Uitspraken

Zoals ter zitting en uit de stukken is gebleken zijn partijen met name verdeeld over een tweetal geschilpunten. Dit betreft allereerst de vraag of een reorganisatie bedrijfseconomisch noodzakelijk is en vervolgens de vraag of Wegener in het proces van reorganiseren en (her)plaatsen op de juiste wijze is omgegaan met (de arbeids-ongeschiktheid van) [verweerster].

Ten aanzien van de bedrijfseconomische noodzaak heeft Wegener verwezen naar de door haar overgelegde stukken en daarbij benadrukt dat ook de COR en de vakbonden eigen financiële deskundigen naar de financiële noodzaak hebben laten kijken en dat deze deskundigen tot dezelfde conclusie gekomen zijn als Wegener. Dit is inderdaad in het advies van de COR beschreven. Hiertegenover heeft [verweerster] verklaringen overgelegd van een tweetal (register)accountants. De ene accountant verklaart dat op basis van de aan hem overgelegde gegevens de in het verzoekschrift van Wegener opgenomen passages enige nuance verdienen en dat meer gegevens nodig zijn om een relevant inzicht te verkrijgen in de situatie van Wegener. De andere accountant geeft eveneens aan op basis van de verstrekte gegevens geen goed beeld te kunnen krijgen van de noodzaak van een ontslag.
Ondanks deze verklaringen, waaruit op zich niet valt af te leiden dat er geen bedrijfseconomische noodzaak is, volgt uit de onderbouwing van het advies van de COR en de door Wegener overgelegde stukken voldoende dat sprake is van een situatie waarin een werkgever de keuze voor een ingrijpende reorganisatie kan maken. In beginsel staat het een werkgever als Wegener vrij haar organisatiestructuur aan te passen indien zij dat nodig acht. Daarbij dienen de belangen van de medewerkers wel voldoende in acht genomen te worden.

Van de zijde van Wegener is betoogd dat in de specifieke situatie van Wegener geen reflexwerking toekomt aan de beleidsregels die door UWV worden gehanteerd bij de toetsing van een (collectief) ontslag. Artikel 6:248 lid 2 BW staat aan de toepassing van reflexwerking in de weg. Ook acht Wegener het collectief belang van de onderneming en de resterende werknemers groter dan het individuele belang van een arbeidsongeschikte werknemer als [verweerster]. De noodzaak van reorganisatie is dermate groot, dat niet gewacht kan worden op de terugkeer van de medewerker in een sleutelpositie van waaruit leiding moet worden gegeven aan de reorganisatie, aldus Wegener.

Dit verweer kan niet worden gevolgd. Uitgangspunt is dat het opzegverbod van
artikel 7:670 lid 1 BW ook geldt voor opzeggingen die geen verband houden met de ziekte, maar tijdens een ziekteperiode plaatsvinden en dat reflexwerking aan dit verbod wordt toegekend bij de beoordeling van een ontbindingsverzoek. Evenzeer is bij de beoordeling van een ontbindingsverzoek als het onderhavige een uitgangspunt dat reflexwerking toekomt aan de genoemde beleidsregels van het UWV. Bedoelde reflexwerking komt erop neer dat bij de beoordeling door de kantonrechter van een ontbindingsverzoek in beginsel aan dezelfde materiële bepalingen getoetst dient te worden als bij een ontslag dat ter toetsing aan UWV is voorgelegd.

Het huidige stelsel van ontslagregels en ontslagbescherming, waarvan het ontslagverbod en de beleidsregels van het UWV onderdeel uitmaken, is een samenhangend systeem dat nog steeds strekt ter bescherming van de sociaaleconomische verhoudingen in Nederland en - zowel in het belang van de werknemers als van de werkgevers en de Nederlandse arbeidsmarkt - sociaal ongerechtvaardigd ontslag beoogt te voorkomen. Het toepassen van dit systeem zal slechts in zeer uitzonderlijke gevallen ‘naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar’ zijn en daarmee de toets van artikel 6:248 BW halen. Van een dergelijke zeer bijzondere situatie is niet gebleken. De situatie van Wegener lijkt niet uitzonderlijker dan die van vele andere bedrijven die om bedrijfseconomische redenen een ontslagvergunning aan het UWV vragen of zich met een ontbindingsverzoek tot de kantonrechter wenden.
Voor toekenning van reflexwerking aan het opzegverbod tijdens ziekte bestaat geen of minder aanleiding in een ontbindingsprocedure wanneer sprake is van situatieve arbeidsongeschiktheid of van een ontbinding op bedrijfseconomische gronden waarbij op voorhand uitgesloten is dat de werknemer na zijn herstel herplaatst kan worden. Dat dit het geval is, is echter niet aannemelijk. Vast staat dat het hier geen situatieve arbeidsongeschiktheid betreft. Of [verweerster] na zijn herstel in zijn eigen of een andere passende functie herplaatst kan worden is door Wegener niet onderzocht.

De vraag of de functie Commercieel Directeur in de nieuwe organisatie uitwisselbaar is met de functie van [verweerster] in de oude structuur kan in het midden blijven. Vast staat immers dat Wegener tijdens de reorganisatie geen plaats wil vrijhouden voor een arbeidsongeschikte medewerker als [verweerster]. Het ad interim laten invullen van de functie tot het herstel van [verweerster], zoals tot de reorganisatie gebeurde, is niet de bedoeling van Wegener, zoals zij ter zitting heeft verklaard. Zoals Wegener ter zitting heeft verklaard kwalificeerde [verweerster] niet ‘omdat hij niet beschikbaar was en er geen zicht was dat hij binnen afzienbare tijd beschikbaar zou komen’. Dat Wegener op deze wijze (de strekking van) het ontslagverbod van artikel 7:670 BW schendt is evident. Onweersproken is ook dat Wegener geen reëel onderzoek heeft gedaan naar de geschiktheid van [verweerster] voor de nieuwe functie na zijn herstel en evenmin de mogelijkheden van herplaatsing van [verweerster] in een andere passende functie heeft beoordeeld. Niet in het kader van zijn re-integratie, zoals blijkt uit het onder 2.6. genoemde rapport, maar evenmin als alternatief voor de - in de ogen van Wegener - vervallen functie. [verweerster] is niet in de gelegenheid gesteld zijn belangstelling kenbaar te maken voor welke andere functie dan ook, want er is van de zijde van de werkgever slechts over zijn vertrek bij Wegener via ontslag of 2e spoor gesproken.

Zoals hierboven overwogen kan [verweerster] in beginsel de bescherming van artikel 7:670 BW inroepen. Ter zitting heeft hij, desgevraagd, aangegeven teveel door de werkgever beschadigd te zijn om nog te kunnen terugkeren bij Wegener. Om die reden zal het ontbindingsverzoek niet worden afgewezen, maar ligt in de onherstelbaar verstoorde verhouding de reden voor toewijzing. De boven geschetste gang van zaken is aanleiding voor de toekenning van een vergoeding. De vergoeding zal niet worden bepaald volgens het Sociaal Plan nu dit door Wegener ook niet correct is gehanteerd in de situatie van [verweerster] en overigens tot een onbillijke uitkomst leidt, gelet op de arbeidsongeschiktheid.

Omdat het voornemen bestaat aan [verweerster] een vergoeding ten laste van Wegener toe te kennen die hoger is dan aangeboden, zal Wegener een termijn worden gegund het verzoek in te trekken. Wegener zal worden veroordeeld in de proceskosten.