projecten. Dat strookt niet met de verantwoordelijkheden die de werknemer als verantwoordelijke PI binnen de projecten draagt. In deze rol is de werknemer verantwoordelijk voor een correcte tenuitvoerlegging van de projecten bij de werkgever, ook met betrekking tot de inkomende detacheringen. Een hoge werkdruk rechtvaardigt geen wegkijken en meewerken aan frauduleus handelen. De werknemer wijst te gemakkelijk naar [biotechnisch onderzoeksbedrijf] . Van de werknemer mag als PI in de betreffende projecten en als hoofd van de [groep] verwacht worden in elk geval in algemene zin te weten en zich ervan te vergewissen of onderzoek onder zijn supervisie dat behoort plaats te vinden, ook daadwerkelijk plaatsvindt. De werknemer was zich welbewust van het feit dat er geen inkomende secondments plaatsvonden. De werknemer had dit al kunnen weten doordat er wel detacheringen vanuit de werkgever naar derden plaatsvonden, maar niet andersom, terwijl de RISE projecten toezien op uitwisseling van personeel, aldus de werkgever.

De werknemer voert aan dat sprake was van een zeer hoge werkdruk met 20 PhD studenten en 12 projecten waar hij aan werkte. De werknemer kreeg weinig tot geen support in het kader van administratieve taken en moest soms zelf taken oppakken die niet bij zijn functie hoorden. De projecten [project 2] en [project 1] hadden voor de werknemer geen hoge prioriteit en kregen niet zoveel aandacht als andere projecten, maar het is niet zo dat de werknemer deze projecten heeft genegeerd. De werknemer was niet verantwoordelijk voor inkomende detacheringen, dat was [biotechnisch onderzoeksbedrijf] . Zijn verantwoordelijkheden zijn het behalen van wetenschappelijk succes, progressie en resultaten en hij kan dan niet voortdurend monitoren of zijn studenten altijd aanwezig zijn. Ook hier kan op z’n hoogst worden gezegd dat de werknemer niet goed heeft gefunctioneerd, maar daarvoor dient dan een verbetertraject te worden aangeboden of is een officiële waarschuwing op zijn plaats, aldus de werknemer.

Naar het oordeel van de kantonrechter betreft deze ontslaggrond tot slot geen omstandigheden die op zichzelf kunnen leiden tot een dringende reden voor ontslag. De werknemer heeft weliswaar niet betwist dat hij bepaalde EU-Projecten minder aandacht heeft gegeven dan andere projecten. Ook heeft de werknemer niet weersproken dat hij weinig tot geen zicht heeft gehad op aanwezige gedetacheerden. Dat door de werknemer op dat punt bewust een onjuiste invulling aan zijn functie is gegeven, is niet gebleken. Voor zover de werknemer wordt verweten dat hij op dat punt zijn functie op onjuiste wijze invult en hij te weinig op de werkvloer aanwezig was, had de werkgever daarover (eerst) met de werknemer in gesprek moeten gaan. De kantonrechter is dan ook van oordeel dat een onvoldoende functioneren van werknemer op dit gebied op zichzelf geen ontslag op staande voet rechtvaardigt.